Χαρακτηριστικοί της στάσης του Κουαρτέτου είναι οι διάλογοι που ειδαν το φως της δημοσιότητας κατά τις πρόσφατες διαβουλεύσεις. Οι εκπρόσωποι των Θεσμών λένε ορθά κοφτά ότι δεν πρέπει να υπάρχει «περιορισμός στους πλειστηριασμούς παρά μόνο για τα φτωχά στρώματα, ώστε οι τράπεζες να μπορούν να απειλούν με εξώσεις για να πληρώνουν οι δανειολήπτες τα δάνειά τους».
Το θερμόμετρο είναι ήδη στο κόκκινο και συνεχίζει να ανεβαίνει μετά και τα σενάρια από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού που φέρουν τη «σιδηρά» Ντέλια Βελκουλέσκου του ΔΝΤ να πιέζει για υιοθέτηση κυπριακού μοντέλου με πρόσθετους μάλιστα όρους που ουσιαστικά οδηγούν στην απελευθέρωση των πλειστηριασμών.
Η διαφορά μεταξύ των δύο πλευρών είναι χαώδης κάτι που προκύπτει καια από τις δηλώσεις του Ευκλείδη Τσακαλώτου:«Στα κριτήρια, όμως, υπάρχει μεγάλη διαφορά. Είτε στα οικονομικά, είτε στην αξία του σπιτιού. Εκεί ακόμη υπάρχει διαφορά» είπε ο υπουργός Οικονομικών, αποφευγοντας μάλιστα να δώσει σαφή απάντηση για τον χρόνο εκταμίευσης της δόσης των 2 δισ.
Με τα χρονικά περιθώρια ασφυκτικά, ο Αλέξης Τσίπρας έθεσε μετ επιτάσεως το ζήτημα στον Φρανσουά Ολαντ. Η δήλωση του γάλλου προέδρου για το συγκεκριμένο θέμα – ο Γάλλος πρόεδρος τόνισε ότι θα πρέπει το θέμα να συζητηθεί σε επίπεδο υπουργών Οικονομικών και ενδεχομένως και αρχηγών κρατών – αφήνει περιθώρια αισιοδοξίας στην ελληνική πλευρά.
Κυβερνητικά στελέχη αφήνουν ανοικτό το ενδεχόμενο, το θέμα της προστασίας της κύριας κατοικίας να …αλλάξει λίστα και να μην προσμετρηθεί στα 49 προαπαιτούμενα για την εκταμίευση των δύο δισεκατομμυρίων ευρώ. Αυτό θα έδινε τη δυνατότητα να προχωρήσει η εκταμίευση των δύο δισεκατομμυρίων ευρώ ακόμη και μέσα στην επόμενη εβδομάδα και από την άλλη να υπάρξει χρόνος για πολιτική διαπραγμάτευση ακόμη και στο Eurogroup της 9ης Νοεμβρίου.
Αναζητούν πολιτική λύση
Με τέτοια χαοτική διαφορά που διαπιστώθηκε ανάμεσα στους δανειστές και στην ελληνική πλευρά, το κενό δύσκολα μπορεί να καλυφθεί χωρίς πολιτική λύση. Τα κριτήρια αφορούν στην αντικειμενική αξία του ακινήτου, το ύψος του συνόλου των οφειλών κατά τον χρόνο κατάθεσης της αίτησης και το μικτό ετήσιο οικογενειακό εισόδημα του οφειλέτη. Η κυβέρνηση επιδιώκει από τη μία τα κριτήρια να οριστούν:
Στις 200.000 για τον άγαμο, ενώ για τους έγγαμους η αντικειμενική αξία να αυξάνεται στις 250.000. Στην περίπτωση ύπαρξης παιδιών, η αντικειμενική αξία να αυξάνεται κατά 25.000 για το κάθε παιδί, με ανώτατο όριο τα τρία παιδιά.
Οι υπαγόμενες συνολικές οφειλές να μπορούν να ανέρχονται έως και τις 200.000 ευρώ και
Το εισοδηματικό κριτήριο να οριστεί στις 35.000 ευρώ.
Αντίθετα, οι δανειστές επιμένουν ότι η αντικειμενική αξία της κατοικίας δεν πρέπει να υπερβαίνει τις 120.000 ευρώ, ενώ οι συνολικές οφειλές να ανέρχονται κι αυτές στις 120.000 ευρώ. Ως προς το κριτήριο του εισοδήματος, προτείνουν να είναι τα 8.180 ευρώ για τον άγαμο, τα 13.917 ευρώ για ζευγάρι, προσαυξανόμενο κατά 3.350 ευρώ για κάθε παιδί (έως τρία).
Το θέμα της κύριας κατοικίας και των πλειστηριασμών, θεωρείται πλέον καθαρά πολιτικό. Οι δανειστές και ειδικά το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, επιμένουν σε ένα πλαίσιο προστασίας το οποίο θα ισχύσει για μικρό χρονικό διάστημα και για λίγους, δηλαδή δανειολήπτες με πολύ χαμηλά εισοδήματα και ακίνητα μικρής αξίας (με αντικειμενική αξία κάτω των 120.000 ευρώ). Η κυβέρνηση, θέλει να επιτύχει μια «πολιτική νίκη» και να ανεβάσει αισθητά το όριο ακόμη και στις 200.000 ευρώ ή ακόμη περισσότερο ώστε να υποστηρίξει ανοικτά ότι θα προστατεύσει τουλάχιστον τους 7 στους 10 δανειολήπτες. Στην πράξη βέβαια, οι δανειολήπτες με τα μικρότερης αξίας ακίνητα δύσκολα θα κινδυνέψουν να χάσουν το σπίτι τους.
Τι θέλουν οι τράπεζες
Ακόμη και για τις τράπεζες, το ζητούμενο δεν είναι να βγουν στον πλειστηριασμό τα πολύ μικρής αξίας ακίνητα. Δεν συμφέρει ούτε τις ίδιες καθώς η μαζική εκποίηση –τη στιγμή μάλιστα που οι πλειστηριασμοί θα γίνονται από τις αρχές του έτους ακόμη και στο 50% της εμπορικής αξίας βάσει του νέου κώδικα πολιτικής δικονομίας- θα ρίξει τις τιμές των ακινήτων ακόμη περισσότερο και μαζί με αυτές την αξία των ενυπόθηκων εγγυήσεων των τραπεζών.
Γι’ αυτά τα σπίτια, όλο το βάρος θα πέσει στη ρύθμιση μέσω των όσων προβλέπει ο Κώδικας Δεοντολογίας (παρατάσεις διάρκειας, περίοδοι χάριτος, «πάγωμα» στην εξυπηρέτηση του τμήματος του δανείου που θεωρείται μη βιώσιμο κλπ). Τι θα μπορούσε να ενδιαφέρει τις τράπεζες; Ακίνητα πολύ μεγάλης αξίας και επιχειρήσεις, τα οποία ούτως ή άλλως δεν θα προστατευτούν από τους πλειστηριασμούς.
Σε δήλωσή του ο πρόεδρος της Τράπεζας Πειραιώς Μιχάλης Σάλλας εμφανίστηκε κατηγορηματικά αντίθετος με τον πλειστηριασμό της πρώτης κατοικίας.
Ο κ. Σάλλας τόνισε οτι «πέραν του γεγονότος ότι αυτό αποτελεί μία μεγάλη κοινωνική αδικία προκαλεί και ζημία στις τράπεζες» προσθέτοντας: Για να μην πάμε όμως στο άλλο άκρο, θα μπορούσε όσο διαρκεί η κρίση, ακόμα και αυτοί που έχουν εισοδήματα κάτω από ένα ορισμένο ύψος, να πληρώνουν κάτι μικρό και συμβολικό, πάντοτε μιλώντας για την α’ κατοικία.
Ερωτηθείς για την επιμονή των θεσμών ο κ. Σάλλας εκτίμησε ότι «επιδίωξή τους είναι ο περιορισμός του «ηθικού κινδύνου» (moral hazard)». «Αλλά σας λέω με βεβαιότητα ότι τα στεγαστικά δάνεια έχουν το μικρότερο πρόβλημα, σε ό,τι αφορά αυτό το θέμα.» σημείωσε
600.000 «ραβασάκια» - φωτιά ετοιμάζουν οι τράπεζες
Οι τράπεζες, την ίδια ώρα, ετοιμάζουν περί τις 600.000 επιστολές-φωτιά, που θα αποσταλούν σε δανειολήπτες με καθυστέρηση στις πληρωμές των δανείων τους. Στις επιστολές θα τους ζητούν να δώσουν αναλυτικά στοιχεία για το εισόδημα και την περιουσία τους και η διαδικασία αναμένεται να ολοκληρωθεί στα τέλη Δεκεμβρίου.
Αφορά στεγαστικά και καταναλωτικά δάνεια όπως και πιστωτικές κάρτες. Στόχος είναι οι δανειολήπτες να αποφύγουν τον πλειστηριασμό -εάν χαρακτηριστούν «συνεργάσιμοι» από την τράπεζα- και να προχωρήσουν σε ρύθμιση του δανείου τους.