Στην έκθεση με τίτλο «Το χρέος μετά το τέλος του Μνημονίου (2014)» προκρίνουν ως καλύτερη λύση το «κούρεμα» του χρέους που κατέχει ο επίσημος τομέας, δηλαδή οι χώρες-μέλη της Ευρωζώνης και ο EFSF.
Αναγνωρίζοντας βέβαια πως κάτι τέτοιο έχει «ηθικούς κινδύνους» για τις άλλες χώρες και πως θα πρέπει να «συνοδευθεί, αν τελικά γίνει, με δικλίδες ασφαλείας».
Στην έκθεση υπογραμμίζεται πως είναι «ψευδαίσθηση» να περιμένουμε ότι η Ελλάδα θα επιστρέψει στις αγορές το 2014 για να καλύψει με λογικούς όρους τις ανάγκες αναχρηματοδότησης του χρέους».
Τονίζεται δε πως ακόμη κι αν επιτευχθούν πρωτογενή πλεονάσματα, μειωθούν τα επιτόκια με τα οποία έχουμε δανειστεί από τους εταίρους μας και επιμηκυνθεί η περίοδος αποπληρωμής, το χρέος δεν θα καταστεί βιώσιμο.
Ειδικότερα, σύμφωνα με την έκθεση, το ερώτημα είναι αν η μείωση των επιτοκίων και η επιμήκυνση της αποπληρωμής χρεών (παράταση των ωριμάνσεων) θα επιτρέψουν στην Ελλάδα να επιστρέψει στις αγορές για να καλύψει υποχρεώσεις χρεολυσίων με λογικούς όρους.
Η απάντηση που δίνεται είναι αρνητική, καθώς «ακόμη και αν επιτευχθεί ο στόχος ενός λόγου χρέους 124% ΑΕΠ έως το 2020, η κατάσταση δεν θα είναι διατηρήσιμη».
«Επομένως, ένα ''κούρεμα'' του χρέους εντός της Ευρωζώνης, θα επιτάχυνε την ανάπτυξη, ενθαρρύνοντας τις επενδύσεις και μειώνοντας την πίεση για πρωτογενή πλεονάσματα» συμπεραίνει το Γραφείο Προϋπολογισμού.
Διευκρινίζει δε ότι «η χώρα είναι αδύνατο να επιστρέψει στις αγορές κεφαλαίου για να αναχρηματοδοτήσει το τεράστιο χρέος της με λογικούς όρους. Το μέγεθός του θα λειτουργεί αποτρεπτικά για τους πιθανούς δανειστές. Η οργανωμένη διαγραφή μέρους του χρέους εντός της ΕΕ και της Ευρωζώνης θα δημιουργούσε νέα δεδομένα. Το σπουδαιότερο είναι ότι θα ενσωματωνόταν σύντομα στις προσδοκίες των αγορών».
Χωρίς «κούρεμα» της ονομαστικής του αξίας
Δύο «εργαλεία» για διαγραφή του χρέους
Στην έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού προτείνονται δύο... εργαλεία για διαγραφή του ελληνικού χρέους χωρίς «κούρεμα» της ονομαστικής του αξίας.
Το πρώτο σχετίζεται με την ανάληψη του κόστους ανακεφαλαιοποίησης των ελληνικών τραπεζών από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης, πράγμα που θα μείωνε το χρέος κατά περίπου 30 δισ. ευρώ, που είναι οι συμμετοχές του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας στις τράπεζες, ίσως μάλιστα και περισσότερα. Το δεύτερο αφορά την «αμοιβαιοποίηση» μέρους του χρέους ή ένα σύμφωνο απόσβεσης, όπως έχει προταθεί από το Συμβούλιο Εμπειρογνωμόνων της Γερμανίας και, σε παραλλαγές, από άλλους ερευνητές.
Η εγγύηση
Η πρόταση του Συμβουλίου Εμπειρογνωμόνων προβλέπει μία ποσοτικά και χρονικά περιορισμένη κοινή εγγύηση των χωρών-μελών της Ευρωζώνης, για το τμήμα του χρέους το οποίο ξεπερνά το όριο του Μάαστριχτ 60% του ΑΕΠ.
Βέβαια, όπως σημειώνεται στην έκθεση, αυτό θα γίνει με αυστηρούς όρους.
Τα κράτη θα πρέπει να αποσβέσουν τα νέα ομόλογα σε διάστημα 25 ετών, να προσδιορίσουν φόρους, τα έσοδα από τους οποίους θα χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για πληρωμές τόκων και χρεολυσίων και θα πρέπει, για να έχουν πρόσβαση στις εγγυήσεις, να τηρούν τους όρους του Δημοσιονομικού Συμφώνου και του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης.
Επίσης στην έκθεση επισημαίνεται ότι μία νέα δανειακή σύμβαση για το κλείσιμο του χρηματοδοτικού κενού της διετίας 2014-2015, ύψους περίπου 11 δισ. ευρώ, δίνει μόνο προσωρινή λύση για ένα-δύο χρόνια.
2014 - 2020
70,5 δισ. ευρώ για αποπληρωμή των ομολόγων
Το ποσό των 70,5 δισ. ευρώ χρειάζεται η Ελλάδα μόνο για την αποπληρωμή ομολόγων που λήγουν στο διάστημα 2014 - 2020.
Οι ανάγκες είναι τόσο μεγάλες για την εξυπηρέτηση του χρέους και γι΄ αυτό στην έκθεση τονίζεται πως το χρέος δεν πρόκειται να τεθεί σε τροχιά μείωσης και να γίνει «βιώσιμο» ως το 2020, αποκλειστικά με εθνικές προσπάθειες αποταμίευσης (πρωτογενή πλεονάσματα και ιδιωτικοποιήσεις), χωρίς οποιαδήποτε αναδιάρθρωση (νέο «κούρεμα») ή και αναδιάταξη (επιμήκυνση χρεών).
