ΟΣΟ ΑΥΞΑΝΟΝΤΑΙ ΟΙ ΑΝΕΞΟΦΛΗΤΟΙ ΤΟΣΟ ΔΕΗ, ΟΤΕ, ΚΑΙ ΕΥΔΑΠ «ΔΙΕΥΚΟΛΥΝΟΥΝ»
Παρατείνοντας το διάστημα εξόφλησης των λογαριασμών τους, χιλιάδες νοικοκυριά σ' ολόκληρη την επικράτεια προσπαθούν να κάνουν οικονομία για ν' αντεπεξέλθουν σε άλλες, πιο επείγουσες ανάγκες τους. Λογαριασμοί της ΔΕΗ, κινητής και σταθερής τηλεφωνίας, των κατά τόπους εταιρειών ύδρευσης και του φυσικού αερίου ξεχνιούνται κλειστοί μέσα σε συρτάρια και καταχωρίζονται κατά εκατοντάδες ως «ληξιπρόθεσμοι».
Πρόκειται για ένα φαινόμενο που έχει θορυβήσει τις επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας, που παρατηρούν τις «τρύπες» στα αποθεματικά τους ν' αυξάνονται, αλλά και τις καταναλωτικές οργανώσεις, που πιέζουν ασφυκτικά για παρατάσεις προς όφελος των πελατών τους.
Αν και προσπαθούν να δείξουν ένα πιο «φιλικό» πρόσωπο, βάζοντας μπρος όλους τους διαθέσιμους μηχανισμούς «εταιρικής κοινωνικής ευθύνης», ΔΕΚΟ και ιδιώτες προμηθευτές φυσικά δεν σταματούν να αποστέλλουν κανονικά τους λογαριασμούς. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, δεν φαίνονται απρόθυμοι να προχωρήσουν σε ρύθμιση των οφειλών των πελατών τους -εφόσον, βέβαια, εκείνοι κάνουν αίτηση για το σχετικό διακανονισμό έγκαιρα και φανούν τυπικοί ως προς την καταβολή των συμφωνηθέντων ποσών.
* ΔΕΗ: Το μεγαλύτερο πρόβλημα ληξιπρόθεσμων οφειλών εντοπίζεται στη ΔΕΗ που, παραδοσιακά, στέλνει τους πιο «τσουχτερούς» λογαριασμούς -ελέω διαφόρων «τελών» που συνεισπράττονται με το λογαριασμό ρεύματος.
Η αξία των απλήρωτων λογαριασμών σε καθυστέρηση το 2011 είναι αυξημένη κατά τουλάχιστον 30% σε σχέση με την περσινή χρονιά, ενώ περίπου το 8% επί του συνολικού αριθμού των «ρολογιών» της ΔΕΗ έχουν χρωστούμενα για διάστημα 6 μηνών. Το συνολικό χρέος ξεπερνά τα 400 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 140 είναι κρατικές οφειλές.
Η μεγαλύτερη ζημιά, εν τούτοις, δεν γίνεται τόσο με τα οικιακά τιμολόγια όσο με τις εμπορικές επιχειρήσεις, που κλείνουν «φεσώνοντας» κανονικά τη ΔΕΗ.
Η ΔΕΗ εμφανίζεται πρόθυμη να διευκολύνει τους πελάτες της μέσω της διαδικασίας του διακανονισμού -εφόσον αυτή γίνει έγκαιρα. Δηλαδή, αφού ο καταναλωτής αφήσει απλήρωτο έναν λογαριασμό και εφόσον παρουσιαστεί σε υποκατάστημα της ΔΕΗ πριν λήξει και ο δεύτερος κατά σειρά (σ.σ. στο δεύτερο λογαριασμό περιλαμβάνεται και η ειδοποίηση διακοπής), έχει τη δυνατότητα να κάνει διακανονισμό και να πληρώσει τα οφειλόμενα σε δόσεις.
Με βάση τον ισχύοντα Κώδικα Προμήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας, διακοπή ηλεκτροδότησης δεν μπορεί να γίνει αν δεν παρέλθει διάστημα 44 ημερών (30 εργάσιμες + 14 ημέρες έπειτα από προειδοποίηση) από την ημέρα που η οφειλή καταστεί ληξιπρόθεσμη. Στην πράξη η προθεσμία είναι μεγαλύτερη, επειδή η ΔΕΗ ειδοποιεί τους πελάτες της που δεν έχουν πληρώσει τον προηγούμενο λογαριασμό με ειδικό μήνυμα που αναγράφεται στον επόμενο, ο οποίος εκδίδεται έπειτα από δύο μήνες.
Με βάση το νέο Κώδικα Προμήθειας που έχει ήδη συνταχθεί και τεθεί σε διαβούλευση από τη ΡΑΕ, με προοπτική να εφαρμοστεί στα τέλη Οκτωβρίου, ορίζονται ακόμη μεγαλύτερες προθεσμίες (φτάνουν μέχρι και τους 6 μήνες), ενώ το κυριότερο είναι ότι προβλέπονται αναλυτικά οι πρόνοιες για τις ευπαθείς κοινωνικές ομάδες.
* ΟΤΕ: Με τη σταθερή τηλεφωνία του ΟΤΕ είναι κάπως πιο «χαλαρά» τα πράγματα, αφού, όπως αναφέρουν στην «Ε» αρμόδιοι του Οργανισμού, «ο πελάτης συνεχίζει να έχει τηλέφωνο και, κατ' επέκταση, δυνατότητα επικοινωνίας, ακόμα και μετά τη διακοπή». Αφού, δηλαδή, παρέλθει η ημερομηνία λήξης πληρωμής του λογαριασμού και εφόσον δεν εξοφληθεί ούτε μέσα στις επόμενες 15 ημέρες, γίνεται η λεγόμενη «προσωρινή διακοπή»: κόβονται μόνο οι εξερχόμενες κλήσεις -ο καταναλωτής μπορεί να δέχεται τηλεφωνήματα αλλά όχι να κάνει ο ίδιος, παρά μόνο στα τριψήφια νούμερα έκτακτης ανάγκης.
Εάν έπειτα από αλλεπάλληλες τηλεφωνικές υπενθυμίσεις παραμένει η οφειλή, 3 μήνες μετά την πρώτη επικοινωνία αποστέλλεται ενημερωτική επιστολή, ενώ ύστερα από ένα εξάμηνο ακολουθεί η οριστική διακοπή της σύνδεσης.
Σε κάθε περίπτωση, όπως αναφέρεται, δυνατότητα διακανονισμού της οφειλής σε δόσεις υπάρχει. Εάν πρέπει να γίνει και επανασύνδεση κομμένης τηλεφωνικής γραμμής, γίνεται με τη χρέωση ενός μικρού τέλους επανασύνδεσης (περίπου 7,5 ―), το οποίο ενσωματώνεται σε επόμενο λογαριασμό.
* Επιχειρήσεις ύδρευσης-αποχέτευσης: Σημαντικά αυξημένο είναι το ποσοστό των πολιτών που παρατείνουν την καταληκτική ημερομηνία εξόφλησης των λογαριασμών των δημοτικών επιχειρήσεων ύδρευσης-αποχέτευσης, αν και λίγοι είναι εκείνοι που έχουν μεγάλες οφειλές.
Στην περίπτωση της ΕΥΔΑΠ απαιτείται μεγάλος μηχανισμός για να γίνει το σφράγισμα του ρολογιού και να κοπεί το νερό, αφού η όλη η διαδικασία γίνεται χειρωνακτικά. Οπως, μάλιστα, αναφέρει άνθρωπος της επιχείρησης, «η ΕΥΔΑΠ δεν αντιμετωπίζει μεγάλο πρόβλημα με τους ληξιπρόθεσμους λογαριασμούς, αφού το χαμηλό τιμολόγιο επέτρεπε διαχρονικά να εξοφλούνται οι λογαριασμοί σχετικά άμεσα».
Οπως εξηγεί, οι περισσότεροι λογαριασμοί που αφορούν απλά νοικοκυριά σπάνια ξεπερνούν τα 30-40 ― ανά τρίμηνο, ενώ διακοπή της υδροδότησης γίνεται εφόσον συσσωρευτούν πολλοί ληξιπρόθεσμοι που αθροιστικά εμπεριέχουν μεγάλα ποσά.
Αλλωστε, πολιτική της ΕΥΔΑΠ είναι να μην προχωράει σε διακοπή της υδροδότησης, εκτός κι αν η οφειλή είναι μεγάλη (άνω των 100-150 ―) ή έχουν μείνει απλήρωτοι λογαριασμοί που αντιστοιχούν σε περίοδο ενός έτους.
* Φυσικό αέριο: Στον ίδιο «χορό» των απλήρωτων λογαριασμών έχουν μπει και οι εταιρείες φυσικού αερίου. Κατά 200% αυξήθηκαν μέσα σε ένα χρόνο οι διακανονισμοί πελατών για τη σταδιακή αποπληρωμή των λογαριασμών φυσικού αερίου, όπως πρόσφατα δημοσιοποίησε η ΕΠΑ Αττικής. Σε περισσότερες από 500 περιπτώσεις, μάλιστα, ζητείται η ρύθμιση της οφειλής με δόσεις από 6 έως και 12 μήνες. *