Η δυνατότητα αυτή παρέχεται με τον πρόσφατο νόμο για την "αναμόρφωση του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας" (άρθρ. 66 του ν.3996/2011), με τον οποίο επεκτάθηκε προηγούμενη ρύθμιση για την προαιρετική ασφάλιση των μακροχρόνια ανέργων.
Με τον προηγούμενο νόμο (άρθρο 10 του ν. 2874/2000), τη δυνατότητα αυτή είχαν όσοι παρέμεναν άνεργοι για 12 τουλάχιστον μήνες και στους οποίους υπολείπονταν 5 έτη για να αποκτήσουν δικαίωμα συνταξιοδότησης.
Στο εξής, το δικαίωμα της αυτασφάλισης παρέχεται σε όλους τους ασφαλισμένους του ΙΚΑ ηλικίας 55 έως 64 ετών που καταγγέλθηκε η σχέση εργασίας τους, (αορίστου χρόνου, εκ περιτροπής ή μερικής απασχόλησης) και έχουν 15 χρόνια ασφάλισης (σε οποιονδήποτε φορέα) ή 4.500 ημέρες εργασίας, ανεξάρτητα με το αν πρόκειται για ομαδικές ή μεμονωμένες απολύσεις.
Με εξαιρετικά επείγουσα εγκύκλιό του το ΙΚΑ, παρέχει διευκρινίσεις για την εφαρμογή της διάταξης, η οποία αφορά την κύρια και την επικουρική ασφάλιση.
Σύμφωνα με την εγκύκλιο, για να μπορέσουν οι απολυμένοι να υπαχθούν στη διάταξη θα πρέπει:
Σύμφωνα με το νόμο, η άσκηση του δικαιώματος αυτού μπορεί να γίνει μέσα σε 60 ημέρες από την απόλυση, ενώ η δυνατότητα υπαγωγής στη ρύθμιση, λήγει στις 31.12.2012.α) Να είναι άνεργοι επί 3 τουλάχιστον συνεχείς μήνες, να παραμένουν άνεργοι και να κατέχουν κάρτα ανεργίας ανανεούμενη ανά μήνα.
β) Να έχουν συμπληρώσει το 55ο έτος της ηλικίας τους κατά την ημερομηνία καταγγελίας της σύμβασης και να μην έχουν υπερβεί το 64ο έτος της ηλικίας τους κατά την ίδια ημερομηνία.
γ) Κατά την υποβολή της αίτησης για υπαγωγή στην προαιρετική ασφάλιση να μην είναι ανάπηροι κατά την έννοια του άρθρου 28 παρ. 5 στοιχ. β΄ του Α.Ν 1846/51, όπως ισχύει μετά την τροποποίηση με τις διατάξεις του άρθρ. 27 παρ. 1 περ. 5β του ν. 1902/90, δηλ. να μην έχουν ασφαλιστική αναπηρία άνω το 67%.
δ) Ο υπολειπόμενος χρόνος για την συμπλήρωση του ελάχιστου αριθμού ημερών ασφάλισης για την θεμελίωση πλήρους συνταξιοδοτικού δικαιώματος λόγω γήρατος στο Ι.Κ.Α. - Ε.Τ.Α.Μ. να μην υπερβαίνει τα 5 χρόνια (1500 ημέρες).