Μισθούς κάτω από 600 ευρώ μέσα από το "σπάσιμο" της εθνικής συλλογικής σύμβασης, κατάργηση των κλαδικών συμβάσεων και συμφωνίες σε επίπεδο επιχείρησης για αμοιβές και επιδόματα θέλει η τρόικα.
Οι εκπρόσωποι των δανειστών στέλνουν τελεσίγραφο για μείωση των κατώτερων μισθών στον ιδιωτικό τομέα και προτείνουν ως μοντέλο την Πορτογαλία (όπου ο κατώτερος μισθός διαμορφώνεται στα 566 ευρώ), θεωρώντας πως έτσι θα αυξηθεί η ανταγωνιστικότητα της Ελληνικής οικονομίας και θα επιτευχθεί η πολυπόθητη δημοσιονομική προσαρμογή. Το νέο εφιαλτικό τοπίο στην ελληνική αγορά εργασίας προβλέπει μισθωτούς πολλών "ταχυτήτων", με την αμοιβή να εξαρτάται από την επιχείρηση, την ηλικία και ενδεχομένως ακόμα και την περιοχή.
Υπό αμφισβήτηση βρίσκονται οι βασικοί μισθοί, τα επιδόματα (ειδικά μετά την κατάργηση του επιδόματος γάμου στο Δημόσιο), καθώς και το σύνολο των θεσμικών αιτημάτων (που ρυθμίζονται από τις κλαδικές συμβάσεις).
H ατζέντα των συζητήσεων
Το mail της τρόικας με την ατζέντα των συζητήσεων που έφτασε αργά το βράδυ της Κυριακής στο υπουργείο Εργασίας προκάλεσε σοκ. Το πρώτο θέμα ήταν η μείωση των κατώτερων μισθών, με το επιχείρημα πως δεν μπορεί να είναι στη χώρα μας υψηλότεροι από την Ισπανία και την Πορτογαλία.
Την επόμενη μέρα η τρόικα έθεσε στον υπουργό Εργασίας Γιώργο Κουτρουμάνη το δίλημμα: "ή οι κοινωνικοί εταίροι συναινούν στην υπογραφή νέας σύμβασης με μειώσεις μισθών ή θα πρέπει να υπάρξει νομοθετική ρύθμιση". Ουσιαστικά οι εκπρόσωποι των δανειστών ζητούν να καταργηθούν μέσα σε μία νύχτα τα εργατικά κεκτημένα δεκαετιών. "Πιλότος" γι' αυτήν τη μείωση θα μπορούσε να είναι η επέκταση της ρύθμισης που ισχύει σήμερα για τους νέους κάτω των 25 ετών, οι οποίοι αμείβονται με το 80% της εθνικής συλλογικής σύμβασης.
Δηλαδή οι μεικτές τους αποδοχές διαμορφώνονται στα 601 ευρώ, ενώ οι καθαρές αποδοχές δεν ξεπερνούν τα 530 ευρώ.
Σε περίπτωση που αυτή η ρύθμιση "επεκταθεί" θα ανοίξει ουσιαστικά ο ασκός του Αιόλου στην αγορά εργασίας και θα παρασυρθεί το σύνολο των μισθών. Με βάση τα συνδικάτα θα οδηγηθούμε "σε αμοιβές και εργασιακές σχέσεις τύπου Κίνας, Ινδίας και χωρών του Τρίτου Κόσμου".
Στα... εναλλακτικά σενάρια είναι η δημιουργία Ειδικών Οικονομικών Ζωνών σε περιοχές με υψηλά ποσοστά ανεργίας (π.χ. στη Βόρεια Ελλάδα).
Στις συγκεκριμένες ζώνες δεν θα εφαρμόζεται η εθνική συλλογική σύμβαση, με το επιχείρημα πως μία τέτοια εξέλιξη θα ενθαρρύνει νέες επενδύσεις.
Και ενώ συνεχίζεται η συζήτηση για την "τύχη" της εθνικής συλλογικής σύμβασης, μία σειρά νέων ρυθμίσεων βάζουν βόμβα στα θεμέλια των κλαδικών συμβάσεων εργασίας.
Ουσιαστικά η ελληνική πλευρά επιχειρεί να... θυσιάσει τις κλαδικές συμβάσεις σε μία προσπάθεια να πείσει την τρόικα να "ξεχάσει" το θέμα της εθνικής συλλογικής σύμβασης.
Δεκαετής αναστολή
Στο πλαίσιο αυτό αναστέλλεται για μία διετία η επέκταση των κλαδικών συμβάσεων, με αποτέλεσμα να μη δεσμεύονται από τη συμφωνία όσοι εργοδότες δεν προσέρχονται στη διαπραγμάτευση. Σημειώνεται πως μέχρι τώρα οι συμβάσεις που υπογράφονταν από το 51% των εργοδοτών επεκτείνονταν στο σύνολο των επιχειρήσεων του κλάδου. Τη... χαριστική βολή στις κλαδικές συμβάσεις δίνει η κατάργηση της λεγόμενης "ευνοϊκής ρήτρας", με βάση την οποία υπερισχύει η καλύτερη σύμβαση για τον εργαζόμενο.
Αυτό σημαίνει πως οποιαδήποτε επιχειρησιακή σύμβαση μπορεί να υπερισχύει της ομοιοεπαγγελματικής ή κλαδικής συλλογικής σύμβασης.
Μάλιστα θα υπερισχύουν ακόμα και οι απλές επιχειρησιακές συμβάσεις (όχι οι λεγόμενες ειδικές) και επομένως δεν θα χρειάζεται να υπάρχει ρήτρα για να μη γίνονται απολύσεις στην επιχείρηση.
Υπουργείο Εργασίας
Επιχειρησιακές συμβάσεις -εξπρές με τρεις κινήσεις
Μέτρα για επιχειρησιακές συμβάσεις-"εξπρές" προωθεί το υπουργείο Εργασίας. Σημειώνεται πως με βάση τα τελευταία στοιχεία έχουν υπογραφεί δώδεκα ειδικές επιχειρησιακές συμβάσεις που προβλέπουν αμοιβές κάτω από τις κλαδικές (και οι οποίες αφορούν 3.000 άτομα).
Τρία είναι τα μέτρα που θα τεθούν σε ισχύ για την "ενθάρρυνση" των επιχειρησιακών συμβάσεων εργασίας:
1. Τη δυνατότητα υπογραφής των ειδικών αυτών συμβάσεων θα έχουν ακόμα και οι ενώσεις προσώπων. Με τον τρόπο αυτόν εκτιμάται πως θα διευκολυνθεί η διαδικασία στις μικρές επιχειρήσεις, που δεν έχουν σωματεία. Συγκεκριμένα οι ενώσεις προσώπων θα μπορούν να συγκροτούνται από τα 3/5 των εργαζομένων στις επιχειρήσεις και να διαπραγματεύονται τις ειδικές συλλογικές συμβάσεις εργασίας (με αμοιβές κάτω από την κλαδική σύμβαση).
2. Κατάργηση της διάταξης που προβλέπει πως οι επιχειρησιακές συμβάσεις θα πηγαίνουν για γνωμοδότηση στο συμβούλιο εργασίας.
3. Επιτάχυνση των διαδικασιών για τη συγκρότηση επιχειρησιακών σωματείων. Στόχος είναι να βγαίνει άμεσα η δικαστική απόφαση και να μην καθυστερεί η διαδικασία (σήμερα χρειάζονται έως και έξι μήνες).
