ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΙΑΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ

20 ΕΡΩΤΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ (A.MHTΡΟΠΟΥΛΟΣ)

Για εργασιακά:

1.Τι σημαίνει για την Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας και τους
συνδικαλιστές, η θεσμοθέτηση ενός νέου μηχανισμού καθορισμού του κατώτατου
μισθού;

Αποτελεί σφετερισμό της κύριας λειτουργίας της ΕΓΣΣΕ. Ακυρώνει κομβικό-υπαρκτικό ρόλο της ΓΣΕΕ. Όλο το κύρος της θεμελιωνόταν μέχρι τώρα στο δικαίωμα της κατ’έτος (συνήθως) διαπραγμάτευσης της τιμής της μισθωτής εργασίας (μηχανισμός διατίμησης της
εργατικής δύναμης). Με την υποβάθμιση του συλλογικού πολιτισμού, η κυβέρνηση
στοχεύει στην επιστροφή σε προδημοκρατικές-προσυνδικαλιστικές εποχές (area without unions). Ο απόλυτος έλεγχος του μηχανισμού διαμόρφωσης της εργατικής δύναμης από το κράτος εξασθενίζει τη θεμελιώδη αρχή της ελευθερίας σύναψης ΣΣΕ. Στοχεύει στην φτηνότερη και πιο εκμεταλλεύσιμη εργατική δύναμη.

2.Ποιες επιχειρήσεις θα μπορούν να αμείβουν τους εργαζομένους τους με βάση τον κατώτατο μηχανισμό και ποιες σύμφωνα με την ΕΓΣΣΕ; Απαιτείται η υπογραφή επιχειρησιακής σύμβασης;

Με την ερμηνευτική εγκύκλιο, το υπουργείο Εργασίας επιβεβαίωσε όσους από εμάς προειδοποιούσαμε ότι στόχος των δανειστών-κυβέρνησης είναι οι μισθοί ΟΛΩΝ των επιχειρήσεων και κλάδων. Με τη λήξη της μετενέργειας τον Φεβρουάριο και τον καθορισμό του κατώτατου από την κυβέρνηση με νόμο (μέχρι 1-4-2013), όλοι οι μισθοί θα μειωθούν. Το πρώτο στάδιο είναι να «πέσουν» όλοι στο επίπεδο του κατώτατου, του βασικού του κλάδου κ.λπ..
Στο δεύτερο στάδιο ΟΛΟΙ θα «πέσουν» στα επίπεδα του νομοθετημένου κατώτατου. Οι
τριετίες «παγωμένες» για τους παλιούς και μέχρι τρεις για τους νέους. Το επίδομα γάμου μισό ή κομμένο για όλους. Η ρήτρα «συγκρίσιμης ευθυγράμμισης» με τις ανταγωνίστριες (ομότιμες) χώρες της ΝΑ Ευρώπης είναι ο οδηγός του ιδιωτικού μισθολογίου στο μέλλον.

3.Θα θέλαμε να μας δώσετε χαρακτηριστικά παραδείγματα για την μεταβολή των μισθών εργαζόμενου, που δεν θα αμείβεται με την ΕΓΣΣΕ, αλλά με τον κατώτατο μηχανισμό;

Η αποδέσμευση των επιχειρήσεων από τη δεσμευτικότητα ισχύος και επέκτασης των ΣΣΕ θα οδηγήσει σε ατομοκεντρικές συμπεριφορές και φυγή από τις εργοδοτικές οργανώσεις. Ήδη πολλοί εργοδότες εγκαταλείπουν τις οργανώσεις τους για να μην δεσμεύονται. Ο νόμος
πλέον τους δίνει τη δυνατότητα να δίνουν μόνο τον νομοθετημένο κατώτατο μισθό, παρακάμπτοντας την ΕΓΣΣΕ.Οδηγούμαστε σε απόλυτη κατάρρευση των ιδιωτικών μισθών κάθε είδους. Σε 1-2 χρόνια ο νομοθετημένος κατώτατος θα κυριαρχεί σε όλο τον ιδιωτικό τομέα
(εσωτερική υποτίμηση μέσω γενικής αποσάρθρωσης των μισθών).

4.Τι αλλάζει με το επίδομα γάμου; Ποιοι εργοδότες οφείλουν να το καταβάλλουν και για ποιους είναι στην διακριτική τους «ευχέρεια»;

Πέραν της μηνιαίας τακτικής προσαύξησης λόγω προϋπηρεσίας, καμία άλλη δεν περιλαμβάνεται στο νομοθετημένο κατώτατο μισθό και ημερομίσθιο (από 12-11-2012). Ο στόχος του Μνημονίου είναι η γενίκευση του κατώτατου με τριετίες που όμως «παγώνουν» μέχρι το ποσοστό ανεργίας να πέσει κάτω από το 10%! Αλλά και μετά θα χορηγούνται μέχρι τρεις,
ανεξαρτήτως χρόνου εργασίας. Δεν προβλέπονται τα επιδόματα γάμου-τέκνων, ούτε
ανθυγιεινό, ούτε σπουδών. Οδηγούμαστε σε σύστημα καθαρού βασικού μισθού, χωρίς
προσαυξήσεις (επιδόματα) με βάση χρονοεπιδόματα, οικογενειακή κατάσταση,
σπουδές.

5.Ποιες είναι οι αλλαγές στις αποζημιώσεις; Πότε λαμβάνει κανείς τη μισή αποζημίωση;Ποια είναι η μέγιστη αποζημίωση που μπορεί να λάβει κάποιος νεοεισερχόμενος;

Ακυρώνεται συνολικά ο ν.2112/1920 του Ελευθ. Βενιζέλου. Μειώνεται περαιτέρω ο χρόνος προειδοποίησης (από 1-4 μήνες) και επομένως το ποσό της αποζημίωσης. Όλοι θα απολύουν με προειδοποίηση, με μισή αποζημίωση και με τα μισά μόνο χρόνια εργασίας! Μετά τον 16^ο χρόνο θα λαμβάνουν τη μισή σχεδόν αποζημίωση για τα επιπλέον
χρόνια. Όσοι δεν έχουν σήμερα 16 χρόνια εργασίας και οι πρωτοεισερχόμενοι μετά
την 12-11-2012, δεν αποζημιώνονται όταν απολυθούν για το μετά το 17^ο
έτος χρόνια. Αλλά και όσοι έχουν 16 χρόνια, όσο χρόνο και αν εργαστούν μετά την
12-11-2012, δεν θα ληφθεί υπόψη για το ύψος της αποζημίωσης. Οδηγούμαστε σε
λίγα χρόνια σε κατάργηση του θεσμού.

6.Τι γίνεται με κάποιον που εργάζεται σε μια εταιρεία 20 χρόνια; Ποια θα είναι η
αποζημίωση που δικαιούται;

Αν απολυθεί χωρίς προειδοποίηση, πράγμα σπάνιο, θα λάβει 12 πλήρεις μισθούς για τα 16 χρόνια και 4 επιπλέον μισθούς για τα 4 επόμενα, εφόσον ο μηνιαίος μισθός δεν ξεπερνά τα 2.000 ευρώ. Αν προειδοποιηθεί, θα λάβει για τα 16 χρόνια αποζημίωση ίση με 6
μισθούς και 4 μισθούς για τα 4 επόμενα χρόνια (ήτοι 10 μισθούς), για μισθό όμως
μέχρι 2.000 ευρώ. Αν ξεπερνά τα 2.000 ευρώ, το επιπλέον ποσό δεν θα υπολογίζεται.
Στοχεύουν στην απομείωση της αποζημίωσης και την εξαΰλωσή της στους 1-2 μισθούς
για όλους, ανεξαρτήτως υπηρεσίας μέχρι την κατάργησή της.

7.Πότε μπορεί να λάβει κανείς χρονοεπίδομα; Πώς αναγνωρίζονται τριετίες στο νέο μηχανισμό;

Το χρονοεπίδομα-τριετίες είναι η μόνη προσαύξηση που αναγνωρίζεται. «Παγώνουν» όμως για τον χρόνο μετά την 14-2-2012 (ΠΥΣ 6/2012, ν. 4046/2012). Ο σημαντικότερος μηχανισμός αύξησης του ιδιωτικού μισθού αδρανοποιείται μέχρις η ανεργία φτάσει κάτω από 10%. Μετά όμως, όπως προελέχθη, θα καταβάλλεται χρονοεπίδομα μόνο για εννέα έτη (3
τριετίες) το πολύ. Ακυρώνεται έτσι πλήρως ο βασικός μηχανισμός αύξησης των μισθών.

8.Τι αλλάζει με την αμοιβή των υπερωριών;

Χαλαρώνουν οι υποχρεώσεις αναγγελίας-γνωστοποίησης για το ωράριο-υπερωρίες. Αυξάνονται οι υπερωρίες έως 2 ημερησίως και μέχρι 120 κατ’έτος. Τώρα μπορούν να αναγγέλλονται και μετά την πραγματοποίησή τους! Έτσι γίνονται φτηνότερες, αφού οι μη αναγγελλόμενες (σήμερα παράνομες) αμείβονται διπλάσια (80% αντί 40%).

9.Τι προβλέπει το νέο καθεστώς απασχόλησης εργαζομένων σε καταστήματα με συνεχές ωράριο λειτουργίας (40ωρο, εξαήμερο);

Καταργείται το πενθήμερο και 40ωρο (προσωρινά) για τα καταστήματα (άρθρο 42 παρ. 4 ν. 1892/1990). Επιτρέπεται με ΣΣΕ να καθορίζεται το εβδομαδιαίο ωράριο διαφορετικά. Η διάταξη αυτή είναι επικίνδυνη γιατί υπάρχει η δυνατότητα για καθορισμό 6ωρου-48ωρου,
χωρίς επιπλέον αμοιβή!! Υποκρύπτονται πολλοί κίνδυνοι για τη συνολική ζωή των
μισθωτών στον ταλαιπωρημένο κλάδο του εμπορίου.

10.Ποιο είναι το νέο καθεστώς στις ετήσιες άδειες των μισθωτών;

Τώρα θα μπορεί ο εργοδότης, με την επίκληση κάποιας ανάγκης, να την «σπάει»
μονομερώς σε δύο μέρη, χωρίς έγκριση του υπουργείου Εργασίας. Όπως επίσης
μπορεί να «σπάει» και την ετήσια άδεια σε περισσότερα μέρη. Στην περίπτωση αυτή
«συνεννοείται» με τον μισθωτό, αλλά χωρίς έγκριση από το υπουργείο Εργασίας.
Και όμως! Το σπουδαίο αυτό εργατικό δικαίωμα είχε θεσπιστεί για την ομαλή
αναπαραγωγή της εργατικής δύναμης. Η νέα ρύθμιση προσφέρεται για καταχρηστική
άσκηση από τους εργοδότες.

Για ασφαλιστικό:

1.Πως θα γίνει η περικοπή των συντάξεων; Ποιες είναι οι μειώσεις ανάλογα με το ποσό της σύνταξης;

Από 1-1-2013 οι συντάξεις (συναθροίζονται κύριες και επικουρικές) από 1.000-1.500 ευρώ θα μειωθούν κατά 5%, από 1.500-2.000 ευρώ κατά 10%, από 2.000-3.000 ευρώ και άνω κατά 15% και από 3.000 και άνω κατά 20%.

Για τον προσδιορισμό του ποσοστού μείωσης λαμβάνεται υπόψη το ποσό της μηνιαίας βασικής σύνταξης την 31.12.2012,μετά την τυχόν παρακράτηση της εισφοράς αλληλεγγύης συνταξιούχων και της επιπλέον εισφοράς της παρ. 14 του άρθρου 2 του Ν. 4002/2011, καθώς και των τυχόν μειώσεων που επιβλήθηκαν με τις διατάξεις της παρ. 10 του άρθρου 1
του Ν. 4024/2011 και του άρθρου 1 του Ν. 4051/2012. Η παρακράτηση θα γίνει σε τρεις
δόσεις, αρχής γενομένης από τον Φεβρουάριο (καταβολή της 31-1-2013).

2.Οι περικοπές στο εφάπαξ θα υπερβούν τελικά το 35%;

Σύμφωνα με τον ν. 4093/2012, στους ασφαλισμένους μέχρι 31-12-1992, στους οποίους δεν έχει εκδοθεί η σχετική απόφαση χορήγησης του εφάπαξ, το ποσό του εφάπαξ μειώνεται ποσοστιαία ανάλογα με τον φορέα-τομέα πρόνοιας, όπως οι οικείοι πίνακες ορίζουν. Ενδεικτικά αναφέρουμε την ελάχιστη μείωση 2,21% (ΤΑΠΙΤ) και τη μέγιστη 83% (Τομέας
Πρόνοιας Εργοληπτών Δημοσίων Έργων του ΕΤΑΑ). Το όριο του 35% καταργήθηκε. Οι
μειώσεις θα είναι μεγαλύτερες. Το 2014 θα είναι το έτος οριστικής κατάργησής
του.

3.Τι αλλάζει στο καθεστώς των οικογενειακών επιδομάτων;

Τα νέα εισοδηματικά κριτήρια που τίθενται, σε συνδυασμό με τον αριθμό των παιδιών και -για πρώτη φορά- με τον αριθμό των γονέων (υπάρχει ειδική πρόβλεψη για τις
μονογενεϊκές οικογένειες) είναι αρκετά χαμηλά. Πολλοί θα είναι αυτοί που είτε
δεν θα λάβουν το νέο επίδομα για τα τέκνα που προστατεύουν, είτε θα είναι
αρκετά χαμηλότερο από τα ισχύοντα μετά και την επικείμενη κατάργηση του
αφορολογήτου ορίου για τα παιδιά. Στο νέο Μνημόνιο, αναγράφονται αναλυτικά οι
διάφοροι συντελεστές, με τους οποίους διαιρούμε το ετήσιο εισόδημα, για να
διαπιστωθεί η ένταξη στα εισοδηματικά κριτήρια και το ύψος του δικαιούμενου
επιδόματος.

4.Πότε θα λαμβάνει κανείς το ΕΚΑΣ και την σύνταξη για απόρους;

Η ΠΝΠ επιβαρύνει τους δικαιούχους του ΕΚΑΣ, που από το 2014 θα καταβάλλεται
στο 65ο έτος της ηλικίας τους αντί του 64^ου. Η σύνταξη του «ανασφαλίστου υπερήλικα» ανεβαίνει στο 67ο έτος. Οι μισοί και πλέον δικαιούχοι και των δύο κατηγοριών θα αποκλειστούν.

5.Ποια είναι τα νέα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης και για ποιους ασφαλισμένους;

Σε όλες τις περιπτώσεις, τα όρια συνταξιοδότησης αυξάνουν κατά
δύο έτη από 1-1-2013. Η σταδιακή αύξηση ορίων ηλικίας και ετών ασφάλισης που ολοκληρωνόταν το 2015 σύμφωνα με τον νόμο Λοβέρδου-Κουτρουμάνη (ν. 3863/2010), θα «έλθει» δύο έτη νωρίτερα χωρίς σταδιακή εφαρμογή. Δηλαδή, τα όρια ηλικίας και τα έτη
ασφάλισης του 2015 θα τεθούν σε ισχύ από το 2013.

Η αύξηση του ορίου ηλικίας κατά δύο έτη (από τα 65 στα 67), η αντίστοιχη αύξηση ενδιάμεσων ορίων συνταξιοδότησης και η  άμεση ισχύς των προϋποθέσεων συνταξιοδότησης από 1-1-2013 αντί από 1-1-2015, θα προκαλέσουν ντόμινο αυξήσεων στα όρια
συνταξιοδότησης όλων των ενδιάμεσων περιπτώσεων. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι το
όριο ηλικίας για την καταβολή μειωμένης σύνταξης θα αυξηθεί από τα 60 στα 62
έτη.

Από 1-1-2013, οι προϋποθέσεις συνταξιοδότησης διαμορφώνονται
για όλους είτε στο 62^ο με 40 έτη ασφάλισης, είτε στο 67ο έτος της
ηλικίας τους με 15 και πάνω έτη ασφάλισης. Εξαιρούνται οι μητέρες και οι χήροι
πατέρες ανίκανων για βιοποριστική εργασία τέκνων, οι ασφαλισμένοι που έχουν
ενταχθεί σε καθεστώς εργασιακής εφεδρείας (ν.4024/2011) και όσοι θεμελιώνουν
δικαίωμα έως 31-12-2012. 

6.Τι ισχύει για όσους συμπληρώνουν 40 έτη απασχόλησης;

Από 1-1-2013 θα απαιτούνται 40 χρόνια πλήρους-πραγματικής συντάξιμης υπηρεσίες και το 62ο έτος της ηλικίας. Επίσης, από το 2013 παύουν να υπάρχουν ευνοϊκές ρυθμίσεις για συνταξιοδότηση γυναικών με ανήλικα παιδιά. Όσες ασφαλισμένες δεν θεμελίωσαν δικαίωμα ως το τέλος του 2012, θα ακολουθήσουν τις γενικές προϋποθέσεις συνταξιοδότησης. Η διατύπωση της ρύθμισης φαίνεται ότι αποκλείει, ή θα αποκλείσει στο μέλλον, τα πλασματικά χρόνια.

7.Η αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης επηρεάζει ειδικές κατηγορίες
εργαζομένων, όπως ΒΑΕ, μητέρες ανηλίκων;

Όσες μητέρες ανηλίκων θεμελιώνουν δικαίωμα μετά την 1-1-2013, δεν προβλέπεται καμία ευνοϊκή ρύθμιση και η έξοδος γίνεται σε ηλικία 67 ετών. Για όσους γονείς
ανηλίκων θεμελιώνουν δικαίωμα μέχρι 31-12-2012, οι προϋποθέσεις συνταξιοδότησης
παρουσιάζουν μεγάλες αποκλίσεις.

Ειδικότερα για τις μητέρες ανηλίκων που θεμελίωσαν δικαίωμα μέχρι 31-12-2010, το όριο ηλικίας είναι τα 50 έτη. Τη διετία 2011-2012 προβλέπονται μεταβατικές
ρυθμίσεις, με το όριο ηλικίας να είναι σε άμεση συνάρτηση με το έτος
συμπλήρωσης της 25ετίας. Πέρυσι το όριο είχε διαμορφωθεί στο 52ο έτος και φέτος
έφτασε το 55ο έτος.

8.Οι ασφαλισμένοι (-ες) που έχουν κατοχυρώσει με προηγούμενους νόμους τις ημέρες ασφάλισης αλλά όχι το απαιτούμενο όριο ηλικίας συνταξιοδότησης, θίγονται; Θα μας δώσετε μερικά παραδείγματα;

Όπως προαναφέραμε, η αύξηση των ετών συνταξιοδότησης από τα 65 στα 67 θα γίνει άπαξ το 2013. Οι χαμένοι του νέου μέτρου θα είναι όσοι δεν έχουν προλάβει να θεμελιώσουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα, αλλά και άλλες κατηγορίες. Πάντως, θεμελιωμένα συνταξιοδοτικά δικαιώματα μέχρι 31-12-2012, λόγω συμπλήρωσης των προϋποθέσεων του απαιτούμενου χρόνου ασφάλισης και ορίων ηλικίας, όπου αυτά προβλέπονται, δεν θίγονται και δύναται να ασκηθούν οποτεδήποτε.

Τα θύματα του μέτρου θα είναι κυρίως:

-οι ασφαλισμένοι πριν το 1983, αφού για τον ιδιωτικό τομέα μαζί με 35ετία απαιτούνται 60 έτη ηλικίας (αντί για 58), στους ελεύθερους επαγγελματίες αυξάνεται για την 35ετία το όριο ηλικίας από τα 60 στα 62, για τις γυναίκες η 15ετία από τα 60 αυξάνεται στα 62.

-οι ασφαλισμένοι  μετά το 1983, αφού στον ιδιωτικό τομέα η 35ετία στα 58, γίνεται 35ετία στα 60 και στους ελεύθερους επαγγελματίες η 35ετία στα 60 αυξάνεται στα 62. Για τον δημόσιο και τον ευρύτερο δημόσιο τομέα, η 35ετία από τα 58 έτη αυξάνεται στα 60 και για τις
μητέρες ανηλίκων με 25ετία το όριο ηλικίας από τα 55 αυξάνεται στα 57.

-οι ασφαλισμένοι μετά το 1993 το 60ό έτος για μειωμένη σύνταξη αυξάνεται στο 62ο και από τα 65 με 15ετία, τώρα απαιτούνται 67 έτη ηλικίας.

-οι ασφαλισμένοι στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα, που το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης αυξάνεται από τα 60 στα 62 έτη.

-οι αγρότες, για τους οποίους αυξάνεται το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης από τα 65 στα 67.

Παραδείγματα:

Α) Μητέρα ασφαλισμένη στο ΙΚΑ με ανήλικο που θα συμπλήρωνε την 1-1-2013 τα 5.500 ένσημα, θα ελάμβανε πλήρη σύνταξη σε ηλικία 65 ετών (από 60 ετών που ισχύει φέτος) και μειωμένη στα 60 (55 από φέτος). Με την προσθήκη 2 ετών θα έχει το δικαίωμα στα 67 την πλήρη και στα 62 για μειωμένη. 

Β)Γυναίκα δημόσια υπάλληλος με 3 παιδιά και 25 έτη ασφάλισης, το 2013 θα εισέπραττε τη σύνταξη σε ηλικία 65 ετών (από 55 ετών που ισχύει έως και φέτος με 23 έτη ασφάλισης). Με την προσθήκη δύο ετών θα χρειάζεται να συμπληρώσει το 67ο.

9.Τι αλλάζει στις συντάξεις χηρείας;

Με το νέο Μνημόνιο δεν υπάρχουν μεγάλες αλλαγές σε σχέση με τις ισχύουσες με τον ν.3863/2010. Ουσιαστικά διατηρείται το υπάρχον καθεστώς που ισχύει στον ιδιωτικό τομέα, επεκτείνεται όμως και σε όσους λαμβάνουν σύνταξη λόγω θανάτου και από το Δημόσιο. Παράλληλα προβλέπεται αύξηση των ετών έγγαμης συμβίωσης, προκειμένου ο επιζών των συζύγων να δικαιωθεί σύνταξης. Καμία αλλαγή δεν γίνεται για συντάξεις που έχουν καταβληθεί ή θα καταβληθούν σε επιζώντες συζύγους, όταν ο θάνατος του ασφαλισμένου ή του συνταξιούχου επήλθε πριν τις 15-7-2010 και δεν προβλέπεται κανένα ηλικιακό όριο. Στην περίπτωση όμως που ο επιζών εργάζεται ή λαμβάνει σύνταξη χηρείας, καταβάλλεται πλήρης η σύνταξη για 3 χρόνια και μειώνεται στη συνέχεια κατά 50% μέχρι τη συμπλήρωση του 65ου έτους της ηλικίας.
Επισημαίνεται ότι στην περίπτωση που ο επιζών λαμβάνει σύνταξη και από δικό του δικαίωμα, η μείωση γίνεται τόσο στην κύρια όσο και στην επικουρική. Oι προϋποθέσεις είναι πλέον ίδιες για τους άνδρες και για τις γυναίκες, χωρίς εξαιρέσεις σε όλα τα Ταμεία.

10.Ποιοι εξαιρούνται από την περικοπή της 13^ης και 14^ης σύνταξης;

Εξαιρούνται οι τετραπληγικοί και παραπληγικοί, οι βαριά και οι πλήρως ανάπηροι, καθώς και όσοι έχουν υποστεί ακρωτηριασμό δύο άκρων. Επίσης, το συνολικό ετήσιο ποσό των δώρων Χριστουγέννων και Πάσχα καθώς και του επιδόματος αδείας που καταβαλλόταν στα πρόσωπα της περ. δ' της υποπαρ. Β.3. του ν. 3863/2010, επιμερίζεται σε
δωδεκάμηνη βάση και το ποσό που αντιστοιχεί κατά μήνα προσαυξάνει τη μηνιαία
σύνταξή τους.Real News 25/11/2012

Share