Ως βασική αρχή θα πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι το ύψος των συντάξεων καθορίζεται από δύο σκέλη:
α) την Εθνική (κρατική) σύνταξη, η οποία υπολογίζεται με κοινό τρόπο για τους μη μισθωτούς και για τους μισθωτούς και
β) την ανταποδοτική σύνταξη, που στην περίπτωση των ελεύθερων επαγγελματιών καθορίζεται αποκλειστικά από τις καταβληθείσες εισφορές τους, υπολογιζόμενες από το 2002 έως και την ημερομηνία αίτησης συνταξιοδότησης.
ΕΘΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΞΗ
Το νομοθετικό πλαίσιο καθορίστηκε από την υπ’ αρ. 126331/28.12.2022 κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων σχετικά με τον καθορισμό του συντελεστή αύξησης συντάξεων της παρ. 4 του άρθρου 14 του ν.4387/2016 (Α’ 85).
Σύμφωνα με την παρ. 6 του άρθρου 7 του ν.4387/2016 «6. Για την πρώτη εφαρμογή του νόμου αυτού η εθνική σύνταξη ορίζεται σε τριακόσια ογδόντα τέσσερα (384) ευρώ μηνιαίως και καταβάλλεται ακέραια εφόσον έχουν συμπληρωθεί τουλάχιστον 20 έτη ασφάλισης. […] Η εθνική σύνταξη αναπροσαρμόζεται, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παράγραφο 4 του άρθρου 14 του παρόντος.». Με βάση τα ανωτέρω η εθνική σύνταξη, η οποία μέχρι 31.12.2022 ανερχόταν σε τριακόσια ογδόντα τέσσερα ευρώ (384€), αυξάνεται από 01.01.2023 σε τετρακόσια δεκατρία ευρώ και εβδομήντα έξι λεπτά (413,76 €).
Ειδικότερα καθορίζεται:
- Στα 426,17 € με 20 έτη ασφάλισης (από 384 ευρώ & 413,76 ευρώ).
- Στα 420,84 € με 19 έτη ασφάλισης
- Στα 415,51 € με 18 έτη ασφάλισης .
- Στα 410,19 € με 17 έτη ασφάλισης.
- Στα 404,86 € με 16 έτη ασφάλισης .
- Στα 399,54 € με 15 έτη ασφάλισης
To ανώτατο όριο κύριας και επικουρικής σύνταξης. Το ανώτατο όριο για τις κύριες συντάξεις, το οποίο έως 31.12.2023 ανερχόταν σε 4.965,12 €, αυξάνεται από 1.1.2024 αυτόματα σε 5.114,04 €.Το κατώτατο όριο σύνταξης λόγω θανάτου και κατώτατο όριο σύνταξης λόγω εργατικού ατυχήματος ή επαγγελματικής νόσου. Το κατώτατο όριο της σύνταξης λόγω θανάτου (χηρείας και ορφανικές) το οποίο έως 31.12.2023 ανερχόταν σε 387,90€, αυξάνεται από 1.1.2024 αυτόματα σε 399,54€.
Βασική Σύνταξη ΟΓΑ. Η βασική σύνταξη του π. ΟΓΑ, η οποία μέχρι 31.12.2023 ανερχόταν σε 387,90€, από 1.1.2024 αυξάνεται σε 399,54€.
ΑΝΤΑΠΟΔΟΤΙΚΗ ΣΥΝΤΑΞΗ
Η ανταποδοτική σύνταξη αντιστοιχεί στην καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών από το 2022 έως και την ημέρα υποβολής αίτησης συνταξιοδότησης και υπολογίζεται βάσει των συντάξιμων αποδοχών, του χρόνου ασφάλισης και του ποσοστού αναπλήρωσης.
Για τους ελεύθερους επαγγελματίες, μέλη του ΕΕΑ, οι οποίοι υπήρξαν ασφαλισμένοι στον πρώην Οργανισμό Ασφάλισης Ελεύθερων Επαγγελματιών (ΟΑΕΕ) μετέπειτα ΕΦΚΑ, ως συντάξιμες αποδοχές θεωρείται, για το χρονικό διάστημα από 1/1/2002 έως την 31/12/2016, το άθροισμα των μηνιαίων ποσών των ασφαλιστικών κατηγοριών επί των οποίων υπολογίζεται το ποσοστό εισφοράς κλάδου κύριας σύνταξης (20%) διαιρούμενο με τον αριθμό των μηνών για τους οποίους καταβλήθηκαν ασφαλιστικές εισφορές.
- Μ.Ο. διμηνιαίων εισφορών στον ΟΑΕΕ από 1/1/2002 έως 31/12/2016
Ως συντάξιμες αποδοχές για το χρονικό διάστημα από 1/1/2017 και εφεξής νοείται το άθροισμα του ετήσιου καθαρού φορολογητέου εισοδήματος (πριν την αφαίρεση των καταβληθέντων εισφορών) επί του οποίου καταβλήθηκαν ασφαλιστικές εισφορές βάσει του άρθρου 39 του Νόμου 4387/2016 αναγόμενο σε μηνιαία βάση (ετήσιο καθαρό φορολογητέο εισόδημα προ αφαίρεσης των ασφαλιστικών εισφορών διαιρούμενο δια του 12).
- Μ.Ο. ετήσιων κερδών 2017-18-19
Ως συντάξιμες αποδοχές για το χρονικό διάστημα από 1/1/2020 με τον ν. 4670/2020 οι ασφαλιστικές εισφορές αυτοαπασχολούμενων αποσυνδέθηκαν από τα κέρδη και αντικαταστάθηκαν από την προαιρετική επιλογή ασφαλιστικής κατηγορίας και εισφορών για κύρια σύνταξη.
- Ασφαλιστική κατηγορία από το 2020
Το άθροισμα των ποσών των ασφαλιστικών κατηγοριών επί των οποίων υπολογίζεται το ποσοστό εισφοράς κλάδου κύριας σύνταξης (20%) διαιρούμενο με τον αριθμό των μηνών για τους οποίους καταβλήθηκαν ασφαλιστικές εισφορές διαμορφώνει εν τέλει τις συντάξιμες αποδοχές.
Επί των συντάξιμων αποδοχών υπολογίζεται το ποσοστό ανταποδοτικής σύνταξης ανάλογα του χρόνου ασφάλισης.
Το άθροισμα της εθνικής και ανταποδοτικής σύνταξης διαμορφώνει το τελικό ποσό της κύριας σύνταξης του ασφαλισμένου.
