Θετική εξέλιξη για την ελληνική οικονομία θεωρεί ο καθηγητής Χρηματοοικονομικής στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς, Μιχάλης Γκλεζάκος την έκβαση των σκληρών και ολονύχτιων διαπραγματεύσεων των ηγετών της Ε.Ε. σχετικά με το ύψος του κουρέματος του ελληνικού χρέους.
Ο κ. Γκλεζάκος απαντά στα ερωτήματα του ΝΕWS 247 που αφορούν στην πραγματική οικονομία, αλλά και "στην τσέπη" του μέσου Έλληνα από το κούρεμα των κρατικών ομολόγων στο 50%, ξεκινώντας βέβαια από το γεγονός ότι ο φόβος να χαθούν οι τραπεζικές κατεθέσεις, έχει πλέον απομακρυνθεί.
Σενάριο επιστημονικής φαντασίας αποτελεί για τον κ. Γκλεζάκο το ενδεχόμενο να εξέλθει η Ελλάδα από τη ζώνη του ευρώ στο μακροπρόθεσμο μέλλον, καθώς όπως υπογραμμίζει "με το κούρεμα που αποφασίστηκε και την απόφαση μόχλευσης του EFSF σημαίνει ότι η Γαλλία και Γερμανία είναι αποφασισμένες να σηκώσουν τα μεγαλύτερα βάρη, προκειμένου να διαφυλάξουν το ευρώ".
Αν και ο κ. Γκλεζάκος εκφράζει φόβους για μία πλέον "ψαλιδισμένη" χρηματοδότηση στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, που θα επιφέρουν ντόμινο αρνητικών εξελίξεων στην βιωσιμότητα της ελληνικής αγοράς, σημειώνει ότι "υπάρχουν πολλά σημεία που δεν έχουν ακόμα αποσαφηνιστεί στον τομέα της ανακεφαλαιοποίησης του τραπεζικού συστήματος. Μεγάλο αγκάθι παραμένει η αντίδραση των αγορών".
Βασική προϋπόθεση για την επιτυχία του συστήματος, όπως ο ίδιος υπογραμμίζει όμως είναι "η ορθή δημόσια διοίκηση, για να μη χάσει η Ελλάδα μία ακόμα ευκαιρία να ορθοποδήσει".
* Το κούρεμα 50% πώς θα επηρεάσει τις καταθέσεις, τις τιμές των προϊόντων, αλλά και του γενικότερου βιοτικού μας επιπέδου;
Οι καταθέσεις είναι ασφαλέστερες από χτες, δεδομένου ότι επισήμως, ανακοινώθηκε η διασφάλιση της κεφαλαιακής επάρκειας (ανακεφαλαιοποίηση) των τραπεζών.
Οι τιμές των προϊόντων δεν επηρεάζονται από το "κούρεμα", αλλά από τη δομή της αγοράς. Στην Ελλάδα, σε πολλούς κλάδους κυριαρχούν λίγες επιχειρήσεις (ολιγοπώλειο) και γι' αυτό εμποδίζεται η ομαλή λειτουργία της προσφοράς και ζήτησης.
Αυτό προφανώς δεν έχει σχέση με το κούρεμα, αλλά θα πρέπει το κράτος να περιορίσει τη δύναμη των ολιγοπωλείων για να ανακουφιστούν τα μικρομεσαία εισοδηματικά στρώματα που σηκώνουν τα μεγάλα βάρη της κρίσης.
Το βιοτικό μας επίπεδο θα επηρεαστεί στην περίπτωση που δεν γίνουν βήματα προόδου στη σύλληψη της φοροδιαφυγής, στη μείωση της σπατάλης και στη βελτίωση της οικονομίας μας. Γιατί, σε μια τέτοια περίπτωση, το πρωτογενές πλεόνασμα του προϋπολογισμού θα επιτευχθεί με καινούργια μέτρα αποστράγγισης των εισοδημάτων μας.
* Πόσο θα επηρεαστούν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, η λήψη δανείων, αλλά και οι δείκτες ανεργίας;
Το "κούρεμα" βελτιώνει τη μακροπρόθεσμη προοπτική της οικονομίας μας (εφόσον βέβαια η Δημόσια Διοίκηση κάνει σωστά τη δουλειά της), διότι το χρέος γίνεται διαχειρίσιμο και η χρεοκοπία απομακρύνεται.
Σε ένα τέτοιο πλαίσιο, η επενδυτική δραστηριότητα ενθαρρύνεται και οι καταναλωτές τολμούν να κάνουν δαπάνες που απέφευγαν όταν θεωρούσαν τη χρεοκοπία της χώρας πολύ πιθανή. Επομένως, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις θα έχουν περισσότερες δυνατότητες να διευρύνουν τη δραστηριότητα τους, συμβάλλοντας με τον τρόπο αυτό στη μείωση της ανεργίας.
Από την άλλη πλευρά, φοβάμαι ότι η χρηματοδότηση των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων θα μειωθεί, διότι οι τράπεζες έχουν κίνητρο να περιορίσουν τις χορηγήσεις τους, στα πλαίσια του περιορισμού που τους επιβάλλουν οι αποφάσεις για δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας 9%.
Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει τις τράπεζες πιο πολύ στη ρευστοποίηση ενός μέρους των δανείων τους παρά στη χορήγηση νέων. Όλα αυτά, όμως, θα φανούν στη συνέχεια, όταν θα εξειδικευτούν οι αποφάσεις για την ανακεφαλαιοποίηση του τραπεζικού συστήματος, αλλά και από τις αντιδράσεις των αγορών.
* Η Ελλάδα ξεπέρασε τον κίνδυνο να εξέλθει της ζώνης του ευρώ;
Η Ε.Ε. έκανε ένα βήμα μπροστά, προς την κατεύθυνση της ουσιαστικής ενποίησης της (στο μακρυνό μέλλον).
Η απόφαση για τη μόχλευση του EFSF, σημαίνει ότι η Γερμανία, η Γαλία και οι άλλες χώρες είναι αποφασισμένες να σηκώσουν πρόσθετα βάρη, προκειμένου να διαφυλάξουν το ευρώ. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η Ελλάδα μπορεί να αισθάνεται πιο ασφαλής όσον αφορά τη συμμετοχή της στο ενιαίο νόμισμα. Μόνο με δικά μας μεγάλα λάθη και ασυγχώρητες αδράνειες θα κινδυνεύσουμε να βγούμε από τη νομισματική ένωση.
* Έχει αποφευχθεί το ενδεχόμενο πιστωτικού γεγονότος ακόμα και στο μακροπρόθεσμο μέλλον;
Μετά τη χτεσινή σημαντική μείωση του χρέους μας, αλλά και με τη μετάθεση του χρόνου αποπληρωμής των υποχρεώσεων μας που αποφασίστηκε την 21η Ιουλίου, έχουμε πλέον ρεαλιστικές προϋποθέσεις να τα καταφέρουμε.
Δεν πιστεύω ότι θα χάσουμε και αυτή την ευκαιρία παρά τις αδυναμίες του Κράτους αλλά και την ανορθόδοξη δομή της οικονομίας μας.
* Σε ποιο ιδιοκτησιακό καθεστώς θα υπάγονται οι επανακεφαλαιοποιημένες τράπεζες;
Σύμφωνα με τις μέχρι σήμερα αποφάσεις και ανακοινώσεις, οι τράπεζες μας θα περιέλθουν στην ιδιοκτησία του φορέα που έχει συσταθεί στην Ελλάδα για τη στήριξη του χρηματοοικονομικού συστήματος, εκτός αν καταφέρουν να εξασφαλίσουν περί τα 20 δις ευρώ σε διάστημα λίγων μηνών. Δηλαδή, πρακτικά θα κρατικοποιηθούν.
Στη συνέχεια όμως, θα πρέπει να πωληθούν σε ιδιώτες (υπάρχει μάλιστα και κάποια εκτίμηση ότι η πώληση αυτή θα αποφέρει περί τα 16 δις ευρώ, λιγότερα δηλαδή από τα χρήματα που θα διατεθούν για τη στήριξη τους).
* Ποια είναι τα μελανά σημεία της δανειακής σύμβασης και τί μέχρι στιγμής δεν έχει διευκρινιστεί ακόμα;
Θα πρέπει να διευκρινιστούν πολλές λεπτομέρειες, τεχνικά θέματα κλπ για να καταρτισθεί η σχετική σύμβαση. Θεωρώ πάντως βέβαιο ότι η Ελλάδα θα δεσμευθεί με κάποιο τρόπο να έχει πρωτογενή πλεονάσματα από το 2012.
* Ποιος είναι κατά τη γνώμη σας ο ενδεδειγμένος τρόπος αξιοποίησης των τόκων από το "κούρεμα";
Θα έλεγα ότι το σχετικό ποσό θα πρέπει να αποτελέσει ένα μαξιλάρι, το οποίο θα χρησιμοποιηθεί σε περίπτωση αρνητικών αποκλίσεων από τους στόχους μείωσης του ελλείμματος. Με τον τρόπο αυτό θα αποφευχθεί και νέα αφαίμαξη των μικρομεσαίων εισοδηματιών.
