"Τα γενετικά σκουπίδια είναι τα μόνα που δεν ανακυκλώνονται". Είναι η πρώτη πληροφορία που άκουσα και με σόκαρε στη πρώτη συνάντηση για το 1ο Ευρωπαικό Φεστιβάλ Σπόρων (ναί, ναί, Φεστιβάλ Σπόρων!) "Love Sporoi -Let's grow together" που ξεκινά στην Αθήνα στις 6 Οκτωβρίου με κορύφωση στις 12 Οκτωβρίου 2014 με μια μεγάλη γιορτή στο Κέντρο της Γης.
Το φεστιβάλ πραγματοποιείται ταυτόχρονα σε έξι ευρωπαϊκές χώρες (Αγγλία, Βέλγιο, Ολλανδία, Ελλάδα, Πολωνία και Ρουμανία). Είναι μιά πρωτοβουλία των Demeter International και στην Ελλάδα σχεδιάστηκε και πραγματοποιείται από την Οργάνωση ΓΗ (ogi.gr) με την υποστήριξη της Bio Hellas, της Eco VRS του Impact Hub και των Αμεπλώνων του Κτήματος Βασιλίσσης στο Ιλιον.
Η άλλη πληροφορία που άκουσα (και έτσι κατάλαβα άλλη μιά φορά γιατί είναι σημαντικό να γίνεται ένα Φεστιβάλ Σπόρων) είναι ότι κάθε παραδοσιακός σπόρος που εξαφανίζεται θέλει τουλάχιστον 2-3.000 χρόνια για να εμφανιστεί και να αναπτυχθεί.
Και τέλος, η πληροφορία ότι οι τοπικοί σπόροι, με την επερχόμενη λαίλαπα των γενετικά τροποποιημένων σπόρων (όπως το καλαμπόκι και η σόγια που πλέον παγκόσμια παράγονται μόνο!!!) αλλά και την απελπιστικά διαδεδομένη χρήση εντομοκτόνων και ζιζανιοκτόνων κρίνονται εδώ και χρόνια από τους ειδικούς , τους αγρότες αλλά και τους καταναλωτές εξίσου σημαντικοί όπως τα πολιτιστικά μνημεία μιας χώρας.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση , μετά από πολύμηνη ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των ανθρώπων, κατάφερε και απέρριψε μία πρόταση του 2013 για έναν κανονισμό που θα εφαρμοζόταν υποχρεωτικά σε όλες τις ΕΕ χώρες και όπου όλες οι ποικιλίες θα έπρεπε να είναι καταγεγραμμένες σε έναν οδηγό. Η εγγραφή θα ήταν υποχρεωτική και οι ενστάσεις ήταν μια κραυγή ενάντια στο πατεντάρισμα των σπόρων και την εξαφάνιση των τοπικών ποικιλιών που καλλιεργούνται σε μικρή κλίμακα. Ο κανονισμός καταψηφίστηκε τον Μάιο 2014 από το Ευρωπαικό Κοινοβούλιο και θεωρήθηκε μία νίκη της Ευρωπαϊκής κοινωνίας των πολιτών υπέρ της ελεύθερης διακίνησης ιδιοπαραγώμενων σπόρων.
Η οργάνωση Demeter πιστοποιεί σε περισσότερες από 50 χώρες τις βιοδυναμικές καλλιέργειες και στηρίζεται στη φιλοσοφία του Στάινερ που πριν ένα αιώνα ανέπτυξε τη θεωρία της Ανθρωποσοφίας που σέβεται τις σχέσεις ανάμεσα στον άνθρωπο, τα ζώα και τα φυτά και εφαρμόζεται σε όλη τη κοινωνία, από τα σχολεία μέχρι τη γεωργία.
Η Οργάνωση ΓΗ , και εκτός της συμμετοχής της στο Φεστιβάλ, έχει διοργανώσει στο Κέντρο της Γης στο Ιλιον ειδικές παιδαγωγικές εκδηλώσεις για παιδιά, όπως το "Είμαι ο Σπόρος" που ξεκινούν στις 6 Οκτωβρίου για νηπιαγωγεία και δημοτικά σχολεία. " Οι μαθητές μέσα από ένα βιωματικό παιχνίδι θα έρχονται σε επαφή με την έννοια του σπόρου , τη σημασία του για τη Γη, τον άνθρωπο και τα ζώα. Με μία βόλτα στο λαχανόκηπο του Κέντρου μας θα παρατηρούν όλα τα στάδια ανάπτυξης ενός φυτού. Αν και φαίνεται απλό για τους μικρούς μαθητές, η εμπειρία μας σε παιδαγωγικά προγράμματα μας έχει δείξει ότι τα παιδιά σήμερα νομίζουν ότι η τροφή είναι ένα προϊόν που συναντιέται μόνο στα ράφια του σούπερ μάρκετ", εξηγεί η υπεύθυνη Επικοινωνίας της ΟΓΗ Νατάσα Πενταγιώτη. Τα παιδιά θα φεύγουν με ένα παραδοσιακό σπόρο για να παρακολουθήσουν την ανάπτυξή του στο μπαλκόνι ή το κήπο τους.
Η Ευρώπη φαίνεται αποφασισμένη να μην επιτρέψει στο μέλλον παρόμοιους κινδύνους εξαφάνισης των σπόρων που είναι η βάση του κύκλου της ζωής πάνω στο πλανήτη Γη αλλά και αφετηρία για καλό και καθαρό φαγητό για όλους μας.
10 πληροφορίες για τους σπόρους που σοκάρουν
1. Το 75% της παγκόσμιας βιοποικιλότητας έχει χαθεί τα τελευταία 100 χρόνια.
2. Το 95% των σπόρων λαχανικών ελέγχεται από πέντε (5) εταιρίες σε όλο το κόσμο.
3. Περισσότερα από 7.000 είδη έχουν χρησιμοποιηθεί σε ολόκληρη την ιστορία του κόσμου για τη τροφή του ανθρώπου και των ζώων. Πλέον μόνο τριάντα καλλιεργήσιμα είδη αποτελούν το κορμό της διατροφής μας και το 90% των θερμίδων που λαμβάνουμε καθημερινά.
4. Μόνο τρία είδη (ρύζι, σιτάρι και καλαμπόκι) περιέχονται σε τρόφιμα που αποτελούν σχεδόν το μισό της καθημερινής διατροφής του ανθρώπου.
5. Στην ΕΕ οι τιμές των σπόρων έχουν αυξηθεί ραγδαία (κατά μέσο όρο +30,2%) στο διάστημα από 2000-2008.
6. Το καλαμπόκι, που μαζί με τη σόγια αποτελούν μεγάλο ποσοστό για ανθρώπινες αλλά και ζωικές τροφές, καλλιεργείται από γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς κατά το 85% τουλάχιστον στην Αμερική.
7. Η παραγωγή γενετικά τροποποιημένης σόγιας στην Αμερική έφθανε το 2007 το 91%.
8. Η Ευρώπη δεν επιτρέπει γεννετικά τροποποιημένους οργανισμούς στις καλλιέργειες. Εμεσα όμως τρυπώνουν στη καθημερινή μας διατροφή μέσω των βρώσιμων ζώων που καταναλώνουν τέτοιες ζωοτροφές.
9. Δέκα μεγάλες εταιρίες παγκοσμίως διακινούν το 75% της αγοράς σπόρων.
10. Η Ελλάδα αν και θεωρείται από τις πλουσιότερες χώρες σε βιοποικιλότητα και γεννετικό υλικό, υστερούμε στη παραγωγή και εξαγωγή σπόρων.
*1ο Ευρωπαϊκό Φεστιβάλ Σπόρων "Love Sporoi-Let's Grow Together", 6-12 Οκτωβρίου 2014, Impact Hub, Καραΐσκάκη 28, Ψυρρή και Κέντρο της Γης (Λεωφόρος Δημοκρατίας 67, Ιλιον). Για περισσότερες πληροφορίες και το πρόγραμμα του φεστιβάλ, www.ogi.gr / love sporoi.
