Αλέξης Μητρόπουλος (Πρόεδρος ΕΝΥΠΕΚΚ): Αντισυνταγματική η νέα διάταξη για την απασχόληση των συνταξιούχων (ν. 5078/2023, άρθρο 114)
Αντισυνταγματική η νέα διάταξη για την απασχόληση των συνταξιούχων (άρθρο 114 ν. 5078/2023).
Ειδικότερα:
–Είναι αντισυνταγματικός ο «μη ανταποδοτικός πόρος»-«χαράτσι» υπέρ ΕΦΚΑ,
–Είναι αντισυνταγματική η αναστολή ολόκληρης της σύνταξης για τους απασχολούμενους συνταξιούχους κάτω των 62 ετών!
–Είναι αντισυνταγματική η τεκμαρτή φορολόγηση των εργαζομένων συνταξιούχων!
Ειδικότερα :
Με το άρθρο 114 του ν. 5078/2023 (ΦΕΚ Α 211) με τίτλο «Αναμόρφωση
επαγγελματικής ασφάλισης, εξορθολογισμός ασφαλιστικής νομοθεσίας,
συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις, σύστημα διορισμού και προσλήψεων των
εκπαιδευτικών της ΔΥΠΑ και λοιπές διατάξεις» νομοθετήθηκε νέο θεσμικό πλαίσιο
από 1-1-2024 για την απασχόληση των συνταξιούχων. Ειδικά η παρ. 7 του
άρθρου 114, που αναφέρεται στην ...αξιοποίηση του χρόνου απασχόλησης για
προσαύξηση της ήδη καταβαλλόμενης σύνταξης, ισχύει αναδρομικά από 13-5-
2016 (έναρξη ισχύος του νόμου Κατρούγκαλου 4387/2016)!
Σε υλοποίηση της ανωτέρω ρύθμισης εκδόθηκε με καθυστέρηση η
υπ’αριθ. 1/2024 Εγκύκλιος του ΕΦΚΑ (αριθ.πρωτ. οικ.61423/15-1-2024) για τη
σωστή εφαρμογή της νέας και πιο σύνθετης πράγματι διάταξης, η οποία ωστόσο
είναι ελλιπής και χωρίς παραδείγματα.
Η νέα ρύθμιση του άρθρου 114 του ν. 5078/2023, κατά το μέρος που
επιβάλλει τον μη ανταποδοτικό πόρο υπέρ ΕΦΚΑ, είναι αντισυνταγματική όπως
και κατά το μέρος που στερεί πλήρως τη σύνταξη για όσους συνταξιούχους
απασχολούνται ή θα απασχοληθούν σε φορείς της γενικής κυβέρνησης και δεν
έχουν συμπληρώσει το 62ο έτος ηλικίας. Τρίτη κραυγαλέα αντισυνταγματικότητα
είναι η ένταξη των εργαζομένων συνταξιούχων στο σύστημα τεκμαρτής
φορολόγησης του ν. 5073/2023.
2
Τα πιο σημαντικά σημεία τής νέας ρύθμισης για τους εργαζόμενους
συνταξιούχους είναι τα εξής:
1.Πεδίο εφαρμογής (παρ. 1-2 άρθρου 114 ν. 5078/2023)
Σύμφωνα με τη νέα ρύθμιση του άρθρου 114 (παρ. 1-2) του ν. 5078/2023,
οι απασχολούμενοι συνταξιούχοι, που συνεχίζουν να λαμβάνουν το σύνολο της
κύριας και επικουρικής σύνταξης που δικαιούνται από τον Φορέα, είναι οι
συνταξιούχοι :
α) λόγω γήρατος. Όμως, η εξ ιδίου δικαιώματος κύρια και επικουρική
σύνταξη λόγω γήρατος αναστέλλεται, εάν ο συνταξιούχος παρέχει εργασία σε
φορέα τής Γενικής Κυβέρνησης και δεν έχει συμπληρώσει το 62ο έτος ηλικίας. Το
ηλικιακό όριο για την αναστολή καταβολής τής σύνταξης μπορεί να
αναπροσαρμόζεται (παρ. 3 του άρθρου 11 του ν. 3863/2010). Η διάταξη αυτή είναι
απαράδεκτη και αντισυνταγματική και πρέπει άμεσα να καταργηθεί.
β) λόγω γήρατος, με αιτία την αναπηρία του ν. 612/1977 και των νόμων
που παραπέμπουν σε αυτόν.
γ)του τρίτου εδαφίου της περ. α΄ της παρ. 1 των άρθρων 1 και 26
(στρατιωτικοί) του π.δ. 169/2007.
δ) λόγω αναπηρίας από κοινή νόσο, εργατικό ατύχημα, ατύχημα εκτός
εργασίας και επαγγελματική νόσο. Ειδικά για την κατηγορία αυτή επισημαίνεται ότι:
1ον)Με τη νέα διάταξη καταργείται η παρ. 4 του άρθρου 63 του ν.
2676/1999 (που τροποποιήθηκε με την παρ. 1 του άρθρου 16 του ν. 3863/2010),
που όριζε ότι «Εάν οι συνταξιούχοι αναπηρίας φορέων κύριας ασφάλισης,
αναλάβουν εργασία ή αυτοαπασχολούνται, και κερδίζουν, ανάλογα με το βαθμό της
αναπηρίας τους, περισσότερα από όσα κερδίζει υγιής απασχολούμενος, σύμφωνα
με τους γενικούς όρους αμοιβής, διακόπτεται η σύνταξή τους ή οι συντάξεις τους,
κύριες και επικουρικές.».
Συνεπώς, από 1-1-2024 παύει πλέον ο έλεγχος των ασφαλιστικών
οργάνων σχετικά με το ύψος αποδοχών/εισοδήματος από την εργασία/
αυτοαπασχόληση των συνταξιούχων λόγω αναπηρίας (από κοινή νόσο, εργατικό
ατύχημα, ατύχημα εκτός εργασίας, επαγγελματική νόσο) και οι συντάξεις
αναπηρίας καταβάλλονται ανεξάρτητα του ύψους τού εισοδήματος/αποδοχών και
της περιστασιακής ή μη μόνιμης εργασίας, υποχρεωτικώς υπακτέας στην
ασφάλιση του e-ΕΦΚΑ.
2ον)Από τον συνδυασμό των διατάξεων της παρ. 1 του άρθρου 114 και της
περ. η του άρθρου 156 του ν. 5078/2023 συνάγεται ότι η κατάργηση του ελέγχου
των αποδοχών/εισοδήματος για τους απασχολούμενους συνταξιούχους λόγω
αναπηρίας ισχύει από 1-1-2024 και καταλαμβάνει όλες τις περιπτώσεις των
συνταξιούχων λόγω αναπηρίας που εργάζονται από την ημερομηνία αυτή και
μετά, ανεξάρτητα του χρονικού σημείου ανάληψης της εργασίας (πριν ή μετά την
1-1-2024).
3ον)Η παρ. 1 του άρθρου 23 του ν. 4488/2017 (όπως ισχύει) περί της ΜΗ
εφαρμογής των γενικών και ειδικών διατάξεων που προβλέπουν τη διακοπή ή
περικοπή της σύνταξης αναπηρίας ή της σύνταξης λόγω θανάτου και των
προνοιακών ή άλλων επιδομάτων στους συνταξιούχους που αναλαμβάνουν
εργασία για λόγους ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης και κοινωνικής επανένταξης,
εφαρμόζεται παράλληλα και ανεξάρτητα από τις διατάξεις του άρθρου 114 του ν.
5078/2023.
4ον) Σύμφωνα με την παρ.1 του άρθρου 11Α του ν. 4387/2016 (που
προστέθηκε στο άρθρο 11 με το άρθρο 26 του ν. 4997/2022), για την απονομή
κύριας σύνταξης λόγω αναπηρίας από κοινή νόσο απαιτείται –μεταξύ των άλλων
προϋποθέσεων- και η με οποιονδήποτε τρόπο διακοπή τής υπακτέας στην
ασφάλιση εργασίας.
2.Αξιοποίηση του χρόνου ασφάλισης εργαζόμενου συνταξιούχου
(παρ. 7-8 άρθρου 114 ν. 5078/2023)
Με τις διατάξεις των παρ. 7 και 8 του άρθρου 114 του ν. 5078/2023
παρέχεται η δυνατότητα «αξιοποίησης» του χρόνου ασφάλισης απασχολουμένων
συνταξιούχων ως εξής:
α) Μετά τη διακοπή τής απασχόλησης, ο χρόνος ασφάλισης που
δημιουργείται από την απασχόληση του συνταξιούχου προσαυξάνει την ήδη
καταβαλλόμενη σύνταξη, μετά από αίτησή του. Το ποσό τής προσαύξησης για την
κύρια σύνταξη υπολογίζεται με βάση τα ποσοστά αναπλήρωσης και τις συντάξιμες
αποδοχές των άρθρων 8 και 28 του ν. 4387/2016 και μόνο για το χρονικό
διάστημα της απασχόλησης. Τα οικονομικά αποτελέσματα της προσαύξησης
εκκινούν από την πρώτη μέρα του επόμενου μήνα υποβολής τής σχετικής αίτησης
του συνταξιούχου.
β)Ο πόρος υπέρ e-ΕΦΚΑ δεν είναι ανταποδοτικός και δεν αξιοποιείται για
την προσαύξηση της ήδη καταβαλλόμενης σύνταξης ή για τη χορήγηση δεύτερης
σύνταξης.
γ) Ομοίως, αξιοποιείται ο χρόνος εργασίας ή η αυτοαπασχόληση ή μέρος
αυτών, οποτεδήποτε και εάν διανύθηκε από τους απασχολούμενους
συνταξιούχους στις 12-5-2016 που συνέχισαν ανελλιπώς την εργασία ή την
αυτοαπασχόλησή τους κατά την έναρξη ισχύος του ν. 4387/2016. Η αξιοποίηση
προϋποθέτει ότι οι προϊσχύουσες του ν. 4387/2016 διατάξεις προέβλεπαν
αξιοποίηση του χρόνου απασχόλησης, η οποία πλέον διενεργείται σύμφωνα με
την παρ. 7 του άρθρου 114 του ν. 5078/2023.
3. Υποχρέωση δήλωσης εργαζόμενου συνταξιούχου στον e-ΕΦΚΑ
(παρ. 10 άρθρου 114 ν. 5078/2023)
Σύμφωνα με την παρ. 10 του άρθρου 114 του ν. 5078/2023, οι
συνταξιούχοι του e-ΕΦΚΑ εξ ιδίου δικαιώματος (όπως αναφέρονται ανωτέρω στο
πεδίο εφαρμογής τού ν. 5078/2023) υποχρεούνται, πριν αναλάβουν υπακτέα στον
e-ΕΦΚΑ απασχόληση, να το δηλώσουν στον Φορέα.
Παράλειψη της δήλωσης επιφέρει χρηματική κύρωση ίση με δώδεκα (12)
μηνιαίες συντάξεις, κύριες και επικουρικές.
4.Καταβολή εισφορών για τη νέα εργασία και καταβολή τού μη
ανταποδοτικού πόρου υπέρ ΕΦΚΑ (παρ. 3-4 άρθρου 114 ν. 5078/2023)
Σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 114 του ν. 5078/2023, για την
ασφάλιση του απασχολούμενου συνταξιούχου καταβάλλονται οι προβλεπόμενες
από τη νομοθεσία ασφαλιστικές εισφορές, σύμφωνα με την ασφαλιστέα
απασχόληση και επιπλέον πόρος μη ανταποδοτικού χαρακτήρα υπέρ e-
ΕΦΚΑ. Για τη βεβαίωση και είσπραξη του πόρου υπέρ e-ΕΦΚΑ εφαρμόζονται οι
κείμενες διατάξεις περί βεβαίωσης και είσπραξης ασφαλιστικών εισφορών.
Πιο συγκεκριμένα, στην παρ. 3 του άρθρου 114 ορίζεται ότι:
α) Οι μισθωτοί και οι καταβάλλοντες εισφορές σύμφωνα με την παρ. 9
του άρθρου 39, καταβάλλουν τις ασφαλιστικές εισφορές των άρθρων 38, 41, 35
και 97 μετά τυχόν συνεισπραττομένων εισφορών, με βάση την υπαγωγή τους στην
ασφάλιση, επιμεριζομένων μεταξύ εργοδότη και ασφαλισμένου κατά την κείμενη
νομοθεσία και επιπλέον πόρο υπέρ e-ΕΦΚΑ ύψους 7,7% επί των ασφαλιστέων
αποδοχών κύριας ασφάλισης για τον κλάδο κύριας ασφάλισης και λοιπών
παροχών και ύψους 2,3% επί των ασφαλιστέων αποδοχών επικουρικής
ασφάλισης για τον κλάδο επικουρικής ασφάλισης, ο οποίος βαρύνει αποκλειστικά
τον ασφαλισμένο.
β) Οι μη μισθωτοί (ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοτελώς
απασχολούμενοι) καταβάλλουν τις ασφαλιστικές εισφορές των άρθρων 39, 41, 35
και 97 μετά τυχόν συνεισπραττομένων εισφορών, με βάση την υπαγωγή τους στην
ασφάλιση και επιπλέον πόρο υπέρ e-ΕΦΚΑ ύψους 50% επί της επιλεγείσας
ασφαλιστικής κατηγορίας κύριας ασφάλισης για τον κλάδο κύριας ασφάλισης και
παροχών. Σε περίπτωση υπαγωγής και στην επικουρική ασφάλιση, ύψους 40%
επί της επιλεγείσας ασφαλιστικής κατηγορίας κύριας ασφάλισης για τον Κλάδο
κύριας ασφάλισης και λοιπών παροχών και 40% επί της επιλεγείσας ασφαλιστικής
κατηγορίας επικουρικής ασφάλισης για τον κλάδο επικουρικής ασφάλισης.
γ) Οι αγρότες που δεν εμπίπτουν στην παρ. 6 του άρθρου 114 του ν.
5078/2023, καταβάλλουν τις ασφαλιστικές εισφορές των άρθρων 40 και 41 μετά
τυχόν συνεισπραττομένων εισφορών, με βάση την υπαγωγή τους στην ασφάλιση
και επιπλέον πόρο υπέρ e-ΕΦΚΑ ύψους 50% επί της επιλεγείσας ασφαλιστικής
κατηγορίας κύριας ασφάλισης για τον κλάδο κύριας ασφάλισης και παροχών.
Σε περίπτωση υπαγωγής και στην επικουρική ασφάλιση, ύψους 40% επί
της επιλεγείσας ασφαλιστικής κατηγορίας κύριας ασφάλισης για τον κλάδο κύριας
ασφάλισης και λοιπών παροχών και 40% επί της επιλεγείσας ασφαλιστικής
κατηγορίας επικουρικής ασφάλισης για τον κλάδο επικουρικής ασφάλισης.
δ) Οι μισθωτοί μηχανικοί και έμμισθοι δικηγόροι καταβάλλουν τις
ασφαλιστικές εισφορές των άρθρων 35, 38, 41 και 97 του ν. 5078/2023, μετά
τυχόν συνεισπραττομένων εισφορών, με βάση την υπαγωγή τους στην ασφάλιση,
επιμεριζομένων μεταξύ εργοδότη και ασφαλισμένου κατά την κείμενη νομοθεσία
και επιπλέον πόρο υπέρ e-ΕΦΚΑ ύψους 7,7% επί των ασφαλιστέων αποδοχών
κύριας ασφάλισης για τον κλάδο κύριας ασφάλισης και λοιπών παροχών και
ύψους 40% επί της επιλεγείσας ασφαλιστικής κατηγορίας επικουρικής ασφάλισης
6
για τον κλάδο επικουρικής ασφάλισης, ο οποίος βαρύνει αποκλειστικά τον
ασφαλισμένο.
ε) Οι αμειβόμενοι με παραστατικά παρεχόμενων υπηρεσιών (ΠΠΥ),
εκτός των προσώπων της περ. γ’ της παρ. 6, καταβάλλουν τις ασφαλιστικές
εισφορές του άρθρου 55 του ν. 4509/2017, μετά τυχόν συνεισπραττομένων
εισφορών, με βάση την υπαγωγή τους στην ασφάλιση και επιπλέον πόρο υπέρ e-
ΕΦΚΑ ύψους 10% επί της καθαρής αξίας του παραστατικού για τον κλάδο κύριας
ασφάλισης και λοιπών παροχών, ο οποίος βαρύνει αποκλειστικά τον
ασφαλισμένο.
στ) Οι αμειβόμενοι με εργόσημο του πρώην ΙΚΑ-ΕΤΑΜ καταβάλλουν
τις ασφαλιστικές εισφορές της παρ. 1 του άρθρου 21 του ν. 3863/2010, μετά τυχόν
συνεισπραττομένων εισφορών, με βάση την υπαγωγή τους στην ασφάλιση και
επιπλέον πόρο υπέρ e-ΕΦΚΑ ύψους 7,7% επί της αναγραφόμενης τιμής τού
εργοσήμου για τον Κλάδο κύριας ασφάλισης και παροχών και ύψους 2,3% επί της
αναγραφόμενης τιμής του εργοσήμου για τον κλάδο επικουρικής ασφάλισης, ο
οποίος βαρύνει αποκλειστικά τον ασφαλισμένο.
ζ) Οι αμειβόμενοι με εργόσημο του πρώην ΟΓΑ καταβάλλουν τις
ασφαλιστικές εισφορές της παρ. 2 του άρθρου 22 του ν. 3863/2010, μετά τυχόν
συνεισπραττομένων εισφορών, με βάση την υπαγωγή τους στην ασφάλιση και
επιπλέον πόρο υπέρ e-ΕΦΚΑ ύψους 10% επί της αξίας των καταβαλλόμενων
αμοιβών για τον κλάδο κύριας ασφάλισης και λοιπών παροχών, ο οποίος βαρύνει
αποκλειστικά τον ασφαλισμένο.
η)Σε περίπτωση παράλληλης απασχόλησης, εφαρμόζονται τα
οριζόμενα στο άρθρο 36 μόνο ως προς την καταβολή ασφαλιστικών εισφορών και
όχι για την είσπραξη του πόρου υπέρ e-ΕΦΚΑ.
θ)Σε περίπτωση πολλαπλής ασφάλισης καταβάλλεται πόρος
αυτοτελώς για κάθε ασφαλιστέα απασχόληση.
Στην παράγραφο 4 του άρθρου 114 του ν. 5078/2023 ορίζεται ότι το
συνολικό επιβαλλόμενο ποσό του πόρου υπέρ e-ΕΦΚΑ σε ετήσια βάση δεν
μπορεί να υπερβαίνει το 12πλάσιο της εθνικής σύνταξης του άρθρου 7, όπως
εκάστοτε ισχύει. Τυχόν επιπλέον ποσά επιστρέφονται στους ασφαλισμένους
κατόπιν εκκαθάρισης.
5.Εξαιρέσεις από την καταβολή τού πόρου υπέρ ΕΦΚΑ (παρ.5
άρθρου 114 ν. 5078/2023)
Σύμφωνα με τη ρύθμιση της παρ. 5 του άρθρου 114 του ν. 5078/2023,
από την καταβολή του πόρου υπέρ e-ΕΦΚΑ εξαιρούνται οι εξής:
α)Τα άτομα με ψυχική αναπηρία του άρθρου 23 του ν. 4488/2017,
β)Οι συνταξιούχοι του ν. 612/1977 και των διατάξεων που παραπέμπουν
σε αυτόν.
γ)Οι συνταξιούχοι του γ’ εδαφίου της περ. α’ της παρ. 1 των άρθρων 1 και
26 του π.δ. 169/2007.
δ)Όσοι λαμβάνουν το εξωιδρυματικό επίδομα ή το αντίστοιχο επίδομα του
άρθρου 54 του π.δ. 169/2007.
ε)Οι πολύτεκνοι με ένα τουλάχιστον τέκνο ανήλικο ή σπουδαστή σε
ανώτερες ή ανώτατες σχολές και έως τη συμπλήρωση του 24ου έτους της ηλικίας
του ή είναι ανίκανο για κάθε βιοποριστική εργασία.
στ)Τα πρόσωπα που αναφέρονται στην παρ. 3 του άρθρου 4 του ν.
4387/2016.
ζ)Οι συνταξιούχοι λόγω αναπηρίας (από κοινή νόσο, εργατικό ατύχημα,
ατύχημα εκτός εργασίας, επαγγελματική νόσο).
6.Εξαιρέσεις από ασφαλιστικές εισφορές ΚΑΙ πόρου υπέρ ΕΦΚΑ
(παρ. 6 άρθρου 114 ν. 5078/2023)
Σύμφωνα με την παρ.6 του άρθρου 114 του ν. 5078/2023, από
ασφαλιστικές εισφορές αλλά ΚΑΙ την καταβολή του πόρου υπέρ ΕΦΚΑ,
εξαιρούνται οι εξής:
α)Οι συνταξιούχοι του πρώην ΟΓΑ, εάν ασκούν απασχόληση υπακτέα
στην ασφάλιση του πρώην ΟΓΑ.
β)Οι συνταξιούχοι των ενταγμένων στον e-ΕΦΚΑ φορέων,
συμπεριλαμβανομένου του Δημοσίου, εάν το ετήσιο εισόδημά τους από
απασχόληση στον αγροτικό τομέα ως αγροτών, μελισσοκόμων, κτηνοτρόφων,
πτηνοτρόφων και αλιέων δεν υπερβαίνει το ποσό των 10.000 ευρώ.
γ)Οι συνταξιούχοι, υπέρ των οποίων εκδίδεται Παραστατικό Παρεχόμενων
Υπηρεσιών, οι οποίοι εξαιρούνται από την υποχρέωση ασφάλισης και καταβολής
εισφορών σύμφωνα με την παρ. 7 του άρθρου 55 του ν. 4509/2017 και την παρ. 6
του άρθρου 243 του ν. 4957/2022.
Στις κατηγορίες αυτές εργαζομένων συνταξιούχων δεν αξιοποιείται ο
χρόνος απασχόλησής τους και επομένως δεν προσαυξάνεται η ήδη καταβληθείσα
σύνταξη.
7.Συνέπειες από τη μη πληρωμή ασφαλιστικών εισφορών και πόρου
υπέρ ΕΦΚΑ (παρ. 11 άρθρου 114 ν. 5078/2023)
Σύμφωνα με την παρ. 11 του άρθρου 114 του ν. 5078/2023, σε
περίπτωση μη καταβολής ασφαλιστικών εισφορών και πόρου υπέρ e-ΕΦΚΑ
(όπου προβλέπεται, ως ανωτέρω) για διάστημα μεγαλύτερο των δύο (2) μηνών,
τότε οι οφειλές αυτές παρακρατούνται από τις καταβαλλόμενες συντάξεις.
8.Αντισυνταγματικός ο πόρος-«χαράτσι» υπέρ ΕΦΚΑ σε βάρος των
εργαζομένων συνταξιούχων (παρ. 4, 7 και 11 άρθρου 114 ν. 5078/2023)
Παρά την κατάργηση της περικοπής 30% από τις συντάξεις των
εργαζομένων συνταξιούχων για την περίοδο 2020-2023 με τον ν. 4070/2020, η
κυβέρνηση εφηύρε την καταβολή τού πόρου υπέρ ΕΦΚΑ. Πρόκειται μάλιστα για
εισφορά-«πόρο»-«χαράτσι» που δεν έχει ανταποδοτικό χαρακτήρα, δηλαδή χωρίς
να προσαυξάνεται η σύνταξη ή οι παροχές τού εργαζόμενου συνταξιούχου, όταν
αυτός σταματήσει να εργάζεται με το καθεστώς τού «απασχολουμένου
συνταξιούχου» του ν. 5078/2023.
Ειδικότερα, σύμφωνα με την παρ. 7 του άρθρου 114 «Ο πόρος υπέρ e-
ΕΦΚΑ δεν είναι ανταποδοτικός και δεν αξιοποιείται για την προσαύξηση της ήδη
καταβαλλόμενης σύνταξης ή για τη χορήγηση δεύτερης σύνταξης με το άρθρο 30 ή
αντίστοιχες διατάξεις.».
Εξάλλου σύμφωνα με την παρ. 4 του ιδίου άρθρου «Το συνολικό
επιβαλλόμενο ποσό του πόρου υπέρ e-ΕΦΚΑ σε ετήσια βάση δεν μπορεί να
υπερβαίνει το δωδεκαπλάσιο της εθνικής σύνταξης του άρθρου 7, όπως εκάστοτε
ισχύει. Τυχόν επιπλέον ποσά επιστρέφονται στους ασφαλισμένους κατόπιν
εκκαθάρισης σύμφωνα με το άρθρο 104», ενώ σύμφωνα με την παρ. 11 «Σε
περίπτωση μη καταβολής των προβλεπομένων στις περ. (β) και (γ) της παρ. 3
ασφαλιστικών εισφορών και πόρου υπέρ e-ΕΦΚΑ για διάστημα μεγαλύτερο των
δύο (2) μηνών, οι οφειλές παρακρατούνται από το σύνολο των καταβαλλόμενων
συντάξεων.».
Ο μη ανταποδοτικός αυτός πόρος (που για τους μισθωτούς εργαζόμενους
συνταξιούχους ανέρχεται στο 10% ενώ για τους μη μισθωτούς στο 50% της
εισφοράς στην επιλεγείσα ασφαλιστική κλάση) είναι παντελώς αδικαιολόγητος,
παράνομος και αντίθετος στο Σύνταγμα και τις αρχές τής Κοινωνικής Ασφάλισης,
ενώ αντίκειται και σε όλα τα διεθνή κείμενα που δεσμεύουν τη χώρα και απαιτούν
οποιαδήποτε πληρωμή ένεκεν της εργασίας που καταβάλλει ο εργαζόμενος να
έχει και την αναλογούσα ανταποδοτικότητα.
Η κυβέρνηση, που αυθαίρετα και επομένως παράνομα επέβαλε το νέο
αυτό «χαράτσι», πρέπει άμεσα να το καταργήσει. Αν δεν προβεί στην άμεση
κατάργησή του, θα σημαίνει ότι έχει επιλέξει την ακύρωση της συγκεκριμένης
διάταξης από τα Δικαστήρια.
9.Αντισυνταγματική η αναστολή τής σύνταξης για εργαζόμενους
συνταξιούχους στη γενική κυβέρνηση κάτω των 62 ετών
Σύμφωνα με τη διάταξη της παρ. 2 του άρθρου 114 «Η εξ ιδίου
δικαιώματος σύνταξη γήρατος, κύρια και επικουρική, προσώπων που
αναλαμβάνουν υποχρεωτικώς υπακτέα στην ασφάλιση του e-ΕΦΚΑ απασχόληση
σε Φορέα της Γενικής Κυβέρνησης αναστέλλεται για όσο διάστημα συνεχίζει αυτή,
εφόσον δεν έχουν συμπληρώσει το εξηκοστό δεύτερο (62ο) έτος της ηλικίας τους.
Για το διάστημα της αναστολής δεν καταβάλλεται ο πόρος της παρ. 3. Το ηλικιακό
όριο της αναστολής δύναται να αναπροσαρμόζεται σύμφωνα με την παρ. 3 του
άρθρου 11 του ν. 3863/2010 (Α’ 115).».
Η διάταξη αυτή είναι ευθέως αντισυνταγματική αφού στερεί το σύνολο της
σύνταξης σε εργαζομένους συνταξιούχους που αναλαμβάνουν εργασία σε φορείς
της Γενικής Κυβέρνησης και έχουν ηλικία κάτω των 62 ετών. Και η διάταξη αυτή
πρέπει άμεσα να καταργηθεί.
10.Αντισυνταγματική η τεκμαρτή φορολόγηση των εργαζομένων
συνταξιούχων (ν. 5073/2023 και 5078/2023)
Η κυβέρνηση, παρά τις περί του αντιθέτου διαβεβαιώσεις της ότι η
απασχόληση των συνταξιούχων μετά τη συνταξιοδότησή τους δεν θα υπαχθεί στην τεκμαρτή φορολόγηση του νόμου Χατζηδάκη 5073/2023 (ΦΕΚ Α 204), τελικά
τούς υπήγαγε. Έτσι οι εργαζόμενοι συνταξιούχοι, αν προκύψει να έχουν κάποια
ωφέλεια από την κατάργηση της περικοπής του 30% της σύνταξής του, θα
απωλέσουν μεγάλο τμήμα του εισοδήματός τους από το νέο σύστημα
εισφοροδότησης (πόρος υπέρ ΕΦΚΑ) και τεκμαρτής φορολόγησης.
Γι’αυτό καλούμε την κυβέρνηση, όπως έκανε και σε άλλες περιπτώσεις, να
εξαιρέσει τους εργαζόμενους συνταξιούχους από την τεκμαρτή φορολόγηση, αφού
είναι πρωτίστως συνταξιούχοι και δευτερευόντως εργαζόμενοι. Όπως έχουν ήδη
αποφανθεί κορυφαίοι συνταγματολόγοι , η συγκεκριμένη διάταξη προσκρούει τόσο
στη Νομολογία των Ανωτάτων Δικαστηρίων όσο και στις αρχές τής σύγχρονης
δίκαιης και αντικειμενικής φορολόγησης.
----------
Από όσα εκτέθηκαν παραπάνω, η νέα ρύθμιση του άρθρου 114 του ν.
5078/2023 για την απασχόληση των συνταξιούχων είναι ευθέως αντισυνταγματική,
κυρίως κατά το μέρος που επιβάλλεται ο μη ανταποδοτικός πόρος υπέρ ΕΦΚΑ και
κατά το μέρος που στερεί ολόκληρη τη σύνταξη σε εργαζόμενους συνταξιούχους
που απασχολούνται σε φορείς της Γενικής Κυβέρνησης και δεν έχουν
συμπληρώσει το 62ο ηλικίας.
Η τρίτη κραυγαλέα αντισυνταγματικότητα είναι αυτή που προκύπτει από
τον συνδυασμό των ανωτέρω διατάξεων του ν. 5078/2023 και των ρυθμίσεων του
νέου φορολογικού νόμου (5073/2023), με τις οποίες οι εργαζόμενοι συνταξιούχοι
φορολογούνται άδικα και αντισυνταγματικά, θεωρώντας τους προεχόντως ως
εργαζόμενους και δευτερευόντως ως συνταξιούχους.
Η συγκεκριμένη διάταξη του άρθρου 114 του ν. 5078/2023, τουλάχιστον
κατά τα ανωτέρω σημεία του, πρέπει άμεσα να καταργηθεί για να αποφευχθούν
άσκοπες και χρονοβόρες δικαστικές διαδικασίες ενώπιον των Ελληνικών και
Ευρωπαϊκών Δικαστηρίων.
Αλέξης Π. Μητρόπουλος
Καθηγητής ΕΚΠΑ-Πρόεδρος ΕΝΥΠΕΚΚ
https://enypekk.gr/2024/01/28/alexis-mitropoulos-proedros-enypekk-antisyntagmatiki-i-nea-diataxi-gia-tin-apascholisi-ton-syntaxiouchon/
