Γαλλία και Ιταλία επισπεύδουν τη λήψη και εφαρμογή των μέτρων λιτότητας
Νέα δυσάρεστη έκπληξη επεφύλασσαν χθες οι οίκοι αξιολόγησης στους επενδυτές, με την υποβάθμιση της Κύπρου και τις φήμες περί υποβάθμισης της Γαλλίας να αντιστρέφουν το προηγούμενο θετικό κλίμα, επαναφέροντας στο προσκήνιο τους φόβους για κλιμάκωση της κρίσης χρέους στην Ευρωζώνη.
 |
| Ο πρόεδρος της Γαλλίας, Νικολά Σαρκοζί ζήτησε από τους οικονομικούς υπουργούς του να παρουσιάσουν νέα μέτρα για τη μείωση του ελλείμματος της χώρας. |
Ο Γάλλος πρόεδρος, Νικολά Σαρκοζί, διέκοψε τις διακοπές του και επέστρεψε στο Παρίσι, συγκαλώντας έκτακτη σύσκεψη με την παρουσία του υπουργού Οικονομικών, Φρανσουά Μπαρουέν, την υπουργό Προϋπολογισμού, Βαλερί Πεκρές, αλλά και τον διοικητή της γαλλικής κεντρικής τράπεζας, Κριστιάν Νουγιέ.
Ο κ. Σαρκοζί ζήτησε από τα οικονομικά στελέχη της κυβέρνησης να παρουσιάσουν νέα μέτρα για τη μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος, ώστε να αποφευχθεί ο κίνδυνος υποβάθμισης της γαλλικής οικονομίας. Παράλληλα, ο κ. Σαρκοζί απηύθυνε έκκληση προς όλες τις πολιτικές παρατάξεις να εγκρίνουν την πρόταση για συνταγματική διάταξη που θα περιορίζει τα μελλοντικά ελλείμματα.
Η Γαλλία - η περισσότερο χρεωμένη μεταξύ των έξι χωρών-μελών της Ευρωζώνης με αξιολόγηση ΑΑΑ - έχει δεσμευθεί για μείωση του ελλείμματος στο 4,6% του ΑΕΠ την επόμενη χρονιά και στο 3% το 2013, έναντι ελλείμματος 7,1% το 2010 και εκτιμήσεις για 5,7% φέτος.
Με δημόσιο χρέος περίπου στο 85% του ΑΕΠ, η Γαλλία έχει βρεθεί τον τελευταίο καιρό στο προσκήνιο, εν μέσω ανησυχιών ότι οι οίκοι θα «στερήσουν» από τη χώρα την αξιολόγηση ΑΑΑ.
Οι φήμες περί υποβάθμισης του αξιόχρεου της Γαλλίας οδήγησαν σε νέα «βουτιά» τις αγορές, εξανεμίζοντας τα κέρδη κατά τις πρώτες ώρες της συνεδρίασης. Τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια «καταποντίσθηκαν» με Παρίσι, Φραγκφούρτη, Μαδρίτη και Μιλάνο να καταγράφουν απώλειες πάνω από 5%. Η τάση αποφυγής ρίσκου έστρεψε και πάλι το ενδιαφέρον των επενδυτών προς το χρυσό, με την τιμή του πολύτιμου μετάλλου να σημειώνει νέο ιστορικό ρεκόρ, πάνω από τα 1.800 δολάρια ανά ουγκιά.
Το γαλλικό υπουργείο Οικονομικών χαρακτήρισε ανυπόστατες τις φήμες για υποβάθμιση της γαλλικής οικονομίας. «Και οι τρεις οίκοι, Moody's, Fitch, Standard & Poor's μάς έχουν επιβεβαιώσει ότι δεν θα προβούν σε υποβάθμιση», τόνισε συνεργάτης του κ. Μπαρουέν. Από την πλευρά τους, Moody's, Fitch και S&P επανέλαβαν ότι διατηρούν την αξιολόγηση ΑΑΑ της Γαλλίας, με σταθερή προοπτική.
Ο κ. Σαρκοζί διαβεβαίωσε ότι η Γαλλία θα υλοποιήσει τους στόχους για μείωση του ελλείμματος «όποιες κι αν είναι οι εξελίξεις στην οικονομική κατάσταση», ενώ θα ανακοινώσει στις 24 Αυγούστου τις οριστικές αποφάσεις για τα νέα δημοσιονομικά μέτρα που εξετάζει η κυβέρνηση.
«Πυρετός» διαβουλεύσεων στη Ρώμη
Στην Ιταλία, ο πρωθυπουργός, Σίλβιο Μπερλουσκόνι, συναντήθηκε χθες με συνδικάτα και ενώσεις εργοδοτών, αναζητώντας τρόπους για την επίσπευση της διαδικασίας εφαρμογής μέτρων -ύψους 20 δισ. ευρώ- για τη μείωση του ελλείμματος.
Ο κ. Μπερλουσκόνι έχει δεσμευθεί για ισοσκελισμό του ισολογισμού μέχρι το 2013, ένα χρόνο ενωρίτερα του αρχικού χρονοδιαγράμματος, ώστε να «καλμάρει» τις ανησυχίες των αγορών για τα υψηλά επίπεδα χρέους της χώρας, εκτοξεύοντας το κόστος δανεισμού σε ιστορικά επίπεδα. Σύμφωνα με πηγές, ο κ. Μπερλουσκόνι θα συγκαλέσει έκτακτο υπουργικό συμβούλιο την επόμενη εβδομάδα, για την έγκριση μέτρων αντιμετώπισης της κρίσης.
Η παρουσία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας στη δευτερογενή αγορά συνέβαλε σε αποκλιμάκωση των αποδόσεων κοντά στο 5%. Η Ιταλία κατάφερε χθες να αντλήσει 6,5 δισ. ευρώ μέσω της έκδοσης εντόκων γραμματίων και με χαμηλότερο επιτόκιο σε σύγκριση με την προηγούμενη δημοπρασία.
Επιστροφή σε πρακτικές του 2008
Η έντονη αναταραχή στις αγορές μετατρέπει για ακόμη μία φορά τις μεγάλες κεντρικές τράπεζες του πλανήτη στο «τελευταίο καταφύγιο», αναγκάζοντάς τις να επιστρέψουν σε πρακτικές και μέτρα, τα οποία είχαν επιλέξει το 2008, κατά την όξυνση της διεθνούς χρηματοπιστωτικής κρίσης.
Παρά το γεγονός ότι ο Ευρωπαίος κεντρικός τραπεζίτης, Ζαν Κλοντ Τρισέ, έως πρόσφατα αποκήρυττε μία νέα παρέμβαση στη δευτερογενή αγορά χρέους, αλλά και σε πείσμα των έντονων αντιρρήσεων της γερμανικής Μπούντεσμπανκ, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έσπευσε τελικά να προσφέρει χείρα βοηθείας σε χώρες, που βρέθηκαν στο στόχαστρο των αγορών, ενεργοποιώντας εκ νέου το πρόγραμμα αγοράς κρατικών ομολόγων.
Η Τράπεζα της Αγγλίας την ίδια ώρα άφησε να εννοηθεί ότι σκοπεύει να διατηρήσει το βασικό επιτόκιο στο 0,5% και την επόμενη χρονιά, χωρίς μάλιστα να αποκλείσει νέα μέτρα ποσοτικής χαλάρωσης, παρά τον υψηλό πληθωρισμό. Την εικόνα συμπλήρωσε η Φέντεραλ Ριζέρβ δεσμευόμενη να διατηρήσει τα επιτόκια σε «εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα» για τουλάχιστον δύο χρόνια ακόμη.
Ήταν η πρώτη φορά, που προσδιόρισε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα- και δη τόσο μεγάλο- αποκαλύπτοντας τη βαθιά ανησυχία της για την κατεύθυνση, που έχει λάβει η αμερικανική οικονομία.
Την ίδια ώρα οι ρυθμιστικές αρχές οικονομιών, που δεν αντιμετωπίζουν δημοσιονομικά προβλήματα, αναγκάζονται σε άλλου είδους παρεμβάσεις. Ενδεικτικό είναι το παράδειγμα της κεντρικής τράπεζας της Ελβετίας (SNB). Σε μία προσπάθεια να ανακόψει την κούρσα του ελβετικού φράγκου- το οποίο οι επενδυτές εντάσσουν στις πλέον ασφαλείς επενδύσεις- παρενέβη πρόσφατα στην αγορά συναλλάγματος. Χθες δε ανακοίνωσε ότι είναι έτοιμη να λάβει νέα «δραστικά» μέτρα, μεταξύ των οποίων και ανταλλαγές ξένου συναλλάγματος, προκειμένου να διασφαλίσει ότι το εθνικό νόμισμα θα υποχωρήσει από τα ιστορικά υψηλά επίπεδα, που πλήττουν τις εξαγωγές.
Έτοιμη για νέα παρέμβαση στην αγορά συναλλάγματος, προκειμένου να βάλει «φρένο» στην ανατίμηση του γιεν, δηλώνει και η κεντρική τράπεζα της Ιαπωνίας, ενώ θεωρείται δεδομένο ότι θα διατηρήσει για μεγάλο διάστημα ακόμη το επιτόκιό της κοντά στο μηδέν.
Το Βερολίνο
Επιμένει το Βερολίνο στην αντίθεσή του για επέκταση της δανειοδοτικής ικανότητας του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΕFSF), καθώς ήδη η συμφωνία για διεύρυνση των αρμοδιοτήτων του έχει προκαλέσει έντονη δυσφορία στους κόλπους των Χριστιανοδημοκρατών και των άλλων κομμάτων, που συμμετέχουν στον κυβερνητικό συνασπισμό.
«Δεν υπάρχει καμία ανάγκη για επέκταση του EFSF, αφού οι πόροι του απέχουν πολύ από το να εξαντληθούν» απάντησε χθες εκπρόσωπος της γερμανικής κυβέρνησης σε ερώτηση δημοσιογράφων για ενδεχόμενη διεύρυνση των κεφαλαίων του Ταμείου στα 750 δισ. ευρώ.
Κάτω κατά δύο βαθμίδες
Ο οίκος Fitch αναθεώρησε προς τα κάτω την πιστοληπτική κατάταξη της Κύπρου κατά δύο βαθμίδες, στην κατηγορία ΒΒΒ από Α- και με αρνητική προοπτική, επικαλούμενος παρεκκλίσεις στους δημοσιονομικούς στόχους και αυξημένες πιθανότητες να ζητήσει η χώρα οικονομική βοήθεια, ώστε να καλύψει τις χρηματοδοτικές της ανάγκες.
«Η υποβάθμιση κατά δύο βαθμίδες αντικατοπτρίζει την πραγματική και προβλεπόμενη δημοσιονομική ολίσθηση, σε συνδυασμό με τις εκτιμήσεις της Fitch ότι η Κύπρος δεν θα έχει τη δυνατότητα πρόσβασης στις διεθνείς αγορές χρέους για την αναχρηματοδότηση του χρέους της στο δεύτερο εξάμηνο του 2011 και στο πρώτο εξάμηνο του 2012», αναφέρει στην έκθεσή του ο διεθνής οίκος αξιολόγησης. S&P και Moody's είχαν προχωρήσει σε υποβάθμιση της Κύπρου στα τέλη Ιουλίου.
Η Moody's αξιολογεί την Κύπρο στη βαθμίδα Baa1 και η S&P στην κατηγορία ΒΒΒ+. Το έλλειμμα της Κύπρου προβλέπεται να ανέλθει φέτος στο 7%, με την ανάλυση του οίκου να εστιάζει στο πρόσφατο δυστύχημα στη ναυτική βάση, που περιόρισε κατά το ήμισυ την ηλεκτροπαραγωγική δυναμικότητα της χώρας, όπως επισημαίνει ο Κρις Πράις, διευθυντικό στέλεχος της Fitch.
O oίκος επικαλείται, μεταξύ άλλων, τους κινδύνους που απειλούν την εκτέλεση του προγράμματος εφαρμογής μέτρων λιτότητας, ύψους 600 εκατ. ευρώ, που προωθεί η κυβέρνηση.
Οποιοσδήποτε δημοσιονομικός εκτροχιασμός ή αποτυχία να εξασφαλιστεί χρηματοδότηση του δημοσίου θα πυροδοτήσουν και νέα υποβάθμιση, εκτιμά η Fitch, που είχε ήδη υποβαθμίσει το Μάιο το αξιόχρεο της Κύπρου κατά τρεις βαθμίδες, εξαιτίας της έκθεσης που έχουν οι τράπεζές της στο ελληνικό χρέος.
Υπενθυμίζεται ότι οι άλλοι δύο μεγάλοι οίκοι πιστοληπτικής αξιολόγησης, η Standard & Poor's και η Moody's, υποβάθμισαν την Κύπρο στις αρχές Ιουλίου.
