Επισημαίνοντας ότι κατά το Σύνταγμα αποτελεί πρωταρχική υποχρέωση της πολιτείας να σέβεται και να προστατεύει την αξία του ανθρώπου, η Δικαιοσύνη δέχεται ως όριο κάθε πολιτειακής πράξης "να διατηρούνται εκείνες οι συνθήκες διαβίωσης του πολίτη που θα του επιτρέπουν να ζει με αξιοπρέπεια".
Έτσι γίνεται δεκτό ότι μπορεί να υπάρξει και πλήρες "πάγωμα" της εξόφλησης, με μηδενικές δόσεις σε ειδικές περιπτώσεις, όπως για όσους βρίσκονται σε μακρόχρονη ανεργία, αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα υγείας και το εισόδημά τους δεν φθάνει για να καλύψει τις βασικές βιοτικές τους ανάγκες.
Πρόκειται για δικαστική απόφαση-σταθμό, που βάζει ως όριο τη διατήρηση των συνθηκών διαβίωσης που επιτρέπουν στον οφειλέτη να ζει με αξιοπρέπεια, δέχεται ότι αν δεν "παγώσει" άμεσα το χρέος και τις δόσεις τουλάχιστον για 1 έτος, τότε θα στερηθεί ο οφειλέτης τη δυνατότητα αξιοπρεπούς διαβίωσης και το δικαστήριο "θα έχει προκρίνει την ικανοποίηση περιουσιακών δικαιωμάτων έναντι της αξίας του ανθρώπου, σε αντίθεση με τη θεμελιώδη συνταγματική διάταξη (για σεβασμό στην ανθρώπινη αξία) που πρέπει να διαπνέει το δίκαιο και την ερμηνεία του".
Η υπόθεση της Καβάλας
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση που αντιμετώπισε το Ειρηνοδικείο Καβάλας, όπου 51χρονη (χήρα εδώ και 25 χρόνια), μητέρα δύο παιδιών έφθασε να χρωστά σε τρεις τράπεζες συνολικά 61.600 ευρώ από πιστωτικές κάρτες που ανέβαιναν στα ύψη με τόκους υπερημερίας κλπ από τις αρχές του 2009, όταν απολύθηκε από τη δουλειά της.
Το Ειρηνοδικείο έκρινε ότι η μηνιαία σύνταξη δεν επαρκεί να καλύψει τις στοιχειώδεις βιοτικές της ανάγκες που ξεπερνούν τα 560€ και γι' αυτό διέταξε μηδενικές καταβολές δόσεων για 1 χρόνο, οπότε θα ξανακριθεί εάν έχει βελτιωθεί η κοινωνικοοικονομική της κατάσταση.
Επέτρεψε να ρευστοποιηθεί μικρή ακίνητη περιουσία για μερική ικανοποίηση των τραπεζών απαγορεύοντας τη δέσμευση και εκποίηση της κύριας κατοικίας της.
Έρευνα της ΕΚΠΟΙΖΩ για παραπλάνηση υπερχρεωμένων νοικοκυριών
Η ΕΚΠΟΙΖΩ ζητά από τη Γενική Γραμματεία Καταναλωτή να ασκήσει άμεσα ελέγχους και να επιβάλλει τις προβλεπόμενες κυρώσεις σε όσους εκμεταλλεύονται το Ν. 3869/2010 για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά.
Ειδικότερα, τους τελευταίους μήνες η ΕΚΠΟΙΖΩ έχει λάβει δεκάδες καταγγελίες για γραφεία συμβούλων που, χωρίς καμία νομιμοποίηση, όπως καταγγέλλει, ζητούν μεγάλες χρηματικές προκαταβολές και αμοιβές ανά οφειλέτη για τη "διαμεσολάβηση" για εξωδικαστικές ρυθμίσεις και παροχή συμβουλών σε σχέση με τον νόμο για τη ρύθμιση οφειλών.
Μάλιστα, καταγγέλλεται ότι τα γραφεία αυτά καλούν στην τύχη από τον τηλεφωνικό κατάλογο και ρωτούν αν υπάρχει στην οικογένεια άτομο ή γνωστός που έχει χρέη σε τράπεζες.
"Όσο η στάση των τραπεζών δεν οδηγεί σε καμία ουσιαστική λύση των προβλημάτων των υπερχρεωμένων οφειλετών, τόσο ξεφυτρώνουν ολοένα και περισσότεροι διαμεσολαβητές εξωδικαστικού συμβιβασμού ή ακόμα και δικαστικής συνδρομής" σημειώνει η ΕΚΠΟΙΖΩ.
Υπενθυμίζει επίσης, ότι σύμφωνα με το Ν. 3869/2010 για τους υπερχρεωμένους, η προσπάθεια εξωδικαστικού συμβιβασμού πραγματοποιείται με τη συνδρομή του Συνηγόρου του Καταναλωτή, του Μεσολαβητή Τραπεζικών Επενδυτικών Υπηρεσιών, των Ενώσεων Καταναλωτών και φορέων που έχουν αναρτηθεί στην ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας Καταναλωτή και των δικηγόρων.
Η ΕΚΠΟΙΖΩ καλεί και τους δανειολήπτες να είναι ιδιαίτερα επιφυλακτικοί με όσες διαφημίσεις αναφέρονται σε "διαμεσολαβητές" δανείων, εξωδικαστικού συμβιβασμού κτλ. και να εμπιστεύονται μόνον τους φορείς που έχει ανακοινώσει η Γενική Γραμματεία Καταναλωτή στην ιστοσελίδα της (www.efpolis.gr).