Από το κόσκινο του υπουργείου Οικονομικών περνούν 199 «κρυφοί» φόροι
που χαρακτηρίζονται από έλλειψη διαφάνειας, αρνητική ανακατανομή
εισοδήματος και αναποτελεσματική κατανομή πόρων. Με εντολή του υπουργού
Γιάννη Στουρνάρα και κατόπιν συστάσεων της τρόικας, οι αρμόδιες
υπηρεσίες ξεκίνησαν την καταγραφή των φόρων υπέρ τρίτων (ΦΥΤ), ζητώντας
από κάθε υπουργείο αναλυτικά στοιχεία για κάθε έναν από αυτούς.
Η
προσοχή επικεντρώνεται στην αποτελεσματικότητά τους και στο αν
δημιουργούν προβλήματα στην εύρυθμη λειτουργία της αγοράς. Από την πρώτη
επεξεργασία και τα στοιχεία που απεστάλησαν στο Γενικό Λογιστήριο του
Κράτους προκύπτει ότι υπάρχουν 199 ΦΥΤ. Αρκετοί από αυτούς θα
καταργηθούν, ενώ, όσοι διατηρηθούν, θα ενταχθούν στον προϋπολογισμό του
κράτους. Η κυβέρνηση λοιπόν θα αποφασίζει για τη διάθεση των κονδυλίων
στους φορείς, τους Οργανισμούς κ.λπ., ανάλογα με τις ανάγκες τους και
αφού προηγουμένως υποβληθεί σχέδιο για τη χρησιμοποίηση των σχετικών
πόρων. Αρκετοί από τους ΦΥΤ δεν έχουν καν λόγο ύπαρξης σήμερα, καθώς δεν
εξυπηρετούν ούτε τον σκοπό για τον οποίο θεσμοθετήθηκαν. Απλά καλύπτουν
ανάγκες φορέων, που σε ορισμένες περιπτώσεις δεν γίνονται γνωστές.
(πατήστε επάνω στη φωτογραφία για μεγαλύτερη ανάλυση)
Σύμφωνα
με στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών «η διάρθρωση των φόρων αυτών και
ο τρόπος με τον οποίο επιβάλλονται είναι εξαιρετικά πολύπλοκος, με
αποτέλεσμα να αυξάνεται το κόστος διαχείρισης ολόκληρου του φορολογικού
συστήματος. Το βασικό κριτήριο με το οποίο έχουν επιβληθεί οι
περισσότεροι ΦΥΤ είναι η εξασφάλιση θεσμοθετημένων οικονομικών
ενισχύσεων υπέρ διαφόρων ταμείων, Οργανισμών και ιδρυμάτων με έμμεσο
τρόπο και συχνά χωρίς τον έλεγχο της Βουλής. Επίσης, δεν γίνεται έλεγχος
του τρόπου χρήσης των σχετικών κονδυλίων.
Οι περισσότεροι ΦΥΤ
θεσμοθετήθηκαν για την ενίσχυση των ασφαλιστικών, συνταξιοδοτικών και
επικουρικών ταμείων και των Οργανισμών. Συγκεκριμένα και σύμφωνα με τον
πίνακα που έχει στη διάθεσή της η «Κ», από τους 199 ΦΥΤ οι 93
σχετίζονται με τα ταμεία. Σαράντα είναι οι ΦΥΤ που επιβαρύνουν την
τουριστική αγορά, ενώ 25 ΦΥΤ καταβάλλονται υπέρ διαφόρων νομικών
ενώσεων.
Η πλειάδα των αδιαφανών φόρων δημιουργεί επιπλέον
επιβαρύνσεις τόσο στις επιχειρήσεις του εκάστοτε κλάδου όσο και στον
τελικό καταναλωτή. Για παράδειγμα, εάν τα ξενοδοχεία, τα κάμπινγκ και τα
ενοικιαζόμενα δωμάτια και γενικότερα επιχειρήσεις που
δραστηριοποιούνται στον τουρισμό, δεν ήταν υποχρεωμένα να πληρώνουν στο
Τ.Α.Υ.Τ.Ε.Κ.Ο. τους 40 ΦΥΤ (ανάλογα με την κατηγορία του ξενοδοχείου
κ.λπ. επιβάλλεται και ανάλογος φόρος), οι τιμές ενδεχομένως θα ήταν
χαμηλότερες για τους καταναλωτές. Επίσης, στις τιμές των φαρμάκων
περιλαμβάνεται και 0,4% υπέρ του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου
(Hellenic Pharmaceutical Association).
Δεν είναι όμως μόνο οι
ανωτέρω φόροι που προκαλούν αίσθηση στο κοινωνικό σύνολο. Σύμφωνα με τη
μελέτη - καταγραφή των μη ανταποδοτικών χρεώσεων υπέρ τρίτων, στα
περίεργα συγκαταλέγονται μεταξύ άλλων:
1. Η απόδοση των αζήτητων κερδών από τις ιπποδρομίες στο ταμείο πρόνοιας των αστυνομικών υπαλλήλων.
2.
Η διάθεση του 32% του 5% επί της τιμής των εισιτηρίων των αγώνων
ποδοσφαίρου, μπάσκετ, πόλο, βόλεϊ και χάντμπολ, καθώς και το 32% του 10%
των αθλητικών τηλεοπτικών δικαιωμάτων στο επικουρικό ταμείο των
αστυνομικών. Επίσης, το υπόλοιπο 68% στις ανωτέρω δύο περιπτώσεις
αποδίδεται στο επικουρικό ταμείο της χωροφυλακής.
3. Απόδοση 2
ευρώ από κάθε άδεια γάμου και διαζυγίου υπέρ της Αποστολικής Διακονίας
της Ελληνικής Εκκλησίας. Μάλιστα, ο φόρος αυτός επεβλήθη το 1946.
4.
Ειδική εισφορά τελωνειακών εργασιών (ΔΕΤΕ) που βεβαιώνεται κατά την
εισαγωγή, εξαγωγή και μεταφόρτωση αγαθών και καυσίμων και καταβάλλεται
μέσω των λογαριασμών του ηλεκτρικού ρεύματος. Δηλαδή, οι καταναλωτές
ηλεκτρικού ρεύματος της χώρας ενισχύουν το αποθεματικό του ασφαλιστικού
ταμείου των τελωνειακών.
5. Η απόδοση 0,01 ευρώ για κάθε 170 χιλιόγραμμα μπίρας που παράγεται στο επικουρικό ταμείο χημικών.