Μετά τη δημοσιοποίηση της λίστας
μεταρρυθμίσεων που πρότεινε η κυβέρνηση και ενέκρινε το Εurogroup ώστε
να παρασχεθεί η τετράμηνη παράταση, ξεκίνησε μία συζήτηση γύρω από τις
ομοιότητες που παρουσιάζει η λίστα αυτή με το υπάρχον Μνημόνιο. Η
πραγματικότητα είναι ότι στον 7σέλιδο κατάλογο που απέστειλε η Αθήνα
υπάρχουν διαφορές σε ορισμένα ζητήματα, αλλά σε πολλά άλλα
χρησιμοποιούνται ακόμα και οι ίδιες λέξεις για να περιγραφεί η παρέμβαση
στην οποία προτίθεται η κυβέρνηση να προχωρήσει, ενώ στην πλειονότητά
τους η ουσία των αλλαγών είναι ίδια και στα δύο κείμενα.
Οι ομοιότητες εκτείνονται σε όλο το φάσμα των μέτρων που περιγράφει το οικονομικό επιτελείο στη λίστα με τις μεταρρυθμίσεις. Φορολογικά, δημοσιονομικά, εργασιακές αλλαγές, ασφαλιστικό, ακόμα και στην αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης υπάρχουν παρεμβάσεις που ήδη προβλέπονταν στο Μνημόνιο ή είχαν αποτυπωθεί στο γνωστό «e-mail Χαρδούβελη» και στην τελευταία έκθεση της τρόικας τον Δεκέμβριο 2014, που καταρτίστηκε για να εγκριθεί η τότε δίμηνη παράταση που ζητούσε η Ελλάδα. Προχωρώντας σε μία αντιπαραβολή των μέτρων που περιλαμβάνονται στη λίστα μεταρρυθμίσεων της κυβέρνησης και σε εκείνα που προβλέπει το Μνημόνιο, προκύπτουν οι εξής σημαντικές ομοιότητες:
• Για τη φοροδιαφυγή και τα δύο κείμενα προβλέπουν τη «διεύρυνση του ορισμού της φορολογικής απάτης και της φοροδιαφυγής». Μάλιστα, η συγκεκριμένη δράση χαρακτηρίζεται στο Μνημόνιο και «προαπαιτούμενο» για την επιτυχή ολοκλήρωση του τελευταίου ελέγχου. Στη λίστα της κυβέρνησης, δε, έχει προστεθεί και η πρόβλεψη ότι θα καταργηθεί η φορολογική αμνηστία.
• Για τον ΦΠΑ, τόσο το Μνημόνιο όσο και λίστα της κυβέρνησης αναφέρουν ότι θα προχωρήσει ο εξορθολογισμός του καθεστώτος ΦΠΑ σε σχέση με τους συντελεστές. Στη λίστα της κυβέρνησης, όμως, έχει προστεθεί η παράμετρος ότι οι αλλαγές δεν θα έχουν αρνητική επίπτωση στην κοινωνική δικαιοσύνη, ενώ έχει συμπληρωθεί με ξεκάθαρο τρόπο ότι θα εξαλειφθούν και οι παράλογες εκπτώσεις. Να σημειωθεί ότι και αυτή η δράση χαρακτηρίζεται στο Μνημόνιο «προαπαιτούμενο» για να κλείσει ο έλεγχος.
• Σε ό,τι αφορά τον έλεγχο των δαπανών, και στα δύο κείμενα υπάρχει η δέσμευση για επανεξέταση και έλεγχο των σημαντικών δαπανών του Δημοσίου. Μόνο που στην πρόταση της κυβέρνησης δίνονται ως παραδείγματα τομέων όπου θα επανεξεταστούν οι δαπάνες η παιδεία, η άμυνα, οι μεταφορές, οι ΟΤΑ και τα κοινωνικά επιδόματα, όταν στο Μνημόνιο υπάρχει μία γενικότερη αναφορά.
• Μνημόνιο και λίστα μεταρρυθμίσεων συμφωνούν απολύτως στην κατάργηση των φόρων υπέρ τρίτων. Αλλά στη λίστα της κυβέρνησης αναφέρεται ότι αυτό θα γίνει με δημοσιονομικά ουδέτερο τρόπο.
• Στόχος και των δύο κειμένων είναι η καταπολέμηση του λαθρεμπορίου στα καύσιμα και τα τσιγάρα.
• Για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης, η κυβέρνηση, εκτός από το μέτρο της χρήσης ειδικής κάρτας για τη σίτιση, δεσμεύεται στη λίστα της ότι θα αξιολογήσει το πρόγραμμα του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος και θα το εφαρμόσει σε εθνικό επίπεδο. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα που υπάρχει ήδη στο Μνημόνιο και προβλέπεται ότι θα αξιολογηθεί η πιλοτική του εφαρμογή που έχει γίνει σε δύο δήμους και εφόσον κριθεί αποτελεσματική, τότε από φέτος θα εφαρμοστεί πανελλαδικά.
Είναι σαφές ότι το οικονομικό επιτελείο προχώρησε σε μία ενσωμάτωση μέτρων του Μνημονίου στη λίστα των μεταρρυθμίσεων που κατέθεσε στην Ευρωζώνη. Τέλος, να σημειωθεί ότι εκτός από τις δράσεις που αναγράφονται ακόμη και με τις ίδιες λέξεις, υπάρχουν και παρεμβάσεις η περιγραφή τον οποίων μπορεί να μην είναι ακριβής, αλλά η ουσία δεν αλλάζει.
Οι ομοιότητες εκτείνονται σε όλο το φάσμα των μέτρων που περιγράφει το οικονομικό επιτελείο στη λίστα με τις μεταρρυθμίσεις. Φορολογικά, δημοσιονομικά, εργασιακές αλλαγές, ασφαλιστικό, ακόμα και στην αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης υπάρχουν παρεμβάσεις που ήδη προβλέπονταν στο Μνημόνιο ή είχαν αποτυπωθεί στο γνωστό «e-mail Χαρδούβελη» και στην τελευταία έκθεση της τρόικας τον Δεκέμβριο 2014, που καταρτίστηκε για να εγκριθεί η τότε δίμηνη παράταση που ζητούσε η Ελλάδα. Προχωρώντας σε μία αντιπαραβολή των μέτρων που περιλαμβάνονται στη λίστα μεταρρυθμίσεων της κυβέρνησης και σε εκείνα που προβλέπει το Μνημόνιο, προκύπτουν οι εξής σημαντικές ομοιότητες:
• Για τη φοροδιαφυγή και τα δύο κείμενα προβλέπουν τη «διεύρυνση του ορισμού της φορολογικής απάτης και της φοροδιαφυγής». Μάλιστα, η συγκεκριμένη δράση χαρακτηρίζεται στο Μνημόνιο και «προαπαιτούμενο» για την επιτυχή ολοκλήρωση του τελευταίου ελέγχου. Στη λίστα της κυβέρνησης, δε, έχει προστεθεί και η πρόβλεψη ότι θα καταργηθεί η φορολογική αμνηστία.
• Για τον ΦΠΑ, τόσο το Μνημόνιο όσο και λίστα της κυβέρνησης αναφέρουν ότι θα προχωρήσει ο εξορθολογισμός του καθεστώτος ΦΠΑ σε σχέση με τους συντελεστές. Στη λίστα της κυβέρνησης, όμως, έχει προστεθεί η παράμετρος ότι οι αλλαγές δεν θα έχουν αρνητική επίπτωση στην κοινωνική δικαιοσύνη, ενώ έχει συμπληρωθεί με ξεκάθαρο τρόπο ότι θα εξαλειφθούν και οι παράλογες εκπτώσεις. Να σημειωθεί ότι και αυτή η δράση χαρακτηρίζεται στο Μνημόνιο «προαπαιτούμενο» για να κλείσει ο έλεγχος.
• Σε ό,τι αφορά τον έλεγχο των δαπανών, και στα δύο κείμενα υπάρχει η δέσμευση για επανεξέταση και έλεγχο των σημαντικών δαπανών του Δημοσίου. Μόνο που στην πρόταση της κυβέρνησης δίνονται ως παραδείγματα τομέων όπου θα επανεξεταστούν οι δαπάνες η παιδεία, η άμυνα, οι μεταφορές, οι ΟΤΑ και τα κοινωνικά επιδόματα, όταν στο Μνημόνιο υπάρχει μία γενικότερη αναφορά.
• Μνημόνιο και λίστα μεταρρυθμίσεων συμφωνούν απολύτως στην κατάργηση των φόρων υπέρ τρίτων. Αλλά στη λίστα της κυβέρνησης αναφέρεται ότι αυτό θα γίνει με δημοσιονομικά ουδέτερο τρόπο.
• Στόχος και των δύο κειμένων είναι η καταπολέμηση του λαθρεμπορίου στα καύσιμα και τα τσιγάρα.
• Για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης, η κυβέρνηση, εκτός από το μέτρο της χρήσης ειδικής κάρτας για τη σίτιση, δεσμεύεται στη λίστα της ότι θα αξιολογήσει το πρόγραμμα του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος και θα το εφαρμόσει σε εθνικό επίπεδο. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα που υπάρχει ήδη στο Μνημόνιο και προβλέπεται ότι θα αξιολογηθεί η πιλοτική του εφαρμογή που έχει γίνει σε δύο δήμους και εφόσον κριθεί αποτελεσματική, τότε από φέτος θα εφαρμοστεί πανελλαδικά.
Είναι σαφές ότι το οικονομικό επιτελείο προχώρησε σε μία ενσωμάτωση μέτρων του Μνημονίου στη λίστα των μεταρρυθμίσεων που κατέθεσε στην Ευρωζώνη. Τέλος, να σημειωθεί ότι εκτός από τις δράσεις που αναγράφονται ακόμη και με τις ίδιες λέξεις, υπάρχουν και παρεμβάσεις η περιγραφή τον οποίων μπορεί να μην είναι ακριβής, αλλά η ουσία δεν αλλάζει.
