Οι καθυστερήσεις στην υποβολή των δηλώσεων, η
αδιάκοπη άνοδος των ληξιπρόθεσμων χρεών και η αδικία που αισθάνθηκαν
πολλοί φορολογούμενοι με τις δικαστικές αποφάσεις για ομάδες πίεσης
προλειαίνουν το έδαφος.
Πριν από πολύ καιρό είχαμε ρωτήσει τον πρώην υπουργό Γ. Στουρνάρα γιατί συμφώνησε η κυβέρνηση στην επέκταση του φόρου αλληλεγγύης ως και το 2016.
Ο κ. Στουρνάρας είχε απαντήσει τότε ότι δεν γινόταν διαφορετικά.
Κι αυτό γιατί η τρόικα ζητούσε μόνιμα, ισοδύναμα μέτρα για τη μη εφαρμογή ψηφισμένων μέτρων, και πιο συγκεκριμένα τις επιπλέον περικοπές στους ένστολους και τον φόρο στον τζίρο των επιχειρήσεων για την ενίσχυση των ασφαλιστικών ταμείων.
Ο ίδιος μας είχε πει ότι θεωρούσε άδικη την εφαρμογή του έκτακτου φόρου αλληλεγγύης για δύο επιπλέον χρόνια.
Όμως, η κυβέρνηση δεν μπορούσε να κάνει κάτι από τη στιγμή που τα ανωτέρω μέτρα δεν περνούσαν από τις κοινοβουλευτικές ομάδες της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ, είχε προσθέσει.
Μάλιστα, μας είχε αναφέρει ότι οι καθηγητές πανεπιστημίου έπαιρναν λιγότερα από τους ένστολους, αλλά δεν μιλούσε κανείς γι' αυτό.
Ίσως γιατί οι περισσότεροι ακαδημαϊκοί έχουν ισχυρότερους δεσμούς με τον ΣΥΡΙΖΑ και γενικότερα την Αριστερά απ΄ ό,τι με τη Ν.Δ., γεγονός που πιθανόν αποκαλύπτει πώς λαμβάνονται αποφάσεις μερικές φορές.
Την ίδια περίπου εποχή είχαμε ρωτήσει άλλον αξιωματούχο γιατί η κυβέρνηση δεν εφάρμοζε τα ψηφισθέντα μέτρα, αντί να επεκτείνει χρονικά τον φόρο αλληλεγγύης.
Η απάντηση είναι ενδεικτική της βραχυπρόθεσμης προσέγγισης του θέματος: «Κι εσένα τι σε νοιάζει; Δεν χαίρεσαι που δεν θα γίνουν νέες περικοπές και δεν θα μπει νέος φόρος;».
Θυμόμαστε ακόμη την απάντηση: «Δεν θα με ένοιαζε καθόλου αν δεν καλούνταν οι υπόλοιποι να πληρώσουν τον λογαριασμό αργότερα».
Από τότε πέρασε καιρός.
Η οικονομική κατάσταση της μεγάλης πλειονότητας του πληθυσμού στα μεγάλα αστικά κέντρα επιδεινώθηκε κι αυτό έχει συμβάλει σε μεγάλο βαθμό στη συνεχή αύξηση των ληξιπρόθεσμων χρεών προς το Δημόσιο και τους ασφαλιστικούς φορείς.
Ούτε οι κατασχέσεις, ούτε οι ποινές κάθειρξης σε φυλακές με συνθήκες κράτησης που μοιάζουν με εκείνες της ταινίας Το Εξπρές του Μεσονυχτίου φαίνεται να τρομάζουν τους οφειλέτες.
Για όσους δεν το γνωρίζουν, ο σύλλογος των σωφρονιστικών υπαλλήλων έχει καταγγείλει ότι κρατούνται πάνω από 12.500 άτομα σε εγκαταστάσεις δυναμικότητας 9.500 εγκλείστων.
Σαν να μην έφταναν όλα αυτά, ήλθε η βόμβα των δικαστικών αποφάσεων, το δημοσιονομικό κόστος των οποίων παραμένει αδιευκρίνιστο αυτήν τη στιγμή.
Μαζί μ' αυτές απομακρύνθηκε επίσης η όποια ελάφρυνση φορολογικών βαρών θα έδινε κάποια ελπίδα σε μερικούς.
Αντί γι' αυτό, πολλοί πολίτες αισθάνονται ότι είναι δεύτερης κατηγορίας και ανήμποροι να κάνουν κάτι όχι μόνο απέναντι στην πολιτική ελίτ αλλά και σε άλλες μορφές εξουσίας όπως η δικαστική.
Αν ήμασταν σε άλλη χώρα με άλλες παραδόσεις και θεσμούς, ίσως θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για φοροαντίσταση.
Όμως, η φοροαντίσταση προϋποθέτει σύνδεση της φορολογίας με την ανταποδοτικότητα σε δημόσιες υπηρεσίες και αγαθά στο μυαλό και στη συνείδηση του φορολογουμένου.
Δεν νομίζουμε ότι συμβαίνει κάτι τέτοιο εδώ, τουλάχιστον ακόμη, και δεν υπάρχει παράδοση.
Στη συνείδηση πολλών στην Ελλάδα η φορολογία συνδέεται με πράξεις κοινωνικής αλληλεγγύης, όπως οι προλήψεις στο Δημόσιο.
Όσο όμως η φορολογική πίεση παραμένει, οι κρατικές παροχές είναι χαμηλού επιπέδου και η αναδιανομή των εσόδων υπέρ των ισχυρών ομάδων πίεσης του βαθέως κράτους συνεχίζεται, η οργή των υπολοίπων δεν αποκλείεται να μετουσιωθεί σε μορφές φοροαντίστασης.
Τέτοιες είναι η φοροδιαφυγή, η μη αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς την εφορία και άλλους κρατικούς φορείς κ.τ.λ.
Θα συμβεί;
Δεν θα βάζαμε το χέρι μας στο Ευαγγέλιο.
Dr. Money
