Ηδη, είκοσι ιδιοκτήτες ιδιωτικών σχολείων προχώρησαν σε περικοπές στις αποδοχές των εργαζομένων, επικαλούμενοι μείωση των μαθητών και πτώση της κερδοφορίας των σχολείων τους. Μόνο που η εικόνα αυτή απέχει πολύ από την πραγματικότητα.
Πρόσφατη έρευνα που πραγματοποίησε το Ινστιτούτο Εκπαίδευσης ΙΝΕ/ ΓΣΕΕ-ΟΙΕΛΕ βασισμένη σε στοιχεία της ICAP, του υπουργείου Παιδείας και των δημοσιευμένων ισολογισμών 68 ιδιωτικών σχολείων, καταρρίπτει τους ισχυρισμούς αυτούς και αποδεικνύει πως ο χώρος των ιδιωτικών εκπαιδευτηρίων εξακολουθεί να είναι ένας από τους ελάχιστους κλάδους της ιδιωτικής οικονομίας που δεν έχει δεχτεί τις συνέπειες της κρίσης.
Τα πτυχία
Δύο αναμφισβήτητα στοιχεία οδηγούν στο συμπέρασμα αυτό:
1 Τα οικονομικά μεγέθη και οι χρηματοοικονομικοί δείκτες που καταγράφουν κερδοφορία των ιδιωτικών σχολείων με βάση στοιχεία κλαδικής μελέτης της ICAP και τους δημοσιευμένους ισολογισμούς 68 ιδιωτικών σχολείων. Συγκεκριμένα, η κερδοφορία των ιδιωτικών σχολείων έχει αυξηθεί εντυπωσιακά την τελευταία τριετία, με αποτέλεσμα να φτάσει τα 265 εκατομμύρια ευρώ.
2 Ο μαθητικός πληθυσμός των ιδιωτικών σχολείων, όχι μόνο δεν έχει υποστεί μείωση, αλλά εμφανίζει οριακή αύξηση σε σχέση με τις προηγούμενες δύο δεκαετίες. Μάλιστα η προηγούμενη χρονιά (2010-2011) από άποψη μαθητικού δυναμικού είναι η τρίτη καλύτερη της τριακονταετίας. Τη χρονιά αυτή οι μαθητές των ιδιωτικών σχολείων είναι 90.300 και αντιστοιχούν στο 6,5% του συνολικού μαθητικού πληθυσμού.
Η έρευνα βασίστηκε στους ισολογισμούς 68 ιδιωτικών εκπαιδευτηρίων τα οποία και υποχρεούνται να τους δημοσιοποιούν. Στα σχολεία αυτά δεν συμπεριλαμβάνονται τα Αρσάκεια, το Κολλέγιο Αθηνών και Ψυχικού, το Αμερικανικό Κολλέγιο Ανατόλια, επειδή δεν λειτουργούν με τη μορφή Α.Ε. ή ΕΠΕ. Από την έρευνα προέκυψε ότι:
* Τα έσοδα των 68 εκπαιδευτικών επιχειρήσεων σημείωσαν σημαντική αύξηση κατά την τριετία 2008-2010 και διαμορφώθηκαν στα 265 εκατομμύρια ευρώ.
* Η βραδύτερη αύξηση του κόστους, στο οποίο το κόστος εργασίας είναι το σημαντικότερο στοιχείο, αυξήθηκε αλλά με αργότερο ρυθμό. Ετσι, το περιθώριο μεικτού κέρδους ανέβηκε στο 21,50%.
* Τα προ φόρου κέρδη αυξήθηκαν εντυπωσιακά. Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό ότι το 2007 οι 68 επιχειρήσεις είχαν συνολικά ζημιές, το 2010 πραγματοποίησαν κέρδη ύψους 6,2 εκατομμυρίων. Το γεγονός αυτό κρίνεται ιδιαίτερα σημαντικό, δεδομένου ότι το 2010 ο ιδιωτικός τομέας είχε στο σύνολό του ζημιές και υπογραμμίζει τη δυναμικότητα και την ευρωστία της ιδιωτικής εκπαίδευσης. Αποτέλεσμα της βελτίωσης της κερδοφορίας ήταν η αύξηση της αποδοτικότητας στο 7,05%.
* Ταυτόχρονα, τα καθαρά πάγια αυξήθηκαν σε μικρό βαθμό, γεγονός που φανερώνει ότι η επενδυτική δραστηριότητα ήταν περιορισμένη.
Στην ίδια έρευνα του ΙΝΕ/ΓΣΕΕ-ΟΙΕΛΕ, εκτός από τα οικονομικά μεγέθη, παρουσιάζεται η εξέλιξη του μαθητικού πληθυσμού των ιδιωτικών σχολείων με βάση τα επίσημα στοιχεία του υπουργείου Παιδείας για την τριακονταετία 1981-2011. Σύμφωνα με αυτά:
* Ο συνολικός μαθητικός πληθυσμός των ιδιωτικών νηπιαγωγείων ύστερα από μια μακρόχρονη περίοδο ύφεσης που κράτησε από το 1990 μέχρι το 2005, γνώρισε εκρηκτική αύξηση από το 2006 έως και το 2010. Η αύξηση αυτή καλύπτει τις όποιες αυξομειώσεις έχουν σημειωθεί στους μαθητές της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
* Από το 2004 και μετά, το ποσοστό των μαθητών σε ιδιωτικά δημοτικά σχολεία παρουσιάζει σταθερότητα και κυμαίνεται από 7,1 έως 7,3% του συνολικού μαθητικού δυναμικού των δημοτικών σχολείων της χώρας.
* Μικρή μείωση κατά 0,4 ποσοστιαίες μονάδες (από 5,6% το 2007-8 σε 5,2% το 2010-2011) παρουσιάζει ο μαθητικός πληθυσμός των ιδιωτικών γυμνασίων. Το γεγονός αυτό οφείλεται κατά κύριο λόγο στις αυξήσεις που εμφανίζουν τα δίδακτρα στις εισαγωγικές τάξεις.
* Μικρή μείωση κατά 0,9 ποσοστιαίες μονάδες (από 7,4% το 2007-2008 σε 6,5% το 2010-2011) παρουσιάζει επίσης ο μαθητικός πληθυσμός των ιδιωτικών γενικών λυκείων. Είναι χαρακτηριστικό ότι σε ιδιωτικά γυμνάσια και λύκεια η μικρή αυτή πτώση ξεκινά περίπου το 2008, όταν έχουν κορυφωθεί οι επιπτώσεις από την απελευθέρωση των διδάκτρων.
* Σε γενικές γραμμές, ο συνολικός μαθητικός πληθυσμός των ιδιωτικών σχολείων την τελευταία δεκαετία βρίσκεται σε οριακή αύξηση σε σχέση με τις προηγούμενες δύο δεκαετίες.
Για colpo grosso που επιχειρούν οι σχολάρχες εις βάρος των εκπαιδευτικών τους κάνει λόγο ο πρόεδρος της ΟΙΕΛΕ Μιχ. Κουρουτός. «Ενώ η ΟΙΕΛΕ έχει σκύψει με ενδιαφέρον πάνω από τα λίγα ιδιωτικά σχολεία που αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα μείωσης του μαθητικού τους δυναμικού, κάποιοι σχολάρχες επιχειρούν βίαια και παράνομα να μειώσουν το μισθολογικό κόστος των σχολείων τους. Πίσω από την ενέργεια αυτή δεν κρύβεται μόνο η κατά 32 εκατομμύρια ευρώ ετήσια ενίσχυση των προσωπικών τους ταμείων. Κρύβεται η απόπειρα για διάλυση της δημόσιας εκπαίδευσης, μέσω της ίδρυσης εκατοντάδων νέων ιδιωτικών σχολικών μονάδων με δραματικά μειωμένο το μισθολογικό κόστος».