Μειώνεται κατά 50% η προσωπική διαφορά το 2026 για 671.000 συνταξιούχους και καταργείται από το 2027, βάσει των μέτρων της ΔΕΘ που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός, παράλληλα με άλλες φοροελαφρύνσεις, όπως η σταδιακή κατάργηση του ΕΝΦΙΑ σε χωριά κάτω των 1.500 κατοίκων.
Σύμφωνα με τα όσα είπε ο πρωθυπουργός από το βήμα της ΔΕΘ,
671.000 συνταξιούχοι δεν θα δουν αυξήσεις ούτε το 2026 αφού η προσωπική
διαφορά θα μειωθεί και δεν θα καταργηθεί. Στην πραγματικότητα, η
προσωπική διαφορά καταργείται σε δύο δόσεις, καθώς αρχικά μειώνεται στο
50% το 2026 και το υπόλοιπο 50% καταργείται το 2027.
Έως τώρα, κάθε αύξηση που δινόταν στις συντάξεις (13% την τριετία 2023 – 2025) είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση της προσωπικής διαφοράς.
Σε όποιες περιπτώσεις υπήρξε μηδενισμός, τότε οι αυξήσεις προστέθηκαν στο τελικό ποσό της σύνταξης, που καταβλήθηκε στους δικαιούχους. Έτσι, από το 1,1 εκατ. συνταξιούχους με προσωπική διαφορά το 2023, ο e-ΕΦΚΑ κατέγραψε 671.000 το 2025.
Τώρα, που η διαδικασία θα περιλαμβάνει την αυτόματη μείωση της προσωπικής διαφοράς κατά 50% το 2026 και κατά το υπόλοιπο 50% το 2027, για τον πλήρη μηδενισμό της, σε όλους τους συνταξιούχους, πρέπει να αποσαφηνιστεί εάν θα δοθεί η αύξηση του 2026 και του 2027 στις συντάξεις, στο τελικό ποσό. Σε διαφορετική περίπτωση, απλώς για άλλη μία διετία οι αυξήσεις θα απορροφηθούν από την προσωπική διαφορά, μέχρι την τελική εξάλειψή της.
Τι σημαίνει η περικοπή κατά 50% για το 2026
Εκτός λοιπόν από τα μέτρα για τους νέους, ο πρωθυπουργός συμπεριέλαβε στην ομιλία του και τους συνταξιούχους, τονίζοντας ότι η περικοπή της προσωπικής διαφοράς κατά 50% θα σημαίνει ότι ο συνταξιούχος θα διατηρήσει την προσωπική του διαφορά αλλά θα μειωθεί στο ήμισυ φτάνοντας κοντά στην πηγή των αύξησης, χωρίς όμως να τη δικαιούται το 2026.
Για παράδειγμα συνταξιούχος λόγω γήρατος από το ΙΚΑ με 25 ως 27 έτη ασφάλισης λαμβάνει συνολική σύνταξη 883 ευρώ με υπόλοιπο προσωπικής διαφοράς 42 ευρώ. Θα μειωθεί στα 21 ευρώ το 2026 και θα μηδενιστεί το 2027.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις, περίπου 90.000 συνταξιούχοι κάθε χρόνο αποκτούν δικαίωμα στις αυξήσεις. Σύμφωνα, δε, με τις προβολές που πραγματοποιούν οι αρμόδιες υπηρεσίες του ΕΦΚΑ, την επόμενη διετία θα μηδενιζαν την προσωπική τους διαφορά άλλοι 240.000-250.000 συνταξιούχοι.
Τι συμβαίνει με όσους διατηρούν ακόμα μεγάλη προσωπικά διαφορά
Ωστόσο, πολλές εκατοντάδες χιλιάδες ακόμα διατηρούν μεγάλη προσωπική διαφορά και θα χρειαστούν 5-10 χρόνια για να συμψηφίσουν την προσωπική διαφορά με τις ετήσιες λογιστικές αυξήσεις και να τεθούν κάτω από την ομπρέλα των πραγματικών αυξήσεων στην τσέπη.
Ωστόσο η κατάργηση της προσωπικής διαφοράς το 2027 σημαίνει ότι οι συνταξιούχοι που έχουν προσωπική διαφορά και δεν θα καλυφθεί από τις αυξήσεις του 2026 δεν θα λάβουν αυξήσεις για άλλη μία χρονιά αλλα θα τις πάρουν το 2027.
Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία η προσωπική διαφορά συμψηφίζεται με τις εκάστοτε αυξήσεις έως ότου το ποσό της προσωπικής διαφοράς μηδενιστεί.
Ποιοι έχουν προσωπική διαφορά
Υπενθυμίζεται πως προσωπική διαφορά έχουν μόνο οι παλαιοί συνταξιούχοι, δηλαδή όσοι είχαν συνταξιοδοτηθεί πριν από τον νόμο Κατρούγκαλου (Μάιος 2016). Όλοι οι συνταξιούχοι που βγήκαν μετά τον Μάιο του 2016 εισπράττουν σύνταξη που έχει υπολογιστεί με το νέο σύστημα και δεν έχουν προσωπική διαφορά.
Είναι χαρακτηριστικό πως οι συνταξιούχοι τα τελευταία τρία χρόνια έχουν απολέσει εξαιτίας της προσωπικής διαφοράς αυξήσεις ύψους 13,15%. Το 2024 έλαβαν την αύξηση 1,9 εκατομμύρια συνταξιούχοι, συνολικού κόστους 440 εκατ. ευρώ. Αυτό σημαίνει μια μέση ετήσια αύξηση κατά 232 ευρώ σε κάθε συνταξιούχο.
Με την εφαρμογή του μέτρου θα προστεθούν 450.000
συνταξιούχοι που μέχρι τώρα δεν ελάμβαναν αύξηση λόγω προσωπικής
διαφοράς. Εφόσον η μέση ετήσια αύξηση κινηθεί κοντά στα 232 ευρώ, τότε
το επιπλέον κόστος των αυξήσεων μετά την εφαρμογή του μέτρου ανεβαίνει
κατά 200 εκατ. ευρώ. Το επιπλέον αυτό κόστος θεωρείται εφικτός στόχος
και μπορεί να καλυφθεί από τα επιπλέον έσοδα που προέκυψαν από την
αύξηση του αριθμού των εργαζόμενων συνταξιούχων.
Οι αυξήσεις και τα παραδείγματα
Επίσης, στους παραπάνω συνταξιούχους αναμένεται να δοθούν μηνιαίες αυξήσεις από 12 ευρώ έως και 55 ευρώ. Μάλιστα το ποσό της αύξησης θα διαμορφωθεί ανάλογα με το ύψος της σύνταξης και της προσωπικής διαφοράς του ασφαλισμένου. Παρακάτω παρατίθενται κάποια παραδείγματα αναφορικά με την προσωπική διαφορά. Αναλυτικά:
1) Συνταξιούχος του δημοσίου με 25 έτη ασφάλισης
Εάν κάποιος συνταξιούχος του δημοσίου λαμβάνει σύνταξη 814,50 ευρώ, έχει προσωπική διαφορά 106,07 ευρώ, δηλαδή στο εκκαθαριστικό του σημείωμα αναγράφεται πως το σύνολο της σύνταξης είναι 920,57 ευρώ, τότε μετά τις εξαγγελίες του Πρωθυπουργού θα ισχύσουν τα εξής:
- Η προσωπική διαφορά των 106,07 ευρώ ψαλιδίζεται κατά 50% το 2026. Δηλαδή η νέα προσωπική διαφορά που προκύπτει θα είναι 53,03 ευρώ. Το ποσό αυτό προκύπτει από 106,07 ευρώ-50%.
- H αύξηση που θα δοθεί το 2026 στις συντάξεις υπολογίζεται πως θα είναι 2,5%. Δηλαδή ο εν λόγω συνταξιούχος θα λάβει επιπλέον 20,36 ευρώ. Το ποσό αυτό προκύπτει από 814,50 ευρώ +2,5%=834,86 ευρώ και 834,86 ευρώ-814,50 ευρώ=20.36 ευρώ
- Ο συνταξιούχος θα έχει νέο υπόλοιπο στην προσωπική διαφορά 32,67 ευρώ και αυτή. Το ποσό αυτό προκύπτει από 53,03 ευρώ -20,36 ευρώ
- Και η προσωπική διαφορά αναμένεται να μηδενιστεί το 2028 λόγω του «κουρέματος » 50% που θα γίνει σε αυτήν και της ετήσιας αύξησης του 2026 .Δηλαδή θα ροκανιστεί η προσωπική του διαφορά κατά 20,36 ευρώ, θα έχει ένα υπόλοιπο 32,67 ευρώ και του χρόνου θα αρχίσει να βλέπει την πραγματική αύξηση στην τσέπη του.
2) Συνταξιούχος του ΙΚΑ με 26 έτη ασφάλισης
Εάν κάποιος συνταξιούχος παίρνει σύνταξη 883 ευρώ και έχει υπόλοιπο προσωπικής διαφοράς 42 ευρώ, δηλαδή στο εκκαθαριστικό του σημείωμα αναγράφεται πως το σύνολο της σύνταξης είναι 925 ευρώ τότε μετά τις εξαγγελίες του Πρωθυπουργού θα ισχύσουν τα εξής:
- Η προσωπική του διαφορά θα κουρευτεί κατά 50% το 2026 δηλαδή στα 21 ευρώ .Το ποσό αυτό προκύπτει από 42 ευρώ -50%.
- Δεν θα λάβει την ετήσια αύξηση του 2026.
Οι κερδισμένοι
Το μέτρο αυτό εκτιμάται πως θα ευνοήσει:
- Τους συνταξιούχους που έχουν μικρή προσωπική διαφορά καθώς θα αρχίσουν να λαμβάνουν τις ετήσιες αυξήσεις που δίνονται στις συντάξεις. Και αυτό επειδή η προσωπική διαφορά των εν λόγω συνταξιούχων θα μηδενιστεί το 2026.
- Τους συνταξιούχους που έχουν μεγάλη προσωπική διαφορά (έως και 450 ευρώ). Σε αυτούς θα μειωθεί η προσωπική διαφορά λογιστικά και δραστικά.
ΣΗΜ. Για την προσωπική διαφορά συγκρίνονταν τα φορολογητέα ποσά παλιάς και νέας σύνταξης (όχι τα πληρωτέα).Για το παλιό φορολογητέο αφαιρούνταν πρώτα όλες οι μνημονιακές κρατήσεις, η περίθαλψη και η εισφορά Ν.3865/10.
Στους νέους συνταξιούχους η κράτηση Ν.4093 υπολογίζετο χωρίς τα μερίσματα
Στους παλιούς συνταξιούχους (προσωπική διαφορά 100%) η κράτηση Ν.4093 επιβάλλετο στη σύνταξη και τα μερίσματα, με βάση τις συνολικές αποδοχές σύνταξης και μερισμάτων, σύμφωνα με τις διατάξεις που ίσχυαν την 31-12-2014.
Όμως στους νέους συνταξιούχους (προσωπική διαφορά 25 ~ 50%) η κράτηση Ν.4093 επιβάλλετο μόνο στη σύνταξη, με βάση ποσοστό που προκύπτει μόνο από τη σύνταξη (χωρίς να λαμβάνονται υπόψη τα μερίσματα).
