Υπέρμετρη επιβάρυνση σε όλους τους ιδιοκτήτες ακινήτων φέρνει η επιβολή του νέου ειδικού τέλους στα ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα με οικιακή ή εμπορική χρήση, καθώς το οικονομικό επιτελείο «φουσκώνει» τον τελικό λογαριασμό με τους συντελεστές προσαύξησης του τέλους λόγω παλαιότητας, η οποία ουσιαστικά όχι μόνο δεν οδηγεί σε ελαφρύνσεις, αλλά χρησιμοποιείται ως «άλλοθι» για την αύξηση του τελικού ποσού.
 |
| Το οικονομικό επιτελείο «φουσκώνει» τον τελικό λογαριασμό με τους συντελεστές προσαύξησης του τέλους λόγω παλαιότητας, η οποία χρησιμοποιείται ως «άλλοθι» για την αύξηση του τελικού ποσού. |
Ειδικότερα, με το «τρικ» της παλαιότητας, το υπουργείο Οικονομικών θα καταφέρει να βάλει περισσότερα χρήματα στα άδεια ταμεία, αφού μόνο πολύ παλαιά ακίνητα, 26 ετών και άνω, γλιτώνουν από τις αλχημείες και την πρόσθετη επιβάρυνση.
Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό ότι οι παράγοντες της αγοράς επισημαίνουν ότι θα ήταν προτιμότερο τελικά να μη ληφθεί υπόψη η παλαιότητα, αφού τελικά θεσπίζεται για να διασκεδάσει τις εντυπώσεις και είναι μόνο στα «χαρτιά».
Αξίζει, για παράδειγμα, να αναφερθεί ότι για ένα ακίνητο 8 ετών, 100 τ.μ., με τιμή ζώνης 2.000 ευρώ, χωρίς τον υπολογισμό της παλαιότητας θα έπρεπε να πληρώσει 600 ευρώ, με τον υπολογισμό όμως της παλαιότητας θα κληθεί τελικά να καταβάλλει 720 ευρώ.
Θα πρέπει επίσης να αναφερθεί ότι από το νέο ειδικό τέλος δεν θα γλιτώσουν ούτε τα χωριά, ανεξαρτήτως πληθυσμού, αφού για κάθε κτίσμα με τιμή ζώνης έως 500 ευρώ, ακόμη και παλαιότητα άνω των 26 ετών, το ελάχιστο ποσό που θα κληθεί να καταβάλλει ο ιδιοκτήτης ενός σπιτιού 100 τ.μ. θα είναι 300 ευρώ.
Επισημαίνεται ότι το τέλος επιβάλλεται πάνω στις δομημένες επιφάνειες που ηλεκτροδοτούνται για οικιακή ή εμπορική χρήση και οι οποίες αποτελούν την βάση και για το τέλος της ακίνητης περιουσίας υπέρ των ΟΤΑ (άρ. 24, ν. 2130/1993).
Για την εφαρμογή δε του τέλους λαμβάνονται υπόψη δέκα συντελεστές, από 0,5 (για τις ευπαθείς ομάδες) έως και 16 ευρώ (για πολύ ακριβές περιοχές) ανά τετραγωνικό μέτρο, ανάλογα με την τιμή ζώνης στην οποία βρίσκεται το ακίνητο και την εφαρμογή συντελεστή προσαύξησης για τα νεόδμητα κτήρια.
Ειδικότερα, με βάση τις διευκρινίσεις που δόθηκαν χθες από το υπουργείο Οικονομικών και θα κατατεθούν σήμερα ως τροπολογία στη Βουλή, για τον υπολογισμό του τέλους λαμβάνεται υπόψη το ύψος της τιμής ζώνης (με βάση τα οποία λογίστηκε το τέλος ακίνητης περιουσίας στο ακίνητο), το εμβαδό του ακινήτου, συντελεστής προσδιορισμού του τέλους σε ευρώ ανά τ.μ., καθώς και συντελεστής προσαύξησης αντιστρόφως ανάλογος προς την παλαιότητα του ακινήτου.
Χωρίς ρεύμα
Το ειδικό έκτακτο τέλος συνεισπράττεται από τη ΔΕΗ [DEHr.AT] 
και τους εναλλακτικούς προμηθευτές ηλεκτρικού ρεύματος ως εξής:
* για το 2011 σε δύο ισόποσες δόσεις από τον Οκτώβριο του 2011 μέχρι τον Ιανουάριο του 2012,
* για το 2012 σε τέσσερις ισόποσες δόσεις από τον Μάιο μέχρι το Δεκέμβριο 2012.
Σε περίπτωση που δεν καταβληθεί το τέλος, η ΔΕΗ και οι εναλλακτικοί προμηθευτές ηλεκτρικού ρεύματος προβαίνουν στη διακοπή του ρεύματος και δεν το επαναχορηγούν μέχρι την εξόφλησή του.
Αν δεν ζητηθεί η επαναχορήγηση ρεύματος, η ΔΕΗ και οι εναλλακτικοί προμηθευτές, αφού διαγράψουν τον υπόχρεο συνδρομητή ενημερώνουν το ελληνικό Δημόσιο, ώστε να μεριμνήσει για την είσπραξη του οφειλόμενου τέλους, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα για την Είσπραξη Δημοσίων Εσόδων (ΚΕΔΕ). Η αλλαγή προμηθευτή ηλεκτρικού ρεύματος δεν επιτρέπεται, αν δεν εξοφληθεί προηγουμένως το ειδικό τέλος.
Ποιοι πληρώνουν
Το τέλος επιβάλλεται στον κύριο του ακινήτου ή στον επικαρπωτή. Σε περίπτωση συνιδιοκτησίας, βαρυνόμενοι είναι οι συνιδιοκτήτες κατά το λόγο της συμμετοχής καθενός από αυτούς. Υπόχρεος για την καταβολή είναι ο χρήστης του ακινήτου, ο οποίος το καταβάλλει μαζί με το λογαριασμό κατανάλωσης του ηλεκτρικού ρεύματος.
Αν ο χρήστης είναι μισθωτής, με την καταβολή επέρχεται αυτοδικαίως συμψηφισμός με οφειλόμενα ή μελλοντικά μισθώματα.
Για ευπαθείς, πάντως, κοινωνικές ομάδες, εισάγεται ειδικός συντελεστής προσδιορισμού του τέλους (0,5 ευρώ), ανεξάρτητα από το χρόνο δόμησης του ακινήτου (και εφόσον αυτό βρίσκεται σε περιοχή τιμής ζώνης κάτω των 3.000 ευρώ/τ.μ.), εφόσον πρόκειται για ακίνητο που ιδιοκατοικείται από πολύτεκνο, άνεργο επιδοτούμενο από τον ΟΑΕΔ (1/1-31/8 για το 2011 ή 1/1-30/4 για το 2012), ή άτομο ανάπηρο ή βαρυνόμενο φορολογικά από ανάπηρο.
Ποιοι απαλλάσσονται από την καταβολή
Οι υποκειμενικές και αντικειμενικές απαλλαγές από το έκτακτο ειδικό τέλος ταυτίζονται με τις απαλλαγές που προβλέπονται στο νόμο ν. 2130/1993 (άρθ. 24, παρ. 7). Ετσι, από το έκτακτο ειδικό τέλος ηλεκτροδοτούμενων δομημένων επιφανειών (ΕΕΤΗΔΕ) των ακινήτων απαλλάσσονται οι πάσης φύσεως ηλεκτροδοτούμενες επιφάνειες ακινήτων που ανήκουν:
α) Στο ελληνικό Δημόσιο, στα ΝΠΔΔ, στους ΟΤΑ και στις δημοτικές και κοινοτικές επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις.
β) Στους Ναούς, στις Ιερές Μονές, στο Ιερό Κοινό του Πανάγιου Τάφου, στην Ιερά Μονή του Όρους Σινά, στο Αγιον Ορος, στην Αποστολική Διακονία της Εκκλησίας της Ελλάδος και στα θρησκευτικά γενικά ιδρύματα.
γ) Στα αναγνωρισμένα ξένα θρησκευτικά δόγματα, που τα χρησιμοποιούν αποκλειστικά για την άσκηση δημόσιας λατρείας και τη διεξαγωγή υπηρεσιών θρησκευτικής φύσεως.
δ) Στα φιλανθρωπικά ιδρύματα δημόσιου χαρακτήρα.
ε) Στα ημεδαπά νομικά πρόσωπα που υπάρχουν ή θα συσταθούν και δεν έχουν κερδοσκοπικό χαρακτήρα, καθώς και οι περιουσίες του άρθρου 96 του α.ν. 2039/1939 (ΦΕΚ 455 Α`) «Περί τροποποιήσεως, συμπληρώσεως και κωδικοποιήσεως των εις το Κράτος και υπέρ κοινωφελών σκοπών καταλειπομένων κληρονομιών, κληροδοσιών και δωρεών», εφόσον επιδιώκονται από αυτά αποδεδειγμένα σκοποί εθνωφελείς ή θρησκευτικοί ή σε ευρύτερο κύκλο φιλανθρωπικοί ή εκπαιδευτικοί ή καλλιτεχνικοί ή κοινωφελείς ή εκκλησιαστικοί, καθώς και ξένα που επιδιώκουν τους ίδιους σκοπούς, με τον όρο της αμοιβαιότητας.
στ) Στα ερασιτεχνικά αθλητικά σωματεία, ενώσεις, ομοσπονδίες που έχουν νόμιμα αναγνωρισθεί από τη Γενική Γραμματεία Αθλητισμού και τα οποία χρησιμοποιούνται αποκλειστικά ως γήπεδα ή χώροι αθλητικών εγκαταστάσεως για την πραγματοποίηση των αθλητικών τους σκοπών.
ζ) Στα ξένα κράτη όταν αυτά χρησιμοποιούνται για την εγκατάσταση πρεσβειών και προξενείων αυτών με τον όρο της αμοιβαιότητας.
η) Οι κοινόχρηστοι χώροι πολυκατοικιών και
θ) Τα ακίνητα που έχουν χαρακτηρισθεί:
* Ως δημόσιοι χώροι ταφής (νεκροταφεία)
* Ως διατηρητέα, με απόφαση του αρμόδιου υπουργού, και δεν ιδιοχρησιμοποιούνται ή δεν αποφέρουν εισόδημα.
* Ως χώροι ιστορικών ή αρχαιολογικών μνημείων.
ι) Τα κτίσματα που βρίσκονται εκτός οικισμού ή σε αγροτικές περιοχές και χρησιμοποιούνται για το σταυλισμό ολιγάριθμων οικόσιτων ζώων για οικιακές ανάγκες του υπόχρεου.
Τα βασικά σημεία της ρύθμισης
- Επιβάλλεται ειδικό τέλος διάμεσου ύψους 4 ευρώ ανά τ.μ. στις ηλεκτροδοτούμενες δομημένες επιφάνειες, οι οποίες αποτελούν και τη βάση επιβολής του Τ.Α.Π. του άρθρου 24 το Ν. 2130/1993.
- Το τέλος αυτό θα εισπραχθεί μέσω των επόμενων λογαριασμών της ΔΕΗ προκειμένου να επιτευχθεί άμεση εισπραξιμότητα και η υλοποίηση των στόχων του προϋπολογισμού του 2011.
- Αφορά 5.079 εκατομμύρια οικιακές και εμπορικές παροχές που αφορούν δομημένες επιφάνειες συνολικού εμβαδού 562 εκατομμυρίων τετραγωνικών μέτρων αντικειμενικής αξίας, σύμφωνα με τα στοιχεία της φορολογικής διοίκησης, 560 δισ. ευρώ και εμπορικής αξίας 1 τρισ. ευρώ κατά τις εκτιμήσεις της Τράπεζας της Ελλάδος.
- Το επιβαλλόμενο, συνεπώς, τέλος αντιστοιχεί σε 2 τοις χιλίοις της πραγματικής αξίας των ακινήτων. Για την αναλογικότητα του μέτρου, τα δομημένα κτήρια επιβαρύνονται περισσότερο σε σχέση με τα παλαιότερα και σε βάθος 25ετίας.
Πρέπει να σημειωθεί ότι το 64% των κατοικιών στην Ελλάδα έχει ηλικία μεγαλύτερη από 25 έτη και μόνο 2% έχουν δομηθεί κατά την τελευταία πενταετία.
* Σε σχέση με το ζήτημα της απαλλαγής εκκλησιαστικών και άλλων θρησκευτικών ιδρυμάτων από το ειδικό τέλος στα ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα, από το ΥΠΟΙΚ αποσαφηνίζεται ότι αυτή αφορά σε ακίνητη περιουσία που εξυπηρετεί μόνο θρησκευτικούς ή λατρευτικούς σκοπούς και όχι σε ακίνητη περιουσία προς εμπορική εκμετάλλευση.
Μαζί πρόστιμο και παράβολο
Μέσα στο τελευταίο δεκαήμερο του Δεκεμβρίου θα πληρωθεί η πρώτη δόση από τους ιδιοκτήτες που θα δηλώσουν τα αυθαίρετά τους με βάση το νέο νόμο του υπουργείου Περιβάλλοντος.
Οι νέες ρυθμίσεις, που δόθηκαν χθες στη δημοσιότητα στην τελική τους μορφή, προβλέπουν ότι η καταβολή θα γίνει μέσα σε τρεις μήνες από την ισχύ του νόμου, που αρχίζει με την δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και η οποία αναμένεται να γίνει γύρω στις 20 του μηνός. Η αρχική διάταξη έδινε περιθώριο 8 μηνών, αλλά οι ταμειακές ανάγκες της κυβέρνησης επέβαλαν τη σύντμηση του χρόνου. Υπολογίζεται ότι μόνο από τα παράβολα τα έσοδα θα είναι της τάξης των 600 εκατ. ευρώ, ενώ πάνω από 200 εκατ. θα εισπραχθούν από την πρώτη δόση.
Αυτό σημαίνει ότι εκατοντάδες χιλιάδες ιδιοκτήτες αυθαιρέτων θα επιβαρυνθούν με παράβολο 500-1.000 ευρώ, που σε μεγάλες παραβάσεις φτάνει έως τα 6.000 ευρώ. Το ποσό θα πληρωθεί μέσω τραπεζών από την 1η Οκτωβρίου έως τις 30 Νοεμβρίου. Λίγες ημέρες αργότερα και ενώ δεν θα έχουν καν εκκαθαριστεί οι δηλώσεις τακτοποίησης, οι πολίτες θα πάνε και πάλι στο ταμείο για την πρώτη δόση.
Το ύψος των δόσεων θα καθοριστεί με υπουργική απόφαση που θα εκδοθεί ώς τον Οκτώβριο, αλλά είναι γνωστό ότι η αποπληρωμή θα γίνει σε 30 μήνες για κατοικίες και σε 36 μήνες για τις υπόλοιπες χρήσεις (βιομηχανία, επαγγελματική στέγη, ξενοδοχεία κ.λπ.). Αν η εξόφληση γίνει εφάπαξ, προβλέπεται έκπτωση 20%. Το πρόστιμο υπολογίζεται μετά την αφαίρεση του παραβόλου και αν η οφειλή είναι μικρότερη από 400 ευρώ τότε ο ιδιοκτήτης πρέπει να την εξοφλήσει ώς το τέλος Δεκεμβρίου και χωρίς έκπτωση.
Πηγές του υπουργείου Περιβάλλοντος διευκρίνιζαν χθες στην «Ε» ότι υποχρέωση να υποβάλουν δήλωση έχουν οι εξής κατηγορίες αυθαιρέτων:
* Οσα έχουν δηλωθεί με το νόμο 1337/1983 αλλά δεν έχουν εξοφλήσει τις δόσεις τους και δεν έχουν τελεσίδικη απόφαση της πολεοδομίας, με την οποία το ακίνητο εξαιρείται από την κατεδάφιση.
* Οσα έχουν δηλωθεί με το νόμο 3212/2003 και συνδέθηκαν προσωρινά με τα δίκτυα κοινής ωφέλειας.
* Οσα έχουν εντοπιστεί από τις πολεοδομίες και έχουν τιμωρηθεί με πρόστιμα ανέγερσης και διατήρησης.
Διευκρινίζεται ωστόσο ότι προβλέπεται συμψηφισμός και η τελική οφειλή προκύπτει έπειτα από αφαίρεση των ποσών που έχουν ήδη καταβληθεί. Αν το ποσό είναι μεγαλύτερο από το νέο πρόστιμο δεν προβλέπεται επιστροφή χρημάτων.
Αυθαίρετα που έχουν δικαίωμα να αποκτήσουν εκ των υστέρων οικοδομική άδεια πρέπει να δηλωθούν, με καταβολή του παραβόλου. Εχουν περιθώριο τριών χρόνων για να προχωρήσουν στην έκδοση οικοδομικής άδειας.
Περιορισμοί δόμησης στα οικόπεδα με κλίση άνω του 25%
Αυστηρούς περιορισμούς για τη δόμηση σε οικόπεδα με κλίση εδάφους άνω του 25% που βρίσκονται σε οικισμούς κάτω των 2.000 κατοίκων προβλέπει, σύμφωνα με πληροφορίες, το σχέδιο προεδρικού διατάγματος που προώθησε με άκρα μυστικότητα το υπουργείο Περιβάλλοντος και εγκρίθηκε πρόσφατα από το ΣτΕ.
Εκτός από το «ψαλίδισμα» των τετραγωνικών της νέας οικοδομής, από τα 400 στα 240, επιχειρεί να κλείσει παραθυράκια που αξιοποιούνται από επιτήδειους για να ξεφυτρώνουν έως και πενταώροφα κτίρια, παρά το γεγονός ότι επιτρέπονται μόνο διώροφα.
Η κλίση του εδάφους γίνεται «κόκκινη γραμμή», που στην πράξη απαξιώνει τα μικρά και μεσαία οικόπεδα. Το διάταγμα σωστά προβλέπει ότι το μέγιστο ύψος των 7,50 μ. πρέπει να ισχύει σε κάθε σημείο της οικοδομής, αλλά θέτει ειδικούς όρους. Ορίζει ότι κτίρια που κατασκευάζονται σε οικόπεδα στην κάτω πλευρά του δρόμου δεν μπορούν να εξέχουν πάνω από 4 μέτρα από την επιφάνεια του οδοστρώματος. Στην ανηφορική πλευρά, η άκρη του κτιρίου δεν μπορεί να ξεπερνά τα 7,5 μέτρα, μαζί όμως με το φυσικό έδαφος, που συναπάγεται κρυφό περιορισμό στη δόμηση. Μόνο μεγάλα οικόπεδα, με πρόσωπο 17 μέτρα και βάθος 60 μέτρα θα μπορούν να χτίσουν τα προβλεπόμενα τετραγωνικά.
Το υπουργείο Περιβάλλοντος έχει γίνει δέκτης παρατηρήσεων από μηχανικούς και επανεξετάζει το θέμα, εν όψει της θεσμοθέτησης του προεδρικού διατάγματος.
