Από τον Σεπτέμβριο του 2012 που εμφανίστηκε ο κορονοϊός MERS-CoV, έχει καταφέρει σημαντικά πλήγματα τόσο στην περιοχή εμφάνισής του όσο και στην Ευρώπη...
Το protothema.gr, με τη συνεργασία των επιστημόνων του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ), βάζει στο μικροσκόπιο το θανατηφόρο ιό και αποκρυπτογραφεί τη δράση του μέσα από 10 ερωταπαντήσεις:
Τι είναι ο νέος κοροναϊός MERS-CoV; Οι κορονοϊοί είναι μία μεγάλη οικογένεια ιών που περιλαμβάνει τόσο τους ιούς που προκαλούν τo κοινό κρυολόγημα όσο και αυτόν που προκαλεί το SARS, το Σύνδρομο Οξείας Αναπνευστικής Ανεπάρκειας που τη διετία 2002- 2003 στοίχισε τη ζωή σε 774 ανθρώπους. Ωστόσο, ο νέος ιός δεν φαίνεται να έχει άμεση συγγένεια με κανέναν από τους υπόλοιπους γνωστούς κορονοϊούς. Πάντως, και οι δύο ιοί είναι ικανοί να προκαλέσουν σοβαρή νόσο. Η πιο σημαντική διαφορά τους μέχρι τώρα είναι ότι ο νέος κοροναϊός δεν φαίνεται να μεταδίδεται εύκολα από άτομο σε άτομο, ενώ ο ιός του SARS ήταν πολύ πιο μεταδοτικός.
Πότε εμφανίστηκε ο ιός; Ο ιός απομονώθηκε αρχικά τον Σεπτέμβριο του 2012 από ασθενή που είχε εκδηλώσει σοβαρή λοίμωξη του αναπνευστικού τον Ιούνιο του ίδιου έτους. Τα περισσότερα κρούσματα φαίνεται ότι έχουν μολυνθεί σε περιοχές της Μέσης Ανατολής (Ιορδανία, Σαουδική Αραβία, Κατάρ), ενώ για έξι κρούσματα φαίνεται να έχει υπάρξει ενδοοικογενειακή μετάδοση.
Ποια είναι τα συμπτώματα που προκαλεί; Τα μέχρι σήμερα επιβεβαιωμένα κρούσματα της νόσου εμφανίζουν οξεία λοίμωξη του αναπνευστικού με πυρετό, βήχα, δύσπνοια και δυσκολία στην αναπνοή. Μερικά από τα λιγότερο συνήθη συμπτώματα είναι ο μυϊκός πόνος, διάρροια, τάση προς έμετο και ναυτία. Η λοίμωξη από το νέο κοροναϊό εμφανίζεται ως πνευμονία, ενώ σε μερικές περιπτώσεις έχει οδηγήσει σε νεφρική ανεπάρκεια.
Πώς μεταδίδεται; Ο τρόπος μόλυνσης όσων έχουν νοήσει δεν είναι σαφής. Πιθανολογείται ότι η προέλευση του ιού βρίσκεται στον πληθυσμό των νυχτερίδων. Πάντως τα κρούσματα που έχουν καταγραφεί δεν προέκυψε ότι είχαν εκτεθεί στον ιό μέσω άμεσης επαφής γενικώς με ζώα.
Μπορεί να μεταδοθεί από άτομο σε άτομο; Ο ακριβής τρόπος μετάδοσης δεν είναι ακόμα γνωστός, αλλά κατά τους ειδικούς υπάρχουν σαφείς ενδείξεις περιορισμένης μετάδοσης από άνθρωπο σε άνθρωπο. Μέχρι τώρα, έχουν καταγραφεί δύο μικρές συρροές κρουσμάτων μέσα σε οικογένειες, με εκδήλωση της νόσου και μεταξύ μελών που δεν είχαν ταξιδέψει, αλλά που είχαν εκτεθεί στο αρχικό περιστατικό - μέλος της οικογένειας. Τα περισσότερα από τα άτομα που προσβλήθηκαν αντιμετώπιζαν και άλλα προβλήματα υγείας, με αποτέλεσμα να είναι πιο επιρρεπή απέναντι στη λοίμωξη του αναπνευστικού.
Υπάρχει εμβόλιο για το νέο κοροναϊό; Όχι, προς το παρόν δεν υπάρχει εμβόλιο για τον συγκεκριμένο ιό.
Ποια είναι η θεραπεία; Δεν υπάρχει ειδική θεραπεία για τη νόσο που προκαλείται από το νέο κοροναϊό. Η αγωγή στοχεύει στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων, ενώ η υποστηρικτική αγωγή των κρουσμάτων μπορεί να είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική.
Πώς μπορεί να προστατευθεί ο πληθυσμός από τον κορονοϊό; Με δεδομένο ότι ο ακριβής τρόπος μετάδοσης δεν είναι ακόμα γνωστός, οι ειδικοί συστήνουν τα γενικά μέτρα προφύλαξης που ισχύουν και για τις άλλες ιογενείς λοιμώξεις του αναπνευστικού, δηλαδή την αποφυγή στενής επαφής με άτομα που παρουσιάζουν τα συμπτώματα της νόσου (βήχας, φτέρνισμα) και έχουν πρόσφατα ταξιδέψει σε περιοχές υψηλού κινδύνου.
Επίσης, επισημαίνουν την τήρηση των κανόνων υγιεινής των χεριών και των κανόνων αναπνευστικής υγιεινής. Η υγιεινή των χεριών προλαμβάνει επίσης τη μετάδοση λοιμώξεων μέσω αγγίγματος μολυσμένων επιφανειών και προκειμένου για τα νοσοκομεία τη μετάδοση λοιμώξεων σε ασθενείς, επαγγελματίες υγείας και άλλους. Σε ό,τι αφορά στην υγιεινή του αναπνευστικού, συστήνουν να είναι πάντοτε καλυμμένο το στόμα και η μύτη με ιατρική μάσκα, μαντήλι, το μανίκι ή το λυγισμένο αγκώνα όταν υπάρχει βήχας ή άλλες εκκρίσεις του αναπνευστικού.
Ποια είναι η έκταση διασποράς του; Δεν είναι γνωστή ακόμα η έκταση της διασποράς του νέου κορονοϊού. Για το λόγο αυτό, τόσο ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) όσο και το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC), παρακολουθούν στενά τις σοβαρές οξείες λοιμώξεις του αναπνευστικού σε όλη την Ευρώπη και διερευνάται κάθε ασυνήθιστη μορφή σοβαρής οξείας λοίμωξης του αναπνευστικού ή πνευμονίας.
Έχει εκδοθεί σύσταση από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας για περιορισμό ταξιδιών ή διακίνησης προϊόντων για τις χώρες που σχετίζονται με το νέο κορονοϊό; Μέχρι και σήμερα, δεν υπάρχει καμιά σύσταση για περιορισμό ταξιδιών ή διακίνησης προϊόντων για τις χώρες της Μέσης Ανατολής. Όμως, οι συστάσεις μπορεί να αναθεωρηθούν, με τη συλλογή περισσότερων πληροφοριών σχετικά με τους τρόπους μετάδοσης του ιού.