Σύνταξη αναπηρίας από το ΙΚΑ.
1.- Ασφαλιστικές προϋποθέσεις.
Με τις ισχύουσες διατάξεις (ν.1902/90 άρθρ. 27 παρ. 1 περ.4), για να θεμελιώσει δικαίωμα σε σύνταξη λόγω αναπηρίας που δεν προέρχεται από ατύχημα, ο ασφαλισμένος του ΙΚΑ, θα πρέπει να έχει πραγματοποιήσει μία από τις κατωτέρω (α-γ) κατά περίπτωση ημέρες εργασίας (ΗΕ) στην ασφάλιση:
α) Τουλάχιστον 4.500 Η.Ε. οποτεδήποτε στο παρελθόν. Στην περίπτωση αυτή δεν απαιτείται να έχει ασφαλιστικό δεσμό με το ΙΚΑ τα τελευταία χρόνια, π.χ. 300 ή 600 Η.Ε. στην τελευταία 5ετία, όπως στις δύο επόμενες β΄και γ΄ περιπτώσεις προβλέπεται. Και αν ακόμη μεταξύ της τελευταίας ημέρας ασφάλισης στο ΙΚΑ και της εμφάνισης της αναπηρίας μεσολαβεί κενό ασφάλισης, το δικαίωμα θεμελιώνεται, αρκεί ενδιαμέσως να μη μεσολάβησε ασφάλιση σε άλλο φορέα.
β) Για ασφαλισμένους, οι οποίοι κατά την εμφάνιση της αναπηρίας δεν έχουν τις προϋποθέσεις της α΄ ανωτέρω ή της γ΄κατωτέρω περίπτωσης, ο νόμος θέσπισε διαφορετικό τρόπο υπολογισμού του χρόνου ασφάλισης. ΄Ορισε ότι ο ασφαλισμένος, που κατά την εμφάνιση της αναπηρίας δεν έχει συμπληρώσει το 21ο έτος της ηλικίας του, δικαιούται
σύνταξη από την αιτία αυτή εάν έχει στην ασφάλιση 300 Η.Ε. Οι ημέρες αυτές αυξάνονται προοδευτικά σε 4.200 Η.Ε. με την προσθήκη ανά 120 Η.Ε. κατά μέσο όρο για κάθε έτος ηλικίας πέραν του 21ου.
Με το σύστημα αυτό, ο ασφαλισμένος ο οποίος κατά την εμφάνιση της αναπηρίας διανύει το 22ο έτος της ηλικίας πρέπει να έχει 420 Η.Ε., το 29ο έτος της ηλικίας 1260 Η.Ε., το 35ο έτος 1980 Η.Ε., το 47ο έτος 3420 Η.Ε., και το 54ο και άνω έτος της ηλικίας 4200 Η.Ε. (εγκ. ΙΚΑ 43/95). ΄Ομως, από τις κατά περίπτωση Η.Ε. ανάλογα με το έτος ηλικίας,
οι 300 πρέπει να έχουν πραγματοποιηθεί στα αμέσως προηγούμενα πέντε έτη από εκείνο στο οποίο κατέστη ανάπηρος.
γ) Εάν ο ασφαλισμένος δεν συγκεντρώνει μία από τις ασφαλιστικές προϋποθέσεις των περιπτώσεων α΄ και β΄ ανωτέρω, δικαιούται σύνταξης αναπηρίας εάν έχει πραγματοποιήσει στην ασφάλιση τουλάχιστον 1500 Η.Ε. από τις
οποίες όμως οι 600 μέσα στα πέντε έτη τα αμέσως προηγούμενα από εκείνο που κατέστη ανάπηρος.
Ειδικώς στην παρούσα γ΄ περίπτωση, αν ο ασφαλισμένος είχε επιδοτηθεί λόγω ασθένειας ή ανεργίας ή είχε συνταξιοδοτηθεί στη διάρκεια της πενταετίας και εξ αυτού δεν συμπληρώνει τις 600 Η.Ε., η περίοδος αυτή (των πέντε ετών) επεκτείνεται για το αντίστοιχο προς την επιδότηση ή συνταξιοδότηση χρονικό διάστημα.
Ως Η.Ε. κατά περίπτωση λογίζονται αυτές που πραγματοποι- ήθηκαν στην ασφάλιση του ΙΚΑ (υποχρεωτική ή προαιρετική) ή προέρχονται από αναγνώριση, με εξαίρεση τις περιόδους επιδότησης λόγω ασθενείας και τακτικής ανεργίας της τελευταίας δεκαετίας (ανά 200) και του χρόνου σύνταξης λόγω αναπηρίας, (βλ. κεφ. ΙΙ παρ. Β. περίπτ. 3/ε και στ), που προσμετρούνται μόνο για σύνταξη λόγω γήρατος. Ειδικώς για το χρόνο στρατιωτικής υπηρεσίας με εξαγορά, προσμετρείται εφόσον ο ασφαλισμένος είναι ανατομοφυσιολογικά (ιατρική κρίση) ανάπηρος με ποσοστό πάνω από 67% και έχει πραγματοποιήσει στην ασφάλιση πάνω από 900 Η.Ε. (εγκ. ΙΚΑ 85/90 και 16/91).
Τέλος, και ο χρόνος ασφάλισης που διανύθηκε σε άλλο ομοειδή φορέα λαμβάνεται υπόψη για τη συμπλήρωση των κατά περίπτωση Η.Ε. με τους κανόνες της διαδοχικής ασφάλισης.
Οι ως άνω κατά περίπτωση Η.Ε. δεν απαιτούνται, εάν η αναπηρία οφείλεται σε βίαιο συμβάν που επήλθε κατά την εκτέλεση της εργασίας ή εξ αφορμής αυτής (εργατικό ατύχημα). Στην περίπτωση αυτή η σύνταξη απονέμεται χωρίς χρονικές (ασφαλιστικές) προϋποθέσεις.
΄Οταν το βίαιο συμβάν δεν επήλθε κατά την εκτέλεση της εργασίας ή με αφορμή αυτή (εξωεργατικό ατύχημα), για τη συνταξιοδότηση λόγω αναπηρίας αρκεί η συμπλήρωση του μισού αριθμού των Η.Ε. που περιγράψαμε ανωτέρω κατά περίπτωση.
Για τις λοιπες κατηγορίες αναπηριάς (λογω ατυχηματος κλπ) εδώ
΄Εννοια της αναπηρίας.
Ο ίδιος ν.1902/90 επέφερε ουσιαστικές αλλαγές και στην έννοια της αναπηρίας. Καθιέρωσε τις εξής τρείς βαθμίδες:
Τη βαρειά αναπηρία, ποσοστό ανικανότητας 80% και άνω.
Τη συνήθη αναπηρία, ποσοστό ανικανότητας 66,6% μέχρι 80%.
Τη μερική αναπηρία, ποσοστό ανικανότητας 50% μέχρι 66,6%.
Σύνταξη αναπηρίας ΟΑΕΕ(T.E.B.E) Παλαιών ασφαλισμένων μέχρι 31/12/1992
Θεσμικό πλαίσιο:Β.Δ. 5/55, Π.Δ. 116/88 (Φ.Ε.Κ. 48Α΄), Π.Δ. 209/89 (Φ.Ε.Κ. 98Α΄).
Προϋποθέσεις:
- Αν ο δικαιούχος είναι ανίκανος για άσκηση του επαγγέλματός του από σωματική ή πνευματική πάθηση, διάρκειας τουλάχιστον έξι μηνών.
- Αν διακόψει την άσκηση του επαγγέλματός του, επειδή έγινε ανάπηρος κατά την έννοια των διατάξεων της προηγούμενης παραγράφου και έχει χρόνο ασφάλισης – 10 – ετών, εκτός αν ασφαλίστηκε στο ταμείο για πρώτη φορά μετά την συμπλήρωση του 50ου έτους της ηλικίας του, οπότε πρέπει να έχει χρόνο ασφάλισης 15 ετών.
- Αν έγινε ανάπηρος οποτεδήποτε μετά την διακοπή της άσκησης του επαγγέλματός του και έχει χρόνο ασφάλισης 20 τουλάχιστον ετών.
- Αν διακόψει την άσκηση του επαγγέλματος από βίαιο συμβάν κατά την διάρκεια της εργασίας ή εξ αιτίας αυτής, ανεξάρτητα με το χρόνο ασφάλισής του. Αν το βίαιο συμβάν επήλθε εκτός εργασίας, απαιτείται χρόνος ασφάλισης 5 ετών.
- Αν κριθεί από τις αρμόδιες υγειονομικές επιτροπές του ταμείου ότι η ανικανότητά του για εργασία ανέρχεται σε ποσοστό τουλάχιστον 66,6%.
Παρατηρήσεις:
Η καταβολή της σύνταξης αρχίζει από την 1η του επόμενου μήνα εκείνου που υποβάλλεται η αίτηση για συνταξιοδότηση. Αν ο ασφαλισμένος διακόψει την άσκηση του επαγγέλματός του μετά την υποβολή της αίτησης για συνταξιοδότηση λόγω αναπηρίας, το δικαίωμα στη σύνταξη αρχίζει από την πρώτη του μήνα του επόμενου, εκείνου που διακόπηκε η άσκηση του επαγγέλματος. Εάν όμως υπάρχει οφειλή του υποψήφιου συνταξιούχου, μεγαλύτερη των δέκα (10) μηνιαίων συντάξεων (τα εκάστοτε κατώτατα όρια Τ.Ε.Β.Ε.) από τον επόμενο μήνα της εξόφλησης αυτής εφόσον δεν εξοφληθεί αυτή εντός δύο μηνών από την κοινοποίησή της στον ενδιαφερόμενο.
Παράταση σύνταξης και σύνταξη εφ΄ όρου ζωής.
Οι ασφαλισμένοι που συνταξιοδοτήθηκαν λόγω αναπηρίας για ορισμένο χρονικό διάστημα δικαιούνται παράταση της συνταξιοδότησής τους, εφόσον υποβάλλουν σχετική αίτηση μέσα σε προθεσμία έξι (6) μηνών, που αρχίζει από την επόμενη ημέρα της λήξεως της χρονικής περιόδου για την οποία συνταξιοδοτήθηκαν.
Μπορεί, επίσης, να υποβάλλει αίτηση και μέσα στο τελευταίο δίμηνο της χρονικής περιόδου για την οποία κρίθηκε ανάπηρος.
Επίσης, οι ασφαλισμένοι που πέρασαν 3 (τρεις) φορές από την υγειονομική επιτροπή και πήραν σύνταξη πέντε χρόνια συνέχεια, είναι δε ηλικίας 60 ετών, καθώς και εκείνοι που πέρασαν πέντε (5) φορές από την υγειονομική επιτροπή και πήραν σύνταξη 10 χρόνια συνέχεια και είναι ηλικίας 55 ετών παίρνουν σύνταξη εφ΄ όρου ζωής, χωρίς να εξετασθούν άλλη φορά από την υγειονομική επιτροπή.
Σύνταξη αναπηρίας ΟΑΕΕ (Τ.Ε.Β.Ε.) από κοινή νόσο, νέων ασφαλισμένων από 1/1/1993
Θεσμικό πλαίσιο:Ν. 2084/92 (Φ.Ε.Κ. 165Α΄)
Προϋποθέσεις:
- Μέχρι το 21ο έτος της ηλικίας 1 έτος ασφάλισης αυξανόμενο προοδευτικά σε 5 έτη με την προσθήκη 5 μηνών για κάθε έτος ηλικίας πέραν του 21ου .
- Ανεξαρτήτως από ηλικία με χρόνο ασφάλισης 5 ετών εκ των οποίων 2 έτη να έχουν πραγματοποιηθεί μέσα στα 5 τελευταία χρόνια πριν από το έτος που κατέστη ο δικαιούχος ανάπηρος.
- Αν κατά τη διάρκεια της 5ετίας ο ασφαλισμένος έχει συνταξιοδοτηθεί, η περίοδος των 5 ετών επεκτείνεται για τον αντίστοιχο προ της συνταξιοδότησης χρόνο.
- Ανεξαρτήτως από ηλικία με χρόνο ασφάλισης 15 ετών.
Ποσοστά αναπηρίας
- Βαριά ανικανότητα 80%
- Πλήρη ανικανότητα 67 %
- Μερική ανικανότητα 50%.
Σύνταξη (εφ’ όρου ζωής)
- 55 ετών – 7 έτη συνταξιοδότησης ως ανάπηρος – 3 εξετάσεις από υγειονομική επιτροπή.
- 60 ετών – 5 έτη συνταξιοδότησης ως ανάπηρος – 2 εξετάσεις από υγειονομική Επιτροπή
- Ο επί 12ετία συνταξιοδοτούμενος ως ανάπηρος, συνεχώς ανεξάρτητα ορίου ηλικίας.
- Ο επί 20ετία συνταξιοδοτούμενος, ως ανάπηρος, διακεκομμένα αλλά από τριετίας συνεχώς συνταξιοδοτούμενος.
Και σε πίνακες:
Θεσμικό πλαίσιο:
N. 5945/34, N. 982/79, N. 1902/90 (Φ.Ε.Κ.138Α΄), N. 2084/92(Φ.Ε.Κ. 165Α΄)
Προϋποθέσεις:
Α. Ασφαλισμένοι μέχρι 31-12-1992
α) Πέντε χρόνια πραγματική ασφάλιση ή δώδεκα στην περίπτωση που δικαιούνται συντάξεως και από άλλο φορέα. Σε περίπτωση που η ανικανότητα προήλθε από βίαιο συμβάν κατά την εκτέλεση του καθήκοντος αρκεί μία μέρα ασφάλισης.
β) Δεν απαιτείται όριο ηλικίας.
Δικαιολογητικά:
- Έντυπη αίτηση ( χορηγείται από το Τ.Σ.Α.Υ.)
- Ιατρική γνωμάτευση από Δημόσιο Νοσοκομείο η οποία να αναφέρει την πάθηση του ασφαλισμένου και ότι δεν μπορεί να ασκήσει το επάγγελμα.
Αν ο αιτών-ούσα κριθεί από την Υγειονομική Επιτροπή του Τ.Σ.Α.Υ. ανίκανος-η για εργασία πρέπει να υποβάλει και όλα τα δικαιολογητικά που απαιτούνται για τη σύνταξη λόγω γήρατος και είναι τα εξής:
1.Επικυρωμένο αντίγραφο αστυνομικής ταυτότητας
2.Πιστοποιητικό οικείου συλλόγου στο οποίο θα αναφέρονται τα εξής στοιχεία:
- ημερομηνία εγγραφής
- ο αριθμός μητρώου στο σύλλογο
- ότι έχει κατατεθεί πτυχίο
- η ημερομηνία διακοπής επαγγέλματος και
- η ημερομηνία διαγραφής από το σύλλογο.
Σε περίπτωση που υπάρχει εγγραφή σε περισσότερους του ενός συλλόγους χρειάζεται βεβαίωση από όλους, εκτός αν τα στοιχεία βεβαιώνονται από τον τελευταίο σύλλογο.
3. Σε περίπτωση που δεν έχει κατατεθεί πτυχίο στο σύλλογο χρειάζεται επικυρωμένο αντίγραφο του πτυχίου. Αν το πτυχίο είναι από εκπαιδευτικό ίδρυμα αλλοδαπής χρειάζεται και αναγνώριση του Δ.Ο.Α.Τ.Α.Π. (πρώην Δ.Ι.Κ.Α.Τ.Σ.Α.)
4. Αποδεικτικά ασκήσεως επαγγέλματος από το 1979 και συγκεκριμένα:
- Βιβλία εσόδων-εξόδων θεωρημένα από την εφορία ή στελέχη των μπλοκ αποδείξεων ή -υπεύθυνες δηλώσεις φαρμακοποιών για την καταχώρηση συνταγών του αιτούντος στο συνταγολόγιό τους με αύξοντα αριθμό και την χρονολογία καταχώρησης.
- Για τα διαστήματα των εμμίσθων θέσεων χρειάζεται πιστοποιητικό υπηρεσιακών μεταβολών της αντίστοιχης υπηρεσίας ή αντίστοιχα βεβαίωση αν πρόκειται για ιδιωτικό τομέα.
- Αν πρόκειται για κλινικάρχη χρειάζεται βεβαίωση από την οικεία Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση (Ν.Α.) που να φαίνεται η ημερομηνία χορήγησης και ανάκλησης της άδειας.
- Αν ο δικαιούχος διετέλεσε επιστημονικά υπεύθυνος σε κλινική χρειάζεται εκτός από τη βεβαίωση της κλινικής και βεβαίωση από την οικεία Ν.Α. που να φαίνεται η ημερομηνία ανάκλησης της επιστημονικής υπευθυνότητας.
- Για τους φαρμακοποιούς με δικό τους φαρμακείο χρειάζεται βεβαίωση από την οικεία Ν.Α. από την οποία να προκύπτει πότε χορηγήθηκε η άδεια ίδρυσης και λειτουργίας, πότε ανακλήθηκε η άδεια και οι τυχόν μεταβολές στο ενδιάμεσο διάστημα.
Αν έχει γίνει συστέγαση χρειάζεται να υποβληθεί και η αποσυστέγαση (λύση του εταιρικού) με σφραγίδα Πρωτοδικείου.
5. Το ασφαλιστικό βιβλιάριο (κλάδου σύνταξης)
6. Πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης ή υπεύθυνη δήλωση του ενδιαφερομένου σχετικά με την οικογενειακή του κατάσταση (ημερομηνία τέλεσης γάμου, ημερομηνία γέννησης παιδιών κ.λ.π.)
7. Αν ο αιτών είναι μονοσυνταξιούχος χρειάζεται υπεύθυνη δήλωση ότι δεν λαμβάνει ούτε δικαιούται σύνταξη από κανένα άλλο φορέα πλην του Τ.Σ.Α.Υ.
8. Συμπλήρωση των εντύπων (επιλογής περίθαλψης, εκκαθάρισης ασφαλιστικού λογαριασμού, δελτίο αναγγελίας Α.Μ.Κ.Α.) τα οποία χορηγούνται από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Τ.Σ.Α.Υ.
9. Βεβαίωση διακοπής επαγγέλματος από την εφορία για όσους ασκούν ελεύθερο επάγγελμα.
Β). Ασφαλισμένοι μετά την 1-1-1993
- Αν ο ασφαλισμένος δεν έχει συμπληρώσει το 21ο έτος της ηλικίας χρειάζεται ένα έτος ασφάλισης. Το ένα έτος εργασίας αυξάνεται προοδευτικά σε 5 έτη ασφάλισης με την προσθήκη ανά 5 μηνών ασφάλισης κατά μέσο όρο για κάθε έτος ηλικίας πέραν του 21ου.
- Αν έχει 5 έτη ασφάλισης από τα οποία 2 έτη μέσα στα 5 έτη τα αμέσως προηγούμενα από εκείνο που έγινε ανάπηρος. Αν κατά τη διάρκεια των 5 αυτών ετών ο ασφαλισμένος έχει επιδοτηθεί για ασθένεια ή ανεργία ή έχει συνταξιοδοτηθεί, η περίοδος των 5 ετών επεκτείνεται για τον αντίστοιχο προς την επιδότηση ή συνταξιοδότηση χρόνο.
- Αν έχει πραγματοποιήσει 15 έτη ασφάλισης οποτεδήποτε
- Αν η αναπηρία οφείλεται σε εργατικό ατύχημα ή ατύχημα κατά την απασχόληση αρκεί έστω και μία μέρα ασφάλισης.
- Αν η αναπηρία οφείλεται σε ατύχημα εκτός εργασίας ή απασχόλησης περί του οποίου κρίνουν τα αρμόδια όργανα των φορέων ο ασφαλισμένος δικαιούται σύνταξη αναπηρίας αν έχει πραγματοποιήσει το μισό χρόνο ασφάλισης των ανωτέρω περιπτώσεων. (Ν. 2084/92 άρθρα 25 και 26).
Δικαιολογητικά:
Τα ίδια με τους παλιούς ασφαλισμένους.
Συντάξεις ανικανότητας σε δημοσίους υπαλλήλους,
Ειδικό καθεστώς εφαρμόζεται για την παροχή σύνταξης ανικανότητας σε δημοσίους υπαλλήλους, ανάλογα με την περίπτωση. Ειδικότερα:
ΠΑΛΑΙΟΙ ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΟΙ
Που δεν οφείλεται στην υπηρεσία
Η σύνταξη υπολογίζεται όπως, με βάση τα έτη υπηρεσίας
- Που οφείλεται στην υπηρεσία. Η σύνταξη αυτή υπολογίζεται με βάση το ποσοστό ανικανότητας και τα 800 χιλιοστά (ή το 80%) του μηνιαίου συντάξιμου μισθού (βασικός μισθός και χρονοεπίδομα) Δηλαδή: Ποσό σύνταξης=(Β.Μ. + χρον/μα) x (800/1000) x ποσ. ανικ.
Παράδειγμα: Το ποσό της σύνταξης υπαλλήλου που έπαθε ανικανότητα στην υπηρεσία και εξαιτίας της σε ποσοστό 60% με βασικό μισθό κατά το χρόνο του παθήματος 202.900 και χρονοεπίδομα 89.276 είναι: (202.900 + 89.276) x (800/1000) x (60/100) =292.176 x (480/1000) = 140.200 δρχ.
Ποσοστό ανικανότητας μικρότερο του 25% δεν παρέχει δικαίωμα σύνταξης ανικανότητας.
ΝΕΟΙ ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΟΙ
-Που δεν οφείλεται στην υπηρεσία.
Η σύνταξη υπολογίζεται όπως, με βάση τα έτη υπηρεσίας στην περίπτωση νέου ασφαλισμένου
-Που οφείλεται στην υπηρεσία.
Η σύνταξη υπολογίζεται με βάση το ποσοστό ανικανότητας και το ποσό της σύνταξης που αντιστοιχεί σε τριακονταπενταετή (35ετή) πραγματική συντάξιμη υπηρεσία (χρόνο ασφάλισης).
Ποσοστό ανικανότητας μικρότερο του 50% δεν παρέχει δικαίωμα σύνταξης ανικανότητας.
ΠΑΛΑΙΟΙ & ΝΕΟΙ ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΟΙ
Σύνταξη ανικανότητας ή σύνταξη βάσει ετών υπηρεσίας, δυνατότητα επιλογής.
Ο υπάλληλος που παθαίνει στην υπηρεσία εξαιτίας της, μπορεί να επιλέγει, αντί της σύνταξης που υπολογίζεται με βάση το ποσοστό ανικανότητας, τη σύνταξη που αντιστοιχεί στα έτη της συνολικής συντάξιμης υπηρεσίας του, αν αυτή είναι μεγαλύτερη.
Ανικανότητα λόγω τρομοκρατικής πράξης ή λόγω εκτέλεσης υπηρεσίας που συνεπάγεται αυξημένο κίνδυνο.
Στις περιπτώσεις αυτές η σύνταξη υπολογίζεται με βάση τις συντάξιμες αποδοχές (βασικός μισθός και χρονοεπίδομα) του καταληκτικού ή προκαταληκτικού κλιμακίου ή βαθμού κατά περίπτωση και 35 έτη υπηρεσία. Κατά τα λοιπά ο υπολογισμός της σύνταξης είναι ο ίδιος με εκείνον που ακολουθείται για τον υπολογισμό της με βάση τα έτη υπηρεσίας.
Επίδομα ανικανότητας
Το επίδομα αυτό καταβάλλεται σε όσους αποχώρησαν από την υπηρεσία λόγω σωματικής ή διανοητικής ανικανότητας και υπολογίζεται με βάση το ποσοστό ανικανότητας στο βασικό μισθό του Μ.Κ με το οποίο αποχώρησαν, όπως αυτός διαμορφώνεται κάθε φορά (άρθρο 2 παρ. 23 του Ν.3075/02)
Ανικανότητα Ποσοστό
25-45% 2%
50-55% 2,5%
60-65% 3%
70-75% 3,5%
80-95% 4%
100% 4,5%
Σύνταξη ανικανότητας
1) Για τους παλιούς ασφαλισμένους
α) Όταν η ανικανότητα δεν οφείλεται στην υπηρεσία, η σύνταξη υπολογίζεται όπως με βάση τα χρόνια υπηρεσίας
β) Όταν η ανικανότητα οφείλεται στην υπηρεσία, η σύνταξη υπολογίζεται με βάση το ποσοστό ανικανότητας και το συντάξιμο μισθό δηλαδή:
Βασικός μισθός Χ 80/100 Χ ποσοστό ανικανότητας
-
Ποσοστό ανικανότητας μικρότερο του 25% δεν παρέχει δικαίωμα σύνταξης ανικανότητας
2) Για τους νέους ασφαλισμένους
α) Όταν η ανικανότητα δεν οφείλεται στην υπηρεσία, η σύνταξη υπολογίζεται με βάση τα έτη υπηρεσίας
β) Όταν η ανικανότητα οφείλεται στην υπηρεσία, η σύνταξη υπολογίζεται με βάση το ποσοστό ανικανότητας και το ποσό της σύνταξης που αντιστοιχεί σε 35 έτη συντάξιμης υπηρεσίας
-
Ποσοστό ανικανότητας μικρότερο του 25% δεν παρέχει δικαίωμα σύνταξης ανικανότητας
Ο υπάλληλος που παθαίνει στην υπηρεσία εξαιτίας της, μπορεί να επιλέγει αντί της σύνταξης που υπολογίζεται με βάση το ποσοστό ανικανότητας, τη σύνταξη που αντιστοιχεί στα έτη της συνολικής συντάξιμης υπηρεσίας του, αν αυτή είναι μεγαλύτερη.
Ειδικές κατηγορίες συνταξιοδότησης για λόγους υγείας -ΔΗΜΟΣΙΟ
-
Σωματική ή διανοητική ανικανότητα που οφείλεται στην υπηρεσία Ο υπάλληλος αποχωρεί οποτεδήποτε ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας
-
Σωματική ή διανοητική ανικανότητα που δεν οφείλεται στην υπηρεσία
Ο υπάλληλος αποχωρεί ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας με 4,5 έτη υπηρεσίας. Η σύνταξη που παίρνει στην περίπτωση αυτή είναι είναι η σύνταξη που αντιστοιχεί στα χρόνια υπηρεσίας του, η οποία όμως δεν μπορεί να είναι μικρότερη από την κατώτερη σύνταξη του Δημοσίου.
Η κατώτερη σύνταξη του Δημοσίου υπολογίζεται σε ποσοστό 43% του βασικού μισθού του εισαγωγικού Μ.Κ. της ΔΕ κατηγορίας, όπως ισχύει κάθε φορά. (Σήμερα είναι 316,48 €)
-
Υπάλληλοι οι οποίοι είναι παντελώς τυφλοί, παραπληγικοί ή τετραπληγικοί, καθώς και όσοι πάσχουν από υπερφωσφατασαιμία ή από Βήτα ομόζυγο μεσογειακή ή δρεπανοκυτταρική αναιμία και υποβάλλονται σε μετάγγιση ή από χρόνια νεωοική ανεπάρκεια τελικού σταδίου και υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση ή έχουν υποστεί μεταμόσχευση νεφρού, εφόσον για τις περιπτώσεις αυτές συντρέχει ποσοστό αναπηρίας 67%, αρκεί 15ετής πλήρης πραγματική συντάξιμη υπηρεσία (άρθρο 2 παρ.1 του Ν.3075/02)
Με το Ν.3232/04 άρθρο 5 παρ.1 στις ευεργετικές διατάξεις για συνταξιοδότηση των ανωτέρω κατηγοριών προστέθηκαν και οι πάσχοντες από αιμορροφιλία τύπου Α' ή Β' καθώς και όσοι έχουν υποστεί μεταμόσχευση συμπαγών οργάνων (καρδιά, πνεύμονες, ήπαρ και πάγκρεας).
Τα 15 χρόνια υπηρεσίας, για τους διορισμένους μέχρι 31-12-82 πρέπει να είναι χρόνια δημόσιας υπηρεσίας, ενώ για τους διορισμένους από 1-1-83 συμπεριλαμβάνουν και χρόνο απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα, αρκεί να υπάρχουν 5 χρόνια δημόσιας υπηρεσίας.
Το ποσό της σύνταξης που λαμβάνουν τα ανωτέρω πρόσωπα είναι αυτό που αντιστοιχεί σε πλασματικό χρόνο υπηρεσίας 35 ετών και καθορίζεται από τον παρακάτω τύπο :
Για τον ακριβη προσδιορισμό της σύνταξης εδω.
(ΕΠΙΔΟΜΑΤΑ ΠΟΥ ΚΑΤΑΒΑΛΛΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΗ ΣΥΝΤΑΞΗ :Επίδομα οικογενειακής παροχής+
Επίδομα εξομάλυνσης (Ν.3408/05 ΦΕΚ 272/4-11-05)+Επίδομα ανικανότητας(εφόσον συντρεχουν οι λογοι)
Χορήγηση επιδόματος τετραπληγικών / παραπληγικών ασφαλισμένων του δημοσίου
Αρμόδια Υπηρεσία: Διεύθυνση Κοινωνικής Πρόνοιας της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης.
Α) Προϋποθέσεις:
Παρέχεται το επίδομα στα άτομα που:
1. Έχουν ανικανότητα βάσει γνωμάτευσης Πρωτοβάθμιας Υγειονομικής Επιτροπής
α) Ραντεβού στο Νοσοκομείο
β) Βεβαίωση του γιατρού του Νοσοκομείου που να αναφέρει την αναπηρία
γ) Υποβολή της βεβαίωσης του γιατρού και της αίτησης του ενδιαφερομένου στην Πρωτοβάθμια Υγειονομική Επιτροπή.
2. Δεν νοσηλεύεται ο ανάπηρος σε ίδρυμα ασυλιακής μορφής με δαπάνες του δημοσίου.
3. Είναι εν ενεργεία τακτικοί δημόσιοι υπάλληλοι δικαστικοί λειτουργοί, στρατιωτικοί, όργανα σωμάτων ασφαλείας, υπάλληλοι ΟΤΑ (βαρύνουν τους προϋπολογισμούς των Δήμων), ασφαλισμένοι πρώην ΤΑΚΕ, καθώς και στα μέλη των οικογενειών όλων των πιο πάνω κατηγοριών.
Εξαιρούνται:
α) οι ανάπηροι και τα θύματα πολέμου που λαμβάνουν πολεμική σύνταξη από το δημόσιο, καθόσον αυτή δεν προέρχεται από την άσκηση ενεργούς υπηρεσίας δημοσίου υπαλλήλου. Μπορούν όμως να ενταχθούν στο πρόγραμμα τετραπληγικών – παραπληγικών ανασφάλιστων
β) Οι υπάλληλοι που διορίστηκαν με τους νόμους 963/79 και 000/1979
γ) Οι συνταξιούχοι βουλευτές
δ) Οι υπάλληλοι και τα μέλη των οικογενειών τους των Ν.Π.Δ.Δ. με εξαίρεση τους συνταξιούχους και μέλη των οικογενειών πρώην Σ.Ε.Κ. και Ταχυδρομική Υπηρεσία που αποτελούσαν δημόσια Υπηρεσία
ε) Μισθωτοί με σχέση εργασίας Ιδιωτικού Δικαίου.
Β) Δικαιολογητικά:
1. Αίτηση του ενδιαφερομένου ή του νομίμου εκπροσώπου του.
2. Επαρκώς αιτιολογημένη γνωμάτευση της Πρωτοβάθμιας Υγειονομικής Επιτροπής της Νομαρχίας ή Δευτεροβάθμιας Πρωτοβάθμιας Υγειονομικής Επιτροπής σε περίπτωση ένστασης στην οποία θα βεβαιώνεται ότι το συγκεκριμένο πρόσωπο πάσχει από παράλυση των άνω και κάτω άκρων (τετραπληγία) ή από παράλυση των κάτων άκρων (παραπληγία).
Για την έκδοση της απαιτείται ιατρική γνωμάτευση διευθυντή γιατρού νευρολογικής ή νευροχειρουργικής κλινικής κρατικού νοσοκομείου, προκειμένου Δε για μετατραυματική τετραπληγία – παραπληγία και διευθυντή γιατρού ορθοπεδικής κλινικής του ίδιου νοσοκομείου, θεωρημένη για το γνήσιο της υπογραφής από το διοικητικό διευθυντή.
3. Υπεύθυνη δήλωση του Ν. 1599/1986 αρθρ. 8 του δικαιούχου ή του νομίμου εκπροσώπου του (συμπληρωμένη ανάλογα), στην οποία θα δηλώνονται τα εξής:
α) Ότι δεν λαμβάνει άλλη οικονομική ενίσχυση ή σύνταξη λόγω της τετραπληγίας – παραπληγίας από το δημόσιο τομέα ή από οποιοδήποτε πηγή
β) Ότι σε περίπτωση αναπροσαρμογής της τυχόν λαμβανομένης οικονομικής ενίσχυσης ή σύνταξης, της οποίας θα δηλώνει και το ποσό, θα προσκομίσει σχετική βεβαίωση
γ) Ότι αναλαμβάνει την υποχρέωση να ειδοποιήσει αμέσως την αρμόδια Υπηρεσία Πρόνοιας σε περίπτωση εισαγωγής του σε Ίδρυμα ασυλιακής μορφής
δ) Ότι ο παραπληγικός – τετραπληγικός βρίσκεται στη ζωή. ( Η7 δήλωση αυτή γίνεται στις περιπτώσεις που τη δήλωση υποβάλλει ο νόμιμος εκπρόσωπος). (Το έντυπο της υπεύθυνης δήλωσης διατίθεται από τις υπηρεσίες Πρόνοιας)
4. Βεβαίωση υπηρεσιακής κατάστασης του άμεσα ασφαλισμένου στο δημόσιο
5. Φωτοτυπία του βιβλιαρίου υγείας του παραπληγικού τετραπληγικού (επικυρωμένη) (η επικύρωση γίνεται και από την υπηρεσία μας)
6. Επικυρωμένη φωτοτυπία Αστυνομικής Ταυτότητας του δικαιούχου και του υπεύθυνου για είσπραξη, όταν ορίζεται (Η επικύρωση γίνεται και από τις υπηρεσίες Πρόνοιας)
7. Σε περίπτωση που δεν θα εισπράττει το επίδομα ο ίδιος ο δικαιούχος απαιτείται νόμιμη εξουσιοδότηση (Εξουσιοδότηση με συμβολαιογραφική πράξη ή απλή με θεώρηση του γνησίου της υπογραφής). Για δικαιούχα ανήλικα παιδιά υπεύθυνη δήλωση των δυο γονέων ότι υπάρχει ο γάμος και ορισμός του ενός για την είσπραξη του επιδόματος. ( Η θεώρηση του γνησίου της υπογραφής γίνεται και από τις υπηρεσίες Πρόνοιας)
Παρατήρηση: Η υπεύθυνη δήλωση και η νόμιμη εξουσιοδότηση είναι απαραίτητο να έχουν θεώρηση του γνήσιου της υπογραφής.
Γ) Διαδικασία:
Υποβολή δικαιολογητικών, έλεγχος αυτών.
Έκδοση απόφασης αναγνώρισης δικαιώματος και έγκριση χορήγησης επιδόματος τετραπληγικών – παραπληγικών ασφαλισμένων του Δημοσίου.
Χρόνος ισχύος διευκόλυνσης ή παροχής
2 – 5 έτη ανάλογα με την ισχύ της γνωμάτευσης της υγειονομικής επιτροπής
Απαιτούμενος χρόνος για την έκδοση της απόφασης.
Βασική σύνταξη αναπηρίας του Ο.Γ.Α.
Προϋποθέσεις: Τα πρόσωπα τα οποία έγιναν ανάπηρα μέχρι την 31-12-2002 έχουν δικαίωμα για πλήρη βασική σύνταξη αναπηρίας εφόσον συντρέχουν οι κατωτέρω προϋποθέσεις:
- Έχουν γίνει ανίκανα για την άσκηση του συνήθους βιοποριστικού επαγγέλματός τους, σε ποσοστό τουλάχιστον 67%, από πάθηση ή βλάβη που κατά πρόβλεψη της υγειονομικής επιτροπής θα διαρκέσει τρία (3) τουλάχιστον χρόνια.
- Η αναπηρία τους έχει επέλθει μετά τη συμπλήρωση του 21ου έτους και πριν από τη συμπλήρωση του 65ου έτους της ηλικίας τους.
- Έχουν απασχοληθεί, κατά κύριο βιοποριστικό επάγγελμα, σε εργασίες για τις οποίες τα πρόσωπα που τις ασκούν υπάγονται στην ασφάλιση του Ο.Γ.Α., τα πέντε (5) ημερολογιακά έτη πριν από το έτος κατά το οποίο έγιναν ανάπηροι σε ποσοστό 67%.
- Δεν λαμβάνονται υπόψη σε βάρος των ασφαλισμένων διακοπές της άσκησης του επαγγέλματός τους, οι οποίες αποδεικνύεται ότι οφείλονται σε σοβαρούς λόγους υγείας ή προσωρινές δικαιολογημένες απομακρύνσεις από τον τόπο της άσκησης των επαγγελματικών ασχολιών τους, που δεν έχουν το χαρακτήρα εγκατάλειψης της άσκησης του επαγγέλματος για το οποίο ασφαλίζονται στον Ο.Γ.Α. ή ασφάλιση σε άλλο ασφαλιστικό οργανισμό μέσα στην άνω πενταετία μικρότερη των δύο (2) ετών.
- Για εκείνους που έγιναν ανάπηροι από εργατικό ατύχημα ή επαγγελματική νόσο, αρκεί απασχόληση και υπαγωγή στην ασφάλιση του Ο.Γ.Α. μιας μόνο ημέρας.
- Για εκείνους που έγιναν ανάπηροι από ατύχημα εκτός εργασίας αρκεί απασχόληση και υπαγωγή στην ασφάλιση του Ο.Γ.Α. το δωδεκάμηνο πριν από την ημερομηνία που έγινε το ατύχημα.
- Δεν λαμβάνουν σύνταξη από οποιοδήποτε φορέα κοινωνικής ασφάλισης, ελληνικό ή ξένο, με εξαίρεση την πολεμική σύνταξη, τη σύνταξη που καταβάλλεται από το Ελληνικό Δημόσιο στα θύματα ή αναπήρους που έπαθαν στην υπηρεσία τους και εξαιτίας αυτής, τη σύνταξη που χορηγεί το ταμείο επικουρικής ασφάλισης αρτοποιών στους ασφαλισμένους τους, τη χορηγία των Δημάρχων και Προέδρων κοινοτήτων και τη σύνταξη από το εξωτερικό, εφόσον είναι μικρότερη της σύνταξης του Ο.Γ.Α. ή έχει χορηγηθεί από χώρα μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή χώρα με την οποία έχει συναφθεί διμερής σύμβαση κοινωνικής ασφάλειας.
- Η ανικανότητα δεν έχει επέλθει από πρόθεση ή εξαιτίας πλημμελήματος ή κακουργήματος που διέπραξαν και για το οποίο έχουν καταδικασθεί με τελεσίδικη δικαστική απόφαση.
- Από 27/12/2001 οι περί οριστικοποιήσεως διατάξεις της κύριας σύνταξης ισχύουν για όλους τους συνταξιούχους προσωρινά ανάπηρους, ανεξάρτητα από το είδος της σύνταξης που λαμβάνουν (βασική, βασική + πρόσθετη ή μόνο πρόσθετη). Επίσης όσοι καθίστανται συνταξιούχοι λόγω αναπηρίας του κλάδου δικαιούνται με τις ίδιες προϋποθέσεις και τη βασική σύνταξη.
- Επίσης, 01/01/2003 και εφεξής δεν θα χορηγείται η βασική σύνταξη αναπηρίας στα πρόσωπα τα οποία καθίστανται ανάπηρα μετά την 31/12/2002 και τα οποία δεν ασφαλίστηκαν, αν και είχαν την υποχρέωση να ασφαλιστούν, στον κλάδο κύριας ασφάλισης αγροτών γιατί ασκούσαν επάγγελμα καλυπτόμενο από την ασφάλισή του.
- ΚΑΤ’ ΕΞΑΙΡΕΣΗ: Από 01/01/2004 δικαιούται πλήρη τη βασική σύνταξη αναπηρίας, πρόσωπα που έχουν τις νόμιμες προϋποθέσεις και τα οποία δεν ασφαλίστηκαν στον κλάδο κύριας ασφάλισης κάνοντας, αποδεδειγμένα, χρήση του δικαιώματος επιλογής με κοινή δήλωση, ως σύζυγοι ασφαλισμένων. Στα ανωτέρω πρόσωπα θα χορηγείται και πρόσθετη σύνταξη αναπηρίας εφόσον ασφαλίστηκαν και κατέβαλαν εισφορές στον κλάδο πρόσθετης ασφάλισης τα πέντε ημερολογιακά έτη πριν από το έτος κατά το οποίο έγιναν ανάπηρα σε ποσοστό 67%. Χρόνος συνταξιοδότησης, λόγω αναπηρίας, εντός του χρονικού διαστήματος 1988 – 1997, θα λαμβάνεται υπόψη για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος χορήγησης πρόσθετης σύνταξης αναπηρίας.
Δικαιολογητικά:
Όσα απαιτούνται για τη χορήγηση σύστασης αναπηρίας κλάδου κύριας ασφάλισης του Ο.Γ.Α. (βλ. κεφ. 6.10.)
Διαδικασία:
Η ίδια με αυτή που προβλέπεται για τη χορήγηση σύνταξης αναπηρίας του Κλάδου Κύριας Ασφάλισης του Ο.Γ.Α. (βλέπε κεφ. 6.10.).
Χρόνος ισχύος της παροχής:
Τρία (3) έτη τουλάχιστον ή και περισσότερο, για όσο χρόνο κρίνει η υγειονομική επιτροπή.
