Μνημείο ή ναός, λατρευτικός ή μουσειακός τόπος η Ροτόντα – το
σημαντικότερο μνημειο της πόλης- αποδίδεται απο σήμερα και επίσημα στο
λαό και την πολιτιστική ζωή της Θεσσαλονίκης. Μοναδικό και εμβληματικό
μνημείο, εγγεγραμμένο στον κατάλογο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς
της UNESCO, η Ροτόντα, αναγέρθηκε στα χρόνια του καίσαρα Γαλερίου, γύρω
στα 306 μ.Χ., ως ναός του Δία ή του Κάβειρου ή κατ΄ άλλους ως
Μαυσωλείο του ιδίου του Καίσαρα.
Η μετατροπή του σε χριστιανικό ναό, αφιερωμένο
πιθανότατα στους Ασωμάτους ή Αρχαγγέλους, συντελέστηκε στη διάρκεια των
παλαιοχριστιανικών χρόνων. Το 1590/1 μετατράπηκε σε τζαμί από τον Σεΐχη
Σουλεϊμάν Χορτατζή Εφέντη ενω μετα την απελευθέρωση της πόλης (1912)
λειτούργησε ως χριστιανικός ναός αλλα απο το 1920 και ως τα τέλη του
Β΄παγκοσμίου πολέμου στέγασε τα αρχαιολογικά ευρήματα της περιοχής
λειτουργώντας ως μουσείο της πόλης.Ανοιχτό -αλλα πάσχον και πληγωμένο απο τους σεισμούς του 1978 και τις εκτοτε αναστηλωτικές εργασίες – και κυρίως απο τα βίαια επεισόδια (μεταξύ πολιτών και ιερωμένων) που αμαύρωσαν το χαρακτήρα του μνημείου αλλα και τη θρησκευτικότητα που ενέχει, το μνημειακό οικοδόμημα της Ροτόντας επιστρέφει απόψε και αποδίδεται στην πόλη.
Στις 8 μ.μ., κατα το προγραμματισμένο επαν-εγκαίνιο το κοινό θα έχει την ευκαιρία, να επισκεφθεί το επιβλητικό αυτό μνημείο, που σηματοδοτεί το μεταίχμιο ανάμεσα στον ειδωλολατρικό και το χριστιανικό κόσμο, «απελευθερωμένο» από τις σκαλωσιές, και να θαυμάσει τα μοναδικής τέχνης και ομορφιάς ψηφιδωτά σε όλο τους το μεγαλείο. Η εμπειρία αυτή θα ενισχυθεί ακόμη περισσότερο από την εορταστική ατμόσφαιρα που θα δημιουργήσουν οι φορείς που συμπράττουν αφιλοκερδώς για τη διοργάνωση της μουσικής εκδήλωσης, η οποία σχεδιάστηκε ειδικά για το συγκεκριμένο γεγονός. Το Σωματείο Ιεροψαλτών «Ιωάννης ο Δαμασκηνός», η Χορωδία «Γιάννης Μάντακας» του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου, η Συμφωνική Ορχήστρα του Κρατικού Ωδείου Θεσσαλονίκης, αλλά και η Ρωσική Ανδρική Χορωδία «Μπλαγκοζβόνιτσα» που έρχεται ειδικά από την Μόσχα με προσφορά του Γενικού Προξενείου της Ρωσικής Ομοσπονδίας, θα παρουσιάσουν ένα πρόγραμμα στο πνεύμα των ημερών το οποίο περιλαμβάνει ύμνους των Χριστουγέννων, τόσο από την Ανατολή όσο και από τη Δύση.
Την εκδήλωση διοργανώνει η Εφορεία Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης σηματοδοτώντας την οριστική απόδοση του μνημείου στο κοινό. Απο αυριο (Σάββατο) το κοινό θα μπορεί να επισκέπτεται το μνημείο που θα λειτουργεί πλέον με διευρημένο ωράριο ενω σε τακτα χρονικα διαστήματα (μια Κυριακή καθε μήνα) θα τελείται στο χώρο θεία λειτουργία.