Πώς θα αναπροσαρμοστούν οι συντάξεις ΕΦΚΑ από 1-1-2026;

 Το τελικό σχέδιο του προϋπολογισμού 2026 προβλέπει ότι η ετήσια αύξηση των κύριων συντάξεων θα βασιστεί στους δείκτες πληθωρισμού (CPI) και την αύξηση του ΑΕΠ. Στο προσχέδιο του Π/Υ δίνεται ο εγχώριος πληθωρισμός 2,6% και ο ρυθμός ανάπτυξης 2,2%, και επομένως η αναπροσαρμογή που αναφέρεται στα μέσα ενημέρωσης και στο προσχέδιο προϋπολογισμού προκύπτει ως ≈(2,6% + 2,2%)/2 = 2,4%.

Το προσχέδιο προβλέπει μη συνυπολογισμό της προσαύξησης της σύνταξης που προκύπτει από εργασία («εργαζόμενων συνταξιούχων) κατά τον υπολογισμό της ΕΑΣ — δηλαδή η επιπλέον αμοιβή/προσαύξηση λόγω απασχόλησης δεν θα προσμετράται για να αυξήσει τη βάση υπολογισμού της ΕΑΣ.

Επίσης το προσχέδιο και συναφείς αναλύσεις αναφέρουν ότι για το 2026 υπάρχει διεύρυνση/αναπροσαρμογή των απαλλαγών/ορίων της ΕΑΣ — σε δημοσιεύσεις αναφέρεται ότι για το 2026 θα υπάρχει οριστική απαλλαγή από ΕΑΣ για συντάξεις μέχρι περίπου €1.470–1.471 μικτά (παραδείγματα σε ειδησεογραφία). Σε κάθε περίπτωση το προσχέδιο είναι η βάση και η ακριβής εφαρμοστική κλίμακα/όριο δημοσιεύεται με τις τελικές διοικητικές/νομοθετικές ρυθμίσεις.

Πώς θα αυξηθεί η σύνταξη με προσωπική διαφορά;

Ιστορικά: όταν ένας συνταξιούχος έχει προσωπική διαφορά (το παλαιό καταβαλλόμενο ποσό είναι μεγαλύτερο από το νέο αναλογικό), οι αυξήσεις συχνά συμψηφίζονταν με την προσωπική διαφορά (δηλ. δεν έπαιρνε ολόκληρη την αύξηση).

Σύμφωνα με το προσχέδιο για το 2026 αποφεύγεται ο συμψηφισμός του 50% της αύξησης με την προσωπική διαφορά — στην πράξη αυτό σημαίνει ότι το 2026 οι δικαιούχοι με προσωπική διαφορά θα λάβουν τουλάχιστον το 50% της αναλογούσας αύξησης (και το 2027 προβλέπεται η πλήρης κατάργηση του συμψηφισμού).

Παράδειγμα αριθμητικό :

Έστω «υπολογιζόμενη» αύξηση = 2,4% και η αναλογική (θεωρητική) νέα σύνταξη χωρίς προσωπική διαφορά θα ανέβαινε κατά Χ ευρώ.

Με προσωπική διαφορά (2026): θα λάβετε τουλάχιστον το 50% του Χ από 1/1/2026.

Π.χ. αν η σύνταξη είναι €1.000 και η πλήρης αύξηση θα ήταν €24 (2,4%), με προσωπική διαφορά το 2026 παίρνετε περίπου €12 (δηλ. σύνταξη ≈ €1.012) — και το 2027 προβλέπεται να δοθεί το υπόλοιπο ώστε να δοθεί η πλήρης αύξηση (σύμφωνα με προσχέδιο/ανακοινώσεις).

ΚΑΙ ΜΕ ΠΙΟ ΑΚΡΙΒΗ ΠΟΣΑ :

Μικτή σύνταξη: 1.445 €

Καθαρή σύνταξη: 1.205 €

Προσωπική διαφορά: 374 €

Αύξηση = 1.445 € × 2,4%→ 34,68 € (Αυτό είναι το ποσό που θα παίρνατε εάν δεν είχατε προσωπική διαφορά).

ΟΜΩΣ επειδή υπάρχει ΠΔ, για το 2026 καταργείται ο συμψηφισμός του 50% της αύξησης.

Αυτό σημαίνει: 50% της αύξησης το παίρνετε στην τσέπη σας

το άλλο 50% μειώνει την προσωπική διαφορά

➤ Ποσό που θα λάβετε το 2026 34,68 € × 50% = 17,34 €

➤ Μείωση προσωπικής διαφοράς 34,68 € × 50% = 17,34 €

Νέα προσωπική διαφορά: 374 € – 17,34 € = 356,66 €

ΝΕΑ ΣΥΝΤΑΞΗ 1/1/2026 Μικτή σύνταξη: 1.445 € + 17,34 € = 1.462,34 €

Καθαρή σύνταξη (~ ίδια παρακράτηση): 1.205 € + περίπου 17 €

≈ 1.222 € καθαρά

ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΓΙΑ ΤΟ 2027 ?

Το προσχέδιο προβλέπει πλήρη κατάργηση του συμψηφισμού.

Άρα το 2027 θα πάρετε ολόκληρη την αύξηση.

Με απλά λόγια: Το 2026 μπαίνει +17 €, το 2027 θα μπει άλλο ένα ποσό, ώστε να ολοκληρωθεί το 100% της αύξησης.

=================

Αύξηση 2026 (εκτίμηση προϋπολογισμού): ≈ 2,4%

Πώς θα αυξηθεί η σύνταξη χωρίς προσωπική διαφορά;

Πλήρης εφαρμογή της αναπροσαρμογής: οι συνταξιούχοι χωρίς προσωπική διαφορά θα λάβουν την πλήρη αύξηση της τάξης του 2,4% (με βάση CPI & ΑΕΠ όπως στο προσχέδιο) από 1/1/2026.

Παράδειγμα: σύνταξη €1.000 → +2,4% = +€24 → σύνταξη ≈ €1.024 από τον Ιανουάριο 2026.

Ποιοι θα είναι οι νέοι φορολογικοί συντελεστές 2026;

(βασική, πρακτική παρουσίαση της κλίμακας που ανακοίνωσε το Υπ. Οικονομικών / δημοσιεύτηκε σε ενημερώσεις) — παραθέτω την κύρια κλίμακα που θα ισχύει από 01/01/2026 για τους συνήθεις φορολογούμενους (ενήλικοι >30, χωρίς ειδικά μειωτικά):

Κλίμακα εισοδήματος (2026) — κύριοι συντελεστές (γενική περίπτωση):

0 – 10.000 € : 9%

10.000,01 – 20.000 € : 20%

20.000,01 – 30.000 € : 26%

30.000,01 – 40.000 € : 34%

40.000,01 – 60.000 € : 39%

60.000 € : 44%.

ΣΗΜ. Υπάρχουν ειδικές κλίμακες/μειώσεις για νέους (έως 25 ετών, 26–30 κ.λπ.) και διαφοροποιήσεις ανάλογα με τον αριθμό τέκνων — οι λεπτομέρειες και οι «μπόνους» ανά περίπτωση εμφανίζονται στο πλήρες πίνακα του Υπ. Οικονομικών (αναφέρεται στο Forin/TaxHeaven).

https://www.forin.gr/.../oi-neoi-suntelestes-forologias...

Εν κατακλειδι :

Το προσχέδιο προϋπολογισμού είναι η επίσημη βάση, αλλά για οριστικές και λεπτομερείς εφαρμοστικές αλλαγές (π.χ. ακριβή όρια ΕΑΣ, εγκύκλιοι e-ΕΦΚΑ, τελικές λεπτομέρειες για συμψηφισμούς) θα εκδοθούν εφαρμοστικές εγκύκλιοι / νόμοι μέσα στο επόμενο διάστημα — παρακολούθηση των δημοσιεύσεων Υπ. Οικονομικών και e-ΕΦΚΑ είναι απαραίτητη.
Ι.ΑΝΤΩΝΙΑΔΗΣ 

ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΔΙΑΦΟΡΑ και στις αποδοχές των εν ενεργεία Στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων ?

 

Στο σχέδιο νόμου που κατατέθηκε από το ΥΠ.ΕΘ.Α. και ευρίσκεται στο στάδιο της Δημόσιας Διιαβούλευσης τα άρθρα 84 και 85, με έναν “μαγικό” τρόπο, και ενώ συζητούσαμε όλα αυτά τα χρόνια να καταργηθούν οι Προσωπικές Διαφορές στις συντάξεις, τις επαναφέρουν/καθιερώνουν στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας και για τα εν ενεργεία στελέχη των Ε.Δ. (στις αποδοχές τους), για τις περιπτώσεις που, με το νέο μισθολόγιο —το οποίο προβλέπει, σύμφωνα με το πνεύμα του νομοθέτη, αυξήσεις στα εν ενεργεία στελέχη— προκύψουν μειώσεις (!) στις αποδοχές τους…

Παρακάτω οι απόψεις μου επί του θέματος, μέσα από τις γνώσεις που έχω αποκομίσει όλα αυτά τα χρόνια και μελετώντας τη σχετική αρθρογραφία για το ζήτημα της Π.Δ.:

Η «προσωπική διαφορά» προέκυψε στον επανυπολογισμό παλαιών συντάξεων (ν. 4387/2016): όταν το παλαιό ποσό ήταν μεγαλύτερο από το νέο», η διαφορά καταγράφηκε και συνεχίζει να καταβάλλεται ως «προσωπική διαφορά». Πολλές κυβερνητικές ρυθμίσεις (και πρόσφατες προτάσεις) την αντιμετωπίζουν ως μεταβατικό στοιχείο και συζητούν σταδιακή κατάργηση ή ενσωμάτωση.

Ποια νομοθετικά μέτρα θα προτείνα ως τα πιο ευνοϊκά για τους δικαιούχους Στρκους?

1.Ρητή ρήτρα μη-υποβάθμισης (non-regression clause) : «Ουδείς δικαιούχος ή εν ενεργεία Στρκος/στέλεχος Ε.Δ. δύναται, εξαιτίας του παρόντος νόμου ή των εφαρμοστικών του πράξεων, να λάβει μειωμένες μικτές ή καθαρές αποδοχές/συντάξεις σε σύγκριση με τις αποδοχές/συντάξεις που λάμβανε κατά την ημερομηνία έναρξης ισχύος του νόμου.»

Γιατί είναι καλή: εξασφαλίζει άμεση προστασία, αποφεύγει μείωση βιοτικού επιπέδου.

Ρίσκα: υψηλό δημοσιονομικό κόστος αν εφαρμοστεί ευρέως — επιβαρύνει προϋπολογισμό. (υπάρχουν παρόμοιες ρυθμίσεις/επικουρικές ενισχύσεις στο παρελθόν).

2. Ενσωμάτωση προσωπικής διαφοράς στο νέο βασικό ποσό με σταδιακή θεσμοθετημένη εξομάλυνση : Η προσωπική διαφορά «μεταφέρεται» ως διακριτό, φορο-ασφαλιστικά αναγνωρισμένο συμπλήρωμα στο νέο μισθολόγιο/σύνταξη, αλλά μειώνεται σταδιακά (π.χ. 25% ετησίως) ή συνδέεται με συγκεκριμένες αυξήσεις (indexation).

Γιατί: προστατεύει βραχυπρόθεσμα το εισόδημα αλλά μειώνει σταδιακά το δημοσιονομικό βάρος. Παρέχει προβλεψιμότητα.

Παράδειγμα: ενσωμάτωση στην «ανταποδοτική» με ρήτρα αύξησης κάθε φορά που η γενική αύξηση ξεπερνά ένα ελάχιστο ποσοστό.

3.Απαγόρευση συμψηφισμού με μελλοντικές αυξήσεις (no-offset rule) : «Η προσωπική διαφορά δεν συμψηφίζεται με μελλοντικές γενικές ή ειδικές αυξήσεις μισθών/συντάξεων· κάθε αύξηση εφαρμόζεται επί του κανονικού μισθού/σύνταξης και προστίθεται επιπλέον». Γιατί: αποτρέπει τη μετατροπή μιας αύξησης (π.χ. νέο μισθολόγιο) σε απλώς μαθηματικό «μηδενισμό» της προσωπικής διαφοράς. Αυτό είναι κρίσιμο για αποφυγή κρυφών μειώσεων. (Πολλές συζητήσεις γύρω από το πώς οι αυξήσεις «εξουδετερώνονται» από προσωπικές διαφορές).

4.Ειδικό μεταβατικό επίδομα / «ρήτρα δίκαιης μετάβασης» για Στρκους

Αν το νέο μισθολόγιο αναδιατάσσει μισθολογικές κλίμακες, να προβλεφθεί στεγανή ρήτρα που να εξασφαλίζει ότι κανείς Στρκος δεν θα δει καθαρή μείωση (grandfathering). Αν χρειάζεται, προσωρινό συμπλήρωμα (transfer payment) για όσους χάσουν.

Στα πρόσφατα σχέδια νέου μισθολογίου τα μέσα οφέλη εμφανίζονται αυξητικά (π.χ. αναφέρονται μεσοσταθμικές αυξήσεις ~128€/μήνα . Όμως υπάρχουν διαφοροποιήσεις ανά βαθμό/κατηγορία — ο μεταβατικός μηχανισμός αποτρέπει απώλειες ειδικά στις κατώτερες τάξεις.

5. Σύνδεση με πραγματικό δείκτη κόστους ζωής ή με CPI (δείκτης αναπροσαρμογής)

Να προβλεφθεί ρητά στο νόμο ότι οι ετήσιες γενικές αυξήσεις συντάξεων και βασικών μισθών συνδέονται με τον πληθωρισμό/μισθολογικό δείκτη, και ότι η προσωπική διαφορά θα αναπροσαρμόζεται ή θα μειώνεται με τρόπο που διατηρεί την αγοραστική ισχύ. Γιατί: διατηρείται η πραγματική αξία του εισοδήματος κατά τη μετάβαση.

Ειδικά για τα εν ενεργεία στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων

Αν το νέο μισθολόγιο δίνει γενικές αυξήσεις (όπως αναφέρουν πρόσφατα δημοσιεύματα μεσοσταθμικά ~128€/μήνα), το κρίσιμο ζήτημα είναι αν και πώς αυτές οι αυξήσεις θα «εξουδετερωθούν» από την ένταξη/συμψηφισμό προσωπικών διαφορών. Αν το νομοσχέδιο επιτρέπει συμψηφισμό, κάποιοι μπορεί να μην δουν καθαρές αυξήσεις. Γιαυτό προτείνω ρητή απαγόρευση συμψηφισμού για ενεργούς (no-offset) ή ειδική ρήτρα «μη μείωσης αποδοχών» για Στρκους.

Πώς θα επηρεαστούν πρακτικά οι συντάξεις

Αν καταργηθεί η προσωπική διαφορά (ή «μηδενιστεί»), πολλοί συνταξιούχοι που μέχρι τώρα λάμβαναν διαφορά θα δουν αύξηση στις καταβαλλόμενες συντάξεις (όταν οι γενικές αυξήσεις γίνουν μεγαλύτερες του ποσού της προσωπικής διαφοράς) — δηλαδή θετικό για όσους χάνονται από τον επανυπολογισμό. Αν όμως η προσωπική διαφορά λειτουργήσει ως «καπέλο» και συμψηφιστεί με όποιες αυξήσεις, τότε οι αυξήσεις θα φαίνονται μικρότερες ή μηδενικές. Υπάρχουν αναφορές ότι κατάργηση/μείωση της προσωπικής διαφοράς θα αποδώσει αυξήσεις σε εκατοντάδες χιλιάδες συνταξιούχους.

Να προβλέπεται στο νομοσχέδιο ότι «το ποσό αυτό δεν θα παίξει κάποιον ρόλο»; (δηλαδή να διαγραφεί ως παράγοντας) ???? Ναι, αλλά με σοβαρές επιφυλάξεις.

Εάν το νομοσχέδιο ορίζει ρητά ότι η προσωπική διαφορά δεν συμψηφίζεται με μελλοντικές αυξήσεις και δεν μειώνει τις αποδοχές/συντάξεις (δηλαδή μεταχειρίζεται την προσωπική διαφορά ως ανεξάρτητο στοιχείο ή την καταργεί και χορηγεί τις αυξήσεις επ’ αυτού), αυτό είναι το πιο προστατευτικό για τον δικαιούχο.

Το «να μην παίξει κανένα ρόλο» πρακτικά σημαίνει ή πλήρης κατάργηση της προσωπικής διαφοράς με άμεσες αυξήσεις ή ρητή ρήτρα που απαγορεύει οποιονδήποτε συμψηφισμό. Και τα δύο έχουν κόστος — πρέπει να συνοδευτούν από δημοσιονομική εκτίμηση και μέτρα μετάβασης.

Τι να ζητήσoυμε λοιπόν να συμπεριληφθεί στο τελικό νομοσχέδιο — σύνοψη (πρακτικά άρθρα / κείμενα που μπορεί να περιλάβει ο νομοθέτης)

Άρθρο Χ — Ρήτρα μη-υποβάθμισης: (όπως παραπάνω).

Άρθρο Y — Απαγόρευση συμψηφισμού: «Προσωπική διαφορά δεν συμψηφίζεται με οποιαδήποτε αύξηση που χορηγείται μετά την ημερομηνία ισχύος».

Άρθρο Z — Μεταβατικό συμπλήρωμα για ενεργούς Στρκους: προσωρινό επίδομα για όσους παρουσιάσουν μείωση μικτών ή καθαρών αποδοχών, για περίοδο (π.χ. 24 μήνες).

Άρθρο W — Σταδιακή ενσωμάτωση / indexation: αν επιλεγεί σταδιακή κατάργηση, καθορισμός ρυθμού και σύνδεση με CPI.

Παράγραφος δημοσιονομικής βιωσιμότητας: Υποχρέωση δημοσιονομικής ανάλυσης/εκτίμησης κόστους και πρόβλεψη χρηματοδότησης (ειδικό ταμείο/εφάπαξ πόρος ή δημοσιονομικό πρόγραμμα).

Πιο ευνοϊκή συνολικά ρύθμιση: 1) ρήτρα μη-υποβάθμισης + 2) απαγόρευση συμψηφισμού + 3) στοχευμένο μεταβατικό συμπλήρωμα (για ένστολους και χαμηλότερες συντάξεις), και 4) σύνδεση με CPI για προστασία της αγοραστικής αξίας. Αυτό ισορροπεί κοινωνική προστασία και σταδιακή δημοσιονομική βιωσιμότητα...

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΣΤΑ ΟΙΚΕΙΑ ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΝΟΜΟΥ

Άρθρο 85

ΠΑΡΑΓΡ 3 — Ρήτρα μη-υποβάθμισης (non-regression)

Καμία διάταξη του παρόντος νόμου, των εφαρμοστικών του πράξεων ή οποιουδήποτε άλλου προγενέστερου ή μεταγενέστερου νόμου δεν επιτρέπεται να επιφέρει, άμεσα ή έμμεσα, μείωση στις μικτές ή καθαρές αποδοχές των ενεργών δικαιούχων ή στις καταβαλλόμενες συντάξεις των συνταξιούχων σε σύγκριση με το ύψος που αυτές ανέρχονταν κατά την ημερομηνία έναρξης ισχύος του παρόντος νόμου.

Η προστασία της παραγράφου εφαρμόζεται ανεξαρτήτως της μορφής που λαμβάνει η «προσωπική διαφορά» στο πλαίσιο νέων μισθολογικών ή συνταξιοδοτικών ρυθμίσεων.

ΠΑΡΑΓΡ 4 — Απαγόρευση συμψηφισμού και περιορισμοί στη χρήση της προσωπικής διαφοράς

Η προσωπική διαφορά δεν μπορεί να συμψηφίζεται, να συμψηφίζεται μελλοντικά ή να χρησιμοποιείται ως μέσο «ακύρωσης» αυξήσεων που χορηγούνται μετά την ημερομηνία έναρξης ισχύος του παρόντος νόμου. Κάθε γενική ή ειδική αύξηση μισθών ή συντάξεων εφαρμόζεται επί των επίσημων βασικών μισθών ή επί των καταβαλλόμενων συντάξεων και προσαυξάνει αυτές ανεξάρτητα από την ύπαρξη προσωπικής διαφοράς.

Η προσωπική διαφορά μπορεί να: α) διατηρηθεί ως ξεχωριστό συμπλήρωμα (standalone supplement), ή β) να ενσωματωθεί σταδιακά στον βασικό μισθό/σύνταξη μόνο εφόσον προβλέπεται ρητή μεταβατική ρήτρα που θα εξασφαλίζει ότι δεν προκαλείται καμία μείωση στις πραγματικές αποδοχές/συντάξεις (σύμφωνα με το άρθρο 2).

ΠΑΡΑΓΡ 4 — Μεταβατικά μέτρα για ενεργά στελέχη των Ε,Δ,

Όπου νέο μισθολόγιο ή άλλη μισθολογική ρύθμιση οδηγεί σε μειώσεις μικτών ή καθαρών αποδοχών για ενεργά στελέχη, το Υπουργείο Οικονομικών σε συνεργασία με το αρμόδιο υπουργείο οφείλει να καταβάλλει προσωρινό μεταβατικό συμπλήρωμα (bridge payment) που εξισορροπεί τη διαφορά έως ότου παγιωθεί ισοδύναμη ή υπερεισπραττόμενη αύξηση. Το μεταβατικό συμπλήρωμα δεν υπόκειται σε συμψηφισμό με άλλες παροχές.

Η διάρκεια του μεταβατικού συμπληρώματος ορίζεται σε αρχική περίοδο δώδεκα (12) μηνών, η οποία μπορεί να παραταθεί κατά ανώτατο όριο είκοσι τέσσερις (24) μήνες με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, μετά από γνωμοδότηση της αρμόδιας επιτροπής δημοσιονομικής βιωσιμότητας.

ΠΑΡΑΓΡ 5 — Δείκτης αναπροσαρμογής και δημοσιονομική αξιολόγηση

Οι ετήσιες αναπροσαρμογές μισθών και συντάξεων που χορηγούνται σύμφωνα με το παρόν συνδέονται υποχρεωτικά με τον επίσημο δείκτη τιμών καταναλωτή (CPI) ή άλλο αντικειμενικά τεκμηριωμένο δείκτη κόστους ζωής, όπως θα καθοριστεί με υπουργική απόφαση. Η προσωπική διαφορά υπόκειται σε αναπροσαρμογή ώστε να διατηρείται η πραγματική αγοραστική της αξία κατά το δυνατόν, εκτός εάν προβλέπεται διαφορετικά ρητά στο νόμο.

Πριν από την έναρξη ισχύος οποιασδήποτε διάταξης που θίγει τη δομή των αποδοχών ή των συντάξεων, το Υπουργείο Οικονομικών υποχρεούται να εκπονήσει και να δημοσιοποιήσει εκτίμηση δημοσιονομικού κόστους (impact assessment) τριετούς και επταετούς ορίζοντα, συμπεριλαμβανομένων σεναρίων για την επίδραση στη συνολική δαπάνη, στη φορολογική επιβάρυνση και στις δαπάνες κοινωνικής προστασίας.

Σύντομες επεξηγήσεις / σημειώσεις πάνω στο κείμενο

(Non-regression): Η πιο άμεση και ισχυρή προστασία για δικαιούχους· εμποδίζει νομικά μειώσεις. Είναι «φαρέτρα» που δίνει ισχυρή προτεραιότητα στην κοινωνική προστασία.

(No-offset): Προστατεύει από πρακτικά τεχνάσματα συμψηφισμού — δηλαδή όταν μια νέα αύξηση «κόβεται» από την απώλεια προσωπικής διαφοράς.

(Μεταβατικό επίδομα Στρκων: Στοχευμένη ρύθμιση για να μην υποστούν μείωση Στρκοι που επηρεάζονται από αναδιάρθρωση. Το προσωρινό επίδομα επιτρέπει οικονομική κάλυψη χωρίς να μετατρέπει μόνιμα το σύστημα.

(CPI & δημοσιονομική αξιολόγηση): Συνδέει αναπροσαρμογές με αντικειμενικό δείκτη και απαιτεί διαφάνεια για το κόστος — απαραίτητο για την εξισορρόπηση κοινωνικής προστασίας και δημοσιονομικής βιωσιμότητας.
Ι.ΑΝΤΩΝΙΑΔΗΣ