Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω, σε συνδυασμό με τις ισχύουσες διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης διευκρινίζουμε τα ακόλουθα:
Κατώτατο Όριο (Κ.Ο.) σύνταξης λόγω γήρατος
Τα κατώτατα όρια σύνταξης λόγω γήρατος, αναπηρίας και θανάτου των οργανισμών κύριας ή επικουρικής ασφάλισης, όπως αυτά προβλέπονται από τις οικείες καταστατικές και γενικές διατάξεις, διατηρούνται στο ύψος που ισχύει την 31.7.2015.
Με βάση τα παραπάνω όταν το αίτημα κρίνεται με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης και το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ είναι απονέμων φορέας κατά τον υπολογισμό της τμηματικής μας σύνταξης και ειδικότερα για την εύρεση του ποσού που αντιστοιχεί στον επιμερισμό του ΚΟ, για αιτήσεις που εμπίπτουν στο νομοθετικό πλαίσιο που ίσχυε πριν το Ν.4387/2016, θα λαμβάνεται υπόψη το ΚΟ γήρατος όπως ισχύει δηλ. 486,84 ευρώ για παλαιούς ασφαλισμένους (μέχρι 31-12-1992) και 495,74 ευρώ για νέους ασφαλισμένους (από 1-1-1993 και μετά), μειωμένο στις περιπτώσεις μειωμένων συντάξεων λόγω ορίου ηλικίας χωρίς προσαυξήσεις Οικογενειακών Βαρών και Επιδόματος Απολύτου Αναπηρίας, το οποίο θα πολλαπλασιάζεται με τον αριθμό ημερών ασφάλισης που πραγματοποιηθήκαν στην ασφάλιση του Ιδρύματος και το γινόμενο θα το διαιρούμε με το συνολικό αριθμό ημερών διαδοχικής ασφάλισης.
Κατά την καταβολή του
Προβλέπεται ότι εφόσον η συνταξιοδότηση λόγω γήρατος από τους Οργανισμούς Κύριας ή Επικουρικής Ασφάλισης αρχίζει από την 1.7.2015 και εφεξής, ανεξαρτήτως ημερομηνίας θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος, χορηγείται μόνον το ποσό της σύνταξης που προκύπτει βάσει των οικείων καταστατικών και γενικών διατάξεων, δηλαδή το οργανικό ποσό, ακόμα και εάν αυτό είναι μικρότερο του εκάστοτε προβλεπόμενου κατωτάτου ορίου.
Μετά τη συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας (με την επιφύλαξη των διατάξεων της παρ. 3 του άρθρου 11 του ν. 3863/2010) καταβάλλεται το εκάστοτε προβλεπόμενο ποσό του κατωτάτου ορίου σύνταξης, εφόσον βέβαια υπάρχει δικαίωμα σε αυτό, σύμφωνα με τις ειδικές διατάξεις περί κατωτάτου ορίου σύνταξης λόγω γήρατος. Όταν το οργανικό ποσό σύνταξης είναι μεγαλύτερο από το ποσό του κατωτάτου ορίου σύνταξης λόγω γήρατος, εξ αρχής καταβάλλεται το οργανικό ποσό σύνταξης.
Με βάση τα παραπάνω όταν το αίτημα συνταξιοδότησης λόγω γήρατος κρίνεται με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης, το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ είναι απονέμων φορέας, και εμπίπτει στο προϊσχύον του Ν.4387/2016 νομοθετικό πλαίσιο, ανεξαρτήτως ημερομηνίας θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος, θα χορηγείται μόνον το ποσό της σύνταξης που προκύπτει βάσει των οικείων καταστατικών και γενικών διατάξεων, δηλαδή το ποσό της κλάσης της επανένταξης, ακόμα και εάν αυτό είναι μικρότερο του Κ.Ο. (486,84 ευρώ) για παλαιούς ασφαλισμένους ή το ποσό του αθροίσματος των τμηματικών συντάξεων για νέους ασφαλισμένους ακόμα και εάν αυτό είναι μικρότερο του Κ.Ο. (495,74 ευρώ) και μετά τη συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας (με την επιφύλαξη των διατάξεων της παρ. 3 του άρθρου 11 του ν. 3863/2010) θα καταβάλλεται το εκάστοτε προβλεπόμενο ποσό του κατωτάτου ορίου σύνταξης, εφόσον βέβαια υπάρχει δικαίωμα σε αυτό.
Ευνόητο είναι ότι, όταν το οργανικό ποσό (ποσό κλάσης επανένταξης για παλαιούς ασφαλισμένους ή το άθροισμα των τμηματικών συντάξεων για νέους ασφαλισμένους) είναι μεγαλύτερο από το ποσό του κατωτάτου ορίου σύνταξης λόγω γήρατος, εξ αρχής καταβάλλεται το οργανικό ποσό σύνταξης.
Μειωμένη σύνταξη λόγω γήρατος
Επίσης έχει θεσπιστεί νέο, επιπλέον ποσοστό μείωσης της σύνταξης, ύψους 10% για όσους θεμελιώνουν δικαίωμα μειωμένης σύνταξης λόγω γήρατος από 19.8.2015 και μετά.
Η μείωση αυτή υπολογίζεται επί του ποσού της σύνταξης που προκύπτει μετά την προβλεπόμενη στο άρθρο 145 παρ. 3 του Ν.3655/2008 μείωση και επιβάλλεται μέχρι τη συμπλήρωση του διαμορφούμενου, κατά περίπτωση, νέου ορίου ηλικίας πλήρους συνταξιοδότησης, σύμφωνα με τον Πίνακα 2 της Φ11321/οικ.47523/1570/26.10.2015 Υπουργικής Απόφασης. Πρακτικά, ο Πίνακας 1 δεν αξιοποιείται στην περίπτωση αυτή, δεδομένου ότι, σε αυτόν εμπίπτουν οι ασφαλισμένοι που συνταξιοδοτούνται λόγω 35ετίας ή ως σύζυγοι, γονείς ή αδελφοί ατόμων με αναπηρία, με 7.500 ημέρες ασφάλισης, κατηγορίες στις οποίες δεν χορηγείται μειωμένη σύνταξη.
Από την ημερομηνία συμπλήρωσης του διαμορφούμενου, κατά περίπτωση, νέου ορίου ηλικίας πλήρους συνταξιοδότησης και μετά, διατηρείται μόνο το ποσοστό μείωσης, το οποίο επίσης υπολογίζεται σε σχέση με το διαμορφούμενο, κατά περίπτωση, νέο όριο ηλικίας πλήρους συνταξιοδότησης, σύμφωνα με τον Πίνακα 2, αλλά σε καμία περίπτωση δεν υπερβαίνει το ποσοστό μείωσης που αντιστοιχεί σε πέντε έτη (60 μήνες).
Ευνόητο είναι ότι, όπου το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης λόγω γήρατος με πλήρη σύνταξη είχε ήδη καθοριστεί με την προϊσχύουσα νομοθεσία στο 67ο έτος, η μείωση του ποσού της σύνταξης υπολογίζεται πάντα με βάση τη συμπλήρωση αυτής της ηλικίας, με την επιφύλαξη βέβαια της διατήρησης του μέγιστου χρονικού ανοίγματος της πενταετίας.
Λαμβάνοντας υπόψη ότι η μείωση κατά 10% υπολογίζεται επί του ποσού της σύνταξης που προκύπτει μετά την προβλεπόμενη μείωση, μετά την εξαγωγή του ποσού που προκύπτει από τον ανωτέρω υπολογισμό, θα ακολουθούν κατά σειρά όλες οι τυχόν προσαυξήσεις του ποσού της σύνταξης, σύμφωνα με τις μέχρι σήμερα γνωστές διαδικασίες υπολογισμού της.
Η μείωση 10% δεν εφαρμόζεται:
• σε όσους ασφαλισμένους θεμελιώνουν δικαίωμα μειωμένης σύνταξης λόγω γήρατος μέχρι και τις 18.8.2015, ανεξαρτήτως ημερομηνίας έναρξης συνταξιοδότησης.
• στις κατηγορίες των ασφαλισμένων που εξαιρούνται ρητά από τις εν γένει ρυθμίσεις
Με βάση τα παραπάνω όταν το αίτημα κρίνεται με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης και το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ είναι απονέμων φορέας σε μειωμένη σύνταξη λόγω γήρατος, που θεμελιώνεται - με το προϊσχύον του Ν.4387/2016 νομοθετικό πλαίσιο - από 19/8/2015 και μετά, η μείωση κατά 10% θα υπολογίζεται στο ποσό σύνταξης μετά την επανένταξη ή του αθροίσματος των τμηματικών συντάξεων για παλαιούς και νέους ασφαλισμένους αντίστοιχα που προκύπτει μετά την προβλεπόμενη στο άρθρο 145 παρ. 3 του Ν.3655/2008 μείωση και στο εναπομείναν ποσό, θα υπολογίζονται όλες οι τυχόν προσαυξήσεις του ποσού της σύνταξης, σύμφωνα με τις μέχρι σήμερα γνωστές διαδικασίες υπολογισμού της.
Από την ημερομηνία συμπλήρωσης του διαμορφούμενου, κατά περίπτωση, νέου ορίου ηλικίας πλήρους συνταξιοδότησης και μετά θα διατηρείται μόνο το προβλεπόμενο ποσοστό μείωσης.
ΣΥΜΜΕΤΕΧΩΝ ΦΟΡΕΑΣ ΤΟ ΙΚΑ-ΕΤΑΜ
Ως γνωστό θεσπίστηκε νέος τρόπος υπολογισμού του ποσού της σύνταξης με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης σύμφωνα με τις οποίες ο απονέμων οργανισμός υπολογίζει τόσο το τμήμα της σύνταξής του όσο και το τμήμα της σύνταξης που αναλογεί στο συμμετέχοντα.
Με βάση τα στοιχεία που γνωστοποιεί ο συμμετέχων φορέας όπως ημέρες ασφάλισης, συντάξιμες αποδοχές, τυχόν ποσό σύνταξης από αυτοτελές δικαίωμα, Κατώτατο Όριο κ.λ.π., ο απονέμων οργανισμός υπολογίζει την τμηματική σύνταξη που αναλογεί στον χρόνο που πραγματοποιήθηκε στην ασφάλιση του συμμετέχοντα φορέα χωρίς την αναγωγή της στο Κατώτατο Όριο (του συμμετέχοντα φορέα).
Επομένως στις περιπτώσεις που το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ είναι συμμετέχων φορέας με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης, για συνταξιοδοτικά αιτήματα που εμπίπτουν στο προϊσχύον του Ν.4387/2016 νομοθετικό πλαίσιο, θα γνωστοποιούμε στον απονέμοντα οργανισμό, το Κατώτατο Όριο των 486,84 ευρώ για σύνταξη γήρατος και αναπηρίας, 438,16 ευρώ για σύνταξη θανάτου για παλαιούς ασφαλισμένους και 495,74 ευρώ για σύνταξη γήρατος και αναπηρίας, και 396,58 ευρώ για σύνταξη θανάτου για νέους ασφαλισμένους .
Το ΙΚΑ όμως αναφέρει στην εγκύκλιο του ότι επιφυλάσσεται για τυχόν τροποποίηση των ανωτέρω, μετά την εφαρμογή των διατάξεων του νέου Ασφαλιστικού και τη λήψη αναλυτικών οδηγιών από το Υπουργείο Εργασίας Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.
Κατώτατο Όριο (Κ.Ο.) σύνταξης λόγω γήρατος
Τα κατώτατα όρια σύνταξης λόγω γήρατος, αναπηρίας και θανάτου των οργανισμών κύριας ή επικουρικής ασφάλισης, όπως αυτά προβλέπονται από τις οικείες καταστατικές και γενικές διατάξεις, διατηρούνται στο ύψος που ισχύει την 31.7.2015.
Με βάση τα παραπάνω όταν το αίτημα κρίνεται με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης και το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ είναι απονέμων φορέας κατά τον υπολογισμό της τμηματικής μας σύνταξης και ειδικότερα για την εύρεση του ποσού που αντιστοιχεί στον επιμερισμό του ΚΟ, για αιτήσεις που εμπίπτουν στο νομοθετικό πλαίσιο που ίσχυε πριν το Ν.4387/2016, θα λαμβάνεται υπόψη το ΚΟ γήρατος όπως ισχύει δηλ. 486,84 ευρώ για παλαιούς ασφαλισμένους (μέχρι 31-12-1992) και 495,74 ευρώ για νέους ασφαλισμένους (από 1-1-1993 και μετά), μειωμένο στις περιπτώσεις μειωμένων συντάξεων λόγω ορίου ηλικίας χωρίς προσαυξήσεις Οικογενειακών Βαρών και Επιδόματος Απολύτου Αναπηρίας, το οποίο θα πολλαπλασιάζεται με τον αριθμό ημερών ασφάλισης που πραγματοποιηθήκαν στην ασφάλιση του Ιδρύματος και το γινόμενο θα το διαιρούμε με το συνολικό αριθμό ημερών διαδοχικής ασφάλισης.
Κατά την καταβολή του
Προβλέπεται ότι εφόσον η συνταξιοδότηση λόγω γήρατος από τους Οργανισμούς Κύριας ή Επικουρικής Ασφάλισης αρχίζει από την 1.7.2015 και εφεξής, ανεξαρτήτως ημερομηνίας θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος, χορηγείται μόνον το ποσό της σύνταξης που προκύπτει βάσει των οικείων καταστατικών και γενικών διατάξεων, δηλαδή το οργανικό ποσό, ακόμα και εάν αυτό είναι μικρότερο του εκάστοτε προβλεπόμενου κατωτάτου ορίου.
Μετά τη συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας (με την επιφύλαξη των διατάξεων της παρ. 3 του άρθρου 11 του ν. 3863/2010) καταβάλλεται το εκάστοτε προβλεπόμενο ποσό του κατωτάτου ορίου σύνταξης, εφόσον βέβαια υπάρχει δικαίωμα σε αυτό, σύμφωνα με τις ειδικές διατάξεις περί κατωτάτου ορίου σύνταξης λόγω γήρατος. Όταν το οργανικό ποσό σύνταξης είναι μεγαλύτερο από το ποσό του κατωτάτου ορίου σύνταξης λόγω γήρατος, εξ αρχής καταβάλλεται το οργανικό ποσό σύνταξης.
Με βάση τα παραπάνω όταν το αίτημα συνταξιοδότησης λόγω γήρατος κρίνεται με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης, το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ είναι απονέμων φορέας, και εμπίπτει στο προϊσχύον του Ν.4387/2016 νομοθετικό πλαίσιο, ανεξαρτήτως ημερομηνίας θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος, θα χορηγείται μόνον το ποσό της σύνταξης που προκύπτει βάσει των οικείων καταστατικών και γενικών διατάξεων, δηλαδή το ποσό της κλάσης της επανένταξης, ακόμα και εάν αυτό είναι μικρότερο του Κ.Ο. (486,84 ευρώ) για παλαιούς ασφαλισμένους ή το ποσό του αθροίσματος των τμηματικών συντάξεων για νέους ασφαλισμένους ακόμα και εάν αυτό είναι μικρότερο του Κ.Ο. (495,74 ευρώ) και μετά τη συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας (με την επιφύλαξη των διατάξεων της παρ. 3 του άρθρου 11 του ν. 3863/2010) θα καταβάλλεται το εκάστοτε προβλεπόμενο ποσό του κατωτάτου ορίου σύνταξης, εφόσον βέβαια υπάρχει δικαίωμα σε αυτό.
Ευνόητο είναι ότι, όταν το οργανικό ποσό (ποσό κλάσης επανένταξης για παλαιούς ασφαλισμένους ή το άθροισμα των τμηματικών συντάξεων για νέους ασφαλισμένους) είναι μεγαλύτερο από το ποσό του κατωτάτου ορίου σύνταξης λόγω γήρατος, εξ αρχής καταβάλλεται το οργανικό ποσό σύνταξης.
Μειωμένη σύνταξη λόγω γήρατος
Επίσης έχει θεσπιστεί νέο, επιπλέον ποσοστό μείωσης της σύνταξης, ύψους 10% για όσους θεμελιώνουν δικαίωμα μειωμένης σύνταξης λόγω γήρατος από 19.8.2015 και μετά.
Η μείωση αυτή υπολογίζεται επί του ποσού της σύνταξης που προκύπτει μετά την προβλεπόμενη στο άρθρο 145 παρ. 3 του Ν.3655/2008 μείωση και επιβάλλεται μέχρι τη συμπλήρωση του διαμορφούμενου, κατά περίπτωση, νέου ορίου ηλικίας πλήρους συνταξιοδότησης, σύμφωνα με τον Πίνακα 2 της Φ11321/οικ.47523/1570/26.10.2015 Υπουργικής Απόφασης. Πρακτικά, ο Πίνακας 1 δεν αξιοποιείται στην περίπτωση αυτή, δεδομένου ότι, σε αυτόν εμπίπτουν οι ασφαλισμένοι που συνταξιοδοτούνται λόγω 35ετίας ή ως σύζυγοι, γονείς ή αδελφοί ατόμων με αναπηρία, με 7.500 ημέρες ασφάλισης, κατηγορίες στις οποίες δεν χορηγείται μειωμένη σύνταξη.
Από την ημερομηνία συμπλήρωσης του διαμορφούμενου, κατά περίπτωση, νέου ορίου ηλικίας πλήρους συνταξιοδότησης και μετά, διατηρείται μόνο το ποσοστό μείωσης, το οποίο επίσης υπολογίζεται σε σχέση με το διαμορφούμενο, κατά περίπτωση, νέο όριο ηλικίας πλήρους συνταξιοδότησης, σύμφωνα με τον Πίνακα 2, αλλά σε καμία περίπτωση δεν υπερβαίνει το ποσοστό μείωσης που αντιστοιχεί σε πέντε έτη (60 μήνες).
Ευνόητο είναι ότι, όπου το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης λόγω γήρατος με πλήρη σύνταξη είχε ήδη καθοριστεί με την προϊσχύουσα νομοθεσία στο 67ο έτος, η μείωση του ποσού της σύνταξης υπολογίζεται πάντα με βάση τη συμπλήρωση αυτής της ηλικίας, με την επιφύλαξη βέβαια της διατήρησης του μέγιστου χρονικού ανοίγματος της πενταετίας.
Λαμβάνοντας υπόψη ότι η μείωση κατά 10% υπολογίζεται επί του ποσού της σύνταξης που προκύπτει μετά την προβλεπόμενη μείωση, μετά την εξαγωγή του ποσού που προκύπτει από τον ανωτέρω υπολογισμό, θα ακολουθούν κατά σειρά όλες οι τυχόν προσαυξήσεις του ποσού της σύνταξης, σύμφωνα με τις μέχρι σήμερα γνωστές διαδικασίες υπολογισμού της.
Η μείωση 10% δεν εφαρμόζεται:
• σε όσους ασφαλισμένους θεμελιώνουν δικαίωμα μειωμένης σύνταξης λόγω γήρατος μέχρι και τις 18.8.2015, ανεξαρτήτως ημερομηνίας έναρξης συνταξιοδότησης.
• στις κατηγορίες των ασφαλισμένων που εξαιρούνται ρητά από τις εν γένει ρυθμίσεις
Με βάση τα παραπάνω όταν το αίτημα κρίνεται με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης και το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ είναι απονέμων φορέας σε μειωμένη σύνταξη λόγω γήρατος, που θεμελιώνεται - με το προϊσχύον του Ν.4387/2016 νομοθετικό πλαίσιο - από 19/8/2015 και μετά, η μείωση κατά 10% θα υπολογίζεται στο ποσό σύνταξης μετά την επανένταξη ή του αθροίσματος των τμηματικών συντάξεων για παλαιούς και νέους ασφαλισμένους αντίστοιχα που προκύπτει μετά την προβλεπόμενη στο άρθρο 145 παρ. 3 του Ν.3655/2008 μείωση και στο εναπομείναν ποσό, θα υπολογίζονται όλες οι τυχόν προσαυξήσεις του ποσού της σύνταξης, σύμφωνα με τις μέχρι σήμερα γνωστές διαδικασίες υπολογισμού της.
Από την ημερομηνία συμπλήρωσης του διαμορφούμενου, κατά περίπτωση, νέου ορίου ηλικίας πλήρους συνταξιοδότησης και μετά θα διατηρείται μόνο το προβλεπόμενο ποσοστό μείωσης.
ΣΥΜΜΕΤΕΧΩΝ ΦΟΡΕΑΣ ΤΟ ΙΚΑ-ΕΤΑΜ
Ως γνωστό θεσπίστηκε νέος τρόπος υπολογισμού του ποσού της σύνταξης με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης σύμφωνα με τις οποίες ο απονέμων οργανισμός υπολογίζει τόσο το τμήμα της σύνταξής του όσο και το τμήμα της σύνταξης που αναλογεί στο συμμετέχοντα.
Με βάση τα στοιχεία που γνωστοποιεί ο συμμετέχων φορέας όπως ημέρες ασφάλισης, συντάξιμες αποδοχές, τυχόν ποσό σύνταξης από αυτοτελές δικαίωμα, Κατώτατο Όριο κ.λ.π., ο απονέμων οργανισμός υπολογίζει την τμηματική σύνταξη που αναλογεί στον χρόνο που πραγματοποιήθηκε στην ασφάλιση του συμμετέχοντα φορέα χωρίς την αναγωγή της στο Κατώτατο Όριο (του συμμετέχοντα φορέα).
Επομένως στις περιπτώσεις που το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ είναι συμμετέχων φορέας με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης, για συνταξιοδοτικά αιτήματα που εμπίπτουν στο προϊσχύον του Ν.4387/2016 νομοθετικό πλαίσιο, θα γνωστοποιούμε στον απονέμοντα οργανισμό, το Κατώτατο Όριο των 486,84 ευρώ για σύνταξη γήρατος και αναπηρίας, 438,16 ευρώ για σύνταξη θανάτου για παλαιούς ασφαλισμένους και 495,74 ευρώ για σύνταξη γήρατος και αναπηρίας, και 396,58 ευρώ για σύνταξη θανάτου για νέους ασφαλισμένους .
Το ΙΚΑ όμως αναφέρει στην εγκύκλιο του ότι επιφυλάσσεται για τυχόν τροποποίηση των ανωτέρω, μετά την εφαρμογή των διατάξεων του νέου Ασφαλιστικού και τη λήψη αναλυτικών οδηγιών από το Υπουργείο Εργασίας Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.
