Όταν η Ελλάδα χρεοκόπησε (πραγματικά)

Σαν σήμερα παραιτείται η κυβέρνηση του Ελευθέριου Βενιζέλου. Ηταν 21 Μαΐου 1932. Είχε προηγηθεί η κήρυξη παύσης πληρωμών. Ογδόντα τρία χρόνια πριν...

Κάτι θυμίζουν εκείνες οι εποχές, εκείνες οι μέρες.
Το πρωτοσέλιδο του Ριζοσπάστη ήταν: «Την επομένη ο «Ριζοσπάστης» έγραφε: «Ο πρωθυπουργός της ελληνικής κεφαλαιοκρατίας μίλησε στο σταύλο της οδού Σταδίου μπρος στα υποταχτικά του ανδράποδα  για την απεργία των δημοσίων υπαλλήλων». Και στην αντίπερα όχθη, η εφημερίδα «Εσπερινή»: «Ο Βενιζέλος δεν ηρκέσθη εις το φάγωμα των πολιτικών του αντιπάλων, δεν ικανοποιήθη με το φάγωμα των βασιλέων... Θέλει να φάγη και την Ελλάδα ολόκληρον και τους Ελληνας όλους, οι οποίοι περιήλθον εξ υπαιτιότητός του εις εσχάτην ένδειαν. Ο παμφάγος πρωθυπουργός είνε, ως αποδεικνύεται, και ανθρωποφάγος». Στην ίδια γραμμή και η «Ελληνική»: «Ας συλληφθή ο ένοχος, εις το ικρίωμα! Πίπτοντα σήμερον μη τον αφήσετε να φύγη. Οι λαοί - ο ίδιος το δίδαξε - δεν συγχωρούν. Η βοή του εξεγερθέντος λαού είνε επιτακτική. Η Νέμεσις αξιοί εν ονόματι των θεών το εξιλαστήριον θύμα. Ο αρχηγός του ολιγαρχικού συγκροτήματος το οποίον απομύζησε το αίμα του λαού, του συγκροτήματος το οποίον ως φρικαλέα και αναχρονιστική Βαστίλλη μάς κατέστησε σκελετούς από την πείναν, την δυστυχίαν, την ανεργίαν και την αγωνίαν, πρέπει να παραμείνη εδώ… Απόψε ο Ελευθέριος Βενιζέλος πρέπει να ευρεθή εις τας φυλακάς».

Στις 15 Απριλίου του 1932 ο Βενιζέλος κηρύττει προσωρινό «χρεοστάσιο» που θα ίσχυε από την 1η Μαΐου του 1932.
Λίγες ημέρες πριν από την παραίτηση του και συγκεκριμένα στις 18 Μαΐου του 1932, ο τότε πρωθυπουργός Ε.Βενιζέλος στέλνει επιστολή προς τον Α.Παπαναστασίου και τους αρχηγούς των κομμάτων με την οποία διαβιβάζει και υπόμνημα του τότε υπουργού Οικονομικών. Γράφει: «Κύριε Πρόεδρε, Εγκλείω υπόμνημα υποβληθέν υπό του Υπουργού των Οικονομικών εις το Υπουργικόν Συμβούλιον «περί του προβλήματος των εις ξένον νόμισμα εθνικών δανείων και περί του δυνατού της μερικής εξυπηρετήσεως αυτών». Παρακαλώ δε να ευαρεστηθήτε να προσέλθετε εις την συνεδρίασιν των αρχηγών των πολιτικών κομμάτων την 18ην τρεχ.μηνός και ώραν ΙΙ π.μ. εις το Υπουργείον των Εξτερικών, όπως γίνει ανταλλαγή σκέψεων επί του σκπουδαιοτάτου τούτου ζητήματος του οποίου η λύσις θα επηρεάση τα δημοσιονομικά της χώρας επί μίαν και πλέον γεννεάν. Κατ’ εξαιρέτου τιμής».

Να θυμίσουμε ότι όταν ανέλαβε ο Ε.Βενιζέλος τα πολεμικά χρέη της Ελλάδας προς τους συμμάχους καταμερίζονταν ως εξής: Αμερική: 20 εκατομμύρια δολάρια, Καναδάς: 7,5 εκατομμύρια δολάρια, Γαλλία: 166 εκατομμύρια δολάρια, Μεγάλη Βρετανία: 109 εκατομμύρια δολάρια.
«Τα πρώτα σημάδια της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα, φάνηκαν από το 1930 με κυριότερα τη μείωση των εξαγωγών αλλά και την αδυναμία εύρεσης κεφαλαίων από το εξωτερικό, ώστε να χρηματοδοτηθούν τα μεγάλα δημόσια έργα» (ΕΜΠ/Δημόσια Οικονομική και Χρεοκοπία: Η Ελληνική Περίπτωση 1932/Διπλωματική. Επιβλέπων καθηγητής Ιωάννης Μηλιός).

Ο Βενιζέλος ήξερε καλά τι Ελλάδα είχε... παραλάβει. Παρ’ όλα αυτά, σε διάγγελμα του στον Ελληνικό λαό στις 27 Σεπτεμβρίου 1931 ήταν καθησυχαστικός:  «Δίδω προς τον ελληνικόν λαόν την προσωπικήν διαβεβαίωσιν ότι έχω απόλυτον την πεποίθησιν ότι ημπορούμεν να διατηρήσωμεν την ακεραιότητα του εθνικού μας νομίσματος και να αποφύγωμεν επομένως τας συμφοράς που θα επηκολούθουν την ανατροπήν της σταθεροποιήσεως».
Βέβαια, λίγες ημέρες πριν το μήνυμα του αυτό είχε φύγει από την Τράπεζα της Ελλάδος,  συνάλλαγμα 3.419.301 χρυσών δολαρίων.
Οι περιοδείες του Ε.Βενιζέλου την ύστατη στιγμή, δεν αποδίδουν.
«Οι εξελίξεις των διαπραγματεύσεων κατά τη σύνοδο της ΔΕΚΕ στις 10 Μαρτίου 1932 έδειξαν με τον πιο σαφή τρόπο, ότι η ελληνική πλευρά δεν είχε καταφέρει να πείσει τους εταίρους της για τις πραγματικές της προθέσεις σε σχέση με την εξυγίανση των οικονομικών. Τόσο ο Γάλλος (Chalendar) εκπρόσωπος όσο και ο Αγγλος (Niemeyer) εκπρόσωπος, σύστηναν στην ελληνική κυβέρνηση την λήψη αυστηρότατων μέτρων λιτότητας, τα οποία η ελληνική κυβέρνηση απέκλειε ως δυσβάσταχτα και δεν τα αποδεχόταν» (ΕΜΠ).
Στις 20 Μαρτίου 1932 ο Βενιζέλος απευθύνει νέο διάγγελμα:  «Η Ελλάς...οδηγείται εις καταστροφήν. Το κράτος θ’ αποκηρύξη τας υποχρεώσεις του. Τα φιλανθρωπικά μας ιδρύματα θα χάσουν τας περιουσίας των....Η παγκόσμιος κρίσις δεν ημπορούσε να μας αφήση αθίκτους μέχρι τέλους....Η παγκόσμιος κρίσις.....κατέστησεν όλως διόλου προβληματικήν την συνέχισιν της δι’ εξωτερικών δανείων χρηματοδοτήσεως των παραγωγικών έργων και επέτεινε κατ’ αναγκαίαν συνέπειαν και την νομισματικήν μας κρίσιν....Αλλά και αν μας λείψη η εξωτερική επικουρία δεν υπάρχει φόβος να καταστραφώμεν. Η χώρα τότε θ’ αναγκασθή να επιδιώξη, και κανείς φόβος δεν υπάρχει ότι δεν θα επετύχη, λύσεις αι οποίαι θα της επιτρέψουν να συμπληρώση το έργον της οικονομικής της ανασυγκροτήσεως, ώστε εντός πενταετίας να ευρεθή εις θέσιν να συνεχίση την ακεραίαν πληρωμήν και των εξωτερικών της υποχρεώσεων....τας λύσεις ταύτας πρέπει να επιδιώξη νέα κυβέρνησις ....εθνικού συνασπισμού....δεν θα διστάσω να συμμετάσχω της κυβερνήσεως αυτής ως απλούν αυτής μέλος».

Τι συνέβη μετά την πτώχευση;
Ιστορικές πηγές αναφέρουν πως ένα χρόνο μετά την χρεωκοπία της Ελλάδας, η οικονομική δραστηριότητα αυξήθηκε κατά 6%, τα αποθεματικά της Τράπεζας της Ελλάδας από τα 7,5 εκ., δολάρια ανήλθαν στα 44,7 εκ., δολάρια σε διάστημα δύο ετών.
Το 1928 τα βιομηχανικά προϊόντα που παράγονταν στην Ελλάδα κάλυπταν το 59% της εσωτερικής ζήτησης. Το αντίστοιχο ποσοστό για το 1933 ήταν 76%.
Ο τιμάριθμος αυξήθηκε στα περισσότερα προϊόντα με ιδιαίτερη έμφαση στα βιομηχανικά που τα περισσότερα ήταν εισαγόμενα.
Η ανεργία το 1932 μετρούσε 237.000 ανέργους. Το 1933 ο αριθμός άρχισε να μειώνεται.
Η νομισματική κυκλοφορία αυξήθηκε από το 1931 έως το 1939 κατά 135%.

21 Μαΐου 1864, η ένωση των Επτανήσων με την Μητέρα Ελλάδα

Συμπληρώνονται φέτος 151 χρόνια από την ημέρα, που τα συμφέροντα της Αγγλίας την υποχρέωσαν να προχώρησει στην παραχώρηση στα Εφτάνησα του προνομίου της Ένωσής τους με την μητέρα Ελλάδα
Οι πολιτικές ανακατατάξεις στον ευρωπαϊκό χώρο γύρω στα 1860 αλλά και τα πολιτικά γεγονότα που έχουν δημιουργήσει οι Μεγάλες Δυνάμεις στην Ελλάδα υποχρεώνουν την Αγγλία να προχωρήσει σε μιά αναθεώρηση της κατοχής του Εφτανησιακού συμπλέγματος Έτσι τον Αύγουστο του 1863 αρχίζει η αντίστροφη μέτρηση γιά την Ένωση των νησιών με την Ελλάδα.

Η ευρωπαϊκή διπλωματία αρχίζει να κινήται δραστήρια γιά την λύση του εφτανησιακού ζητήματος, φυσικά με βάση την εξυπηρέτηση των συμφερόντων της. Η όλη διαδικασία ξεκινάει με την υπογραφή του πρωτοκόλλου την 1η Αυγούστου του 1863 στο Λονδίνο ανάμεσα στην Αγγλία και στις τέσσερεις άλλες ευρωπαϊκές δυνάμεις, Ρωσία, Γαλλία, Αυστρία και Πρωσία. Με την υπογραφή τους οι Μεγάλες Δυνάμεις, όπως ονομάζονταν, έδιναν τη συγκατάθεσή τους στην Αγγλία να διακόψει την προστασία ( κατοχή ) στα νησιά του Ιονίου.
Γιά την προώθηση της διαδικασίας της Ένωσης έπρεπε όμως να υπάρξει και συγκατάθεση της Ιονίου Βουλής, του Εφτανησιακού Κοινοβουλίου, γιά την άρση της «προστασίας» από την Αγγλία
Πράγματι σε συνεδρίασή της την 23η Σεπτεβρίου του 1863, η ΙΓ! Βουλή παρουσία του Μητροπολίτη της Κέρκυρας ψηφίζει ότι τα νησιά….ενούνται μετά του βασιλείου της Ελλάδος ….υπό το συνταγματικόν σκήπτρον της Αυτού Μεγαλειότητος, του Βασιλέως των Ελλήνων Γεωργίου του Α!
Πριν ένα χρόνο, στις 23 Οκτωβρίου του 1862, ο Όθωνας, ο πρώτος βασιλιάς της Ελλάδας, καθαιρείται από τον θρόνο και με την βασίλισσα Αμαλία φτάνουν στο Ναύπλιον όπου επιβιβάζονται του αγγλικού πολεμικού «Σκύλλα» και εγκαταλείπουν την Ελλάδα.
Ο Όθωνας φεύγει, νικημένος από τις ραδιουργίες των Άγγλων, οι οποίοι είχαν ήδη αποφασίσει την μετάθεση του αρχηγείου τους από την Κέρκυρα στην Αθήνα. όπου αυτό εσήμαινε πρωτίστως την Ένωση των νησιών με την Ελλάδα.
Οι ηγέτες των Ριζοσπαστών έχουν καταλάβει το παιγνίδι που παιζόταν τόσο γιά την τύχη της Ελλάδας όσο και των Εφτανήσων και μάταια προσπαθούν να διασώσουν ό,τι μπορεί να διασωθεί από τις ζημιές των νησιών όσο και από τις ζημιές της Ελλάδας αλλά και προσπαθούν να διαχωρήσουν τη θέση τουςΟ Ηλίας Ζερβός-Ιακωβάτος έχει αντιληφθεί τις ραδιουργίες των Άγγλων, έχει καταλάβει ότι τα Εφτάνησα θα ενώνονταν με την Ελλάδα για να αποτελέσουν μαζύ ένα κομμάτι πάνω στο άρμα της αγγλικής πολιτικής εξυπηρετώντας τα συμφέροντά του Γι’ αυτό και πρότεινε, όπως είδαμε σε προηγούμενη ανάρτηση,την παραίτηση από το εθνικό ζήτημα της Ένωσης και μαζύ με τον Ιωσήφ Μομφεράτο δεν υπόγραψαν την σχετική συμφωνία
Εν των μεταξύ «οι προστάτες» είχαν ήδη αρχίσει τους αγώνες γιά την εξέυρεση ενός άλλου βασιλιά, ο οποίος θα έπρεπε να υπογράψει κάποιες δεσμεύσεις με τους Άγγλους κυριώτερες των οποίων ήσαν:
Να μην ασκεί πολεμική κατά της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, γιατί αυτή είναι χρήσιμο ανάχωμα έναντι της Ρωσίας και να μην επιτρέπει στους υπηκόους του να προσδοκούν στην απελευθέρωση των αδελφών τους της Θεσσαλίας, Ηπείρου, Θράκης, Μακεδονίας και νησιών του Αιγαίου. Επιθυμούσαν μιά Ελλάδα μικρή γιά να μπορούν να την κάνουν ό,τι θέλουν.
Μετά από πολλές συζητήσεις ο νέος βασιλιάς της Ελλάδας
θα βρεθεί στο πρόσωπο του Δανού πρίγκηπα Γουλιέλμου του οίκου των Γκλύξμπουργκ. Το καλοκαίρι του 1863 θα τον κάνουν ενήλικα γιά να αποφύγουν την αντιβασιλία και όλα όσα τους προέκυψαν από την αντιβασιλεία του Όθωνα,
και θα τον ανακηρύξουν βασιλέα των Ελλήνων με το όνομα Γεώργιος ο Α!
Αμέσως μετά την Ένωση αρχίζουν να διαφαίνονται η απληστία, η αυστηρότητα και η υποκρισία των Άγγλων. Σαν να μην έφταναν τα υπέρογκα ανακτορικά επιδόματα και οι βασιλικές χορηγίες η Ελλάδα αναγκάστηκε να αναλάβει και τις τρομερές οικονομικές επιβαρύνσεις γιά τις εφ΄όρου ζωής πληρωμής των Άγγλων υπηκόων που υπηρετούσαν στα Εφτάνησα।
Στις 16 Μαϊου του 1864 υπογράφεται η πράξη της άρσης της προστασίας των νησιών από του Άγγλους και καθορίζεται η 21η Μαϊου του 1864 και ώρα 12 μεσημβρινή γιά την αναχώρηση των αγγλικών στρατευμάτων από τα νησιά. Τέλος στις 21 Μαϊου ο αρμοστής Στορξ αγγέλει επίσημα την άρση της προστασίας και αμέσως ακολουθούν οι επίσημες εορταστικές εκδηλώσεις σε όλη την Επτάνησο.
Δυό μέρες αργότερα στις 23 Μαϊου του 1864 ο ελληνικός στρατός φτάνει στα νησιά. Στην Κεφαλονιά αρχίζουν οι προετοιμασίες για την υποδοχή του βασιλιά Γεωργίου του Α! ο οποίος φτάνει στο νησί στις 17 Ιουνίου και επισκέπτεται το Αργοστόλι και το Ληξούρι.
Το θεατρικό έργο που είχε αρχίσει πριν ένα χρόνο και που παιζόταν από την αγγλική διπλωματία με την κωμική παράσταση της Ένωσης, τελείωσε στις 21 Μαϊου του 1864 Από την ημέρα εκείνη τα Εφτάνησα θα ακολουθήσουν τις τύχες του ελληνικού κράτους όπως ακριβώς έχουν καθοριστεί από το διπλωματικό παιγνίδι των Δυνάμεων της Ευρώπης Η Ένωση είχε εμπλακεί στα σχέδια των Μεγάλων Δυνάμεων και έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο στην εκθρόνηση του Όθωνα, την ανάρρηση στον Ελληνικό θρόνο της Δυναστείας των Γκλύξμπουργκ, με τον Γεώργιο τον Α! και την εξάρτηση της Επτανήσου μαζύ με ολόκληρη την Ελλάδα στα πολιτικά και οικονομικά παιγνίδια της Αγγλία Γιά μιά ακόμη φορά η Ελλάδα θα πληρώσει πολύ ακριβά την αγάπη της για τα χώματα της.

Νέο σχέδιο για τις πρόωρες συνταξιοδοτήσεις

«Ποινή εισφορών» είναι η αντιπρόταση της Αθήνας προς τους δανειστές για τις πρόωρες συνταξιοδοτήσεις, σε μια προσπάθεια να πέσουν οι πιέσεις των ΔΝΤ, ΕΕ  και ΕΚΤ για άμεση κατάργηση 100.000  πρόωρων συντάξεων από φέτος.

Η Eλληνική πλευρά προτείνει ο ασφαλισμένος θα αναλαμβάνει να πληρώνει ο ίδιος στο Ταμείο του τις εισφορές για τα χρόνια που υπολείπονται ως την ηλικία των 62 ετών. Σύμφωνα με τα ΝΕΑ η λύση που προτείνει η κυβέρνηση θα επιβάρυνε τον ασφαλισμένο και θα λειτουργούσε ως αντικίνητρο για όσους σπεύδουν σήμερα να συνταξιοδοτηθούν από τις ηλικίες των 55 και 57 ετών.
«Αγκάθι» οι συντάξεις στις διαπραγματεύσεις  
Όπως και η εφημερίδα οι πρόωρες συντάξεις είναι ο μοναδικός τομέας τον οποίο συζητά η κυβέρνηση με τους δανειστές, στο πλαίσιο του ασφαλιστικού. Άλλες εναλλακτικές που έχει προτείνει η κυβέρνηση για το ίδιο θέμα είναι να ισχύσει μεταβατικό καθεστώς για τις πρόωρες συντάξεις έως το 2025.

Brussels Group προς Αθήνα: Τμηματική εκταμίευση της δόσης μόνο αν ληφθούν μέτρα. Σφίγγουν τη θηλιά οι δανειστές

Επιβεβαιώνει ο Βαρουφάκης τα σενάρια περί επιβολής φόρου τραπεζικών συναλλαγών. Τα μηνύματα της ΕΚΤ και η συνεχιζόμενη διγλωσσία ΕΕ - ΔΝΤ

Ανοιχτό το ενδεχόμενο τμηματικής εκταμίευσης της εκκρεμούσας δόσης των 7,2 δισ. ευρώ από το ελληνικό πρόγραμμα αφήνουν οι δανειστές, υπό μια σαφή ωστόσο προϋπόθεση: Να ληφθούν μέτρα και να επιταχυνθούν οι μεταρρυθμίσεις.

Τα ανωτέρω συζητήθηκαν κατά τη διάρκεια της χθεσινής συνεδρίασης των τεχνικών κλιμακίων του Brussels Group, με τις τελευταίες πληροφορίες από τους διαδρόμους των Βρυξελλών να κάνουν λόγο για νέο γύρο ασφυκτικών πιέσεων από την πλευρά των δανειστών προς την Αθήνα.
Το μήνυμα των δανειστών στο περιθώριο της συνεδρίασης του Brussels Group ήταν σαφές: Εάν η ελληνική κυβέρνηση συμφωνήσει με τους θεσμούς για τα νέα μέτρα που πρέπει να ληφθούν, τότε ίσως ανοίξει ο δρόμος για εκταμίευση μέρους της δόσης των 7,2 δισ. ευρώ.
Κατά τις ίδιες πληροφορίες, το ήδη βαρύ κλίμα επιδεινώνει η συνεχιζόμενη διγλωσσία στους κύκλους των δανειστών.
Οι Ευρωπαίοι εξακολουθούν να ζητούν αλλαγές στον ΦΠΑ, εφαρμογή φορολογικών μέτρων και επιτάχυνση των ιδιωτικοποιήσεων, ενώ, από την πλευρά τους οι τεχνοκράτες του ΔΝΤ επιμένουν να ασκούν πιέσεις για ασφαλιστικό και εργασιακά.

Επιβεβαιώνει ο Βαρουφάκης τα σενάρια περί επιβολής φόρου τραπεζικών συναλλαγών

Στο μεταξύ, μιλώντας χθες στο ΔΣ του ΕΒΕΑ, ο υπουργός Οικονομικών, Γ. Βαρουφάκης, άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο φορολόγησης κάποιων τραπεζικών συναλλαγών, επιβεβαιώνοντας τα σενάρια που είχαν κυκλοφορήσει τα τελευταία 24ωρα.
Ωστόσο ο Γ. Βαρουφάκης απέκλεισε ρητά το ενδεχόμενο επιβολής φόρου στις τραπεζικές συναλλαγές που αφορούν στις επιχειρήσεις.
Την ίδια στιγμή ο υπουργός δεν απέκλεισε ούτε την επιβολή έκτακτου φόρου στις επιχειρήσεις, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι είναι «ανοιχτό το ενδεχόμενο να συζητηθούν όλα αυτά τα θέματα για να κλείσει η συμφωνία».
Σε ό,τι αφορά τη συμφωνία, ο Γ. Βαρουφάκης προέβλεψε πως είναι εφικτή η επίτευξή της έως την πρώτη εβδομάδα του Ιουνίου.

Σφίγγει τη θηλιά η ΕΚΤ

Την ίδια ώρα, πολλαπλά μηνύματα προς την ελληνική κυβέρνηση απέστειλε η ΕΚΤ, μετά τη χθεσινή συνεδρίαση του Διοικητικού της Συμβουλίου.
Η ΕΚΤ ανακοίνωσε πως αυξάνει κατά 200 εκατ. ευρώ, στα 80,2 δισ. ευρώ, το ELA για τις ελληνικές τράπεζες, ενώ δεν έλαβε καμία απόφαση για ενδεχόμενη αύξηση του ποσοστού απομείωσης (haircut) στις εγγυήσεις (collaterals) που χορηγούν οι ελληνικές τράπεζες για να αντλήσουν ρευστότητα.
Το μήνυμα της ΕΚΤ στην Αθήνα είναι αρκετά σοβαρό.
Οι τραπεζίτες της Φρανκφούρτης για πρώτη φορά μετά από αρκετές εβδομάδες αύξησαν εξαιρετικά οριακά το ELA για τις ελληνικές τράπεζες, σε μια προσπάθεια να αποδείξουν στην Αθήνα πως η υπομονή, αλλά και τα περιθώρια στήριξης εξαντλούνται.
Μετά τις αλλεπάλληλες αυξήσεις - σε εβδομαδιαία βάση - κατά 1 ή 2 δισ. ευρώ - το ELA αυξήθηκε μόλις κατά 200 εκατ. ευρώ, καταδεικνύοντας πως η ΕΚΤ δεν θα είναι διατεθειμένη να στηρίζει διαρκώς το ελληνικό τραπεζικό σύστημα, εάν η κυβέρνηση δεν κινηθεί αποφασιστικά στην κατεύθυνση επίτευξης συμφωνίας με τους δανειστές.
Το μήνυμα της ΕΚΤ είναι σαφές: Τα περιθώρια (και όχι μόνο χρονικά) εξαντλούνται...

Σημαντική αποκάλυψη! Υπήρχαν Νεάντερταλ στη Νάξο;

Αλλάζουν τα δεδομένα γύρω από την προϊστορία των Κυκλάδων. Το ΚΑΣ "ενέκρινε" νέο ερευνητικό πρόγραμμα στην περιοχή

Υπήρχαν Νεάντερταλ στη Νάξο; Πολύ πιθανόν, όπως προκύπτει από τις νέες έρευνες στη Στελίδα της Νάξου, που βρίσκεται στον λόφο βορειοδυτικά του νησιού, σε μια αναπτυγμένη τουριστικά περιοχή, τρία χιλιόμετρα από τη Χώρα. Οι έρευνες, που ξεκίνησαν το 2013 από το Καναδικό Ινστιτούτο, σε συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, έφεραν στο φως πλήθος αντικειμένων τα οποία πιστοποιούν την εμφάνιση πρώιμων ανθρώπων στην περιοχή ως και πριν από 260.000 χρόνια.

Η συντριπτική πλειοψηφία των ευρημάτων που εντοπίστηκαν στην επιφανειακή αρχαιολογική έρευνα του 2013 είχαν τη μορφή πελεκημένης πέτρας (πυριτόλιθος), ενώ βρέθηκε και μικρή ποσότητα σμύριδας (υλικό που αφθονεί στο νησί, αν και όχι στη Στελίδα) και ακόμα μικρότερες ποσότητες μαρμάρου, που επίσης υπάρχει στη Νάξο. Η κεραμική που συλλέχθηκε ήταν πολύ σπάνια και η πλειοψηφία της είναι πολύ μεταγενέστερη. Το ενδιαφέρον στην έρευνα, που θα συνεχισθεί καθώς το νέο πενταετές πρόγραμμα πήρε το «πράσινο φως» από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο, είναι η χρονολόγηση των ευρημάτων, που αλλάζει τα προϊστορικά δεδομένα στις Κυκλάδες.
Μέχρι πρόσφατα οι ειδικοί θεωρούσαν ότι η ανθρώπινη δραστηριότητα στα νησιά ξεκινούσε πολύ αργότερα, γύρω στην 5η χιλιετία π.Χ., ενώ μόλις το 1981, με την ανακάλυψη της θέσης στη Στελίδα, εμφανίστηκε δειλά η πιθανότητα μιας πρωιμότερης χρονολόγησης.
Το νέο ερευνητικό πρόγραμμα, τη διεύθυνση του οποίου θα έχει ο δρ. Δημήτρης Αθανασούλης, προϊστάμενος της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, ενώ επικεφαλής από πλευράς Καναδικού Ινστιτούτου στην Ελλάδα θα είναι ο καθηγητής Τριστάν Κάρτερ, έχει πολλαπλούς στόχους. Ένας από αυτούς είναι η χρονολόγηση της θέσης με τη χρήση επιστημονικών τεχνικών ώστε να διευκρινισθεί πότε οι πρώιμοι άνθρωποι μετανάστευσαν στην Ευρώπη μέσω της λεκάνης του Αιγαίου και αν η μετανάστευση αυτή έγινε με ναυσιπλοΐα. Επίσης, θα γίνει λεπτομερής τυπολογική ανάλυση των τεχνέργων και θα διερευνηθούν οι σχέσεις συμπεριφοράς (λατόμευση και κατασκευή εργαλείων) των πρώιμων ανθρώπων στην περιοχή, δηλαδή των Νεάντερνταλ και των Homo sapiens.