Να κοιτάξουμε μια μέρα στο βράχο και η "ακρόπολη" να έχει εξαφανιστεί

Του Ψυχίατρου- Ψυχαναλυτή Θεοδωρίδη Γιάννη.

Ένα πρωινό ξυπνάμε έπειτα από έναν πολύ βαρύ ύπνο από αυτούς που μοιάζουν να κράτησαν χρόνια. Ανοίγουμε το παράθυρο και κοιτάζοντας προς την Πλάκα, βλέπουμε τον πάντα γυμνό βράχο να στέκει άχαρος. Αρχίζουμε να φανταζόμαστε μια ή αρκετές ανεμογεννήτριες, ίσως καλλιτεχνικά σχεδιασμένες, να ντύνουν την ξερή πέτρα. Η δημιουργικότητα της ιδέας, μας κινητοποιεί και αρχίζουμε τα σχέδια. Απορούμε, πως γινόταν για τόσα χρόνια, να μην βλέπει κανείς την προνομιακότητα του βράχου για την πόλη μας. Ο νους μας πάει ακόμα παραπέρα και διερωτόμαστε γιατί κάτι τέτοιο δεν έγινε ούτε στην υπόλοιπη χώρα μας, που παρά τη γονιμότητά της, έμεινε άτεκνη. Ίσως να μας εμπόδιζαν οι «άλλοι», είναι μια ιδέα. Οργανώνουμε αμέσως ένα πρώτο πλάνο εργασίας.

Το ίδιο βράδυ κατάκοποι σαν να έχουμε να εργαστούμε αληθινά, αλλά και να σκεφτούμε χρόνια, πέφτουμε στο κρεβάτι. Βγάζουμε τα ρούχα, τις περούκες, τις μασέλες, τα γυαλιά και παίρνουμε τη βολική θέση του ύπνου. Σε αυτήν την ωραία παλινδρόμηση, αρχίζει να φτιάχνεται μια ονειρική σκηνή.  Ο βράχος μας όπως στέκεται ψηλά, γεμίζει μεγαλοπρεπείς ναούς, κτίρια, χρυσελεφάντινα αγάλματα, που προδίδουν ένα παρελθόν εκεί που δεν υπήρχε απολύτως τίποτα. Το όνειρο εμπλουτίζεται και στην αχρονικότητά του φτιάχνει σε λίγα λεπτά μια λαμπρή ιστορία τεχνών, ηρωισμών και πνεύματος. Ο χρόνος απλώνεται σε αιώνες θριάμβου μέσα στο μύθευμα του ονείρου.

Ξυπνάμε, ανοίγουμε το παράθυρο και βλέπουμε την "Ακρόπολη" επιβλητική και αγέρωχη. Κοιμηθήκαμε πάμφτωχοι και ελεεινοί και ξυπνήσαμε πλούσιοι και περήφανοι. Κάθε σκέψη δημιουργίας προσκρούει στο ωραίο όραμα που δημιουργήσαμε. Αρχίζει η αίσθηση προσωπικής περηφάνιας που προοδευτικά γίνεται υπεροψία. Μια υπεροψία καταγωγής που παίρνει διάσταση υπαρξιακής ανωτερότητας. Προοδευτικά εγκαθίσταται η απαίτηση σεβασμού του μύθου της ύπαρξής μας, που συνοδεύεται από περιφρόνηση των κατώτερων «άλλων». Δικαιούμαστε τα πάντα, με την μαγική αμεριμνησία που ένα βρέφος δεν αμφιβάλει για τίποτα και τα δικαιούται όλα. Με την ίδια αμεριμνησία ίσως, που το βρέφος θεωρεί το καρπερό στήθος προέκταση του «παραλυμένου» σώματός του.

Η παραπάνω διαδικασία αποτελεί την καθημερινή πραγματικότητα κάθε «μικρού» και «μεγάλου» ανθρώπου και λαού επί γης, στην ιστορία της ανθρωπότητας. Οι άνθρωποι στην παλινδρόμησή τους έχουν την ανάγκη να φτάνουν σε ένα έσχατο μυθικό σημείο μεγαλείου. Κατασκευάζουν ακόμα και θρησκείες, που μέσω της πίστης δικαιώνουν την ύπαρξη ενός χαμένου παραδείσου.

Σε προσωπικό επίπεδο μπορεί να φτιάχνεται για τον καθένα ο μύθος της παναγίας μητέρας, της γλυκιάς πατρίδας, της μαγείας των παιδικών χρόνων, της ιδέας πως μόνον το κρασί του χωριού τους ήταν γλυκό. Σε επίπεδο λαών η ναρκισσιστική ανάγκη εκφράζεται με την αναδρομική μυθοποίηση της ιστορικής καταγωγής. Μέσα μας έχουμε βέβαια πάντα την πικρή αίσθηση της αναγκαστικής εξόδου από τον παράδεισο και της εισόδου στον μαζοχισμό της απαιτητικής ζωής. Πρόκειται για ένα αδιόρατο αίσθημα, ισοδύναμο ψυχικού ευνουχισμού, πως δήθεν είχαμε έναν παράδεισο και τον χάσαμε. Αυτήν την φαντασιακή αδικία, ο άνθρωπος θα επιθυμεί διαρκώς να ανατρέπει με οποιονδήποτε τρόπο. Αυτό επιτυγχάνεται φυσιολογικά μόνον στην ονειρική κατάσταση. Στην Ελλάδα παραληρητικά κατορθώθηκε κατά την εγρήγορση.

Φτιάξαμε τον μύθο του εξαίρετου έθνους και λαού που έλκει την σπουδαιότητά του από έναν μητρικό μαστό που θα μας τρέφει για πάντα. Τον φανταστήκαμε τεράστιο και γενναιόδωρο και για τους υπόλοιπους λαούς. Για τη γενναιοδωρία της φαντασίας μας βέβαια, απαιτούσαμε και συνεχίζουμε να απαιτούμε γενναία ανταλλάγματα.

Άλλωστε με την ιστορία μας, δεν μας συνέδεσε ποτέ η αγάπη αλλά η ανάγκη. Οι δύο αυτοί τρόποι συναισθηματικής σύνδεσης προσδιορίζουν εκ διαμέτρου αντίθετες κατευθύνσεις στην αντίληψη της πραγματικότητας.

Η «εκ των υστέρων» ανακατασκευή της ψυχικής ιστορίας κάθε υποκειμένου είναι μονόδρομος. Άλλον "Πλάτωνα" όμως φτιάχνει και άλλην "Ακρόπολη" βλέπει μέσα του ο καθένας, ανάλογα με το βαθμό που «ξεπέρασε», τις φαντασιακά ευνουχιστικές του ματαιώσεις. Όσο μεγαλύτερο το υποκειμενικό αίσθημα κατωτερότητας, τόσο πλασματικά ανώτερος και ψεύτικος φτιάχνεται ο «Πλάτωνας» του παρελθόντος. Υπό αυτές τις ψυχικές συνθήκες αφόρητης μικρότητας, ο «Πλάτωνας» της σύγχρονης Ελλάδας είναι προϊόν ενός παραληρήματος. Η πνευματική, επιστημονική, πολιτική, παραγωγική και όποια άλλη έκπτωση, αποτελεί την κοινωνική έκφανση αυτού του γενικευμένου εθνικού ξεπεσμού. 

Βλέπουμε «Ακρόπολη» εκεί που νοιώθουμε πως δεν υπάρχει «πέος».

Το παραλήρημα συμπληρώθηκε από την απόδοση της ανικανότητάς μας, στον φθόνο του σύμπαντος κόσμου.

Τις τελευταίες δεκαετίες έγινε συστηματική προσπάθεια για μια ακόμα μεγαλύτερη διαστρέβλωση. Πριμοδοτήθηκε με πολλούς τρόπους η παθητικότητα σε όλα τα επίπεδα. Συμβολικά καλλιεργήθηκε η πεποίθηση πως ο πρωκτός είναι και αυτός ένα άξιο γεννητικό όργανο, το πιο άξιο. Ήταν τόσο μεγάλη η διαστροφή, ώστε ακόμα και σήμερα που η αυλαία της ψευτιάς άνοιξε, η προσκόλληση στην παθητικότητα και η καταπολέμηση κάθε εκδήλωσης ενεργητικότητας από το πολιτικό σύστημα και τους πολίτες είναι σθεναρή.

           Το μέλλον βρίσκεται στην αποδοχή της «εξόδου από τον πρωκτικό παράδεισο» και την εκμετάλλευση του πραγματικού πλούτου αυτής της χώρας. Τότε ακριβώς θα εξαφανιστούν από το βλέμμα μας οι παραληρητικές «Ακροπόλεις» και με έκπληξη θα δούμε πίσω από αυτές τις πραγματικές. Θα χρειαστεί βέβαια έκτοτε να κοπιάζουμε αληθινά καθώς θα είναι αδύνατον να αφήνουμε τη γενητικότητά μας αδρανή.

Αυτό δεν είναι καθόλου απλό καθώς το παραληρητικό μεγαλείο έχει απλώσει δίχτυα σε όλο το κοινωνικό και πολιτικό φάσμα με ακατάληπτες μορφές.

http://psychoanalytic-views.blogspot.gr/2013/12/blog-post.html?spref=fb

Share