Για την διευκόλυνση αυτών που θέλουν να μάθουν των κώδικα Μορς, έχουν επινοηθεί δύο μνημονικές τεχνικές, τις οποίες παραθέτω παρακάτω. Την πρώτη τη διδάσκονται κυρίως στους προσκόπους και τη δεύτερη στο στρατό. Είναι χαρακτηριστικό ότι με τη δεύτερη μέθοδο έρχεται κανείς σε επαφή με τη μουσικότητα του κώδικα, ένα χαρακτηριστικό του, το οποίο όσοι έχουν ασχοληθεί, το θεωρούν μαγευτικό.
1η ΜΝΗΜΟΝΙΚΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΚΜΑΘΗΣΗΣ ΤΟΥ ΚΩΔΙΚΑ ΜΟΡΣ : ΤΟ ΤΕΤΡΑΣΤΙΧΟ
Για να μπορέσει κάποιος να ξεκινήσει να μάθει τον κώδικα δεν έχει παρά να απομνημονεύσει το παρακάτω τετράστιχο:
Αν, Βάου, Γρι, Διά
τΖια, Θέμα, Κώκ, εΛιά,
Να, Ξουτ, άρΠα, άΡα,
λΥγξ, ούΦα, φλεΨ, Ωχρ!
Το τετράστιχο είναι σχετικά πολύ εύκολο στην απομνημόνευση και κάποιες λέξεις που αρχικά φαίνονται λίγο «άγνωστες» δεν είναι κυρίως παρά καθαρευουσιάνικοι ή αρχαϊκοί τύποι ελληνικών λέξεων. Π.χ. η λέξη λυγξ είναι η ονομαστική δυο λέξεων, η μία σημαίνει λόξυγκας (στην γενική κάνει «του λυγγός») και η άλλη αναφέρεται στο γνωστό θηλαστικό ζώο που διακρίνεται για την ιδιαίτερη οξυδέρκεια του (στην γενική κάνει «του λυγκός»). Η λέξη φλεψ είναι η ονομαστική πτώση της νεοελληνικής λέξης «φλέβα» (η φλεψ, της φλεβός).. Τώρα το "ούφα" είναι μάλλον ...πολλά ufo, και το "ωχρ" βγαίνει από το "ωχρός"!
Κάθε μια από τις λέξεις του τετράστιχου, αντιστοιχεί στο γράμμα της αλφαβήτου, που είναι γραμμένο με κεφαλαίο. Δηλαδή το "Αν" είναι το Α, το "Βάου" είναι το Β, το "άρΠα" είναι το Π, το "φλεΨ" είναι το Ψ και ούτω καθεξής.
Κατόπιν σε κάθε σύμφωνο της κάθε λέξης αντιστοιχούμε την παύλα και σε κάθε φωνήεν την τελεία . Κι αυτό ήταν!
Θυμηθείτε:
σύμφωνο = -
φωνήεν = .
Έτσι, για παράδειγμα, αν θέλουμε να δούμε πώς είναι το γράμμα Ψ στον κώδικα Μορς, σκεφτόμαστε τη λέξη φλεΨ, δηλαδή: - - . - Η αν θελήσουμε να δούμε πώς είναι το Κ, σκεφτόμαστε το Κωκ, δηλαδή : - . -
Στον παρακάτω πίνακα φαίνονται οι αντιστοιχίες των λέξεων του τετράστιχου και των γραμμάτων της αλφαβήτας με τον κώδικα Μορς.
Α | Β | Γ | Δ | Ε | Ζ |
.- | -... | --. | -.. | . | --.. |
Αν | Βάου | Γρι | Διά | τΖια | |
Η | Θ | Ι | Κ | Λ | Μ |
.... | -.-. | .. | -.- | .-.. | -- |
Θέμα | Κοκ | εΛιά | |||
Ν | Ξ | Ο | Π | Ρ | Σ |
-. | -..- | --- | .--. | .-. | ... |
Να | Ξουτ | αρΠα | άΡα | ||
Τ | Υ | Φ | Χ | Ψ | Ω |
- | -.-- | ..-. | ---- | ..- | .-- |
λΥγξ | ούΦα | φλεΨ | Ωχρ |
Όπως θα παρατηρήσατε από τον παραπάνω πίνακα αλλά και από το τετράστιχο λείπουν κάποια γράμματα. Πρόκειται για τους συνδυασμούς γραμμάτων Ε,Ι,Σ,Η και Τ,Μ,Ο,Χ. Αυτό συμβαίνει γιατί οι δύο αυτές ομάδες απομνημονεύονται με διαφορετικό τρόπο. Η πρώτη (ΕΙΣΗ) είναι τα γράμματα της αλφαβήτας που αντιπροσωπεύονται στον κώδικα μόνο με τελείες και η δεύτερη ομάδα (ΤΜΟΧ) είναι τα γράμματα που αντιπροσωπεύονται μόνο με παύλες. Συνεπώς η κωδικοποίησή τους είναι πιο εύκολη και είναι η εξής:
Ε . Ι . . Σ . . . Η . . . . | Τ _ Μ _ _ Ο _ _ _ Χ _ _ _ _ |
Τώρα πια ξέρετε γιατί το ΣΟΣ γράφεται τρεις τελείες, τρεις παύλες, τρεις τελείες
Δηλαδή έτσι: . . . - - - . . .
Θυμηθείτε λοιπόν:
Αν, Βάου, Γρι, Διά
τΖια, Θέμα, Κώκ, εΛιά,
Να, Ξουτ, άρΠα, άΡα,
λΥγξ, ούΦα, φλεΨ, Ωχρ!
2η ΜΝΗΜΟΝΙΚΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΚΜΑΘΗΣΗΣ ΤΟΥ ΚΩΔΙΚΑ ΜΟΡΣ : Η ΡΥΘΜΙΚΗ
Η προηγούμενη μέθοδος είναι ταχύτατη και έτσι τώρα μπορείτε ήδη, έστω και αν παιδευτείτε λίγο, να στείλετε ένα μήνυμα με καθρέφτη αν παγιδευτείτε σε κάποιο βουνό, ή μπορείτε, αν σας κλείσουν στη φυλακή να χτυπάτε τις σωλήνες για να επικοινωνείτε με τους συγκρατούμενούς σας. Εντούτοις χρειάζεστε μολύβι και χαρτί για να καταγράφετε αυτά που σας λένε οι άλλοι και στη συνέχεια να αναρωτιέστε αν ο κωδικός . - (τελεία, παύλα) είναι το Α ή το Ν. (lol, lol)!
Η δεύτερη μέθοδος είναι πολύ πιο ικανοποιητική, και με λίγη εξάσκηση, θα μπορείτε, ακόμα και πριν φύγετε από αυτή την ιστοσελίδα να καταλαβαίνετε και να στέλνετε μηνύματα σε κώδικα Μορς, μαθαίνοντας απλά τη μουσική του!
Ας δούμε λοιπόν πώς δουλεύει:
Αντιστοιχίστε στο μυαλό σας την τελεία με τον ήχο "ντι" και την παύλα με τον ήχο "ντα". Δηλαδή αν βλέπετε γραμμένο αυτό: -.- εσείς πρέπει να σκέφτεστε ντα,ντι,ντα,
Κάντε λίγη εξάσκηση:
--- = ντα, ντα, ντα
. . . = ντι, ντι, ντι
. - - . - . - - - . . . - - . - . - . .
Οκ. Αρκετά τραγουδήσατε. Πάμε τώρα παρακάτω:
Ας πάρουμε τη λέξη "Βασιλική". Η λέξη αυτή συλλαβίζεται ως Βα-σι-λι-κή. Το πιάσατε το νόημα έτσι; Το βα-σι-λι-κή, μπορούμε να το πούμε και ντα-ντι-ντι-ντι.
Κι επειδή η Βασιλική αρχίζει από Β, το ντα ντι ντι ντι ,δηλαδή το - . . . είναι το Β!
Ποιο να είναι το Γ; Μα το Γατάκι φυσικά: Γα - τά - κι. Ντα -ντά -ντι, - - .
Και το Ψ; Ψαράδικα! Ψα-ρά-δι-κα: ντα-ντα-ντι-ντα, - - . -
Προσέξτε το εξής: Στον παρακάτω πίνακα υπάρχουν οι λέξεις που θα θυμάστε για κάθε γράμμα καθώς και ο ρυθμός που θα πρέπει να απομνημονεύσετε. Όπου υπάρχει το "νταα" και όχι "ντα" πρέπει να κρατάτε το "α" λίγο παραπάνω, σαν να παίρνει τόνο εκεί η λέξη. Ας πούμε στο "Κ", (Κατίνα) δεν θα μάθετε να λέτε νταντίντα αλλά ντάαντιντα, κάτι σα να προφέραμε την Κατίνα, Κάτινα. Κι επίσης προσπαθήστε τα "ντι" σας να είναι κοφτά. (Θυμηθείτε τον Κώστα Βουτσά σ' εκείνη την ταινία που έλεγε: Κάατινα! Σαλαμάκι!)
Αν σας διευκολύνει, σημειώνω εδώ ότι στα αγγλικά το ντα γράφεται dah (άρα το α, τραβάει λίγο) και το ντι γραφεται dit.
Όλες οι λέξεις του πίνακα σχηματίζονται από φωνητικούς συνδυασμούς του "ι" και του "α" έτσι ώστε να αντιστοιχούν στα "ντι" και "ντα".
Α | Β | Γ | Δ | Ε | Ζ |
.- | -... | --. | -.. | . | --.. |
Μίνα | Βασιλική | Γατάκι | Δανεική | Ζαχαρίτη | |
ντι-νταα | Νταα-ντι-ντι-ντι | Ντα-νταα-ντι | Νταα-ντι-ντι | Ντα-νταα-ντι-ντι | |
Η | Θ | Ι | Κ | Λ | Μ |
.. | -.-. | .. | -.- | .-.. | -- |
Θάρθει -θάρθει | Κατίνα | Κυρά Λιλή | |||
Νταα-ντι-νταα-ντι | Νταα-ντι-ντα | Ντι-νταα-ντι-ντι | |||
Ν | Ξ | Ο | Π | Ρ | Σ |
-. | -..- | --- | .--. | .-. | ... |
Νάνι | Ξαφινικά | Πηγαδάκι | Ρυάκι | ||
Νταα-ντι | Νταα-ντι-ντι-ντα | Ντι-ντα-νταα-ντι | ντι-νταα-ντι | ||
Τ | Υ | Φ | Χ | Ψ | Ω |
- | -.-- | ..-. | ---- | --.- | .-- |
Αμυν ντάντα | Φιφικάκι | Ψαράδικα | |||
Νταα-ντι-ντα-ντα | Ντι-ντι-νταα-ντι | ντα-νταα-ντι-ντα | ντι-ντα-ντα |
Και βέβαια, και σ' αυτή τη μέθοδο τα ΕΙΣΗ και ΤΜΟΧ μαθαίνονται "παπαγαλία".
Ε . Ι . . Σ . . . Η . . . . | Τ _ Μ _ _ Ο _ _ _ Χ _ _ _ _ |