Γενικά στοιχεία
Η προϋπηρεσία του εργαζομένου
λαμβάνεται υπόψη για τον καθορισμό του μισθολογικού κλιμακίου που θα ενταχθεί,
με βάση την Σ.Σ.Ε. ή Δ.Α. ή Υπουργική Απόφαση που καθορίζει τους όρους αμοιβής
και εργασίας του τομέα, κλάδου ή ειδικότητας που ανήκει. Στην προϋπηρεσία
περιλαμβάνεται τόσο ο χρόνος της πραγματικής απασχόλησης όσο και ο χρόνος της
νόμιμης αναστολής της σύμβασης εργασίας.
Για να υπολογιστεί η προϋπηρεσία
πρέπει ο εργαζόμενος να προσκομίσει στον εργοδότη του, κατά την πρόσληψή τους
είτε μεταγενέστερα, πιστοποιητικό των προηγούμενων εργοδοτών ή ασφαλιστικά
βιβλιάρια, ένσημα, μισθολογικές καταστάσεις ή οτιδήποτε άλλο αποδεικτικό
μέσο.(ΑΠ 638/63, 976/85 306/87, 1053/87, Τμ. Β’). Εφ’ όσον προσκομισθούν τα
σχετικά αποδεικτικά - πιστοποιητικά συνυπολογίζεται και η προϋπηρεσία στην
αλλοδαπή (ΑΠ 159/80 & 332/90).
Ο υπολογισμός της προϋπηρεσίας
γίνεται από την προσκόμιση των πιστοποιητικών και έπειτα, κατά την
επικρατέστερη στην νομολογία άποψη (ΑΠ 947/82, 306/87).
Το μειωμένο ημερήσιο ωράριο εργασίας δεν λαμβάνεται υπ’ όψη σαν πλήρη ημέρα
απασχολήσεως (Γνωμ. Ν.Σ.Κ 793/70). Για να αναγνωρισθεί η μειωμένη απασχόληση
σαν προϋπηρεσία για τον καθορισμό των αποδοχών θα πρέπει να αναχθεί πρώτα σε
πλήρη.
Η υποχρέωσή του εργοδότη για την έκδοση του πιστοποιητικού εργασίας υπάρχει
έστω και αν η σύμβαση εργασίας είναι άκυρη για οποιοδήποτε λόγο (Μ.Π.Α.
6130/61).
Ο χρόνος της στρατιωτικής υπηρεσίας
λαμβάνεται ως προϋπηρεσία μόνο στον εργοδότη που υπηρετούσε ο εργαζόμενος πριν
τη στράτευσή του και εφ’ όσον, μετά την αποστράτευσή του συνεχίζεται μαζί του η
εργασιακή σχέση. (Εγκ. Υπ. Εργ. 34559/68, ΑΠ 1035/82). Σύμφωνα με την υπ’
αριθμ. 609/14-6-62 γνωμοδότηση του Ν.Σ.Κ., σε περίπτωση στρατεύσεως μισθωτού, ο
χρόνος της υπηρεσίας στο στρατό, λογίζεται ως χρόνος προϋπηρεσίας, που
διανύθηκε στον εργοδότη, στον οποίο υπηρετούσε πριν την πρόσκλησή του με τις
εξής προϋποθέσεις:
α) ο μισθωτός πριν τη στράτευσή του
να είχε υπηρεσία μεγαλύτερη των έξι (6) μηνών,
β) να δηλώσει ο μισθωτός, εντός
μηνός από την αποστράτευσή του, στον εργοδότη ότι επιθυμεί να απασχοληθεί πάλι
σ’ αυτόν και
γ) να προσέλθει πράγματι εντός 15
ημερών να αναλάβει υπηρεσία.
Για τον υπολογισμό της προϋπηρεσίας,
λαμβάνονται υπόψη τα ομότιμα ή συναφή καθήκοντα του εργαζόμενου στους
προηγούμενους εργοδότες.
Ομότιμα καθήκοντα θεωρούνται εκείνα,
που είναι του ίδιου βαθμού, της ίδιας αξίας με τα ασκούμενα στο παρόν από το
μισθωτό και λόγω αυτής της ταυτότητας έχουν τις ίδιες ηθικές και υλικές
απολαβές. Συναφή καθήκοντα είναι τα παρεμφερή, εκείνα που, συγκρινόμενα με τα
ασκούμενα από το μισθωτό παρουσιάζουν ικανή ομοιότητα (Εφ. Αθ. 1857/73).
(ΝΕΟ 12/11/12 - Σύμφωνα με το
Ν.4093/12, οι προσαυξήσεις λόγω προϋπηρεσίας σ' αυτούς που αμείβονται με τα
κατώτατα νομοθετημένα όρια,
καταβάλλονται υπολογιζομένης της προϋπηρεσίας σε οποιονδήποτε εργοδότη
και με οποιαδήποτε ειδικότητα, για μεν τους εργατοτεχνίτες μετά τη συμπλήρωση
του 18ου
έτους της ηλικίας τους, για δε τους υπαλλήλους μετά τη συμπλήρωση του 19ου έτους της ηλικίας τους και ισχύουν
για την υπηρεσία που έχει συμπληρωθεί μέχρι 14/2/2012.)
Σε περίπτωση απόλυσης εργαζόμενου σαν χρόνος προϋπηρεσίας λογαριάζεται η
τελευταία συνεχής κι αδιάκοπη απασχόληση του απολυόμενου στον ίδιο εργοδότη, με
σύμβαση αορίστου χρόνου ανεξάρτητα του εάν εργάστηκε με διαφορετικές
ειδικότητες σαν εργάτης ή υπάλληλος και η αποζημίωση θα υπολογισθεί με βάση την
τελευταία προ της απόλυσης ειδικότητας, εκτός αν έχει συμφωνηθεί διαφορετικά.
Σε περίπτωση που έχει συναφθεί νέα σύμβαση στον ίδιο εργοδότη, ο χρόνος
υπηρεσίας μετράει από τη δεύτερη αυτή χρονική στιγμή, για τον υπολογισμό της
αποζημίωσης.
Σύμφωνα με απόφαση 492/82 Εφετείου Κρήτης
"Ως προυπηρεσία μισθωτού εργασθέντος εις τον αυτόν εργοδότην υπό διάφορον
ειδικότητα εκείνης την οποία έχει νοείται και η διανυθείσα υπό την διάφορον
ειδικότητα"
Πιστοποιητικά προϋπηρεσίας
Ο μισθωτός δικαιούται να ζητήσει και
ο εργοδότης υποχρεούται να χορηγήσει πιστοποιητικό προϋπηρεσίας στον αιτούντα
(άρθρα 678 ΑΚ, 2 Ν. 2112/20, 4 Β.Δ. 16/8.7.20). στο οποίο θα αναφέρεται το
είδος και η διάρκεια της παρασχεθείσας εργασίας Χαρακτηρισμούς για το ποιόν της
εργασίας και για τη διαγωγή του μισθωτού επιτρέπεται να περιλάβει ο εργοδότης
στο πιστοποιητικό προϋπηρεσίας μόνο αν το ζητήσει στην αίτησή του ο
εργαζόμενος. Σε περίπτωση πτώχευσης, ο σύνδικος της πτώχευσης εκδίδει το
πιστοποιητικό. Αν ο εργοδότης είναι νομικό πρόσωπο, ανώνυμη εταιρεία κ.λ.π., αρμόδιος
για την έκδοση του πιστοποιητικού είναι ο νόμιμος εκπρόσωπος που δεσμεύει το
νομικό πρόσωπο. Εάν ο εργοδότης αρνηθεί την έκδοση του πιστοποιητικού ή
χορηγήσει ελλιπές πιστοποιητικό ως προς το χρόνο και το είδος της προϋπηρεσίας,
ή περιλάβει σ’ αυτό χαρακτηρισμούς που δεν ζητήθηκαν από τον εργαζόμενο,
κινδυνεύει να υποστεί συνέπειες της παράνομης πράξης του (Ν. 1545/85). Για το
χρόνο υποβολής των πιστοποιητικών προϋπηρεσίας στο νέο εργοδότη δεν υπάρχει
ενιαία ρύθμιση. Ορισμένες ΣΣΕ θέτουν ανατρεπτική προθεσμία για την προσκόμιση
των πιστοποιητικών προϋπηρεσίας και την αναγνώρισή της από τους εργοδότες.
Τούτο όμως δεν σημαίνει και έκπτωση των δικαιωμάτων του μισθωτού, εάν ο
εργαζόμενος δεν μπορεί να προσκομίσει τα πιστοποιητικά προϋπηρεσίας εντός της προθεσμίας,
εφ’ όσον εγκαίρως γνωστοποιήσει τούτο στον εργοδότη του. Στην περίπτωση
εκπρόθεσμης γνωστοποίησης της προϋπηρεσίας ή μη γνωστοποίησής της κατά την
πρόσληψη, τα σχετικά με την προϋπηρεσία δικαιώματα του μισθωτού, δεν χάνονται,
απλώς μετατίθενται χρονολογικά στην ημερομηνία υποβολής των δικαιολογητικών
προϋπηρεσίας.
Ποιος χρόνος δεν προσμετράται στην προϋπηρεσία
- Ο χρόνος ασθενείας του μισθωτού,
εκτός αν αυτός διατήρησε την αξίωσή του στο μισθό σύμφωνα με τις διατάξεις των
άρθρων 657-658 Α.Κ. και Υπ. Εργ. 50529/3399/4-6-69.
- Η προϋπηρεσία συνταξιούχου που συνάπτει νέα σύμβαση
εργασίας, μετά τη συνταξιοδότησή του, εάν η συγκεκριμένη προϋπηρεσία ελήφθη υπ’
όψη για τη χορήγηση της σύνταξης (Υπ. Εργ. 27389/1744/24-3-69).
- Οι άδειες άνευ αποδοχών δεν
θεωρούνται ως χρόνος προϋπηρεσίας όταν απαιτείται πραγματική απασχόληση (π.χ.
υπολογισμός αποδοχών). Επειδή στην άδεια άνευ αποδοχών δεν καταλύεται η
υφιστάμενη σχέση εργασίας, αλλά επέρχεται αναστολή των εκατέρωθεν υποχρεώσεων,
η άδεια άνευ αποδοχών θεωρείται ως προϋπηρεσία για τον καθορισμό κάποιου
δικαιώματος που προϋποθέτει διάρκεια εργασιακής σχέσεως (π.χ. υπολογισμός
αποζημίωσης απολυόμενου).