Κάτω των 62 ετών είναι οι 9 από τους 10
νέους συνταξιούχους που έλαβαν σύνταξη τους τελευταίους 4 μήνες, από τα
πρώην ειδικά ταμεία των ΔΕΚΟ και των τραπεζών που έχουν ενταχθεί στο
ΙΚΑ. Τα στοιχεία του συστήματος «Ηλιος» για τον Δεκέμβριο καταγράφουν
την τάση που επικρατεί τα τελευταία χρόνια στους κόλπους των
ασφαλισμένων, να κάνουν χρήση όλων των ειδικών διατάξεων που ισχύουν,
προκειμένου να βγουν στη σύνταξη νωρίτερα από τα γενικά όρια, υπό τον
φόβο των νέων παρεμβάσεων στο ασφαλιστικό. Η τάση αυτή, όπως
επισημαίνουν στελέχη της κοινωνικής ασφάλισης, κορυφώθηκε το προηγούμενο
διάστημα, καθώς μια σημαντική μερίδα των ασφαλισμένων έσπευσαν να
συνταξιοδοτηθούν με τις ειδικές διατάξεις που προβλέφθηκαν για το
διάστημα από το 2010 και έως το 2012, ενώ πολλοί ήταν αυτοί που έκαναν
χρήση προγραμμάτων εθελουσίας εξόδου. Τα στοιχεία του τετραμήνου
Σεπτέμβριος - Δεκέμβριος 2014 είναι αποκαλυπτικά. Το ποσοστό των νέων
συνταξιούχων γήρατος ηλικίας κάτω των 62 ετών είναι 76,33% για το
Δημόσιο και 64,34% για το ΙΚΑ. Ειδικά, όμως, για τα Ταμεία των ΔΕΚΟ και
των τραπεζών που έχουν συγχωνευθεί στο ΙΚΑ το αντίστοιχο ποσοστό νέων
ασφαλισμένων που βγήκε στη σύνταξη κάτω από τα γενικά όρια ανέρχεται στο
91,96% του συνόλου.
Σύμφωνα με τα αναλυτικά στοιχεία που παρουσιάζει το σύστημα «Ηλιος», ανά μήνα, κατά τον Δεκέμβριο, από τους συνολικά 10.722 συνταξιούχους που έλαβαν κύρια σύνταξη για πρώτη φορά, το 43,5% ήταν άνω των 62 ετών. Μεταξύ 51 και 61 ετών συνταξιοδοτήθηκε το 34,7%, από 62 έως 67 ετών ήταν το 21,3%, ενώ υπάρχει ένα ποσοστό της τάξης του 21,9% που συνταξιοδοτήθηκε άνω των 68 ετών. Ενα 3,3% των νέων συνταξιούχων ήταν ηλικίας κάτω των 25 ετών.
Τα στοιχεία που παρουσίασε το υπουργείο Εργασίας φωτογραφίζουν την ύπαρξη ειδικών διατάξεων που δίνουν σε συγκεκριμένες ομάδες ασφαλισμένων τη δυνατότητα συνταξιοδότησης πολύ πριν από το γενικό όριο των 67 ετών, δεν είναι όμως απόλυτα διαφωτιστικά, καθώς αφορούν στο σύνολο των κύριων συντάξεων, στις οποίες συγκαταλέγονται τόσο οι συντάξεις γήρατος, όσο και οι συντάξεις αναπηρίας και θανάτου.
Το σύστημα «Ηλιος» ρίχνει επίσης φως σε μια σειρά σημαντικών στοιχείων για το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης, όπως καταγράφηκαν τον Δεκέμβριο του 2014:
- Ο αριθμός των συνταξιούχων ανέρχεται σε 2.654.913 άτομα.
- Ο συνολικός αριθμός των καταβαλλόμενων συντάξεων ανέρχεται σε 4.523.296 εκ των οποίων οι 12.354 καταβάλλονται σε υπηκόους άλλων χωρών.
- Η συνολική μηνιαία δαπάνη για συντάξεις τον Δεκέμβριο ανήλθε σε 2.331.601.409,10 ευρώ, ανεβάζοντας την αντίστοιχη συνταξιοδοτική δαπάνη για το σύνολο του έτους στα 27.738.352.144,33 ευρώ.
- Το συνολικό ποσό των αναδρομικών που καταβλήθηκε στους νέους συνταξιούχους το τελευταίο τετράμηνο του 2014 ανέρχεται σε 267.115.659,34 ευρώ. Να σημειωθεί ότι τον Δεκέμβριο καταβλήθηκαν 34.680 νέες συντάξεις, εκ των οποίων οι περισσότερες ήταν επικουρικές. Ο αριθμός πάντως είναι υπερδιπλάσιος τόσο του Νοεμβρίου (15.508), όσο και του Οκτωβρίου (15.169) και του Σεπτεμβρίου (19.812).
- Το μέσο μηνιαίο εισόδημα από συντάξεις γήρατος ανέρχεται στα 953,58 ευρώ.
- Το σύνολο των συντάξεων για το έτος 2014 που έχουν ανασταλεί (λόγω θανάτου ή γάμου) είναι 102.393.
Η έκθεση καταγράφει επίσης και τις παροχές προνοιακών επιδομάτων, όπου ο συνολικός αριθμός δικαιούχων ανέρχεται σε 168.538 (177.711 καταβαλλόμενα επιδόματα). Η συνολική μηνιαία δαπάνη για τον Δεκέμβριο ανήλθε σε 56.711.895 ευρώ, ενώ η αντίστοιχη δαπάνη για το έτος 2014 έφτασε σε 662.920.120 ευρώ.
Προτεραιότητες για το ασφαλιστικό
Tρεις είναι οι προτεραιότητες του υπουργείου Εργασίας, όπως τις περιέγραψε ο Γ. Βρούτσης με την ευκαιρία δημοσιοποίησης των νεότερων στοιχείων του ηλεκτρονικού συστήματος «Ηλιος».
Η πρώτη, όπως έχει καταγραφεί και στις προτάσεις της κυβέρνησης προς την τρόικα των δανειστών κατά τις διαπραγματεύσεις που διεκόπησαν λόγω των πολιτικών εξελίξεων σε εγχώριο επίπεδο, αφορά τον περιορισμό των αποκλίσεων από τα γενικά ηλικιακά όρια συνταξιοδότησης. Ο υπουργός έκανε λόγο για «αδικίες και στρεβλώσεις που πρέπει να αντιμετωπιστούν με τόλμη».
Η δεύτερη, αφορά την ολοκλήρωση των διοικητικών ενοποιήσεων με τις οποίες βάσει του σχεδιασμού θα δημιουργηθούν οικονομίες κλίμακας και θα περιοριστεί ο χρόνος που απαιτείται για την έκδοση και την απονομή σύνταξης.
Η τρίτη, που ήδη έχει ξεκινήσει και θα ολοκληρωθεί εντός του 2015 είναι η κωδικοποίηση και απλοποίηση της ασφαλιστικής νομοθεσίας.
Σύμφωνα με τον κ. Βρούτση, πλέον, και με την ολοκλήρωση μιας σειράς παρεμβάσεων, το ασφαλιστικό σύστημα είναι ανθεκτικότερο σε σχέση με το παρελθόν, κάτι που αποδεικνύουν και οι αναλογιστικές μελέτες που εκπονούνται, ενώ κατήγγειλε όσους «καλλιεργούν κλίμα πανικού για μικροκομματικές ή ακόμη και προσωπικές σκοπιμότητες».
Σύμφωνα με τα αναλυτικά στοιχεία που παρουσιάζει το σύστημα «Ηλιος», ανά μήνα, κατά τον Δεκέμβριο, από τους συνολικά 10.722 συνταξιούχους που έλαβαν κύρια σύνταξη για πρώτη φορά, το 43,5% ήταν άνω των 62 ετών. Μεταξύ 51 και 61 ετών συνταξιοδοτήθηκε το 34,7%, από 62 έως 67 ετών ήταν το 21,3%, ενώ υπάρχει ένα ποσοστό της τάξης του 21,9% που συνταξιοδοτήθηκε άνω των 68 ετών. Ενα 3,3% των νέων συνταξιούχων ήταν ηλικίας κάτω των 25 ετών.
Τα στοιχεία που παρουσίασε το υπουργείο Εργασίας φωτογραφίζουν την ύπαρξη ειδικών διατάξεων που δίνουν σε συγκεκριμένες ομάδες ασφαλισμένων τη δυνατότητα συνταξιοδότησης πολύ πριν από το γενικό όριο των 67 ετών, δεν είναι όμως απόλυτα διαφωτιστικά, καθώς αφορούν στο σύνολο των κύριων συντάξεων, στις οποίες συγκαταλέγονται τόσο οι συντάξεις γήρατος, όσο και οι συντάξεις αναπηρίας και θανάτου.
Το σύστημα «Ηλιος» ρίχνει επίσης φως σε μια σειρά σημαντικών στοιχείων για το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης, όπως καταγράφηκαν τον Δεκέμβριο του 2014:
- Ο αριθμός των συνταξιούχων ανέρχεται σε 2.654.913 άτομα.
- Ο συνολικός αριθμός των καταβαλλόμενων συντάξεων ανέρχεται σε 4.523.296 εκ των οποίων οι 12.354 καταβάλλονται σε υπηκόους άλλων χωρών.
- Η συνολική μηνιαία δαπάνη για συντάξεις τον Δεκέμβριο ανήλθε σε 2.331.601.409,10 ευρώ, ανεβάζοντας την αντίστοιχη συνταξιοδοτική δαπάνη για το σύνολο του έτους στα 27.738.352.144,33 ευρώ.
- Το συνολικό ποσό των αναδρομικών που καταβλήθηκε στους νέους συνταξιούχους το τελευταίο τετράμηνο του 2014 ανέρχεται σε 267.115.659,34 ευρώ. Να σημειωθεί ότι τον Δεκέμβριο καταβλήθηκαν 34.680 νέες συντάξεις, εκ των οποίων οι περισσότερες ήταν επικουρικές. Ο αριθμός πάντως είναι υπερδιπλάσιος τόσο του Νοεμβρίου (15.508), όσο και του Οκτωβρίου (15.169) και του Σεπτεμβρίου (19.812).
- Το μέσο μηνιαίο εισόδημα από συντάξεις γήρατος ανέρχεται στα 953,58 ευρώ.
- Το σύνολο των συντάξεων για το έτος 2014 που έχουν ανασταλεί (λόγω θανάτου ή γάμου) είναι 102.393.
Η έκθεση καταγράφει επίσης και τις παροχές προνοιακών επιδομάτων, όπου ο συνολικός αριθμός δικαιούχων ανέρχεται σε 168.538 (177.711 καταβαλλόμενα επιδόματα). Η συνολική μηνιαία δαπάνη για τον Δεκέμβριο ανήλθε σε 56.711.895 ευρώ, ενώ η αντίστοιχη δαπάνη για το έτος 2014 έφτασε σε 662.920.120 ευρώ.
Προτεραιότητες για το ασφαλιστικό
Tρεις είναι οι προτεραιότητες του υπουργείου Εργασίας, όπως τις περιέγραψε ο Γ. Βρούτσης με την ευκαιρία δημοσιοποίησης των νεότερων στοιχείων του ηλεκτρονικού συστήματος «Ηλιος».
Η πρώτη, όπως έχει καταγραφεί και στις προτάσεις της κυβέρνησης προς την τρόικα των δανειστών κατά τις διαπραγματεύσεις που διεκόπησαν λόγω των πολιτικών εξελίξεων σε εγχώριο επίπεδο, αφορά τον περιορισμό των αποκλίσεων από τα γενικά ηλικιακά όρια συνταξιοδότησης. Ο υπουργός έκανε λόγο για «αδικίες και στρεβλώσεις που πρέπει να αντιμετωπιστούν με τόλμη».
Η δεύτερη, αφορά την ολοκλήρωση των διοικητικών ενοποιήσεων με τις οποίες βάσει του σχεδιασμού θα δημιουργηθούν οικονομίες κλίμακας και θα περιοριστεί ο χρόνος που απαιτείται για την έκδοση και την απονομή σύνταξης.
Η τρίτη, που ήδη έχει ξεκινήσει και θα ολοκληρωθεί εντός του 2015 είναι η κωδικοποίηση και απλοποίηση της ασφαλιστικής νομοθεσίας.
Σύμφωνα με τον κ. Βρούτση, πλέον, και με την ολοκλήρωση μιας σειράς παρεμβάσεων, το ασφαλιστικό σύστημα είναι ανθεκτικότερο σε σχέση με το παρελθόν, κάτι που αποδεικνύουν και οι αναλογιστικές μελέτες που εκπονούνται, ενώ κατήγγειλε όσους «καλλιεργούν κλίμα πανικού για μικροκομματικές ή ακόμη και προσωπικές σκοπιμότητες».
