Ο Νίκος Χουντής στην ερώτησή του, έθετε το θέμα του
κουρέματος των ασφαλισμένων καταθέσεων (κάτω των 100.000 ευρώ) των
ευρωπαίων πολιτών, σε ενδεχόμενη κρίση υπο-κεφαλαιοποίησης μιας
τράπεζας, υπό το πρίσμα των νέων ρυθμίσεων της Κομισιόν, όπως αυτές
αποτυπώνονται στην «Ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με την
εφαρμογή των κανόνων περί κρατικών ενισχύσεων στα μέτρα στήριξης των
τραπεζών στο πλαίσιο της χρηματοπιστωτικής κρίσης (2013/C 216/01)», και
ισχύουν από την 1η Αυγούστου 2013.
Πιο συγκεκριμένα, ο Νίκος Χουντή ρωτούσε την Κομισιόν σχετικά με ένα «παραθυράκι» που υπάρχει την εν λόγω ανακοίνωση και αφορά το κούρεμα καταθέσεων, ακόμα και των ασφαλισμένων, ως μέσο καταμερισμού επιβαρύνσεων (bail-in), σε περιπτώσεις εξυγίανσης ή εκκαθάρισης τραπεζών.
Στην ερώτησή του αναφέρει συγκεκριμένα ότι: «Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (2013/C 216/01) για τις ‘κρατικές ενισχύσεις των τραπεζών’, δηλώνεται με τον πλέον σαφή τρόπο ότι η ‘Επιτροπή δεν θα απαιτεί την καταβολή εισφοράς από τους κατόχους χρεωστικών τίτλων αυξημένης εξασφάλισης (ιδίως από κατόχους ασφαλισμένων καταθέσεων, ανασφάλιστων καταθέσεων, ομολόγων και κάθε άλλου χρεωστικού τίτλου αυξημένης εξασφάλισης) ως υποχρεωτικό στοιχείο του καταμερισμού των επιβαρύνσεων’», για να καταλήξει στο ερώτημα κατά πόσο «έχει τη δυνατότητα ένα κράτος μέλος να προβεί σε πρόσθετα μέτρα, όπως η καταβολή εισφοράς (φορολογίας-κουρέματος) από κατόχους ασφαλισμένων καταθέσεων, προς όφελος της κεφαλαιακής ενίσχυσης μιας τράπεζας, παρά το γεγονός ότι η Επιτροπή ‘δεν θα απαιτεί’ τέτοιου είδους επιβαρύνσεις;».
Η απάντηση του Επιτρόπου Αλμούνια είναι αποκαλυπτική. Αφού ορίζει ποιες είναι οι ασφαλισμένες καταθέσεις (στην περίπτωση της Ελλάδας οι καταθέσεις κάτω των 100.000 ευρώ που εγγυάται το ΤΕΚΕ) και ποιες οι ανασφάλιστες καταθέσεις, περιγράφει τις ελάχιστες απαιτήσεις της Κομισιόν σχετικά με τον καταμερισμό των επιβαρύνσεων σε περίπτωση υπο-κεφαλαιοποίησης μιας τράπεζας. Σύμφωνα με τις ελάχιστες, αυτές, απαιτήσεις «τα κράτη μέλη πρέπει να εξασφαλίσουν ότι οι ζημίες καλύπτονται πρώτα από τους μετόχους, και ότι οι κάτοχοι υβριδικού κεφαλαίου και οι κάτοχοι μετοχικών τίτλων μειωμένης εξασφάλισης θα συμβάλουν στη μείωση του κεφαλαιακού ελλείμματος στο μέγιστο δυνατό βαθμό, έτσι ώστε να ελαχιστοποιηθεί το κόστος για τους φορολογούμενους».
Στη συνέχεια της απάντησής του ο ευρωπαίος Επίτροπος ξεκαθαρίζει κατηγορηματικά ότι «η Επιτροπή δεν θα απαιτεί την καταβολή εισφοράς από τους κατόχους χρεωστικών τίτλων αυξημένης εξασφάλισης (ιδίως από κατόχους ασφαλισμένων καταθέσεων, ανασφάλιστων καταθέσεων, ομολόγων και κάθε άλλου χρεωστικού τίτλου αυξημένης εξασφάλισης) ως υποχρεωτικό στοιχείο του καταμερισμού των επιβαρύνσεων» και αποκαλύπτει ότι η απόφαση αυτή βρίσκεται στα χέρια των κυβερνήσεων των κρατών μελών. Αναφέρει συγκεκριμένα ο Επίτροπος ότι «Κάθε κράτος μέλος έχει την εξουσία να αποφασίσει εάν θα εφαρμόσει πρόσθετα μέτρα καταμερισμού των επιβαρύνσεων».
Ακολουθεί η πλήρης ερώτηση και απάντηση:
Ερώτηση με αίτημα γραπτής απάντησης E-011697/2013 προς την Επιτροπή Nikolaos Chountis (GUE/NGL) Θέμα:Εφαρμογή κανόνων κρατικών ενισχύσεων στις τράπεζες
Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (2013/C 216/01) για τις «κρατικές ενισχύσεις των τραπεζών», δηλώνεται με τον πλέον σαφή τρόπο ότι η «Επιτροπή δεν θα απαιτεί την καταβολή εισφοράς από τους κατόχους χρεωστικών τίτλων αυξημένης εξασφάλισης (ιδίως από κατόχους ασφαλισμένων καταθέσεων, ανασφάλιστων καταθέσεων, ομολόγων και κάθε άλλου χρεωστικού τίτλου αυξημένης εξασφάλισης) ως υποχρεωτικό στοιχείο του καταμερισμού των επιβαρύνσεων».
Με δεδομένα τα παραπάνω, ερωτάται η Επιτροπή:
– Έχει τη δυνατότητα ένα κράτος μέλος να προβεί σε πρόσθετα μέτρα, όπως η καταβολή εισφοράς (φορολογίας) από κατόχους ασφαλισμένων καταθέσεων, προς όφελος της κεφαλαιακής ενίσχυσης μιας τράπεζας, παρά το γεγονός ότι η Επιτροπή «δεν θα απαιτεί» τέτοιου είδους επιβαρύνσεις;
– Στα πλαίσια της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, ποια είναι η διαφορά, μεταξύ της εξασφαλισμένης και της μη εξασφαλισμένης κατάθεσης; Ποια είναι η διαφορά μεταξύ «ομολόγων και άλλων χρεωστικών τίτλων» αυξημένης και μη, εξασφάλισης;
Απάντηση του κ. Almunia εξ ονόματος της Επιτροπής Η ανακοίνωση της Επιτροπής (2013/C 216/01· «τραπεζική ανακοίνωση του 2013») θεσπίζει την ελάχιστη απαίτηση για τον καταμερισμό των επιβαρύνσεων. Σύμφωνα με αυτή, πριν τη χορήγηση ενίσχυσης αναδιάρθρωσης σε μια τράπεζα, τα κράτη μέλη πρέπει να εξασφαλίσουν ότι οι ζημίες καλύπτονται πρώτα από τους μετόχους, και ότι οι κάτοχοι υβριδικού κεφαλαίου και οι κάτοχοι μετοχικών τίτλων μειωμένης εξασφάλισης θα συμβάλουν στη μείωση του κεφαλαιακού ελλείμματος στο μέγιστο δυνατό βαθμό, έτσι ώστε να ελαχιστοποιηθεί το κόστος για τους φορολογούμενους.
H παράγραφος 42 της τραπεζικής ανακοίνωσης του 2013 ορίζει ότι η Επιτροπή δεν θα απαιτεί την καταβολή εισφοράς από τους κατόχους χρεωστικών τίτλων αυξημένης εξασφάλισης (ιδίως από κατόχους ασφαλισμένων καταθέσεων, ανασφάλιστων καταθέσεων, ομολόγων και κάθε άλλου χρεωστικού τίτλου αυξημένης εξασφάλισης) ως υποχρεωτικό στοιχείο του καταμερισμού των επιβαρύνσεων σύμφωνα με τους κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις είτε με μετατροπή σε κεφάλαιο, είτε με μείωση της αξίας των μέσων.
Κάθε κράτος μέλος έχει την εξουσία να αποφασίσει εάν θα εφαρμόσει πρόσθετα μέτρα καταμερισμού των επιβαρύνσεων.
Ασφαλισμένες είναι οι καταθέσεις που καλύπτονται από συστήματα εγγύησης των καταθέσεων τα οποία προβλέπει το εθνικό δίκαιο σύμφωνα με την οδηγία 94/19/EΚ, και μέχρι του ποσού που ορίζει το άρθρο 7 της οδηγίας 94/19/EΚ. Ανασφάλιστες καταθέσεις είναι εκείνες που δεν καλύπτονται από συστήματα εγγύησης των καταθέσεων σύμφωνα με τον νόμο.
Η παράγραφος 42 της τραπεζικής ανακοίνωσης του 2013 εξαιρεί από το πεδίο εφαρμογής του καταμερισμού των επιβαρύνσεων τις ασφαλισμένες καταθέσεις, τις ανασφάλιστες καταθέσεις, τα ομόλογα και κάθε άλλο χρεωστικό τίτλο αυξημένης εξασφάλισης. Η παράγραφος 42 διευκρινίζει ότι οι χρεωστικοί τίτλοι μειωμένης εξασφάλισης εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του καταμερισμού των επιβαρύνσεων που η Επιτροπή θα απαιτεί όταν τα κράτη μέλη της ζητούν να εγκρίνει ενίσχυση αναδιάρθρωσης σε τράπεζα βάσει των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις, αλλά όχι χρεωστικό τίτλο αυξημένης εξασφάλισης, οποιουδήποτε είδους κι αν είναι αυτός.
Πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ
Πιο συγκεκριμένα, ο Νίκος Χουντή ρωτούσε την Κομισιόν σχετικά με ένα «παραθυράκι» που υπάρχει την εν λόγω ανακοίνωση και αφορά το κούρεμα καταθέσεων, ακόμα και των ασφαλισμένων, ως μέσο καταμερισμού επιβαρύνσεων (bail-in), σε περιπτώσεις εξυγίανσης ή εκκαθάρισης τραπεζών.
Στην ερώτησή του αναφέρει συγκεκριμένα ότι: «Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (2013/C 216/01) για τις ‘κρατικές ενισχύσεις των τραπεζών’, δηλώνεται με τον πλέον σαφή τρόπο ότι η ‘Επιτροπή δεν θα απαιτεί την καταβολή εισφοράς από τους κατόχους χρεωστικών τίτλων αυξημένης εξασφάλισης (ιδίως από κατόχους ασφαλισμένων καταθέσεων, ανασφάλιστων καταθέσεων, ομολόγων και κάθε άλλου χρεωστικού τίτλου αυξημένης εξασφάλισης) ως υποχρεωτικό στοιχείο του καταμερισμού των επιβαρύνσεων’», για να καταλήξει στο ερώτημα κατά πόσο «έχει τη δυνατότητα ένα κράτος μέλος να προβεί σε πρόσθετα μέτρα, όπως η καταβολή εισφοράς (φορολογίας-κουρέματος) από κατόχους ασφαλισμένων καταθέσεων, προς όφελος της κεφαλαιακής ενίσχυσης μιας τράπεζας, παρά το γεγονός ότι η Επιτροπή ‘δεν θα απαιτεί’ τέτοιου είδους επιβαρύνσεις;».
Η απάντηση του Επιτρόπου Αλμούνια είναι αποκαλυπτική. Αφού ορίζει ποιες είναι οι ασφαλισμένες καταθέσεις (στην περίπτωση της Ελλάδας οι καταθέσεις κάτω των 100.000 ευρώ που εγγυάται το ΤΕΚΕ) και ποιες οι ανασφάλιστες καταθέσεις, περιγράφει τις ελάχιστες απαιτήσεις της Κομισιόν σχετικά με τον καταμερισμό των επιβαρύνσεων σε περίπτωση υπο-κεφαλαιοποίησης μιας τράπεζας. Σύμφωνα με τις ελάχιστες, αυτές, απαιτήσεις «τα κράτη μέλη πρέπει να εξασφαλίσουν ότι οι ζημίες καλύπτονται πρώτα από τους μετόχους, και ότι οι κάτοχοι υβριδικού κεφαλαίου και οι κάτοχοι μετοχικών τίτλων μειωμένης εξασφάλισης θα συμβάλουν στη μείωση του κεφαλαιακού ελλείμματος στο μέγιστο δυνατό βαθμό, έτσι ώστε να ελαχιστοποιηθεί το κόστος για τους φορολογούμενους».
Στη συνέχεια της απάντησής του ο ευρωπαίος Επίτροπος ξεκαθαρίζει κατηγορηματικά ότι «η Επιτροπή δεν θα απαιτεί την καταβολή εισφοράς από τους κατόχους χρεωστικών τίτλων αυξημένης εξασφάλισης (ιδίως από κατόχους ασφαλισμένων καταθέσεων, ανασφάλιστων καταθέσεων, ομολόγων και κάθε άλλου χρεωστικού τίτλου αυξημένης εξασφάλισης) ως υποχρεωτικό στοιχείο του καταμερισμού των επιβαρύνσεων» και αποκαλύπτει ότι η απόφαση αυτή βρίσκεται στα χέρια των κυβερνήσεων των κρατών μελών. Αναφέρει συγκεκριμένα ο Επίτροπος ότι «Κάθε κράτος μέλος έχει την εξουσία να αποφασίσει εάν θα εφαρμόσει πρόσθετα μέτρα καταμερισμού των επιβαρύνσεων».
Ακολουθεί η πλήρης ερώτηση και απάντηση:
Ερώτηση με αίτημα γραπτής απάντησης E-011697/2013 προς την Επιτροπή Nikolaos Chountis (GUE/NGL) Θέμα:Εφαρμογή κανόνων κρατικών ενισχύσεων στις τράπεζες
Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (2013/C 216/01) για τις «κρατικές ενισχύσεις των τραπεζών», δηλώνεται με τον πλέον σαφή τρόπο ότι η «Επιτροπή δεν θα απαιτεί την καταβολή εισφοράς από τους κατόχους χρεωστικών τίτλων αυξημένης εξασφάλισης (ιδίως από κατόχους ασφαλισμένων καταθέσεων, ανασφάλιστων καταθέσεων, ομολόγων και κάθε άλλου χρεωστικού τίτλου αυξημένης εξασφάλισης) ως υποχρεωτικό στοιχείο του καταμερισμού των επιβαρύνσεων».
Με δεδομένα τα παραπάνω, ερωτάται η Επιτροπή:
– Έχει τη δυνατότητα ένα κράτος μέλος να προβεί σε πρόσθετα μέτρα, όπως η καταβολή εισφοράς (φορολογίας) από κατόχους ασφαλισμένων καταθέσεων, προς όφελος της κεφαλαιακής ενίσχυσης μιας τράπεζας, παρά το γεγονός ότι η Επιτροπή «δεν θα απαιτεί» τέτοιου είδους επιβαρύνσεις;
– Στα πλαίσια της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, ποια είναι η διαφορά, μεταξύ της εξασφαλισμένης και της μη εξασφαλισμένης κατάθεσης; Ποια είναι η διαφορά μεταξύ «ομολόγων και άλλων χρεωστικών τίτλων» αυξημένης και μη, εξασφάλισης;
Απάντηση του κ. Almunia εξ ονόματος της Επιτροπής Η ανακοίνωση της Επιτροπής (2013/C 216/01· «τραπεζική ανακοίνωση του 2013») θεσπίζει την ελάχιστη απαίτηση για τον καταμερισμό των επιβαρύνσεων. Σύμφωνα με αυτή, πριν τη χορήγηση ενίσχυσης αναδιάρθρωσης σε μια τράπεζα, τα κράτη μέλη πρέπει να εξασφαλίσουν ότι οι ζημίες καλύπτονται πρώτα από τους μετόχους, και ότι οι κάτοχοι υβριδικού κεφαλαίου και οι κάτοχοι μετοχικών τίτλων μειωμένης εξασφάλισης θα συμβάλουν στη μείωση του κεφαλαιακού ελλείμματος στο μέγιστο δυνατό βαθμό, έτσι ώστε να ελαχιστοποιηθεί το κόστος για τους φορολογούμενους.
H παράγραφος 42 της τραπεζικής ανακοίνωσης του 2013 ορίζει ότι η Επιτροπή δεν θα απαιτεί την καταβολή εισφοράς από τους κατόχους χρεωστικών τίτλων αυξημένης εξασφάλισης (ιδίως από κατόχους ασφαλισμένων καταθέσεων, ανασφάλιστων καταθέσεων, ομολόγων και κάθε άλλου χρεωστικού τίτλου αυξημένης εξασφάλισης) ως υποχρεωτικό στοιχείο του καταμερισμού των επιβαρύνσεων σύμφωνα με τους κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις είτε με μετατροπή σε κεφάλαιο, είτε με μείωση της αξίας των μέσων.
Κάθε κράτος μέλος έχει την εξουσία να αποφασίσει εάν θα εφαρμόσει πρόσθετα μέτρα καταμερισμού των επιβαρύνσεων.
Ασφαλισμένες είναι οι καταθέσεις που καλύπτονται από συστήματα εγγύησης των καταθέσεων τα οποία προβλέπει το εθνικό δίκαιο σύμφωνα με την οδηγία 94/19/EΚ, και μέχρι του ποσού που ορίζει το άρθρο 7 της οδηγίας 94/19/EΚ. Ανασφάλιστες καταθέσεις είναι εκείνες που δεν καλύπτονται από συστήματα εγγύησης των καταθέσεων σύμφωνα με τον νόμο.
Η παράγραφος 42 της τραπεζικής ανακοίνωσης του 2013 εξαιρεί από το πεδίο εφαρμογής του καταμερισμού των επιβαρύνσεων τις ασφαλισμένες καταθέσεις, τις ανασφάλιστες καταθέσεις, τα ομόλογα και κάθε άλλο χρεωστικό τίτλο αυξημένης εξασφάλισης. Η παράγραφος 42 διευκρινίζει ότι οι χρεωστικοί τίτλοι μειωμένης εξασφάλισης εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του καταμερισμού των επιβαρύνσεων που η Επιτροπή θα απαιτεί όταν τα κράτη μέλη της ζητούν να εγκρίνει ενίσχυση αναδιάρθρωσης σε τράπεζα βάσει των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις, αλλά όχι χρεωστικό τίτλο αυξημένης εξασφάλισης, οποιουδήποτε είδους κι αν είναι αυτός.
Πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ
