Απεχθάνεται τη δημοσιότητα, δίνει ελάχιστες συνεντεύξεις, πίνει πολύ καφέ και καπνίζει σαν φουγάρο. Το ίδιο κάνουν σχεδόν δογματικά και οι αναρίθμητοι θαμώνες που σχηματίζουν ουρές στα μαγαζιά του, υποστηρίζοντας ότι το χαρμάνι του καφέ του είναι ασυναγώνιστο. Αλλά και για τους επαγγελματίες του χώρου αποτελεί το νέο talk of the town αφού, όπως ομολογούν, η αλυσίδα Mikel που δημιούργησε από το μηδέν πριν από πέντε χρόνια ο κ. Λευτέρης Κυριακάκης έχει φορέσει τα γυαλιά σε πολυεθνικούς κολοσσούς σπάζοντας όλα τα στερεότυπα στα στέκια του καφέ. Ακόμη και τα «Starbucks», η κορυφαία αμερικανική αλυσίδα, έκλεισαν στη θεσσαλική πόλη από την οποία ξεκίνησε να χτίζει τη μικρή του αυτοκρατορία καφέ ο Λαρισαίος αυτοδημιούργητος επιχειρηματίας! Μέσα σε λιγότερο από έξι μήνες η Mikel έχει ανοίξει μόνο στην Αθήνα 19 καταστήματα, που μέχρι τα τέλη του χρόνου θα έχουν γίνει 40. Αλλα τόσα έχει αναπτύξει στην Κεντρική και τη Βόρεια Ελλάδα, ενώ στο κάδρο της ανάπτυξης μπαίνουν πλέον με αξιώσεις οι αγορές του εξωτερικού. Πρώτα Τεργέστη, μετά Ρώμη, Λονδίνο, Γαλλία και Κωνσταντινούπολη, πόλεις-ορόσημα του καφέ, αγορές ανταγωνιστικές και υψηλών απαιτήσεων, που θα δουν να ξεφυτρώνει τους επόμενους μήνες η λαρισαίικη αλυσίδα. Αν και η ιστορία των Mikel έχει προκαλέσει μεγάλο θόρυβο στην αγορά, τα μυαλά του κ. Κυριακάκη δεν φαίνεται να έχουν πάρει αέρα. Ο 35χρονος επιχειρηματίας εμφανίζεται «προπονημένος» στην επιτυχία, μετρημένος, σαν να περίμενε αυτό που βλέπει να εξελίσσεται με ταχύτητα φωτός. Κρατά αποστάσεις από τις πιεστικές προτάσεις των media να τον προβάλλουν, επιλέγει χαμηλούς τόνους και θεωρεί ότι η διάρκεια θα κρίνει την επιτυχία της δουλειάς του. Οπως συνηθίζει να λέει: «Είναι άδικο να προβάλλομαι εγώ όταν καθημερινά εργάζονται μπροστά και πίσω από τον πάγκο κάθε καταστήματος εκατοντάδες νέα παιδιά». Τον πραγματικό λόγο για τον οποίο αρνείται να φωτογραφηθεί τον ξέρει μόνον εκείνος. Δεν μπορεί πάντως να μη γίνει σεβαστός, γι’ αυτό και αντί φωτογραφίας επιλέξαμε ένα σκίτσο που έφτιαξε στέλεχος της εταιρείας του.
Το προσωπικό αλλά και η οικογένεια για τον Λαρισαίο επιχειρηματία είναι το σημαντικότερο κεφάλαιο της εταιρείας. Και τα δύο φροντίζει να τα τιμά με κάθε ευκαιρία. Το πρόσωπο του πατέρα του επέλεξε για το λογότυπο της αλυσίδας και το όνομα της μητέρας του (Γεωργία) για την εταιρεία παραγωγής φρέσκων αρτοσκευασμάτων και γλυκών-Georgia. Μαζί του στη διοίκηση είναι και δύο από τα εννέα αδέλφια του, ο Μιχάλης και ο Κυριάκος, τα οποία έχουν επιφορτιστεί με τα οικονομικά και την οργάνωση του σχεδιασμού των νέων καταστημάτων. Τα ονόματά τους μαζί με το δικό του σχηματίζουν το brand της εταιρείας (Mikel), ο ίδιος όμως υποστηρίζει ότι πίσω από το λογότυπο βρίσκεται ένα πιο αμερικάνικο μότο: «Maybe it’s knowledge entering life».
Το θηλυκό μυαλό της εταιρείας και η κάθοδος στην Αθήνα
Σήμερα, η αλυσίδα απασχολεί περισσότερα από 1.500 άτομα, μισθώνοντας πριν από λίγους μήνες τριώροφο κτίριο στην εθνική οδό στο ύψος της Νέας Φιλαδέλφειας, που θα αποτελέσει το ορμητήριο ανάπτυξης στο λεκανοπέδιο της Αττικής και στις χώρες του εξωτερικού. Ηδη ο πρώτος όροφος διαμορφώνεται για να φιλοξενήσει την εκπαίδευση του προσωπικού, αφού η εταιρεία επιλέγει αυστηρό training 1,5 μήνα προτού επανδρώσει τα μαγαζιά της. Ο κόσμος στα γραφεία της επιχείρησης πάει και έρχεται και ο εκπαιδευτικός οργασμός που επικρατεί τις απογευματινές ώρες θυμίζει τελευταίες τάξεις Λυκείου. Αγόρια και κορίτσια νεαρής ηλικίας παίρνουν το βάπτισμα του πυρός σε κανόνες επαγγελματικής κατάρτισης και συμπεριφοράς, διεκδικώντας μια θέση στην αγορά εργασίας.
Εκεί είναι εγκατεστημένο και το θηλυκό μυαλό της εταιρείας, η σύζυγος του κ. Κυριακάκη, κυρία Χρύσα Γερολυμάτου, πλαισιωμένη από ένα επιτελείο νέων συνεργατών. Η γοητευτική ψηλή καστανόξανθη γυναίκα που έχει αναλάβει τον συντονισμό της ανάπτυξης του δικτύου της αλυσίδας είναι από τα μέλη της οικογένειας με ενεργό ρόλο στην επιχείρηση. Ντυμένη απλά, αλλά κομψή, με προσεγμένη περιποίηση, η νεαρή τεχνολόγος τροφίμων με master στην ποιότητα τροφίμων και μητέρα τριών παιδιών έχει μια αποκρυσταλλωμένη άποψη για την πορεία της Mikel Coffee Company, αλλά και τον ανταγωνισμό. «Ο καφές δεν είναι τούρτα ή πάστα. Με το να χρησιμοποιείς 32 διαφορετικά σιρόπια δεν σημαίνει ότι έχεις 32 διαφορετικά προϊόντα. Στη Mikel υπάρχουν 120 κωδικοί εξ ολοκλήρου με διαφορετικά προϊόντα», λέει. Οσον αφορά στο μυστικό της επιτυχίας: «Χρησιμοποιούμε τον πιο ακριβό καφέ (σ.σ. Illy) όταν όλες οι μεγάλες αλυσίδες έχουν αρχίσει να πηγαίνουν σε φθηνότερους καφέδες. Επιπροσθέτως θεωρώ ότι έχουμε το καλύτερο προϊόν “value for money”. Στο πακέτο ο καφές κοστίζει 2 ευρώ, ενώ εάν επιλέξει κάποιος να καθίσει στα καφέ θα πληρώσει 3,50 ευρώ». Με τον κ. Κυριακάκη γνωρίστηκαν σχεδόν στο ξεκίνημα της ανάπτυξης της αλυσίδας, γι’ αυτό μπορεί να μιλά αξιόπιστα για τα όνειρα και τις φιλοδοξίες του συζύγου της. «Την αλυσίδα που βλέπετε εσείς σήμερα εκείνος την περιέγραφε από το 2008, ήξερε από τότε τι θα κάνει. Είναι πάντα δύο βήματα μπροστά», εξομολογείται υποστηρίζοντας με πάθος την επιμελημένη πολιτική franchise που έχει ακολουθήσει η εταιρεία. «Δεν εμπορευόμαστε ταμπέλες, γι’ αυτό και τα βήματά μας γίνονται πολύ προσεκτικά. Εχουμε λόγο στην εκπαίδευση του προσωπικού των συνεργατών μας, βρισκόμαστε κοντά και παρακολουθούμε την ανάπτυξή τους, κάνουμε “γάμους” με τους επιχειρηματίες», αναφέρει η κυρία Γερολυμάτου. Ισως αυτή η στρατηγική απαντά και στο ερώτημα γιατί η επιχείρηση αρνήθηκε πολλές προτάσεις και… βαλίτσες από μετρητά που της πρόσφεραν για ανάπτυξη franchise από το Ντουμπάι και την Ουκρανία μέχρι τη Μοζαμβίκη! «Δεν φοβόμαστε το εξωτερικό, παρά το γεγονός ότι είναι μια διαφορετική αγορά από την ελληνική. Θέλουμε όμως να μπορούμε να ελέγχουμε τη δραστηριότητα του κάθε επιχειρηματία», εξηγεί στο «business stories» ο κ. Κυριακάκης. «Θα ήταν πολύ εύκολο να παίρναμε τα χρήματα που μας δίνουν, αδιαφορώντας για την ομοιογένεια των προϊόντων μας. Και αν κάποιος π.χ. στην Ουκρανία έβαζε μέσα στα μαγαζιά γύρο με πίτα, τι θα γινόταν; Πώς θα μπορούσαμε να το ελέγξουμε;» σημειώνει. Οπως επισημαίνει ο επιχειρηματίας, το εξωτερικό θέλει καλή οργάνωση, σωστές δομές και εγκαταστάσεις, εκπαίδευση προσωπικού και αυτή είναι η μεγαλύτερη δυσκολία. «Κατά τα άλλα πιστεύω ότι μπορούμε να σταθούμε επάξια δίπλα στις μεγάλες ξένες αλυσίδες, δεν έχουμε να ζηλέψουμε τίποτα», καταλήγει. Για τους επιχειρηματίες πάντως που συνεργάζονται με τα Mikel, ο κ. Κυριακάκης δεν είναι ένας εύκολος άνθρωπος. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι η επιτυχία της αλυσίδας τον έχει κάνει υπερόπτη και πολύ απαιτητικό, ενώ δεν είναι λίγοι εκείνοι που θεωρούν ότι η πολιτική του franchise είναι στραγγαλιστική, εκτοξεύοντας στα ύψη το κόστος για τους επιχειρηματίες.
Η Mikel βρήκε κενό στην αγορά καφέ και το εκμεταλλεύτηκε
Δεν κατάγεται από τζάκι, ούτε από κάποια εύπορη οικογένεια. Γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Λάρισα, σε μια οικογένεια που είχε να θρέψει δέκα παιδιά! Εκείνος ήταν το δέκατο, το τυχερό. Ο πατέρας του ήταν πρώην αστυνομικός, μεγαλωμένος στην Κρήτη και πολυταξιδεμένος λόγω των συνεχών μεταθέσεων. Ανθρωπος λιγομίλητος, που δύσκολα μπορείς να διαβάσεις τη σκέψη του, σίγουρα όμως πολύ περήφανος για το στερνοπαίδι του, παρά το γεγονός ότι τον προετοίμαζε για γιατρό. Ο κ. Κυριακάκης θυμάται με αγάπη τα παιδικά του χρόνια, μιλάει με περηφάνια για τα αδέλφια του (επιστήμονες στην Ιατρική και άλλους που ζουν στο εξωτερικό) και ομολογεί ότι παρά τη μεγάλη οικογένεια που μεγάλωσε δεν έχει στερηθεί πράγματα στη ζωή του. Ισως γιατί από πολύ μικρός βγήκε στην παραγωγική διαδικασία, δούλεψε και ο ίδιος ως σερβιτόρος προτού κάνει τα δικά του καφέ, έκανε κλαμπ στη Λάρισα, για να καταλήξει τελικά στη μεγάλη μπίζνα με τον καφέ, ξεκινώντας από τη θεσσαλική πρωτεύουσα και τη Θεσσαλονίκη. Πριν από την αλυσίδα που τον έκανε γνωστό θα συνεταιριστεί με έναν άλλο Λαρισαίο επιχειρηματία και θα κάνουν τα καφέ «Σοκολά». Ωστόσο γρήγορα η συνεργασία αυτή θα σπάσει και ο καθένας θα τραβήξει τον δρόμο του.
Με ροκ εμφάνιση, σκουλαρίκι στο αφτί, παθιασμένος με τη δουλειά του, με όψη ατίθασου νέου, ο κ. Κυριακάκης δείχνει άνθρωπος που μπορεί να κρατήσει την κυριαρχία του. Αν και μανιώδης καπνιστής, όση ώρα συνομιλούμε αποφεύγει να σπάσει τον κανόνα της απαγόρευσης του τσιγάρου που τηρείται στο κατάστημά του στο Σύνταγμα. Κάπως αμήχανος, σχεδόν καταβροχθίζει τα νύχια του, όμως από ευγένεια (υποθέτω) και διακριτικότητα αποφεύγει να ζητήσει διάλειμμα έστω και για ένα τσιγάρο.
Χαμένος ανάμεσα σε δεκάδες τηλέφωνα που χτυπούν συνεχώς, συναντήσεις, ταξίδια, έχει αρχίσει ήδη να σχεδιάζει το επόμενο βήμα του. Ο πήχης έχει μπει πολύ ψηλά και η ταχύτητα με την οποία αναπτύσσεται η θεσσαλική εταιρεία μέσα στην κρίση είναι αδύνατον να περάσει απαρατήρητη. Μέσα στον Μάρτιο θα ανοίξουν στην Αθήνα άλλα 7 μαγαζιά, όταν το κόστος ανάπτυξης ενός καταστήματος υπολογίζεται από 160.000 έως και 200.000 ευρώ, ενώ υπάρχουν πληροφορίες ότι κατάστημα στην Αθήνα στα βόρεια προάστια έφτασε τα 300.000 ευρώ! Από αυτά η Mikel Coffee Company εισπράττει για όσα είναι franchise royalty 5% μηνιαίως. Την ίδια στιγμή οι σχεδιασμοί για τις αγορές του εξωτερικού κορυφώνονται ώστε τέλη του χρόνου, αρχές του επομένου, η εταιρεία να «τρέξει» στις μεγάλες και άκρως ανταγωνιστικές αγορές εκτός Ελλάδας. Συγχρόνως θα αρχίσει να διευρύνεται η γκάμα των προϊόντων στην κατηγορία των γλυκών και των σνακ που αναπτύσσει η υπεύθυνη γι’ αυτά τα είδη «Georgia». Δοκιμάζω το μπισκότο που μου έχουν σερβίρει και σχολιάζω ότι είναι λίγο σκληρό. «Αν το βουτήξετε στον καφέ θα δείτε ότι είναι από τα πιο απολαυστικά μπισκότα που έχετε δοκιμάσει», παρατηρεί και ομολογουμένως η γεύση του είναι υπέροχη.
Η κρίση εξαφάνισε τον δεύτερο καφέ την ημέρα
Η αλυσίδα Mikel θεωρείται η πρώτη στην Ελλάδα και στην Ευρώπη σε κατανάλωση Illy καφέ με περίπου 170 τόνους τον χρόνο και καθαρό τζίρο περίπου στα 24 εκατ. ευρώ το 2013. «Είμαστε η μόνη εταιρεία που ξέρει τι κάνει και έχει ταυτότητα. Ο χώρος μέχρι πρόσφατα ήταν μπερδεμένος. Κάποιος που πούλαγε μπουγάτσες έφτανε να πουλά περισσότερους καφέδες και οι καφετέριες άνοιγαν στις 11 το πρωί γιατί το βράδυ γίνονταν μπαρ και σέρβιραν αλκοόλ. Υπήρχε κενό στην αγορά, το οποίο εκμεταλλευτήκαμε καταλαβαίνοντας τι έχει ανάγκη ο κόσμος», προσθέτει ο επιχειρηματίας από τη Λάρισα. Δεν είναι τυχαίο ότι τα Mikel ανοίγουν στις 5 το πρωί και κλείνουν στις 11 το βράδυ, χωρίς καμία παρέκκλιση. Αν επηρέασε καθόλου την αλυσίδα η κρίση; «Ρίξαμε τις τιμές όταν ανέβηκε ο ΦΠΑ και κάναμε φιλότιμες προσπάθειες να μη μειώσουμε την ποιότητα», αναφέρει η σύζυγος του επιχειρηματία, κυρία Γερολυμάτου, η οποία επιβεβαιώνει ότι τα περιθώρια κέρδους στην αλυσίδα ανάλογα με τη διαχείριση και τα λειτουργικά κόστη μπορεί να ξεπερνούν ακόμη και το 20%.
«Ως βάση έχουμε πλέον τον πρωινό ή τον απογευματινό καφέ. Η κρίση έχει εξαφανίσει τον ενδιάμεσο καφέ, εκείνον που θα έπινε κανείς παρεΐστικα», προσθέτει ο κ. Κυριακάκης.