Η αγωνία των Ελλήνων εργαζομένων βρίσκεται στο κατακόρυφο, αφού όλοι προσδοκούν να πληρωθούν άμεσα το Εφάπαξ.
Σε αυτήν την κατεύθυνση, ο κ. Νίκος Καλάκος, γενικός διευθυντής του Δημοσίου Ταμείου, τονίζει: «Άρχισαν οι πληρωμές από αρχές Δεκεμβρίου για όσους είχαν υποβάλει αίτηση έως τον Σεπτέμβριο του 2013. Ήδη έχουμε τον νέο τρόπο καταβολής του Εφάπαξ.
Ο κ. Καλάκος εξηγεί: Με τον νέο τρόπο υπολογισμού η εφάπαξ παροχή είναι άθροισμα του τμήματος της εφάπαξ παροχής που αντιστοιχεί για τα έτη ασφάλισης έως τις 31/12/2013 και του τμήματος της εφάπαξ παροχής που αντιστοιχεί για τα έτη ασφάλισης από 1/1/2014 και εφεξής:
– Όσον αφορά στα έτη ασφάλισης έως τις 31/12/2013, οι νέες μειώσεις πλησιάζουν το 22% (Τομέας Δημοσίου), ενώ θα πρέπει να προστεθούν και οι προηγούμενες μειώσεις, ύψους 38,14%.
– Από 1/1/2014 και εφεξής, το εφάπαξ βοήθημα υπολογίζεται με βάση το διανεμητικό σύστημα προκαθορισμένων εισφορών, με νοητή κεφαλαιοποίηση όπου υπάρχει ατομική μερίδα ασφαλισμένων και άτοκη επιστροφή εισφορών τουλάχιστον για τα επόμενα 10 χρόνια (!). Αυτό σημαίνει ότι για κάθε χρόνο μετά την 1/1/2014 η άτοκη επιστροφή εισφορών αυξάνει το ποσοστό μείωσης από 0,7% έως 0,9%.
Ο κ. Καλάκος σημειώνει: «Το κράτος λειτουργεί σαν τοκογλύφος εις βάρος των εργαζομένων, διότι ενώ έχει τα αποθεματικά-εισφορές των εργαζομένων στο κοινό κεφάλαιο της Τραπέζης της Ελλάδος με ετήσια απόδοση 3%-3,5% και στον εργαζόμενο μετά πάροδο ετών τα επιστρέφει άτοκα.
Ο νέος νόμος, κατά τη δικηγόρο Ολυμπία Νικολοπούλου, «αφαιρεί πλέον το δικαίωμα της είσπραξης μέρους της εφάπαξ παροχής που δικαιούνται οι εργαζόμενοι λόγω της ιδιαιτερότητας της εργασίας τους, όπως για ξενοδοχοϋπάλληλους, εργαζομένους σε ΔΕΗ, ΟΣΕ κ.λπ. Ακόμη, συμπληρώνει ο κ. Καλάκος, παρέχει τη δυνατότητα με απόφαση του Δ.Σ. και σύμφωνη γνώμη της Εθνικής Αναλογιστικής Αρχής να μεταβάλει το ποσοστό αναπλήρωσης (60%). Αυτό θα προκαλέσει πολεμικές καταστάσεις μεταξύ των διάφορων κοινωνικών ομάδων, που από 1/1/2017 θα έχουν κοινό κουμπαρά και θα εισπράττουν διαφορετικό εφάπαξ βοήθημα!».
Για όσους έχουν αποχωρήσει μετά την 1/1/2015 απαιτείται αναπροσαρμογή του μέσου μισθού με την ετήσια μεταβολή από την Ελληνική Στατιστική Αρχή καθώς και αναπροσαρμογή των συσσωρευμένων εισφορών στις ατομικές μερίδες, με τον δείκτη ετήσιας μεταβολής της βάσης υπολογισμού των εισφορών.
Απίστευτη ταλαιπωρία
Ταυτόχρονα, η νομικός Ολυμπία Νικολοπούλου τονίζει: «Έως τώρα είχαμε έως και 37 κλάδους πρόνοιας που κατέβαλαν Εφάπαξ όπου ήταν ασφαλισμένοι άνω του 1.000.000!».
Ο κ. Καλάκος μάλιστα σημειώνει ότι «16 τομείς-κλάδοι ασφαλίζουν 580.000 περίπου εργαζομένους του στενού και του ευρύτερου Δημόσιου Τομέα και 21 τομείς-κλάδοι ασφαλίζουν 520.000 περίπου εργαζομένους στον ιδιωτικό τομέα και ανεξάρτητα απασχολουμένους».
Από πού, όμως, προέρχονται τα έσοδα; Στους περισσότερους τομείς-κλάδους τα έσοδα προέρχονται μόνο από εισφορές που καταβάλλονται από τους ασφαλισμένους σε αυτούς. Σε μερικούς τομείς-κλάδους με διάφορες νομοθετικές ρυθμίσεις εισφέρει και ο εργοδότης υπό μορφή εργοδοτικής εισφοράς (π.χ., ΤΑΔΚΥ, Επιμελητήρια κ.λπ.). Πολλοί κλάδοι-τομείς πρόνοιας δεν διατηρούν ξεχωριστό λογαριασμό και το Εφάπαξ καταβάλλεται από τον προϋπολογισμό των ΝΠΔΔ (ΟΑΕΕ, ΙΚΑ κ.λπ.), δηλαδή από τον κρατικό Προϋπολογισμό, ως επιχορηγούμενα ΝΠΔΔ. Μερικοί εργαζόμενοι εισπράττουν δύο (2) Εφάπαξ, καταβάλλοντας συνήθως μειωμένες εισφορές για το ένα, διότι ο τομέας αυτός έχει εργοδοτική εισφορά ή κοινωνικό πόρο. Μέσα σε αυτό το άναρχο περιβάλλον, κάποιοι τομείς-κλάδοι έχουν πτωχεύσει.
Γιατί «ράγισε» το ταμείο;
Τι έφταιξε λοιπόν; Ο κ. Καλάκος σημειώνει:
– Έγινε καταβολή εφάπαξ βοηθημάτων χωρίς αναλογιστικές μελέτες, με αποτέλεσμα αλόγιστες αυξήσεις.
– Υπήρξαν εισφοροδιαφυγή και κακή διαχείριση αποθεματικών.
– Είχαμε άσκηση κοινωνικής πολιτικής εις βάρος των εισφορών των ασφαλισμένων. Είχαμε φτάσει στο σημείο να δίδεται εφάπαξ βοήθημα (ειδική αποζημίωση την αποκαλούσαν) 50.000-60.000 ευρώ σε υπαλλήλους που δεν είχαν καταβάλει εισφορές (ΟΓΑ).
Βέβαια, υπάρχουν και τομείς-κλάδοι του ιδιωτικού τομέα (ΤΑΠΙΤ) που διαθέτουν τεράστια αποθεματικά.
Μάλιστα, ο κ. Καλάκος τονίζει: «Μπροστά σε αυτήν τη χαώδη κατάσταση, έστω και αργά και με την εποπτεία της τρόικας, το αρμόδιο υπουργείο Εργασίας αποφάσισε να επέμβει αρχικά με οριζόντιες μειώσεις στα χορηγούμενα Εφάπαξ, που έφτασαν από 5% έως 85% (Ν. 3986/2011, Ν. 4024/2011 και Ν. 4093/2012), και στη συνέχεια με εύρεση νέου ενιαίου τρόπου υπολογισμού.
Η πρώτη προσπάθεια έγινε με την Υπουργική Απόφαση 30854/3809/31-12-2012 (ΦΕΚ 3498Β) κατ’ εξουσιοδότηση του Ν. 4093/2012, αλλά, δυστυχώς, δεν έδιδε εφάπαξ βοήθημα, αλλά μερική επιστροφή εισφορών και αντικαταστάθηκε με τη Φ80000/1093/26/12-2-2014 (ΦΕΚ 313Β) που εισήγαγε τον συντελεστή βιωσιμότητας, για τον υπολογισμό του οποίου απαιτούνταν παράμετροι που δεν υπήρχαν στους τομείς-κλάδους πρόνοιας, πέραν του ότι κάθε χρόνο ο συντελεστή βιωσιμότητας θα ήταν διαφορετικός, με αποτέλεσμα να καθιστά το Εφάπαξ… ΛΟΤΤΟ.
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα για τρία (3) χρόνια να μη χορηγούνται εφάπαξ βοηθήματα και 65.000 συνταξιούχοι να προσεύχονται να τους έχει καλά ο Θεός μήπως κάποτε εισπράξουν τα δικά τους χρήματα, το δικό τους εφάπαξ βοήθημα.
Τι λέει ο Νόμος
Α) Ενοποίηση όλων των τομέων – κλάδων – λογαριασμών πρόνοιας σε ένα και μεταφορά τους στο ΕΤΕΑ από 1/1/2017, που μετονομάζεται σε ΕΤΕΑΕΠ.
Β) Απαλλοτριώνεται η κινητή και ακίνητη περιουσία όλων των τομέων – κλάδων – λογαριασμών (37) διά της κατάργησης της οικονομικής αυτοτέλειάς τους.
Γ) Ο νέος κλάδος εφάπαξ παροχών θα λειτουργεί μεν με οικονομική αυτοτέλεια μέσα στο ΕΤΕΑΕΠ, αλλά η ενοποίηση αυτή δεν είναι τυχαία και καθόλου αθώα, διότι:
· Η διοίκηση είναι μία και μάλιστα αυτή που είναι τώρα στο ΕΤΕΑ (άρθρο 81, παρ. 4), η οποία θα διαχειρίζεται και τα αποθεματικά του κλάδου πρόνοιας.
· Το ΕΤΕΑ οφείλει τεράστια ποσά (250 και πλέον εκατομμύρια ευρώ) στον κλάδο πρόνοιας του ΤΑΠΙΤ, διά της μη απόδοσης υποχρεώσεών του που αφορούν τον κλάδο πρόνοιας του ΤΕΑΥΕΚ.
· Τα αποθεματικά του νέου κλάδου Εφάπαξ (μόνο του ΤΑΠΙΤ είναι 800 εκατ. ευρώ) θα μπορούν να χρησιμοποιούνται από τον κλάδο της επικούρησης υπό τη μορφή δανεισμού – δηλαδή αγύριστα, όπως συνέβη και σε πολλές άλλες περιπτώσεις ενοποίησης, αφού ο κλάδος πρόνοιας εκ της δομής του δημιουργεί αποθεματικά και αποδίδει στο μέλλον.
