Οι προϋποθέσεις και η διαδικασία χορήγησης
Σύμφωνα με τις πρόσφατες νομοθετικές ρυθμίσεις θεσπίστηκε το ενιαίο επίδομα στήριξης τέκνων, το οποίο αντικατέστησε τα καταβαλλόμενα μέχρι τότε οικογενειακά επιδόματα (επίδομα τρίτου παιδιού, πολυτεκνικό επίδομα, εφάπαξ παροχή 2000 ευρώ, επίδομα τρίτεκνης οικογένειας), τα οποία καταργήθηκαν.
Επίσης, καταργήθηκε και η ισόβια σύνταξη πολύτεκνης μητέρας, ενώ θεσπίστηκε για πρώτη φορά επίδομα και για οικογένειες με ένα ή δύο τέκνα. Σύμφωνα με την εγκύκλιο, τέκνα για τα οποία καταβάλλεται το επίδομα (εξαρτώμενα τέκνα) είναι τέκνα προερχόμενα από γάμο, φυσικά, θετά ή αναγνωρισθέντα, που είναι άγαμα και δεν υπερβαίνουν το 18ο έτος της ηλικίας τους ή το 19ο έτος εφόσον φοιτούν στη μέση εκπαίδευση. Για τέκνα που φοιτούν σε ανώτερο ή ανώτατο εκπαιδευτικό Ίδρυμα της Ελλάδας ή αναγνωρισμένο του εξωτερικού ή σε Ινστιτούτο Επαγγελματικής Κατάρτισης, το επίδομα καταβάλλεται μόνο κατά τον χρόνο φοίτησής τους, που προβλέπεται από τον οργανισμό της κάθε σχολής και σε καμία περίπτωση πέραν της συμπλήρωσης του 24ου έτους της ηλικίας τους.
Επίσης, άγαμα τέκνα με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω, που έχουν συμπληρώσει το 18ο, αλλά όχι το 24ο έτος της ηλικίας τους, καθώς και ορφανά και από τους δύο γονείς άγαμα τέκνα που αποτελούν ιδία οικογένεια.
Το ποσό του επιδόματος καθορίζεται ανάλογα με το συνολικό οικογενειακό εισόδημα και τον αριθμό των εξαρτώμενων τέκνων και ανέρχεται μέχρι του ποσού των 40 ευρώ το μήνα για κάθε τέκνο.
Για την καταβολή του επιδόματος, προβλέπονται εισοδηματικά κριτήρια.
Οι οικογένειες που δικαιούνται το ενιαίο επίδομα στήριξης τέκνων διαιρούνται αναλόγως του ισοδύναμου εισοδήματος σε τρεις εισοδηματικές κατηγορίες, ως εξής:
(α) Έως 6.000 ευρώ, που λαμβάνουν το πλήρες επίδομα,
(β) από 6.001 ευρώ έως 12.000 ευρώ, που λαμβάνουν τα 2/3 του επιδόματος και
(γ) από 12.001 ευρώ έως 18.000 ευρώ, που λαμβάνουν το 1/3 του επιδόματος.
Παραδείγματα:
Οικογένεια (δυο γονείς) με δύο εξαρτώμενα τέκνα και εισόδημα 16.000 ευρώ.
Κλίμακα ισοδυναμίας: 1 + 1/3 + 1/6 + 1/6 = 1,666
Ισοδύναμο εισόδημα: 16.000/1,666 = 9.604
Εισοδηματική κατηγορία: Β
Οικογενειακό επίδομα: 80 x (2/3) = 53,33 ευρώ το μήνα.
Μονογονεϊκή οικογένεια με ένα εξαρτώμενο τέκνο και εισόδημα 6.000 ευρώ.
Κλίμακα ισοδυναμίας: 1 + 1/6= 1,166
Ισοδύναμο εισόδημα: 6.000 /1,166 = 5.143
Εισοδηματική κατηγορία: Α
Οικογενειακό επίδομα: 40 ευρώ το μήνα.
Για το τρέχον έτος το επίδομα χορηγείται:
- Από 1-1-2013, για τέκνα που γεννήθηκαν μέχρι 31-12-2012 και
- Από την 1η του μήνα του επόμενου εκείνου της γέννησης, για τέκνα που γεννήθηκαν ή θα γεννηθούν εντός του έτους 2013.
2. Ειδικό επίδομα σε τρίτεκνες και πολύτεκνες οικογένειες.
Το επίδομα αυτό καταβάλλεται σε οικογένειες με τρία και άνω εξαρτώμενα τέκνα, όπως αυτά ορίζονται στην προηγούμενη παράγραφο για το ενιαίο επίδομα στήριξης τέκνων, και το ποσό του ανέρχεται στα 500 ευρώ ετησίως για κάθε τέκνο. Για τις οικογένειες με τρία τέκνα το επίδομα καταβάλλεται εφόσον το συνολικό οικογενειακό εισόδημα είναι μέχρι 45.000 ευρώ. Το εισοδηματικό αυτό όριο προσαυξάνεται κατά 3.000 ευρώ για τις οικογένειες με τέσσερα τέκνα και κατά 4.000 ευρώ για κάθε επί πλέον τέκνο για τις οικογένειες με περισσότερα των τεσσάρων τέκνα.
Εκτός από τα εισοδηματικά κριτήρια προβλέπονται και οι παρακάτω προϋποθέσεις χορήγησης των επιδομάτων.
α) Το ενιαίο επίδομα στήριξης τέκνων χορηγείται εφόσον ο δικαιούχος διαμένει μόνιμα και συνεχώς την τελευταία δεκαετία στην Ελλάδα και τα εξαρτώμενα τέκνα ευρίσκονται στην Ελλάδα,
β) Το ειδικό επίδομα τρίτεκνων και πολύτεκνων οικογενειών χορηγείται εφόσον ο δικαιούχος κατοικεί ή διαμένει μόνιμα και συνεχώς την τελευταία δεκαετία στην Ελλάδα, φορολογείται στην Ελλάδα και τα εξαρτώμενα τέκνα ευρίσκονται στην Ελλάδα.
Δικαιούχοι των επιδομάτων είναι
α) Έλληνες πολίτες.
β) Ομογενείς αλλοδαποί.
γ) Πολίτες Κρατών-Μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
δ) Πολίτες των χωρών που ανήκουν στον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο (Νορβηγία, Ισλανδία και Λιχτενστάιν), καθώς και Ελβετοί πολίτες.
ε) Αναγνωρισμένοι πρόσφυγες (Ν.Δ. 3989/1959, α.ν.389/1968).
στ) Ανιθαγενείς (Ν. 139/1975).
ζ) Δικαιούχοι του ανθρωπιστικού καθεστώτος.
η) Πολίτες άλλων κρατών που διαμένουν νόμιμα στην Ελλάδα και είναι γονείς τέκνων ελληνικής υπηκοότητας.
Αρμόδιος φορέας για τη συγκέντρωση των απαιτούμενων δικαιολογητικών και τη χορήγηση ή μη των επιδομάτων, καθώς και για την υλοποίηση των διαδικασιών καταβολής τους και πίστωσης των λογαριασμών των δικαιούχων είναι ο Οργανισμός Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΟΓΑ).
Το ενιαίο επίδομα στήριξης τέκνων καταβάλλεται ανά τρίμηνο την τελευταία εργάσιμη ημέρα κάθε ημερολογιακού τριμήνου, με πίστωση τραπεζικού λογαριασμού ή λογαριασμού στα ΕΛ.ΤΑ. του δικαιούχου.
Η καταβολή του πρώτου τριμήνου κάθε έτους θα πραγματοποιείται μαζί με τα επιδόματα του δεύτερου τριμήνου, την τελευταία εργάσιμη ημέρα αυτού.
Το ειδικό επίδομα τρίτεκνων και πολύτεκνων οικογενειών καταβάλλεται σε τρεις δόσεις, κατά τα οριζόμενα ανωτέρω για την καταβολή του ενιαίου επιδόματος στήριξης τέκνων.