Σκορπάει τον πανικό πριν από την συντριβή του

Ολονυχτία πολιτικής ανωμαλίας

Σοφία Βούλτεψη
02/11/2011

Έφερε τη χώρα στο χείλος του γκρεμού και την κατάλληλη ώρα της έδωσε μια κλωτσιά και την πέταξε στο κενό.

Είχε και συνεχίζει να έχει δίπλα του συνενόχους, οι οποίοι με πράξεις και παραλείψεις εξακολουθούν να τον στηρίζουν, παρακολουθώντας την τελευταία πράξη του δράματος, που αποκορύφωμά της είναι μια καταστροφική μανία που σπέρνει τον τρόμο.

Η χώρα ζει μια από τις πιο δραματικές στιγμές της πολύπαθης Ιστορίας της, πτωχευμένη και εντελώς ακυβέρνητη.

Ο πρωθυπουργός της, που από καιρό έχει ουσιαστικά χάσει την δεδηλωμένη, κινείται με τον πιο σπασμωδικό τρόπο: Ανακοινώνει δημοψηφίσματα και συνεδριάσεις για παροχή ψήφου εμπιστοσύνης, συγκαλεί ολονύκτια υπουργικά συμβούλια και εξευτελίζει τη χώρα στα πέρατα του κόσμου.

Βρισκόμαστε σε πολιτική ανωμαλία και υπάρχουν ακόμη βουλευτές που είτε εξακολουθούν να «προβληματίζονται», είτε εκδίδουν ανακοινώσεις υπέρ του παραλογισμού, είτε εμφανίζονται στα τηλεοπτικά παράθυρα αραδιάζοντας απίθανες ανοησίες.

Την ίδια ώρα, στο νυχτέρι του υπουργικού συμβουλίου, ο μεν κ. Παπανδρέου επέμεινε μέχρι τέλους στο δημοψήφισμα, οι δε υπουργοί του (όσοι από αυτούς δεν υπερθεμάτιζαν) απλώς εξέφραζαν τους... προβληματισμούς τους. Και δεν βρέθηκε ούτε ένας να πατήσει πόδι, την στιγμή που όλες οι κάνες είναι στραμμένες προς την Ελλάδα.

Ο κόσμος ολόκληρος έχει ξεσηκωθεί εναντίον της αλλοπρόσαλλης συμπεριφοράς του αρχηγού τους και αυτοί συνεχίζουν να στηρίζουν στη Βουλή αυτήν την καταστροφική μανία ή δέχονται να κουβεντιάζουν μαζί του μέσα στο υπουργικό συμβούλιο, χωρίς ακόμη να λαμβάνουν μέτρα για να περισωθεί ό,τι είναι ακόμη δυνατόν να περισωθεί.

Άβουλοι παρακολούθησαν ακόμη και ένα ύποπτο ξήλωμα της τελευταίας στιγμής και πριν η κυβέρνηση λάβει ψήφο εμπιστοσύνης, του συνόλου της ηγεσίας των Ενόπλων Δυνάμεων – ως εάν να μην ζούμε στην Ελλάδα, αλλά στην Τουρκία του «αδελφού» Ερντογάν.

Ο πανικός μεταδόθηκε παντού και ο κ. Παπανδρέου εκλήθη επειγόντως στις Κάννες, όπου συνεδριάζει η ομάδα του G20, για να δώσει εξηγήσεις.

Ο Γάλλος Πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί, προεδρεύων του G20, δεν κρύβει πλέον τον εκνευρισμό του και έφθασε στο σημείο να κάνει δήλωση κατά της πρωθυπουργικής απόφασης να εξαγγείλει δημοψήφισμα επί μιας συμφωνίας στην οποία μόλις είχε καταλήξει η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Και δεν ήταν ο μόνος. Την ώρα που διάφοροι Ηρακλειδείς δήλωναν πως ο κ. Παπανδρέου είχε… προϊδεάσει τον κ. Σαρκοζί και την κ. Μέρκελ για τις προθέσεις του, όλοι δήλωναν αιφνιδιασμένοι και προειδοποιούσαν ότι δεν υπάρχει έκτη δόση.

Την δυσαρέσκειά τους για το δημοψήφισμα εξέφρασαν το Βερολίνο, το Παρίσι, το Λονδίνο, το Δουβλίνο, η Μαδρίτη και άλλοι ων ουκ έστιν αριθμός.

Μόνο το περιοδικό Σπίγκελ έμεινε ευχαριστημένο – τυχαίο;

Παραθέτει μάλιστα το γερμανικό περιοδικό και τους… λόγους, που μοιάζουν υπαγορευμένοι από το επιτελείο του κ. Παπανδρέου.

Δηλαδή, ότι ένα δημοψήφισμα θα ισοδυναμούσε με νωπή λαϊκή εντολή, ότι η αντιπολίτευση κωλυσιεργεί και ότι ένα ενδεχόμενο «ναι» θα σταματούσε τις απεργίες!
Το παράδοξο – και ύποπτο – είναι ότι ο κ. Παπανδρέου δεν αντιλαμβάνεται όλα όσα αντιλαμβάνεται ο υπόλοιπος κόσμος.

Ο επικεφαλής του Eurogroup Ζαν-Κλοντ Γιουνκέρ αποκάλυψε πως ο κ. Παπανδρέου έλαβε την απόφαση για δημοψήφισμα χωρίς να συμβουλευτεί τους Ευρωπαίους ηγέτες, προσθέτοντας ότι πρόκειται για απόφαση που επιφέρει μεγάλη νευρικότητα και ανασφάλεια και προειδοποιώντας ότι ενδεχόμενη αρνητική ψήφος θα σημάνει χρεοκοπία.

Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του κόμματος των Ελεύθερων Δημοκρατών στη γερμανική βουλή Ράινερ Μπρούντερλε, δήλωσε «ενοχλημένος» και μίλησε για «περίεργη συμπεριφορά».

Και ο διεθνής οίκος Fitch προειδοποίησε πως το δημοψήφισμα αυξάνει δραματικά τους κινδύνους για την Ελλάδα και την ευρωζώνη συνολικά.

Μέσα σ’ αυτό το κλίμα, η πιο ανίκανη, ακίνητη και επικίνδυνη κυβέρνηση που πέρασε ποτέ από τη χώρα συνεδριάζει και ξανασυνεδριάζει μέσα σε σωρούς ερειπίων.

Στέλιος Ράμφος :“Η λογική της παράνοιας”

Ο Στέλιος Ράμφος στη Net με την Έλλη Στάη αναφέρεται σε θέματα της επικαιρότητος πολλά εκ των οποίων αναλύει διεξοδικότερα στο καινούργιο του βιβλίο “Η λογική της παράνοιας” που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Αρμός.

Απαντήσεις στα ερωτήματα για το HAIRCUT 50% :

Ε: Το «κούρεμα» οδηγεί σε κατάρρευση των ελληνικών τραπεζών;

A: Όχι οι τράπεζες δεν θα καταρρεύσουν. Η απόφαση αυτή καθιστά ξεκάθαρο πως οι τράπεζες θα μπορούν να δίνουν ως ενέχυρο τα ομόλογα τους και να λαμβάνουν ρευστότητα ανεξάρτητα από τη βαθμολογία που θα δώσουν στα ελληνικά ομόλογα οι οίκοι αξιολόγησης. Η διασφάλιση αυτή εκτός από την μεγάλη σημασία που έχει για την ρευστότητα του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, αποτέλεσε και το αντάλλαγμα, ώστε να αποδεχθούν οι ελληνικές τράπεζες κούρεμα των ομολόγων τους κατά 50%
Ε: Θα κρατικοποιηθούν οι τράπεζες;
A: Αυτό δεν είναι απαραίτητο να συμβεί. Αναμφισβήτητα το «κούρεμα» των ελληνικών ομολόγων που κατέχουν οι τράπεζες αποδυναμώνει τους ισολογισμούς τους και δημιουργεί μεγάλες ανάγκες κεφαλαιακής ενίσχυσης. Με δεδομένο το «κούρεμα» ύψους 50% οι ανάγκες αυτές υπολογίζονται σε 18 δισ. ευρώ περίπου. Οι διοικήσεις των τραπεζών θα πρέπει αρχικά να απευθυνθούν στους υφιστάμενους μετόχους τους για την εξεύρεση κεφαλαίων. Είτε μέσα από αυξήσεις κεφαλαίων, είτε μέσα από την αξιοποίηση περιουσιακών στοιχείων των ιδρυμάτων. Αν βρουν τα χρήματα αυτά θα παραμείνουν ανεξάρτητες. Αν δεν πετύχουν να βρουν τα χρήματα που απαιτούνται ακολούθως θα απευθυνθούν στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, από το οποίο θα ενισχυθούν εκδίδοντας κοινές μετοχές. Στην περίπτωση αυτή θα υπαχθούν σε δημόσιο - κρατικό έλεγχο. Το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας θα αποκτήσει μέσω της στήριξης της Ευρωζώνης κεφαλαία 30 δισ. ευρώ με αποκλειστικό σκοπό την ενίσχυση των τραπεζών. Οπότε εγγυάται πλήρως την λειτουργία τους.
Ε: Κινδυνεύω να χάσω τις καταθέσεις μου;
A: Οι ευρωπαϊκές αποφάσεις διασφαλίζουν απόλυτα την ύπαρξη των τραπεζικών ιδρυμάτων. Είναι λοιπόν ξεκάθαρο ότι οι καταθέσεις Ελλήνων και ξένων πολιτών στα ελληνικά τραπεζικά ιδρύματα είναι απολύτως και αναμφισβήτητα εγγυημένες και ασφαλείς.
Ε: Υπάρχει περίπτωση να τροποποιηθεί μονομερώς η δανειακή μου σύμβαση;
Α: Οι δανειακές συμβάσεις που έχουν υπογράψει φυσικά και νομικά πρόσωπα με τα τραπεζικά ιδρύματα δεν μεταβάλλονται σε καμία περίπτωση.
Ε: Τι θα γίνουν οι τραπεζικές μετοχές που έχω στην κατοχή μου;
A: Αν οι τράπεζες υπαχθούν στο ΤΧΣ, και μόνον στην περίπτωση αυτή, θα αλλάξουν άρδην οι μετοχικές σχέσεις των ιδρυμάτων, τα οποία ουσιαστικά θα κρατικοποιηθούν. Αυτό θα γίνει διότι τα ιδρύματα θα εκδώσουν κοινές μετοχές υπέρ του Δημοσίου, μέχρι το ποσού της κεφαλαιακής ενίσχυσης. Έτσι, αν σήμερα μια τράπεζα έχει 500 εκατομμύρια μετοχές αξίας 1 ευρώ και χρειάζεται πρόσθετα κεφαλαία 2,5 δισ. ευρώ, θα προχωρήσει σε αύξηση κεφαλαίου υπέρ του Δημοσίου (ΤΧΣ) εκδίδοντας 5 δισεκατομμύρια μετοχές αξίας 0,50 ευρώ ανά μετοχή. Αυτό σημαίνει πως οι παλαιοί μέτοχοι θα βρεθούν να έχουν το 17% των μετοχών της τράπεζας και το Δημόσιο το 83%. Έτσι, ήδη προκύπτει μια σοβαρή επίπτωση από το «κούρεμα», δηλαδή η μεγάλη ζημία που θα υποστούν οι σημερινοί μέτοχοι των τραπεζών.
Ε: Ποιο είναι το χειρότερο σενάριο για τις τράπεζες;
Α: Αν θεωρητικά μια τράπεζα βρεθεί σε δύσκολη θέση και κριθεί συστημικά επικίνδυνη, τότε θα υπάρξει διαχωρισμός της σε «κακή τράπεζα» (Bad Bank) και σε μια νέα υγιή τράπεζα. Η δεύτερη τράπεζα θα λάβει ως προίκα όλα τα υγιή στοιχεία του ενεργητικού της αρχικής τράπεζας, διασφαλίζοντας πλήρως τους καταθέτες της. Ωστόσο, οι μετοχές της αρχικής τράπεζας θα ακυρωθούν (όπως συνέβη με την Proton Bank) και οι μέτοχοί της θα χάσουν το σύνολο των μετοχών τους. Πάντως, έχει ήδη διευκρινισθεί πως η υπόθεση της Proton Bank ήταν μια ιδιαίτερη περίπτωση που δεν αναμένεται να επαναληφθεί.
Ε: Πώς επηρεάζει το «κούρεμα» τα ελληνικά ασφαλιστικά ταμεία;
Α: Σήμερα υπολογίζεται ότι περίπου 25 δισ. ευρώ των Ταμείων είναι τοποθετημένα σε ομόλογα του Δημοσίου, είτε απευθείας, είτε μέσω της Τράπεζας της Ελλάδας και του ειδικού κεφαλαίου το οποίο αυτή διαχειρίζεται. «Κούρεμα» 50% οδηγεί τα ασφαλιστικά ταμεία σε απώλειες ύψους 12,5 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με τη χθεσινή απόφαση της Συνοδού Κορυφής για το ελληνικό χρέος οι εν λόγω ζημιές δεν θα καλυφθούν από τα χρήματα που θα εισρεύσουν από τον δεύτερο μηχανισμό στήριξης της Ελλάδας, αλλά οι όποιες ταμειακές ανάγκες των οργανισμών κοινωνικής ασφάλισης θα καλυφθούν από τον προϋπολογισμό, σε ένα πλαίσιο πάντα σφιχτής δημοσιονομικής πολιτικής.
Ε: Υπάρχει κίνδυνος να χαθούν ή να μειωθούν οι συντάξεις;
Α: Η διαπραγμάτευση για το ελληνικό χρέος εστίασε εξαρχής στο οποιαδήποτε λύση επιλεγεί να συνοδεύεται από μέτρα που όχι απλώς διατηρούν, αλλά βελτιώνουν αισθητά το σημερινό επίπεδο της περιουσίας των ελληνικών ασφαλιστικών ταμείων. Η ευρωπαϊκή αυτή διαβεβαίωση εγγυάται την ομαλή καταβολή των συντάξεων. Ωστόσο, θα πρέπει να ξεκαθαρισθεί πως οι συντάξεις στην συντριπτική πλειοψηφία των ταμείων καταβάλλονται από την τακτική επιχορήγηση του προϋπολογισμού και όχι από τη ρευστοποίηση των περιουσιακών στοιχείων των φορέων κοινωνικής ασφάλισης. Σημειώνεται πως οι επιχορηγήσεις των φορέων της κοινωνικής ασφάλισης και περίθαλψης από τον Προϋπολογισμό αναμένονται να ανέλθουν εφέτος σε 17,4 δισ. ευρώ και το 2012 θα περιορισθούν στα 15,9 δισ. ευρώ. Δηλαδή είναι σημαντικά μεγαλύτερες από τις απώλειες που θα αναγκασθούν να καταγράψουν τα ταμεία από το κούρεμα. Είναι λοιπόν ξεκάθαρο πως οι συντάξεις θα καταβάλλονται κανονικά όσο η χώρα χρηματοδοτείται απρόσκοπτα από τους μηχανισμούς στήριξης. Θα ήταν ωστόσο πρόωρο να πεις κανείς ότι από τις μελέτες για την ευστάθεια των οργανισμών κοινωνικής ασφάλισης δεν θα προκύψουν μελλοντικά αλλαγές στις παροχές και στις συντάξεις. Αυτό όμως θα συνέβαινε ανεξαρτήτως κουρέματος.
Ε: Τι θα γίνει με τις περιουσίες των Ταμείων;
Α: Με τα σημερινά δεδομένα τα 12,5 δισ. ευρώ των φορέων κοινωνικής ασφάλισης που θα απομείνουν από το συνολικό χαρτοφυλάκιο ομολόγων τους θα είναι ασφαλή. Ωστόσο, τα Ταμεία θα δεχθούν ένα έμμεσο πλήγμα και από τις διαφαινόμενες εξελίξεις στις τράπεζες, στις οποίες κατέχουν σημαντικά ποσοστά και είναι εκ των βασικών μετόχων. Στις περιπτώσεις υπαγωγής ιδρυμάτων στο ΤΧΣ κινδυνεύουν να χάσουν το μετοχικό τους ποσοστό και να σημειώσουν μεγάλες ζημιές από την αποτίμηση του χαρτοφυλακίου τους. Ωστόσο, επειδή τα τραπεζικά αυτά ιδρύματα θα κρατικοποιηθούν μένει μια ισχνή ελπίδα, ότι μελλοντικά τα ταμεία θα ανακτήσουν - με κάποιο τρόπο - τη συμμετοχή τους (κάτι που όμως δεν επιβεβαιώνεται ούτε διαψεύδεται σήμερα).
Ε: Τι σημαίνει το «κούρεμα» για προμηθευτές του Δημοσίου και φυσικά πρόσωπα που έχουν στα χέρια τους ελληνικά ομόλογα;
Α: Σε πολλές περιπτώσεις τη τελευταία τετραετία το Δημόσιο εξέδωσε ομόλογα για να αποπληρώσει οφειλές των νοσηλευτικών ιδρυμάτων και των ασφαλιστικών ταμείων προς τους προμηθευτές τους. Ομοίως, δόθηκαν ομόλογα και σε φυσικά πρόσωπα ως εφάπαξ αποζημιώσεις (πχ. στην Ολυμπιακή), ενώ ομολογίες εκδόθηκαν και δόθηκαν ως εγγυήσεις και για την κάλυψη χαμηλότοκων δανείων σε διάφορα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Η εθελοντική φύση του «κουρέματος» διασφαλίζει πως το 50% των χρεογράφων αυτών θα πληρωθεί κανονικά. Ωστόσο, μέλλει να διευκρινισθεί πως θα ανταλλαγούν αυτά τα ομόλογα, καθώς εκδόθηκαν για να καλυφθούν βραχυπρόθεσμες και μεσοπρόθεσμες υποχρεώσεις και η όποια επέκτασή του σε βάθος χρόνου είναι καθολικά ασύμφορη για τον κάτοχό τους. Πιο απλά φυσικό πρόσωπο που ανέμενε να εισπράξει 20.000 ευρώ το 2014 από το πενταετές ομόλογο που εκδόθηκε το 2009, δεν μπορεί να αναμένει την αποπληρωμή του 50% (10.000 ευρώ) το 2039 !
Ε: Κινδυνεύουν οι ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες;
Σύμφωνα με εκτιμήσεις το «κούρεμα» συνεπάγεται ζημιές 2 δισ. ευρώ για τις ασφαλιστικές εταιρείες, καθώς σήμερα κατέχουν ελληνικά ομόλογα ύψους 4,5 δισ. ευρώ. Η Τράπεζα της Ελλάδος έχει θέσει σε στενή παρακολούθηση όλες τις εκτεθειμένες στο χρέος ασφαλιστικές επιχειρήσεις και έχει ζητήσει να υπάρξουν πρόνοιες ώστε να ενισχυθούν κεφαλαιακά. Ωστόσο, δεν αποκλείεται να υπάρξει ειδική μεταχείριση για τις εταιρείες που δεν μπορέσουν να βρουν τα απαραίτητα κεφάλαια, ώστε να μην υπάρξει πρόβλημα στην αγορά.
Ε: Τι σημαίνει το «κούρεμα» για την Ελλάδα;
Α: Η Ελλάδα μετά από το «κούρεμα» θα παραμείνει εκτός αγορών για αρκετό καιρό, τουλάχιστον μέχρι να πειστούν εκ νέου οι δανειστές της πως είναι φερέγγυα. Το επόμενο διάστημα οι επιχειρήσεις θα αντιμετωπίσουν σταδιακά περιορισμούς στις συναλλαγές τους με τους προμηθευτές τους καθώς η «πίστη» θα έχει πληγεί. Αυτό σημαίνει πως πολλές συναλλαγές θα γίνονται αναγκαστικά σε μετρητά. Το υφεσιακό περιβάλλον και οι ισχνοί ρυθμοί ανάπτυξης θα αποδυναμώσουν την πραγματική οικονομία και τις επιχειρήσεις και θα περιορίσουν περαιτέρω την απασχόληση. Την ίδια στιγμή πολλές ελληνικές επιχειρήσεις θα περάσουν σε χαμηλές τιμές σε ξένα χέρια, είτε μέσω του τραπεζικού συστήματος, είτε μέσω του χρηματιστηρίου, είτε με απευθείας εξαγορές.

Στον «αέρα» η οικονομική πολιτική

Στον αέρα βρίσκεται, από το βράδυ της Δευτέρας, η οικονομική πολιτική της χώρας, με σοβαρές εκκρεμότητες, που απειλούν ακόμα και την άμεση κάλυψη των τρεχουσών δαπανών του Δημοσίου, αφού ακόμα δεν έχει εκταμιευτεί η 6η δόση των 8 δισ. ευρώ, ενώ βέβαια «παγώνει» η διαδικασία των διαπραγματεύσεων για την αναδιάρθρωση του δημοσίου χρέους με haircut κατά 50%.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, λήγουν ομόλογα αξίας 2,3 δισ. ευρώ, τα οποία το Δημόσιο δεν έχει πόρους να αποπληρώσει, αν δεν λάβει την 6η και 7η δόση.

Στο ιδιαίτερα ρευστό κλίμα, είναι προφανές ότι το υπουργείο Οικονομικών δεν μπορεί να διαπραγματευθεί τώρα σε σοβαρή βάση με τις ξένες τράπεζες για την ένταξή τους στο PSI plus, όταν όλη η συμφωνία θα τελεί υπό την αίρεση του δημοψηφίσματος, που, αν το αποτέλεσμα είναι αρνητικό, απλά δεν θα ισχύσει.

Ταυτόχρονα, υπό την αίρεση των πολιτικών εξελίξεων τελεί μια σειρά από σημαντικά ζητήματα, όπως είναι η κατάρτιση του νέου προϋπολογισμού, η υλοποίηση των μέτρων που έχουν ήδη αποφασιστεί και νομοθετηθεί, το νέο φορολογικό νομοσχέδιο, αλλά κυρίως η καθημερινή λειτουργία των ΔΟΥ και η είσπραξη εσόδων.

Στελέχη του υπουργείου Οικονομικών φοβούνται ότι, με το κλίμα ρευστότητας στην πολιτική σκηνή, με ορατό το ενδεχόμενο εκλογών, αλλά και τα σενάρια χρεοκοπίας, αρκετοί φορολογούμενοι θα αναβάλουν τις πληρωμές προς την εφορία, με επώδυνες συνέπειες.

Ηδη ο προϋπολογισμός του 2011, παρά τα μέτρα κινείται, επί ξυρού ακμής, αφού και τα οριστικά στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών κατέδειξαν υστέρηση εσόδων και υπερβάσεις δαπανών, οι οποίες υποτίθεται ότι θα καλυφθούν με την έκτακτη εισφορά στα ακίνητα, τις περικοπές μισθών και συντάξεων και τις εισπράξεις από τη β' δόση των εισφορών που περιέχει το «πολυεκκαθαριστικό». Ο χρόνος όμως πιέζει ασφυκτικά και η πολιτική αβεβαιότητα δεν ευνοεί τα δημόσια έσοδα.

Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί επίσης σε υπηρεσιακά στελέχη του υπουργείου Οικονομικών η καθυστέρηση της καταβολής της 6ης δόσης, σε μια περίοδο που τα ταμιακά διαθέσιμα μειώνονται δραματικά και στα μέσα του Νοεμβρίου (το πολύ μέχρι τις 20 Νοεμβρίου) θα προσεγγίσουν το μηδέν και η χώρα θα βρεθεί αντιμέτωπη με τη στάση πληρωμών.

Η καταβολή της 6ης δόσης έχει μεν εγκριθεί από το Eurogroup, πλην όμως δεν έχει εκταμιευτεί και είναι θέμα των εταίρων και των στελεχών της Κομισιόν αν θα θέσουν νέους όρους για την καταβολή της. Σε εκκρεμότητα θα τεθεί σε λίγο και η 7η δόση, η οποία είχε προγραμματιστεί για το Δεκέμβριο και το ύψος της είναι 5 δισ. ευρώ.

Επίσης, στο κλίμα αυτό, το υπουργείο Οικονομικών εντός του Νοεμβρίου οφείλει να εκδώσει έντοκα γραμμάτια αξίας 3,6 δισ. ευρώ, δεδομένου ότι τόσες είναι και οι λήξεις των εντόκων γραμματίων που λήγουν στην ίδια περίοδο. Η αρχή θα γίνει την προσεχή Τρίτη με έντοκα γραμμάτια εξάμηνης διάρκειας, αλλά προφανώς το κλίμα στις αγορές δεν ευνοεί εκδόσεις τίτλων, από την Ελλάδα, ενώ τα έντοκα πρέπει να εξοφληθούν ή να ανανεωθούν.

Ακόμα, το Δεκέμβριο, οι λήξεις των εντόκων γραμματίων ανέρχονται σε 4 δισ. ευρώ και θα πρέπει να εκδοθούν έντοκα γραμμάτια, προκειμένου να αναχρηματοδοτηθούν.

Τον επόμενο μήνα, με βάση τα στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, λήγουν ομόλογα αξίας 2,3 δισ. ευρώ, τα οποία το Δημόσιο δεν έχει πόρους να αποπληρώσει, αν δεν λάβει την 6η και 7η δόση.

Ακόμα, εντός του Νοεμβρίου, οι υποχρεώσεις για πληρωμές μισθών και συντάξεων του Δημοσίου ανέρχονται σε 1,6 δισ. ευρώ, ενώ σε 2,2 δισ. ευρώ ανέρχονται για το Δεκέμβριο, συνολικά δηλαδή 3,8 δισ. ευρώ.

Στο... θεσμικό τομέα, οι εξελίξεις αφήνουν πίσω την οριστικοποίηση του οριστικού σχεδίου του προϋπολογισμού του 2012, την κατάρτιση του νέου φορολογικού νομοσχεδίου, που θα επιφέρει αλλαγές σε φορολογία ακινήτων, ΦΠΑ και στα μέσα για την πάταξη της φοροδιαφυγής, τομείς που, ανάλογα των πολιτικών εξελίξεων, ίσως διαχειριστεί η επόμενη κυβέρνηση.

Πλήρης ανατροπή στις αναπτυξιακές πρωτοβουλίες

Το περιβάλλον της πολιτικής αστάθειας, στην οποία έχει μπει από το βράδυ της Δευτέρας η ελληνική οικονομία, απειλεί με πλήρη ανατροπή όλες τις αναπτυξιακές πρωτοβουλίες που προσπαθεί να δρομολογήσει εν μέσω πιστωτικής ασφυξίας το υπουργείο Ανάπτυξης, συνολικού προϋπολογισμού 10,5 δισ. ευρώ, αλλά και το τεράστιο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων.

Το πρώτο καίριο πλήγμα είναι η καθυστέρηση της διασφάλισης των ελληνικών εμπορικών τραπεζών, που αποτελούν το ακρογωνιαίο λίθο για τις χρηματοδοτήσεις όλων των επενδυτικών προτάσεων, συγχρηματοδοτούμενων και μη.

Η αβεβαιότητα του ιδιωτικού τομέα έρχεται να συμπληρώσει και αντίστοιχη αδυναμία του δημόσιου τομέα, ο οποίος, λόγω της δύσκολης δημοσιονομικής κατάστασης, αδυνατεί εδώ και καιρό να χρηματοδοτήσει την πραγματική οικονομία. Στην παρούσα φάση, μπαίνει σε καθυστέρηση, μέχρι η Ευρώπη να αποκτήσει έναν πιστοποιημένο συνομιλητή όλη η προσπάθεια αναμόρφωσης των έργων και αξιοποίησης των 14 δισ. ευρώ που απομένουν από το ΕΣΠΑ, που θα αποτελέσουν και τη βάση για την ενεργοποίηση των ιδιωτών στη χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας.

Υπενθυμίζεται ότι το υπουργείο Ανάπτυξης έχει κινήσει τις διαδικασίες για την αξιοποίηση πόρων συνολικού ύψους 2 δισ. ευρώ για τη χρηματοδότηση ΜΜΕ και βαριών υποδομών και αυτοκινητοδρόμων.

Με την ίδια λογική, σε κίνδυνο μπαίνουν και τα 2,2 δισ. ευρώ που θέλει να κινητοποιήσει το ΥΠΑΝ μέσω του ΕΤΕΑΝ, που φιλοδοξεί να παίξει το ρόλο Ταμείου Εγγυήσεων ευνοϊκών δανείων για μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Το 25% του συνολικού ποσού του Ταμείου είναι κοινοτικά κονδύλια και το υπόλοιπο προσδοκά το ΥΠΑΝ να προέλθει από τραπεζική χρηματοδότηση.

Εκτός όμως από τα συγχρηματοδοτούμενα έργα, πρόβλημα, λόγω πιστωτικής στενότητας, θα έχουν και οι εθνικές πρωτοβουλίες και πρώτος ο αναπτυξιακός νόμος, στον οποίο το ΥΠΑΝ έχει δημιουργήσει, μόνο για το 2011, προσδοκίες για επενδύσεις συνολικού ύψους 4,4 δισ. ευρώ.

Αποκρατικοποιήσεις

Μεγαλύτερη δυσκολία, ακόμη, θα αντιμετωπίσει το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων, το οποίο αναζητά κατά βάση ξένους στρατηγικούς επενδυτές για κινητή και ακίνητη περιουσία.

Με τα νέα πολιτικά δεδομένα ανατρέπεται και το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων.

Τεράστια projects, όπως η αξιοποίηση των 5.500 στρεμμάτων του παλιού αεροδρομίου του Ελληνικού ή η αξιοποίηση μεγάλων τμημάτων μεγάλης ακίνητης περιουσίας με τη μέθοδο της επιφάνειας, είναι, στην παρούσα φάση, πολύ δύσκολο να αξιοποιηθούν.

Το ίδιο και οι αποκρατικοποιήσεις που ετοιμάζονται μέσω της διάθεσης μετοχών στην εταιρεία διαχείρισης του διεθνής αερολιμένα Αθηνών «Ελευθέριος Βενιζέλος» και τις εταιρείες των περιφερειακών αεροδρομίων τα λιμάνια μικρά και μεγάλα και τους μεγάλους αυτοκινητόδρομους, οι οποίοι, ως γνωστόν, θα πρέπει να εξασφαλίσουν πρώτα τη χρηματοδότηση για την ολοκλήρωσή τους.

«Πάγωσαν» οι συζητήσεις με τις τράπεζες

Επιβεβαιώνει τη στήριξή του στο PSI Plus το International Institute of Finance και μετά την ανακοίνωση της πρόθεσης για τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος, αλλά οι Ελληνες τραπεζίτες διατυπώνουν έντονη ανησυχία για τις εξελίξεις.

Το μόνο βέβαιο σε αυτή τη φάση είναι ότι, στην ουσία, «παγώνει» μέχρι νεωτέρας η διαπραγμάτευση για το πρόγραμμα που συμφωνήθηκε στο πλαίσιό του, από τη Σύνοδο της 26ης Οκτωβρίου.

Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να αποσαφηνιστεί το πολιτικό τοπίο, για να φανεί πότε θα μπορούσε να υπάρχει πρόοδος στο PSI και, όπως επισημαίνουν υψηλόβαθμα τραπεζικά στελέχη στη «Ν», είναι αναγκαίο να υπάρχει μια ισχυρή κυβέρνηση που θα επανεκκινήσει τις διαπραγματεύσεις.

Η ανακοίνωση της πρόθεσης του πρωθυπουργού να προχωρήσει σε δημοψήφισμα, μετά την αρχική έκπληξη και τα ερωτηματικά για τη σκοπιμότητά της, προκάλεσε έντονη ανησυχία ότι «άνοιξε ο ασκός του Αιόλου», με αποτέλεσμα να είναι στον αέρα η πρόσφατη συμφωνία της 26ης Οκτωβρίου και συνακόλουθα το PSI. Οι όποιες εξελίξεις εμπεριέχουν ένα σημαντικό ρίσκο για την υλοποίηση όλων όσα συμφωνήθηκαν, με πολύ δυσκολία, σε επίπεδο Ευρωζώνης, με το διακύβευμα να είναι το μέλλον της χώρας, πολλώ δε μάλλον που τα διεθνή μέσα ενημέρωσης -και όχι μόνο- κάνουν λόγο ακόμη και το μέλλον του ευρώ.

H τραπεζική αγορά βρίσκεται σε αναμονή της επόμενης ημέρας, εάν δηλαδή θα έχουμε εκλογές, κυβέρνηση εθνικής ενότητας ή δημοψήφισμα, καθώς η αβεβαιότητα αποτυπώνεται με εξαιρετικά δυσμενείς επιπτώσεις στην αξιοπιστία της χώρας και της οικονομίας της.

Η αντίδραση των Ευρωπαίων ηγετών που τουλάχιστον εξεπλάγησαν είναι κρίσιμη και εντάσσεται σε ένα βεβαρημένο ήδη κλίμα, με το χρόνο να λειτουργεί αντίστροφα για τη χώρα. Ακόμη και αν η έκτη δόση δοθεί εν είδει «διευκόλυνσης», για την έβδομη που θα πρέπει να αξιοποιηθεί και για αποπληρωμές ομολόγων, τα πράγματα φαίνονται ρευστά, επισημαίνει επικεφαλής μεγάλης τράπεζας.

Σε νευρική κρίση κυβέρνηση και χώρα

ΕΠΙΜΕΝΕΙ ΣΤΑ ΔΙΛΗΜΜΑΤΑ

ΘΥΕΛΛΑ στο πολιτικό σκηνικό συνεχίζει να προκαλεί η πρωτοβουλία Παπανδρέου για δημοψήφισμα σχετικά με τη συμφωνία των Βρυξελλών για τη διάσωση της Ελλάδας. Η μαραθώνια συνεδρίαση του Υπουργικού τελείωσε στις 3 το πρωί. Ομόφωνη ήταν η στήριξη του δημοψηφίσματος, παρά τις ενστάσεις

Αποφασισμένος να προχωρήσει χωρίς αλλαγές στον σχεδιασμό του -τον "Οδικό Χάρτη"- ζητώντας ψήφο εμπιστοσύνης και επιμένοντας στη διενέργεια δημοψηφίσματος, παρά τις αντιδράσεις, προσήλθε στη χθεσινοβραδινή συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου ο Γ. Παπανδρέου.

"Την πρωτοβουλία αυτή δεν την πήρα στο κενό", τόνισε από την αρχή της ομιλίας του προς τους υπουργούς ο πρωθυπουργός, ξεκαθαρίζοντας ότι αφενός δεν πρόκειται να εμφανιστεί με τη "σημαία της υποχώρησης" στη σημερινή κρίσιμη συνάντηση στις Κάνες με Μέρκελ, Σαρκοζί κ.ά. και αφετέρου ότι οι εταίροι ήταν ενήμεροι, "θα σεβαστούν και θα στηρίξουν τις προσπάθειες της χώρας".

Υπογραμμίζοντας ότι "εμείς δεν θα εφαρμόσουμε κανένα πρόγραμμα με το ζόρι", εξαπέλυσε σφοδρή επίθεση στο κόμμα της αντιπολίτευσης για την υποκριτική τους στάση, προέβλεψε ότι η αναταραχή στις αγορές θα είναι πρόσκαιρη κι ότι "η έγκριση της νέας σύμβασης με δημοψήφισμα θα είναι υπέρ της Ελλάδας". Γιατί; "Γιατί ξέρουν ότι αν δεν είναι επιτυχές, θα χάσουμε όλοι και αυτοί βεβαίως μαζί - και αυτό το ξέρουν", είπε χαρακτηριστικά και "κυνικά" ο πρωθυπουργός, περιγράφοντας με λίγα λόγια το δίλημμα του δημοψηφίσματος. Το δίλημμα είναι -εξήγησε στους υπουργούς- "ναι ή όχι στη σύμβαση", "ναι ή όχι στην Ευρώπη", "ναι ή όχι στο ευρώ".

Λυσσαλέες αντιδράσεις

Ο κ. Παπανδρέου μίλησε εν συνεχεία για "λυσσαλέες αντιδράσεις, που θέλουν να υπονομεύσουν" το δημοψήφισμα, για κάποιους που θέλουν να δημιουργήσουν την "αίσθηση του χάους" -"όπως είδαμε π.χ. στις πρόσφατες παρελάσεις, όπου υπήρξε και η προσπάθεια υπονόμευσης και η προσβολή του θεσμού του Προέδρου της Δημοκρατίας- και για το ότι ούτε ένας πολιτικός αρχηγός "δεν τοποθετήθηκε επί της ουσίας για τη συμφωνία, ούτε ένα πολιτικό κόμμα δεν βγήκε να πει στον κόσμο την αλήθεια". "Κρύβονται πίσω από τη δική μας πλειοψηφία, προκαλώντας ουσιαστικά τη διάλυση παντού και την επικράτηση της θολής και άνευ συγκεκριμένου περιεχομένου κριτικής", συμπλήρωσε ο κ. Παπανδρέου.

Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε, δε, ο πρωθυπουργός στον "θόρυβο" που ξέσπασε από τη συμφωνία και το δημοψήφισμα: "Είναι σαφές. Κατ' αρχάς, συμφωνήθηκε το νέο δάνειο, κάποιοι τραπεζίτες ανησυχούν, κάποια ΜΜΕ είναι υπερχρεωμένα, ενώ παράλληλα προχωράει η έρευνα των καταθέσεων στην Ελβετία. Οσοι έπαιξαν στη χρεοκοπία της χώρας, κατανόησαν ότι έχασαν τα χρήματά τους, το ίδιο και όσοι πόνταραν στην επιστροφή της δραχμής".

Κυβερνητικά στελέχη διέκριναν στην ομιλία του πρωθυπουργού και κάποια άλλα "καυτά" σημεία, όπου ξεκινά την "αφήγηση" με τους πολλούς υπαινιγμούς, αναφερόμενος σε "οργανωμένες αντιδράσεις": "Τώρα δείχνουμε ότι δεν αστειευόμαστε, όταν λέμε για την ευθύνη των τραπεζών και τους θέτουμε προ των ευθυνών τους. Για πρώτη φορά κάνουμε σοβαρές κινήσεις, συλλήψεις στον χώρο της λαθρεμπορίας των καυσίμων, για πρώτη φορά μιλάμε για ΜΜΕ που είναι χρεοκοπημένα, τα οποία παρ' όλα αυτά εξακολουθούν να λειτουργούν, χωρίς να καταλαβαίνει κανείς από πού βρίσκουν τα χρήματα", επεσήμανε, μεταξύ άλλων, ο πρωθυπουργός, συνεχίζοντας την αλυσίδα των βημάτων εξυγίανσης στον χώρο του ποδοσφαίρου και στους φοροφυγάδες.

Ολονύχτια συνεδρίαση του Yπουργικού
Συμφωνίες και διαφωνίες υπουργών για το δημοψήφισμα

Σε μια -ακόμη- μαραθώνια συνεδρίαση του Yπουργικού Συμβουλίου, πρωθυπουργός και κυβερνητικά στελέχη προσπαθούσαν από χθες στις 8 το βράδυ μέχρι τις 3 το πρωί να προσεγγίσουν... αλήθειες και ψέματα γύρω από το δημοψήφισμα.

Αποφασισμένος να προχωρήσει σε ψήφο εμπιστοσύνης και διενέργεια δημοψηφίσματος, παρά τις αντιδράσεις, εμφανίστηκε στο Υπουργικό Συμβούλιο ο Γ. Παπανδρέου

Ξεκινώντας από τη στάση των κομμάτων, περνώντας στο κρίσιμο πεδίο της Ευρώπης και επιστρέφοντας στα του εσωκομματικού μετώπου, διατύπωσαν τις απόψεις τους, τις διαφωνίες, τον "θυμό" για τον αιφνιδιασμό και σε έναν βαθμό εκτόνωσαν για άλλη μια φορά την ένταση.

Ο κ. Παπανδρέου ξεκαθάρισε από την πρώτη κουβέντα ότι δεν υποχωρεί: ψήφος εμπιστοσύνης την Παρασκευή το βράδυ και δημοψήφισμα για τη νέα δανειακή σύμβαση στη συνέχεια. Ενδιαμέσως τους καθησύχασε ότι οι εταίροι γνώριζαν για την κίνησή του και υπονόησε ότι η σημερινή συνάντηση στις Κάνες με τους ισχυρούς της Ευρώπης -Μέρκελ, Σαρκοζί, Λαγκάρντ και Ντράγκι- δεν πρόκειται να τον "διαψεύσει".

Εντονη, πάντως, ήταν η δυσφορία και η αντίδραση που εξέφρασε ο Ανδρέας Λοβέρδος, που επεσήμανε μεταξύ άλλων: "Δεν μπορεί να τίθεται ένα τόσο θεμελιώδες ερώτημα σε δημοψήφισμα, που θα δεσμεύσει τη χώρα για τα επόμενα χρόνια. Βέβαια περιμένω να ακούσω το περιεχόμενο του δημοψηφίσματος, για να τοποθετηθώ. Τα θέματα εθνικής στρατηγικής δεν μπορεί να είναι θέματα τακτικής".

Η Αννα Διαμαντοπούλου αναρωτήθηκε για τη σκοπιμότητα να ανακοινωθεί δημοψήφισμα αυτήν τη στιγμή. "Αλήθεια, ποια ήταν η σκοπιμότητα να προχωρήσουμε αυτήν τη χρονική στιγμή σ' αυτή την πρωτοβουλία", είπε η υπουργός Παιδείας, η οποία ούτως ή άλλως είχε εκφράσει τις αντιρρήσεις της για το δημοψήφισμα από τις προηγούμενες συνεδριάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου.

"Θα έπρεπε να ήμασταν ενημερωμένοι, ώστε να προχωρήσουμε ομογενοποιημένοι και όχι αιφνιδιασμένοι", ήταν η άποψη του υπουργού Αγροτιικής Ανάπτυξης, Κώστα Σκανδαλίδη, ο οποίος όμως δεν επανέλαβε την άποψή του για το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών.

Αίσθηση προκάλεσε, εν τω μεταξύ, το γεγονός ότι ο υπουργός Εσωτερικών, Χ. Καστανίδης, που τασσόταν από την πρώτη στιγμή υπέρ της διενέργειας δημοψηφίσματος (κατέθεσε τον νόμο που ψηφίστηκε πρόσφατα), άφησε ανοιχτό τον... ορίζοντα της επίσπευσής του - και τον συνέδεσε με τα αποτελέσματα της σημερινής συνάντησης στις Κάνες.

Αξίζει να σημειωθεί ότι υπέρ του δημοψηφίσματος ανοιχτά τάχθηκαν με τις παρεμβάσεις τους υπουργοί, όπως οι κ. Ρέππας, Χρυσοχοΐδης, Μπεγλίτης, Παπουτσής, Παπακωνσταντίνου και οι κυρίες Ξενογιαννακοπούλου και Γεννηματά. Η συζήτηση κράτησε αρκετές ώρες, μέσα στις οποίες και από αυτούς που συμφωνούσαν ακούστηκαν ενστάσεις και διαφωνίες για επιμέρους ζητήματα. Το σίγουρο είναι ότι η συζήτηση επεκτάθηκε σε όλες τις πολιτικές πρωτοβουλίες, στα χρονικά περιθώρια και στην κρίσιμη ψηφοφορία της Παρασκευής στη Βουλή.

Εγκυρες πληροφορίες, τέλος, λένε ότι δεν απέκλεισαν αιφνιδιασμούς νωρίτερα, ενώ υπουργοί ανέπτυξαν τη φράση του πρωθυπουργού "υπάρχουν και αυτοί που κινούνται στα όρια μιας θεσμικής εκτροπής (σ.σ.: αναφερόμενος στις δηλώσεις της ΝΔ, της Ντόρας Μπακογιάννη, του ΛΑΟς και άλλων, που παρότρυναν ανοιχτά βουλευτές του ΠΑΣΟΚ στη μη παροχή ψήφου εμπιστοσύνης).

Ομόφωνη στήριξη

Με απόλυτη στήριξη στις πρωτοβουλίες του Γ. Παπανδρέου για ψήφο εμπιστοσύνης, προώθηση και υλοποίηση των αποφάσεων της συνόδου της 27ης Οκτωβρίου και την διενέργεια δημοψηφίσματος έληξε στις 3 το πρωί η μαραθώνια συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου. Παρά τις ενστάσεις και τους αστερίσκους που διατυπώθηκαν από κορυφαίους υπουργούς, η απόφαση ήταν ομόφωνη. Ειδικότερα, αποφασίστηκε να συσταθεί ολιγομελής ομάδα που θα εισηγηθεί την πρόταση για το δημοψήφισμα, το οποίο θα διεξαχθεί το συντομότερο δυνατόν.

Liberation: «ΧΑΟΣ»

ΣΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΤΟ ΠΡΩΤΟΣΕΛΙΔΟ

Με την λέξη ΧΑΟΣ στο πρωτοσέλιδό της, γραμμένη στα ελληνικά και από κάτω με αστερίσκο να επεξηγεί στα γαλλικά την λέξη, κυκλοφορεί σήμερα η γαλλική εφημερίδα Liberation.

Με τον τρόπο αυτό χαρακτηρίζει τις καταιγιστικές εξελίξεις στην Ελλάδα και τον αιφνιδιασμό του πρωθυπουργού Γιώργου Παπανδρέου να προαναγγείλει δημοψήφισμα για την νέα δανειακή σύμβαση,

Η εφημερίδα γράφει πως η απόφαση για δημοψήφισμα επί της απόφασης της τελευταίας Συνόδου Κορυφής έσπειρε τον πανικό στις αγορές και στην Ευρωπαϊκή Ένωση και ουσιαστικά συνταράζει την Ευρωζώνη. Την οδηγεί στο … χάος.

Στο σχετικό δημοσίευμά της η γαλλική εφημερίδα τονίζει πως η Αθήνα "παίζει κορώνα – γράμματα" το ευρώ και οδηγεί τη συνοχή της Ευρωζώνης στο χείλος του γκρεμού.

Αλλαγή φρουράς στις Ένοπλες Δυνάμεις

Αν και ήθελε να προχωρήσει σε κρίσεις στις Ένοπλες Δυνάμεις από τον προηγούμενο Αύγουστο ο Πάνος Μπεγλίτης επέλεξε τη μάλλον χειρότερη στιγμή να το πράξει. Ενώ είναι οι πολιτικές εξελίξεις εντελώς ανοιχτές και διανύουμε κρίσιμες στιγμές, αποφάσισε να το κάνει σήμερα.

Η κίνηση του κ. Μπεγλίτη εγείρει ανησυχίες, λόγω των όσων συμβαίνουν στο πολιτικό σκηνικό.

Ο υπουργός, κάλεσε τους αρχηγούς των επιτελείων στο γραφείο του για να τους πει πως τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή για να κάνει κρίσεις.

Συγκεκριμένα, κάλεσε τον αρχηγό ΓΕΕΘΑ πτέραρχο Γιάννη Γιάγκο, τον αρχηγό ΓΕΣ αντιστράτηγο Φραγκούλη Φράγκο, τον αρχηγό ΓΕΑ αντιπτέραρχο Βασίλη Κλόκοζα και τους ανακοίνωσε ότι η εισήγησή του προς τα μέλη του ΚΥΣΕΑ θα είναι να κριθούν ως ευδοκίμως τερματίσαντες τη σταδιοδρομία τους και να αντικατασταθούν.

"Σας ευχαριστώ για την συνεργασία, αλλά κρίνω ότι είναι ώρα να κάνω κρίσεις. Ήθελα να τις κάνω από τον περασμένο Αύγουστο, αλλά λόγω των προβλημάτων με την Τουρκία και της έντασης τις ανέβαλα. Τώρα κρίνω ότι είναι η κατάλληλλη στιγμή και έτσι αποφάσισα να προχωρήσω σε κρίσεις και την αντικατάστασή σας" τόνισε ο κ. Μπεγλίτης

Σύμφωνα με πληροφορίες, επικράτησε αμηχανία και δεν ειπώθηκε κάτι παραπάνω.

Αν και δεν γίνεται αντιληπτό το γιατί επέλεξε ο κ. Μπεγλίτης να κάνει τώρα τις κρίσεις, εντούτοις, είναι σαφές πως υπάχρει μία πρωτοφανή πολιτική αναταραχή και η κυβέρνηση επιλέγει να κάνει ΚΥΣΕΑ σήμερα για να αποστρατεύσει όλους του Αρχηγούς.

Οι αντικαταστάτες

Σύμφωνα με απόφαση της κυβέρνησης, αποστρατεύονται όλοι οι μέχρι στιγμής Αρχηγοί και τη θέση τους παίρνουν:

*Αρχηγός ΓΕΕΘΑ: Αντιστράτηγος Μιχάληςς Κωσταράκος, διοικητής μέχρι τώρα του 3ου Σώματος Στρατού.

*Αρχηγός ΓΕΣ: Αντιστράτηγος Κωνσταντίνος Ζαζιάς, διοικητής του 4ου Σώματος Στρατού.

*Αρχηγός ΓΕΑ: Αντιπτέραρχος Αντώνης Τσαντιράκης, μέχρι τώρα αρχηγός της Τακτικής Αεροπορίας.

*Αρχηγός ΓΕΝ: Υποναύαρχος Κοσμάς Χρηστίδης, μέχρι τώρα αρχιεπιστολέα της Διοίκησης Διοικητικής Μερίμνης του Πολεμικού Ναυτικού.

Πυρά από αντιπολίτευση

Αρνητικά αντέδρασε σύσσωμη η αντιπολίτευση στη σημερινή έκτακτη σύγκλιση του ΚΥΣΕΑ και την απόφαση για σαρωτικές αλλαγές στην ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεων.

Ο υπεύθυνος του τομέα Εθνικής Άμυνας της ΝΔ, βουλευτής Δράμας, Μαργαρίτης Τζίμας, έκανε λόγο για αντιδημοκρατική ενέργεια, που στρέφεται εναντίον του εθνικού συμφέροντος, τονίζοντας ότι: "την ώρα που καταρρέει η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, προχωρά σε κρίσεις με αλλαγή της ηγεσίας των Ενόπλων Δυνάμεων της χώρας και μάλιστα εντός της ημέρας".

Το ΚΚΕ κάλεσε τον υπουργό Εθνικής Άμυνας και την κυβέρνηση να δώσουν ξεκάθαρες εξηγήσεις στο λαό, για ποιο λόγο σ’ αυτές τις συνθήκες αντικατέστησαν την ηγεσία των ενόπλων δυνάμεων.

"Πολιτικά άκομψο και ηθικά ανεπίτρεπτο", ήταν το σχόλιο του ΛΑΟΣ, επισημαίνοντας ότι "λίγες ώρες πριν από την πτώση της κυβέρνησης τεμαχίζεται το σύνολο της ηγεσίας των Ενόπλων Δυνάμεων" και "άξιοι ανώτατοι αξιωματικοί αποκεφαλίστηκαν με μια πρακτική που και στο παρελθόν είχε καταφύγει το ΠΑΣΟΚ".

Ο ΣΥΡΙΖΑ μέσω του Θοδωρή Δρίτσα, χαρακτήρισε απαράδεκτο να αποφασίσει ο υπουργός Άμυνας για ένα τόσο σημαντικό ζήτημα, όπως η αλλαγή ηγεσίας των Ενόπλων Δυνάμεων, την ώρα που η κυβέρνηση βρίσκεται υπό κατάρρευση και προτού ξεκαθαρίσουν τα πράγματα και συγκεκριμένα πριν από την απόφαση της Βουλής για την ψήφο εμπιστοσύνης που ζήτησε ο πρωθυπουργός.

Η Δημοκρατική Αριστερά, υπογράμμισε ότι: "οι σχεδιαζόμενες σαρωτικές αλλαγές στην ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεων, εντείνουν το κλίμα ανασφάλειας και ανησυχίας της κοινής γνώμης» και σημείωσε ότι « οι αλλαγές πρέπει να γίνουν στην προβλεπόμενη ώρα τους και όχι τώρα, με δεδομένη την πολιτική ρευστότητα."

"Πράξη πολιτικά ανήθικη και παλαιοκομματικής αντίληψης, που επιβεβαιώνει την οριστική ρήξη της κυβέρνησης Παπανδρέου με την υπευθυνότητα και τη σοβαρότητα", χαρακτήρισε με ανακοίνωσή της η Δημοκρατική Συμμαχία.

"Ναι" του υπουργικού συμβουλίου στο δημοψήφισμα

Ραγδαίες πολιτικές εξελίξεις.Το υπουργικό συμβούλιο συμφώνησε να γίνει δημοψήφισμα και εξέφρασε την απόλυτη στήριξή του στη διαδικασία για την παροχή ψήφου εμπιστοσύνης . Δεν έλειψαν οι φωνές κριτικής. Στο επίκεντρο το ενδεχόμενο επίσπευσης του χρόνου διεξαγωγής του δημοψηφίσματος, το κεντρικό ερώτημα και οι διαδικασίες διεξαγωγής του. Έκτακτη Σύνοδος Κορυφής για την Ελλάδα στις Κάννες. Παρακολουθήστε ζωντανά από τη νέα πλατφόρμα live blogging του News247 όλα όσα συμβαίνουν καθώς και όσα έχουν προηγηθεί

Το ενδεχόμενο επίσπευσης του χρόνου διεξαγωγής του δημοψηφίσματος, το κεντρικό ερώτημα και οι διαδικασίες διεξαγωγής του βρέθηκαν, στο επίκεντρο της πολύωρης συνεδρίασης του υπουργικού συμβουλίου που άρχισε το βράδυ και ολοκληρώθηκε τις πρώτες πρωινές ώρες.

Σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση που εγκρίθηκε ομόφωνα από τα μέλη της κυβέρνησης, το υπουργικό συμβούλιο συμφώνησε να γίνει δημοψήφισμα και εξέφρασε την απόλυτη στήριξή του στη διαδικασία για την παροχή ψήφου εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση, καθώς και στην υλοποίηση των αποφάσεων της 26ης Οκτωβρίου.

Η χθεσινή ημέρα ήταν μια ημέρα γεμάτη από καταιγιστικές πολιτικές εξελίξεις.

Το μήνυμα ότι πρέπει να ληφθούν αποφάσεις που θα διασφαλίζουν ότι η Δημοκρατία είναι υπεράνω των αγορών, θα μεταφέρει, το απόγευμα, ο πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου στη Σύνοδο του G-20, στην οποία έχει προσκληθεί να παραβρεθεί, όπως είπε ο ίδιος μιλώντας στην πολύωρη συνεδρίαση του υπουργικού Συμβουλίου η οποία συνεχιζόταν μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες.

Ο πρωθυπουργός τόνισε ότι όλα θα κριθούν τη Παρασκευή ενώ εμφανίστηκε αποφασισμένος να συνεχίσει.

Στην απόφαση του υπουργικού συμβουλίου να υποστηρίξει την πρόταση του πρωθυπουργού αναφέρονται τα ξένα πρακτορεία ειδήσεων.

Συγκεκριμένα το Ρόιτερς, με συνεχή ροή για τις εξελίξεις της πολύωρης σύσκεψης των υπουργών της κυβέρνησης, σημείωσε τη δήλωση του κυβερνητικού εκπροσώπου Ηλία Μόσιαλου. "Το δημοψήφισμα θα διεξαχθεί το συντομότερο δυνατό".

Στο τηλεγράφημα αναφέρεται επίσης ότι ορισμένοι υπουργοί άσκησαν κριτική για την απόφαση που ελήφθη, αλλά τελικά αποφάσισαν να στηρίξουν την κυβέρνηση.

Τοποθετήσεις στελεχών της κυβέρνησης

Όπως ανέφερε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Ηλίας Μόσιαλος στους δημοσιογράφους βασική προϋπόθεση για την όσο το δυνατόν συντομότερη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος είναι η αποτύπωση των βασικών χαρακτηριστικών της συμφωνίας που επετεύχθη στην ΕΕ για το ελληνικό χρέος, έτσι ώστε να διατυπωθεί σαφώς και το σχετικό ερώτημα που θα τεθεί στην κρίση των πολιτών.

Επιπροσθέτως, το σύνολο των τεχνικών διαδικασιών που πρέπει να διευκρινιστούν, ο χρόνος διεξαγωγής του δημοψηφίσματος και το ερώτημα θα τύχουν επεξεργασίας από υπουργική επιτροπή η οποία θα εισηγηθεί σχετικά σύντομα στο υπουργικό συμβούλιο, έτσι ώστε μέχρι το τέλος του χρόνου, ει δυνατόν, να αποφανθούν οι πολίτες στο δημοψήφισμα.

Επίσης, αποφασίστηκε να συνεδριάσει εκ νέου η ΚΟ του ΠΑΣΟΚ με αντικείμενο τις πολιτικές πρωτοβουλίες που πρέπει να πάρει η κυβέρνηση ως τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος, σύμφωνα με τις προτάσεις που θα καταθέσουν οι βουλευτές.

Κατά την διάρκεια της συνεδρίασης του υπουργικού συμβουλίου έγινε αναλυτική συζήτηση για τις ραγδαίες εξελίξεις στην ΚΟ του ΠΑΣΟΚ μετά την ανεξαρτητοποίηση της κ. Αποστολάκη, ενόψει της κρίσιμης ψηφοφορίας για την παροχή ψήφου εμπιστοσύνης το βράδυ της Παρασκευής.

Από την πλευρά τους κυβέρνηση εθνικής σωτηρίας ζήτησαν οι Ε. Καϊλή, Χ. Κεφαλίδου και Β. Παπανδρέου.

Όπως είπε ο κ. Μόσιαλος η κυβέρνηση σήμερα εμφανίστηκε ενωμένη και τόνισε ότι οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ θα δώσουν ψήφο εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση.

Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος μάλιστα, ερωτηθείς για τη στάση των κομμάτων της αντιπολίτευσης, σχολίασε "προς τι η αγωνία τους; Δεν ήθελαν τη δανειακή σύμβαση και τώρα θέλουν να εγκριθεί".

Κατά την διάρκεια της συνεδρίασης μερίδα υπουργών εξέφρασε ενστάσεις για τον τρόπο λήψης της απόφασης για δημοψήφισμα, αλλά και για το πώς εντάσσεται η συγκεκριμένη απόφαση στον συνολικό κυβερνητικό σχεδιασμό.

Υπέρ της διεξαγωγής δημοψηφίσματος τάχθηκαν στις τοποθετήσεις τους οι κκ Μιχάλης Χρυσοχοίδης, Χρήστος Παπουτσής, Δημήτρης Ρέππας, Πάνος Μπεγλίτης και Γιώργος Παπακωνσταντίνου.

Ο υπουργός Εσωτερικών, Χάρης Καστανίδης, δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο το δημοψήφισμα να διεξαχθεί το προσεχές διάστημα και όχι όπως αρχικά εκτιμηθεί, αφού ολοκληρωθεί στο σύνολό της η δανειακή σύμβαση.

Από την άλλη, σύμφωνα πάντα με πληροφορίες, ο κ. Ανδρέας Λοβέρδος διερωτήθηκε πως μπορεί να γίνει δημοψήφισμα με ένα θεμελιώδες ερώτημα που θα δεσμεύσει τη χώρα για τα επόμενα 30 χρόνια και επιφυλάχθηκε για την τελική του τοποθέτηση, αφού πρώτα γνωστοποιηθεί το ερώτημα στο οποίο θα κληθούν να απαντήσουν οι πολίτες στο δημοψήφισμα.

Από την πλευρά της, η κ. Άννα Διαμαντοπούλου κατά τις ίδιες πληροφορίες, ζήτησε διευκρινίσεις για την πολιτική σκοπιμότητα που εξυπηρετεί η επιλογή του δημοψηφίσματος στην παρούσα φάση.

Η υπουργός Παιδείας φέρεται να διατύπωσε την άποψη ότι η απόφαση θα έπρεπε να είχε ληφθεί από την κυβερνητική επιτροπή και να είχε οργανωθεί η δημόσια υποστήριξή της από τα κυβερνητικά στελέχη.

Από την πλευρά του ο κ. Γιάννης Ραγκούσης είπε ότι η χώρα δεν πρέπει να πάει σε εκλογές, ούτε άμεσα, ούτε έμμεσα και τόνισε ότι δεν πρέπει να αφήσουμε τους εαυτούς μας εκτεθειμένους στην κριτική ότι οδηγούμε σε καταστάσεις αβεβαιότητας σχετικά με το ευρώ και την ευρωζώνη.

Πρόσθεσε, δε, ότι με την απόφαση για δημοψήφισμα με αντικείμενο την επικύρωση από τον λαό της δανειακής σύμβασης, για πρώτη φορά συνομολογείται επίσημα ότι υφίσταται ζήτημα νομιμοποίησης της πολιτικής της κυβέρνησης.

Ο υπουργός Μεταφορών, επίσης, ζήτησε να μείνει ανοιχτό το ερώτημα και ο χρόνος που θα γίνει το δημοψήφισμα.

Ο κ. Κώστας Σκανδαλίδης, από την μεριά του, έθεσε το θέμα της έλλειψης ενημέρωσης των μελών της κυβέρνησης για το δημοψήφισμα.

"Θα έπρεπε να είμαστε ενημερωμένοι για να πάμε ομογενοποιημένα και όχι αιφνιδιασμένοι", φέρεται να τόνισε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης.

Σπιθαμιαίοι!!!! Άρθρο κόλαφος του Π. Σαββίδη

Από τον Παντελή Σαββίδη

Καθώς μιλούσα προχθές με συνάδελφό μου, με αφορμή τις παρελάσεις για την 28η Οκτωβρίου που δεν πραγματοποιήθηκαν, θυμήθηκα τους στίχους του Δάντη από την Κόλαση: «Το πιο φωτεινό σημείο της κόλασης προορίζεται γι αυτούς που σε στιγμές κρίσης ήθελαν να είναι ουδέτεροι».
Για να αποφύγω, τουλάχιστον το πιο φωτεινό σημείο, σκέφθηκα να γράψω το παρακάτω σχόλιο.
Η χώρα και η κοινωνία μας δεν βρίσκονται απλώς σε κρίση. Είναι μετέωροι στο κενό. Πέρασαν το Ρουβίκωνα. Ή θα δώσουν τη μάχη και θα σωθούν ή θα τους συντρίψει ο αντίπαλος. Και οι αντίπαλοι είναι πολλοί.
Τα μεγάλα προβλήματα της χώρας είναι πολλά. Αλλά το μέγιστο είναι η πολιτική εξουσία. Όταν θέλεις να ελέγξεις ή να αποδομήσεις μια κοινωνία, ελέγχεις ή ευνουχίζεις την ηγεσία της. Πολιτική, κοινωνική, πνευματική. Και στην Ελλάδα όλες αυτές οι ηγεσίες είναι ευνουχισμένες.
Με αφορμή την ακύρωση των παρελάσεων θα αναφερθούμε σήμερα στην πολιτική και στρατιωτική ηγεσία της χώρας και θα σχολιάσουμε την σπιθαμιαία συμπεριφορά της.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, παρέστη στις εκδηλώσεις της Θεσσαλονίκης και ως γνωστόν δεν μπόρεσε να πείσει με την παρουσία του την κοινωνία της πόλης ώστε μαζί να αποτίσουν τιμή σε έναν θεσμό που υποτίθεται πως πρέπει να παραμένει ψηλά στη συνείδηση του έθνους. Και εννοώ τις ένοπλες δυνάμεις της χώρας. Η κριτική που ο πρόεδρος δέχεται από την κοινωνία δεν πρέπει να τον αφήνει αδιάφορο. Πρέπει να τον ανησυχήσει.
Σέβομαι το θεσμό του Προέδρου της Δημοκρατίας και τον κ. Παπούλια ως προσωπικότητα. Αλλά αυτό δεν μπορεί να είναι ανασταλτικός παράγοντας στην κριτική προσέγγιση της παρουσίας του στη Θεσσαλονίκη.
Ήταν λάθος του κ. Παπούλια η ανακοίνωση που εξέδωσε η προεδρία για τα γεγονότα της Θεσσαλονίκης. Ο πρόεδρος δεν αντιδικεί με το λαό. Τον ενώνει. Ακόμη και όταν νοιώθει ότι η λαϊκή συμπεριφορά μπορεί να αδικεί τον ίδιο. Εκεί βρίσκεται το μεγαλείο του θεσμού και η επιτυχία του λειτουργού του. Να συλλαμβάνει τις λεπτές αποχρώσεις των γεγονότων, να τις αναλύσει, να τις συνθέτει και να λειτουργεί ενοποιητικά.

Ο κ. πρόεδρος δεν μας ικανοποίησε στο σημείο αυτό με την συμπεριφορά του.
Δεν υπάρχει αμφιβολία πως κομματικοί παράγοντες θα τον καθησυχάσουν λέγοντας πως πρόκειται για μικρό μέρος της κοινωνίας και πως η πλειονότητα δεν συμφωνεί. Πέραν του γεγονότος ότι το μέρος της κοινωνίας που αντιδρά ή αποδέχεται τις αντιδράσεις δεν είναι μικρό, ο πρόεδρος είναι στοιχείο ενότητας και όχι διαίρεσης. Είναι ο μόνος ρόλος που έχει. Ας τον επιτελέσει αποτελεσματικά.
Μετά την αντίδραση του κόσμου στην παρέλαση, η εκδήλωση έπρεπε να πάρει άλλη μορφή. Ποια, θα το επισημάνουμε παρακάτω. Η λαϊκή αντίδραση ήταν κατά των πολιτικών. Όχι κατά του στρατού ή του ιστορικού γεγονότος.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν έπρεπε να επιμείνει να γίνει η παρέλαση. Διότι τότε ένας ευαίσθητος και υψηλά ιστάμενος στη συνείδηση της κοινωνίας θεσμός, όπως οι Ένοπλες Δυνάμεις, θα ερχόταν σε αντίθεση με την κοινωνία. Πως;
Οι Ένοπλες Δυνάμεις με την παρέλασή τους ενώπιον της πολιτικής ηγεσίας θα της απέδιδαν τιμές. Την ίδια στιγμή από την απέναντι πλευρά ο συγκεντρωμένος λαός θα αποκαλούσε αυτήν την ίδια ηγεσία προδότες.
Δεν θα αποτελούσε αυτή η εξέλιξη μια διάσταση μεταξύ λαού και Ενόπλων Δυνάμεων;

Και καλά, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είναι επικεφαλής των Ενόπλων Δυνάμεων.
Αλλά τόσο ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας όσο και οι Ένοπλες Δυνάμεις, δεν υπάρχουν εν ονόματι του λαού; Μπορούν να έρχονται σε αντίθεση με τη βούλησή του όταν αυτή εκφράζεται τόσο κραυγαλέα;
Μια δήλωση του προέδρου που θα ισορροπούσε την ιστορική στιγμή με τη λαϊκή αντίδραση και την ανάγκη να διατηρηθεί συντεταγμένη η πολιτεία θα ήταν αυτό που θα περιμέναμε από τον κ. Παπούλια. Αλλά δεν το είδαμε.
Ο Υπουργός Άμυνας αποδεικνύεται γραφική περίπτωση. Ολίγιστος και σπιθαμιαίος. Αλλοπρόσαλλες και υπερφίαλες δηλώσεις ενός κηπουρού που ξαφνικά ετέθη επικεφαλής ενός ύψιστου θεσμού της κοινωνίας.
Το πρόσωπο που τίθεται επικεφαλής των Ενόπλων Δυνάμεων πρέπει να απολαμβάνει κύρους και στις Ένοπλες Δυνάμεις και στην κοινωνία και στο εξωτερικό. Η περίπτωση του σημερινού υπουργού όχι μόνο δεν ικανοποιεί τίποτε από όλα αυτά αλλά μετά την αποκάλυψη των τεραστίων αδυναμιών του είναι πλέον και επικίνδυνο, να συνεχίσει να παραμένει επικεφαλής των Ενόπλων Δυνάμεων.
Οι Ένοπλες Δυνάμεις δεν είναι παίγνιον κανενός. Είναι ένας θεσμός του ελληνικού κράτους που χρήζει σεβασμού. Και ο σεβασμός αυτός αντανακλάται και στο πρόσωπο που τίθεται επικεφαλής. Μπορεί σήμερα ο υπουργός άμυνας να διεκδικεί αυτόν τον ρόλο; Ασφαλώς όχι.
Πήγε, εκπροσωπώντας τον πρωθυπουργό, στην εκκλησία του Αγίου Δημητρίου και ο τηλεοπτικός φακός τον συνέλαβε να επιχειρεί να αντιδικήσει ή να χειροδικήσει με διαμαρτυρόμενο πολίτη εν είδη οπαδού ποδοσφαιρικής ομάδας.
Την επομένη, φοβούμενος τις αντιδράσεις δεν παρέστη στη μαθητική παρέλαση. Αυτός, που ως υπουργός άμυνας θα πρέπει όχι μόνο να παραμένει ψύχραιμος αλλά να μπορεί να αντιμετωπίσει πολύ δυσκολότερες στιγμές και καταστάσεις από την αγανάκτηση που θα εκδηλώσουν κάποια σχολιαρόπαιδα.
Και κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης που ματαιώθηκε ενώπιον του προέδρου περιέφερε μια συμπεριφορά και ένα ύφος αλαζονικό. Αποκρουστέα περίπτωση δημοσίου ανδρός.
Ο πρωθυπουργός, τον οποίο εκπροσώπησε, θα έπρεπε ήδη να του έχει ζητήσει την παραίτηση. Δεν το έκανε όμως. «Όμοιος ομοίω αεί πελάζει…»
Ο ίδιος ο πρωθυπουργός προτίμησε να προεδρεύσει συσκέψεως της «Σοσιαλιστικής Διεθνούς» αντί να παραβρεθεί στις εκδηλώσεις όπως συνηθίζετο επι πολλά χρόνια. Αλλά αυτό είναι άλλο θέμα το οποίο θα εξετάσουμε άλλη στιγμή.
Ο Αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων. Άλλη θλιβερή περίπτωση δημοσίου υπαλλήλου. Εγκατέλειψε το στράτευμα τη στιγμή που θα έδινε τη μάχη. Γιατί μια μάχη ήταν και η παρέλαση του στρατού μπροστά στην κοινωνία της πόλης. Αν είχε στρατιωτικό και όχι δημοσιοϋπαλλικό σθένος ο κ. Αρχηγός θα αποχαιρετούσε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και θα ζητούσε να παρελάσει ο στρατός με τον ίδιο επικεφαλής. Και θα καταχειροκροτείτο απο τον κόσμο. Αλλά που τέτοιο στρατιωτικό σθένος από ηγεσίες που συνωθούνται στα πολιτικά γραφεία για να πάρουν το επόμενο αστέρι. Δεν αντιλαμβάνονται ότι περνούν στη χλεύη των συναδέλφων τους και της κοινωνίας και πως εκείνο που μένει τελικά δεν είναι τα αστέρια αλλά η υπόληψη που απολαμβάνει κανείς κατά τη διάρκεια της ζωής του αλλά και μετά το θάνατό του;
Κύριε Αρχηγέ, το ότι δεν παρήλασε ο στρατός την ημέρα της εθνικής επετείου αποτελεί λόγο παραίτησης.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η ελληνική κοινωνία χρειάζεται τεράστιες αλλαγές. Ούτε ότι οι αλλαγές αυτές έχουν τεράστιο πολιτικό κόστος. Αλλά υπάρχει ένα μέτρο, μια αίσθηση μέτρου που όταν δεν λαμβάνεται υπόψη όχι μόνο οι αλλαγές αλλά και οι κοινωνίες τελματώνουν.
Η σημερινή κυβέρνηση βρίσκεται σε τρομερή δυσαρμονία με το λαϊκό αίσθημα. Δεν θέλω να την κρίνω για τα πεπραγμένα της. Αλλά αυτή η δυσαρμονία της επιβάλλει ως εθνικό καθήκον να ζητήσει μόνη της την αλλαγή της.
Η ελληνική κοινωνία χρειάζεται μια νέα αρχή. Ακόμη και αν μεγάλο μέρος της πολιτικής που θα ακολουθήσει μια νέα κυβέρνηση θα είναι ίδιο με της σημερινής, η κυβερνητική αλλαγή θα δώσει μια δημιουργική ανακούφιση στην κοινωνία, αρκεί να πληροί ορισμένες προϋποθέσεις.
Αν οι κυβερνώντες δεν είναι μια ομάδα καιροσκόπων που κατέλαβαν την εξουσία στο κόμμα τους και την καπηλεύθηκαν στην Ελλάδα, ας δώσουν μια εκτονωτική διέξοδο στην ελληνική κοινωνία.
Και κάτι τελευταίο. Εκείνο που ενόχλησε περισσότερο δεν είναι ότι γίναμε φτωχότεροι. Αλλά ότι διασυρθήκαμε διεθνώς, πολλές φορές με ευθύνη κυβερνητικών. Ούτε την υπόληψη της κοινωνίας και της ελληνικής πολιτείας δεν μπορούν να διασφαλίσουν. Είναι δυνατόν να έχουν το θράσος να κυβερνούν;