Εντομα ερπετά τρωκτικά και ζωοανθρωπωνόσοι......

(Από τις επιτελικές μελέτες του Στρ.Κτηνιάτορυ Χρ. Μπαζιώτη)

Δάγκειος Πυρετός

Ιογενής νόσος από φλαβοϊό, που μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο μέσω των κουνουπιών του γένους Aedes και κυρίως του είδους Aedes aegypti.

Ως κύρια συμπτώματα αναφέρονται τα εξής:

α. Στην ήπια μορφή υψηλός πυρετός, πονοκέφαλος, πόνος στις αρθρώσεις, στη μέση, και στα μάτια, ναυτία, έμετος και χαρακτηριστικό κηλιδοβλατιδώδες εξάνθημα.

β. Στην Αιμορραγική Μορφή πυρετός (διάρκειας από 2 έως 7 ημέρες), πονοκέφαλος, ναυτία, έμετος, πόνος στην κοιλιακή χώρα, μώλωπες, δερματική αιμορραγία, αιμορραγία από τη μύτη, τα ούλα και τα αυτιά, εσωτερική αιμορραγία, αιμορραγική καταπληξία. Οι φάσεις της καταπληξίας χαρακτηρίζονται ως «Σύνδρομο Δάγκειου Κλονισμού»

 

Πυρετός Chikungunya

Είναι ιογενής λοίμωξη που ανήκει στην κατηγορία των αιμορραγικών πυρετών και οφείλεται στον RNA-ιο Chikungunya (Alphavirus – Togaviridae). Οι πίθηκοι αποτελούν την κύρια αποθήκη του ιού, μπορεί της να προσβάλει και άλλα είδη συμπεριλαμβανομένου και του ανθρώπου. Μεταδίδεται από άτομο σε άτομο μέσω δήγματος μολυσμένου κουνουπιού του γένους Aedes

Εντοπίζεται κυρίως στην Ανατολική Αφρική, στη Ν.Α. Ασία και στην Ινδική Χερσόνησο αλλά κρούσματα έχουν παρατηρηθεί και στην Ευρώπη, κυρίως σε ταξιδιώτες

Η νόσος εκδηλώνεται 4-7 ημέρες μετά το νύγμα του κουνουπιού, με αιφνίδια έναρξη πυρετού, έντονες αρθραλγίες, μυαλγίες, οιδήματα, κεφαλαλγία και δερματικά εξανθήματα. Σε ορισμένες περιπτώσεις ο πυρετός συνοδεύεται από αιμορραγίες του τύπου των ουλορραγιών ή της ρινορραγίας, κυρίως σε παιδιά. Η πορεία της νόσου είναι συνήθως καλοήθης, αν και σπανίως εμφανίζεται ως χρόνια μορφή με εμμένουσες, υποτροπιάζουσες αρθραλγίες που μπορεί να οδηγήσουν και σε αναπηρίες.

Ιός του Δυτικού Νείλου

Οφείλεται σε ιό της ομάδας των Αρμποιών, που μεταδίδονται με τα νύγματα αρθροπόδων και μεταδίδεται στον άνθρωπο από θηλαστικά και πτηνά, που είναι η κύρια δεξαμενή του ιού, με κουνούπια του γένους Aedes και κυρίως του είδους Aedes albopictus (Κουνούπι Τίγρης).
Η νόσος δεν μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο, η περίοδος επώασης είναι 2 έως 14 ημέρες και εμφανίζεται ως ακολούθως:
α. Πολλά προσβεβλημένα άτομα δεν αναπτύσσουν συμπτώματα.
β. Πυρετός, καταβολή, πονόλαιμος, πονοκέφαλος, διαταραχές γαστρεντερικού.
γ. Εξάνθημα και ήπια νευρολογικά συμπτώματα μπορεί να εμφανιστούν.
δ. Σπάνια σοβαρή μηνιγγίτιδα ή εγκεφαλίτιδα με αυχενική δυσκαμψία, παραισθησίες, σπασμοί, παράλυση, μυϊκή αδυναμία.
ε. Επιπλοκές όπως πνευμονία, λοίμωξη του ουροποιητικού, μόνιμες νευρολογικές βλάβες, σύνδρομα κόπωσης, έλκη.

Δείγματα Φιδιών

Το δηλητήριο των φιδιών είναι ένα χημικό σύνθετο μίγμα πρωτεϊνών με πιο σημαντικές τη νευροτοξίνη, κυτταροτοξίνη και την αιματοτοξίνη. Περιέχει ακόμα και ένα μίγμα πρωτεολυτικών ή υδρολυτικών ενζύμων και υαλουρονιδάση. Προκαλούν κυρίως τοπικές αντιδράσεις αλλά και κυτταρικές βλάβες στο τοίχωμα των αγγείων καθώς και συμπτώματα από το νευρικό και την καρδιά.
Τα φίδια που εγκυμονούν κινδύνους είναι κυρίως οι έχιδνες ενώ οι κολουμβρίδες (Σαπίτης Αγιόφιδο) προκαλούν κυρίως πόνο και ερεθισμό. Τα σημαντικότερα συμπτώματα των δηγμάτων των εχιδνών είναι τα παρακάτω:
α. Πόνος στο 100% των περιστατικών, οίδημα που εμφανίζεται περίπου 20 λεπτά μετά το δήγμα και μπορεί να γενικευτεί αργά και εκχύμωση σε μεγάλο ποσοστό.
β. Ναυτία, έμετος, υπόταση και λιποθυμία ή ζάλη αρκετά συχνά
γ. Συχνά ταχυκαρδία λόγω κυρίως πανικού, πυρετός και διόγκωση των επιχωρίων λεμφαδένων.
δ. Σπάνια Παραισθησίες, οίδημα βλεφάρων, θόλωση της όρασης και σπασμοί.
Σαν επιπλοκές από τα δήγματα έχουν αναφερθεί:
α. Η φλεγμονή του τραύματος, η μειωμένη κινητικότητα και η μειωμένη αισθητικότητα
β. Η αιμορραγία του δέρματος, η αιμορραγική φλύκταινα, η τοπική νέκρωση με απώλεια ιστού και η ραβδομυόλυση.
γ. Σπάνια η Οξεία Νεφρική Ανεπάρκεια το σύνδρομο του καρπιαίου σωλήνα και ο ακρωτηριασμός του άκρου.
Για τη βαρύτητα των συμπτωμάτων σημαντικό ρόλο παίζουν τα παρακάτω:
α. Η φύση, η εντόπιση, το βάθος και ο αριθμός των δηγμάτων.
β. Το ποσό του δηλητηρίου, η μικροβιακή χλωρίδα, το είδος και το μέγεθος του φιδιού. Συνήθως το δηλητήριο των φιδιών είναι πιο πολύ και πιο δραστικό όταν βγαίνουν από τη χειμερία νάρκη και τα μεγάλα σε ηλικία έχουν μεγαλύτερη ποσότητα αν και μπορούν να ελέγχουν την έγχυση του.
γ. Η ηλικία και το μέγεθος του θύματος, η ευαισθησία του στο δηλητήριο και οι πρώτες βοήθειες που δέχθηκε.
Ως πρώτες βοήθειες συνιστώνται τα παρακάτω:
α. Όχι πανικός, διότι χειροτερεύει την κατάσταση.
β. Αφαίρεση αντικειμένων ή ρούχων που θα μπορούσαν να σφίξουν το μέλος όσο αυτό πρήζεται (π.χ. δαχτυλίδια, ρολόι, βραχιόλια, κτλ)
γ. Ακινησία του θύματος και ιδιαίτερα του τραυματισμένου μέλους για να καθυστερήσει η εξέλιξη των συμπτωμάτων.
δ. Οι τομές στο δέρμα και το ρούφηγμα του δηλητηρίου απαγορεύονται διότι επιδεινώνουν την κατάσταση και τα συμπτώματα.
ε. Ελαφριά επίδεση πάνω και κεντρικά (προς την καρδιά) του δήγματος με σταδιακή χαλάρωση λόγω του εξελισσόμενου οιδήματος.
στ. Όχι αντισηπτικά ή πάγος στην περιοχή του τραύματος.
ζ. Όχι χορήγηση στον ασθενή αλκοόλ ή παυσίπονων και άμεση διακομιδή στο νοσοκομείο σε κάθε περίπτωση δήγματος φιδιού οποιουδήποτε είδους.

Οχιά (Vipera ammodytes)
Ολικό μήκος έως 90cm. Ποικίλει σε χρωματισμούς. Φέρει χαρακτηριστική απόφυση στην άκρη του ρύγχους. Δραστηριοποιείται την ημέρα αλλά και την νύχτα όταν οι θερμοκρασίες είναι υψηλές. Προτιμά ηλιόλουστες, ξηρές και βραχώδεις πλαγιές με λίγη βλάστηση. Συχνά σκαρφαλώνει σε θάμνους και πετρότοιχους. Ζευγαρώνει στα τέλη της άνοιξης και τα θηλυκά γεννούν 4-20 νεογνά, τέλη του Αυγούστου. Πέφτει σε χειμερία νάρκη τον Οκτώβριο και ξυπνά κατά τον Φεβρουάριο-Μάρτιο. Τρέφεται κυρίως με μικρά θηλαστικά αλλά και μικρά πουλιά, αμφίβια και σαύρες. Σφυρίζει δυνατά όταν απειληθεί και κουλουριάζεται σε στάση άμυνας. Θα δαγκώσει αν πατηθεί ή πιαστεί. Το δάγκωμα της χρήζει ιατρικής αντιμετώπισης

Η Μαύρη χήρα (Latrodectus tredecimguttatus) ή κοινώς Μαρμάγκα στήνει τον ιστό της σε μέρη με ψηλά χόρτα και βλάστηση καθώς και σε κλειστούς όρχους. Πιο επικίνδυνα είναι τα θηλυκά άτομα λόγω των ανεπτυγμένων αδένων που παράγουν το δηλητήριο.
Το δηλητήριο του συγκεκριμένου είδους αράχνης λέγεται α-λατροτοξίνη και παρουσιάζει συμπτώματα με μυϊκές κράμπες ναυτία, έμετο, κεφαλαλγία, αλλά δεν είναι θανατηφόρο αν το θύμα δεχθεί ιατρική και νοσοκομειακή βοήθεια και λάβει το αντίδοτο.
Η α–λατροτοξίνη έχει κυρίως νευρολογικά συμπτώματα στους μύες και συγκεκριμένα
α. Μυϊκές κράμπες στο σημείο του νύγματος με τάση να επεκταθούν σε μεγάλες μυϊκές μάζες στους στους κοιλιάς, στους πλάτης, του στήθους και του μηρού.
β. Ναυτία, έμετος, κεφαλαλγία, άγχος και συμμετοχή στους κράμπες των λείων μυών (εντέρου, βρογχικού δέντρου και μήτρας).
γ. Νευρολογικά έχει παρατηρηθεί ήπια αδυναμία, βλεφαρόπτωση, σπασμοί των μυών του προσώπου (προσωπείο Latrodectus), οιδηματώδη βλέφαρα δακρύρροια και σπάνια, βρογχόρροια και πνευμονικό οίδημα.

Share