Η ΕΚΤ προχωρά σε απεριόριστες αγορές κρατικών ομολόγων διάρκειας μέχρι 3 ετών, με στόχο τη στήριξη του ευρώ και την έξοδο της Ευρωζώνης από την κρίση χρέους
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα διάβηκε χθες τον Ρουβίκωνα. Ο «τιμονιέρης» της Μάριο Ντράγκι ενεργοποίησε -όπως αναμενόταν- το «μπαζούκα» της ΕΚΤ, η οποία θα προχωρά εφεξής σε απεριόριστες αγορές κρατικών ομολόγων διάρκειας μέχρι και 3 ετών, με στόχο τη στήριξη του ευρώ και τον τερματισμό της κρίσης χρέους.
Με το νέο πρόγραμμα που ανακοινώθηκε και ονομάζεται «Aμεσες Νομισματικές Συναλλαγές» (Outright Monetary Transactions, OMT) ο «σούπερ Μάριο» ευελπιστεί να καλυφθεί το έλλειμμα πολιτικής που παρατηρείται εδώ και μήνες στην Ευρώπη και αφήνει στους κερδοσκόπους χώρο για δράση με αποτέλεσμα την εκτίναξη των ισπανικών και ιταλικών «σπρεντ» σε επίπεδα-ρεκόρ.
Στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε στη Φρανκφούρτη μετά την απόφαση διατήρησης του βασικού επιτοκίου του ευρώ στο 0,75%, ο 65χρονος κεντρικός τραπεζίτης υπογράμμισε ότι το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων της ΕΚΤ θα αφορά αποκλειστικά παρεμβάσεις από τη δευτερογενή αγορά, ενώ θα συνοδεύεται και από αυστηρούς όρους τους οποίους θα καθορίζουν οι μηχανισμοί στήριξης ESM και EFSF.
Παράλληλα, δήλωσε ότι θα αναζητηθεί και η συμμετοχή του ΔΝΤ στην εποπτεία και τον προσδιορισμό των όρων. Οι αγορές τίτλων θα αναστέλλονται σε περίπτωση που είτε ο στόχος του προγράμματος θα έχει επιτευχθεί, είτε η χώρα δεν ευθυγραμμίζεται με τους όρους του προγράμματος διάσωσης που το συνοδεύουν, εξήγησε ο κ. Ντράγκι.
Το πρόγραμμα δεν θα αφορά μόνο χώρες που θα αιτηθούν στο μέλλον διάσωση αλλά και κράτη τα οποία βρίσκονται ήδη σε μνημόνιο, υπό την προϋπόθεση ότι θα έχουν αποκτήσει πρόσβαση στις αγορές. Εξήγησε δε ότι δεν υπάρχει κάποιο όριο για το ποσό που θα χρησιμοποιηθεί για τις αγορές τίτλων, προσθέτοντας ότι οι αγορές ομολόγων θα είναι «αποστειρωμένες» (για τις αγορές που θα γίνονται θα εξισορροπούνται με άλλες πωλήσεις ενεργητικού από την κεντρική τράπεζα προκειμένου να μην υπάρχει τύπωμα χρήματος).
«Είμαστε ξεκάθαρα εντός του πλαισίου της εντολής μας, δρούμε ανεξάρτητα», υπογράμμισε ο Μ. Ντράγκι, επαναλαμβάνοντας ότι οι φόβοι για τη βιωσιμότητα του ευρώ δεν έχουν βάση. «Το ευρώ είναι μη αναστρέψιμο», ξεκαθάρισε. Σχολιάζοντας την απόφαση ο Ευρωπαίος επίτροπος Oλι Ρεν τόνισε πως οι αποφάσεις της ΕΚΤ κινούνται προς την κατεύθυνση ανάκτησης της εμπιστοσύνης των επενδυτών και κάλεσε κάθε ευρωπαϊκή χώρα να λάβει αποφασιστική δράση στην κατεύθυνση μείωσης του ελλείμματός της.
Aμεση υπήρξε επίσης η αντίδραση της γερμανικής κεντρικής τράπεζας, της Μπούντεσμπανκ, που επιβεβαίωσε ότι ο επικεφαλής της Γενς Βάιντμαν ήταν ο μοναδικός τραπεζίτης που εξέφρασε την αντίθεσή του στο νέο πρόγραμμα αγοράς κρατικών ομολόγων. Oπως προειδοποιεί η Μπούντεσμπανκ, είναι ορατός ο κίνδυνος το νέο πρόγραμμα αγοράς ομολόγων να αποτελέσει αντικίνητρο να προχωρήσουν οι αναγκαίες μεταρρυθμίσεις.
Η νομισματική πολιτική κινδυνεύει να καταστεί εξαρτημένη από τη δημοσιονομική πολιτική, εξηγεί επίσης η γερμανική κεντρική τράπεζα, κρούοντας παράλληλα τον κίνδυνο η ΕΚΤ να χάσει ακόμη και την αξιοπιστία της.
Σημαντικές για την άμυνα των κρατών-μελών της Ευρωζώνης απέναντι στις κερδοσκοπικές πιέσεις χαρακτηρίζει τις αποφάσεις της ΕΚΤ το ΠΑΣΟΚ. «Εστω και αργά» υπογραμμίζεται «τέτοιες παρεμβάσεις μπορούν να σπάσουν τον φαύλο κύκλο».
Ευφορία προκάλεσαν, χθες, στους επενδυτές οι ανακοινώσεις για το σχέδιο αγοράς κρατικών ομολόγων από την ΕΚΤ με στόχο την αποκλιμάκωση του κόστους δανεισμού για χώρες όπως η Ισπανία και η Ιταλία. Η είδηση, παρόλο που σε σημαντικό βαθμό ήταν αναμενόμενη, τόνωσε το κλίμα και «πυροδότησε» ράλι στις μετοχές εκατέρωθεν του Ατλαντικού. Είναι ενδεικτικό πως στην Ευρώπη η Φρανκφούρτη έκλεισε στο +2,91% και το Παρίσι στο +3,06%.
Οι αμερικανικοί δείκτες εκτινάχθηκαν στα υψηλότερα επίπεδα από το 2008. Κέρδη κατέγραψε και το ευρώ, που ενισχύθηκε έναντι του αμερικανικού νομίσματος από τα 1,2564 στα 1,2645 δολάρια.
ΟΛΑΝΤ - ΚΑΜΕΡΟΝ
Καλωσόρισαν τις ανακοινώσεις
«H EKT έδρασε εντός του πλαισίου της αποστολής της που είναι να στηρίζει την ανάπτυξη», δήλωσε ο πρόεδρος της Γαλλίας Φρανσουά Ολάντ στη διάρκεια συνάντησης με τον Ντέιβιντ Κάμερον. Απηύθυνε νέα έκκληση προς το σύνολο των Ευρωπαίων ηγετών, να λάβουν ουσιαστικές αποφάσεις για την Ελλάδα και την Ισπανία, στην Σύνοδο Κορυφής του Οκτωβρίου. Από την πλευρά του και ο κ. Κάμερον καλωσόρισε τις ανακοινώσεις της ΕΚΤ, τονίζοντας πως πρόκειται για αποφάσεις σημαντικές.
Β. ΣΟΪΜΠΛΕ
Προοδεύει η Ελλάδα
«Η ανεξαρτησία της ΕΚΤ είναι πολύτιμη», δήλωσε μετά τις ανακοινώσεις Ντράγκι ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, σπεύδοντας να προσθέσει: «Θα υπήρχε μεγάλο πρόβλημα αν επιλέγαμε να επιλύσουμε ζητήματα δημοσιονομικής φύσεως μόνο μέσω της νομισματικής πολιτικής». Με τα λεγόμενά του αυτά επιχείρησε να απαντήσει σε όλους εκείνους που θεωρούν πως μόνο η ΕΚΤ και η νομισματική της πολιτική μπορούν να σώσουν το ευρώ.
Ο Γερμανός υπ. Οικονομικών, μιλώντας σε τελετή βράβευσης του Μ. Ντράγκι στο Πότσνταμ, έκανε λόγο επίσης για σημαντική δημοσιονομική πρόοδο της Ελλάδας, της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας. χαιρετιζουν το «μπαζουκα»
Τα διεθνή ΜΜΕ
«Guardian»
Με τίτλο «Η ΕΚΤ ξεκινά την απεριόριστη αγορά ομολόγων στην πιο τολμηρή της προσπάθεια να θέσει τέλος στην κρίση του ευρώ» η βρετανική «Guardian» τονίζει ότι ο Μάριο Ντράγκι υπερπήδησε τους φόβους της Γερμανίας και ανακοίνωσε την παρέμβαση από πλευράς ΕΚΤ.
«Wall Street Journal»
Στο άρθρο της με τίτλο «Η ΕΚΤ αποκαλύπτει το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων», η διαδικτυακή έκδοση της «WSJ» φιλοξενεί την άποψη οικονομολόγου που υποστηρίζει ότι ο Ντράγκι «έβαλε το μπαζούκα που βοηθά την Ευρωζώνη να κερδίσει χρόνο», αλλά και ταυτόχρονα ότι αυτό είναι το όριο όσων μπορεί να κάνει η ΕΚΤ για να βοηθήσει τις κυβερνήσεις.
«Financial Times Deutschland»
Η γερμανική έκδοση των «Financial Times» τιτλοφορείται «Προστασία και ασπίδα για το ευρώ» και κάνει λόγο για την αποφασιστικότητα με την οποία αντιμετωπίζει την ευρω-κρίση ο Μάριο Ντράγκι και για το μήνυμα που στέλνει προς τους πολιτικούς, ότι πρέπει και εκείνοι να αναλάβουν την ευθύνη που τους αναλογεί.
«DIE Welt»
Η γερμανική «Welt» δημοσιεύει στη διαδικτυακή της έκδοση άρθρο με τίτλο «Οι αγορές γιορτάζουν τον θάνατο της Bundesbank», όπου αναφέρει ότι η Γερμανία φοβόταν πολύ την απεριόριστη αγορά ομολόγων, ωστόσο τονίζει ότι τελικά το Βερολίνο είναι κερδισμένο, γιατί ο Ντράγκι το έσωσε από την αναπόφευκτη οικονομική ύφεση.
Κατερίνα Κοσμά
kosma@pegasus.gr
ΜΑΔΡΙΤΗ
Συγκρατημένη αντίδραση από τη Μέρκελ
Την ώρα που ο Μάριο Ντράγκι μονοπωλούσε τα φώτα της δημοσιότητας στη Φρανκφούρτη, η Ανγκελα Μέρκελ συναντούσε τον Μαριάνο Ραχόι στη Μαδρίτη για να συζητήσουν την κρίση στην Ευρωζώνη.
Σχολιάζοντας τις ανακοινώσεις του επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, η Γερμανίδα καγκελάριος φάνηκε συγκρατημένη, λέγοντας ότι η ΕΚΤ ενεργεί «στο πλαίσιο της ανεξαρτησίας και του καταστατικού της» και προσθέτοντας ότι «είναι υπεύθυνη για τη σταθερότητα, την αξία του νομίσματος και τη λήψη των κατάλληλων αποφάσεων».
Είναι κοινό μυστικό, άλλωστε, ότι η Μέρκελ συμμερίζεται τις θέσεις του προέδρου της Bundesbank, Γιενς Βάιντμαν, ο οποίος καταψήφισε το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων. Από την πλευρά του, ο Ισπανός πρωθυπουργός δεν θέλησε να ανοίξει τα χαρτιά του για το τι πρόκειται να κάνει η Μαδρίτη. Από τις ανακοινώσεις Ντράγκι κατέστη ακόμη πιο σαφές ότι εάν η Ισπανία θέλει να ενταχθεί στο πρόγραμμα αγοράς ομολόγων, θα πρέπει να υπογράψει το σχετικό μνημόνιο με την ΕΕ και το ΔΝΤ.
Ο Ραχόι, όμως, δεν προτίθεται να λάβει άμεσα νέα μέτρα και έτσι διεμήνυσε ότι θα περιμένει να διευκρινιστούν ακριβώς οι προϋποθέσεις που θα θέσει η ΕΚΤ για να προχωρήσει στην αγορά ισπανικών ομολόγων.
Η ισπανική κυβέρνηση έχει άλλωστε μπροστά της τρεις σημαντικές ημερομηνίες: στα τέλη Σεπτεμβρίου την αξιολόγηση του ισπανικού χρέους από τη Moody's, την έκθεση για την κατάσταση των τραπεζών της χώρας και τις τοπικές εκλογές του Οκτωβρίου, εν όψει των οποίων το κυβερνών Λαϊκό Κόμμα δεν θέλει να κάνει άλλες περικοπές.
ΘΕΡΜΗ ΥΠΟΔΟΧΗ ΑΠΟ ΛΑΓΚΑΡΝ
Ετοιμο να βοηθήσει το ΔΝΤ
Ετοιμη να συνεργαστεί με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα επί του προγράμματος αγορών ομολόγων των χωρών που δέχονται βοήθεια από τους μηχανισμούς στήριξης της ζώνης του ευρώ (τον ESM και τονEFSF) δηλώνει η γενική διευθύντρια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, με γραπτή δήλωση που εξέδωσε αμέσως μετά τις ανακοινώσεις του κ. Ντράγκι.
«Χαιρετίζουμε ζωηρά -αναφέρει η κ. Λαγκάρντ- το νέο σχέδιο παρέμβασης της ΕΚΤ στην αγορά χρέους των χωρών». Τονίζει χαρακτηριστικά ότι το Ταμείο «είναι έτοιμο να συνεργαστεί εντός των ορίων της αποστολής του».
Σύμφωνα με ενημερωμένες πηγές, στο ΔΝΤ θεωρούν πολύ σημαντική εξέλιξη την απόφαση της ΕΚΤ να εισαγάγει το πρόγραμμα «Αμεσες Νομισματικές Συναλλαγές» (Outright Monetary Transactions, OMT) και πιστεύουν ότι θα επιλύσει πολλά προβλήματα της Ευρωζώνης.
Αναφορικά με την Ελλάδα έγινε γνωστό ότι η απόφαση που ανακοίνωσε ο κ. Ντράγκι θα είναι ένα καλό εργαλείο για την Εκθεση Βιωσιμότητας (DSA) του ελληνικού χρέους, που είναι απαραίτητη για την εκταμίευση της επόμενης δόσης.
Σημαντικό βήμα
Στην ανακοίνωσή της, η κ. Λαγκάρντ αναφέρει επίσης: «Η αποφασιστική εφαρμογή του νέου προγράμματος παρέμβασης θα βοηθήσει στην επιδιόρθωση της μετάδοσης ρευστότητας και θα στηρίξει τις προσπάθειες των χωρών για την εξασφάλιση χρηματοδότησης με λογικό κόστος, καθώς προσπαθούν να εφαρμόσουν μια βιώσιμη μακροοικονομική προσαρμογή. Θεωρούμε την κίνηση της ΕΚΤ ως ένα σημαντικό βήμα προς την ενδυνάμωση της σταθερότητας και της ανάπτυξης της Ευρωζώνης».