Ο λόγος για την Έλενα Αγαπητού, διευθύντρια φυλακών στα Ιωάννινα και τη Σταματία Μαργέλη, λιμενάρχη Πρέβεζας.
"Διακόσιοι σαράντα κρατούμενοι και 140 σωφρονιστικοί υπάλληλοι. Ήταν ένα 'στοίχημα' για μένα. Ήταν ανδροκρατούμενος χώρος η φυλακή κι εγώ ήθελα να αποδείξω σε όλους ότι δεν έχει καμία σχέση το φύλο" λέει στο ΑΠΕ - ΜΠΕ η κ. Αγαπητού.
Στο ίδιο μήκος κύματος, η Σταματία Μαργέλη κατέρριψε με τη δουλειά της - όπως η ίδια λέει - όλες τις προκαταλήψεις, βγαίνοντας για περιπολίες με το σκάφος του Λιμενικού και συμμετέχοντας σε επιχειρήσεις, επειδή θέλει να έχει ενεργό ρόλο.
Με σπουδές στην κοινωνιολογία, η διευθύντρια των φυλακών Ιωαννίνων Έλενα Αγαπητού μας μιλά για τον πολυσχιδή χαρακτήρα της δουλειάς της. "Δεν είναι - λέει - ούτε εύκολο ούτε δύσκολο να διευθύνεις ένα σωφρονιστικό κατάστημα. Από τότε που άρχισα να σπουδάζω, γνώριζα ότι θα ασχολούμαι με κάθε ευπαθή ομάδα. Οπότε για μένα είναι η δουλειά μου. Φυσικά, ποτέ δεν είχα σκεφτεί ότι θα γινόμουν διευθύντρια, γιατί μέχρι πριν από δυόμιση χρόνια, δεν υπήρχε καμία γυναίκα να διοικεί φυλακή".
Όσο για την αντιμετώπιση που τυγχάνει από τους σωφρονιστικούς υπαλλήλους, τονίζει: "Ήταν για μένα ένα στοίχημα. Πολλοί φοβήθηκαν ότι δεν θα τα καταφέρω να διοικήσω μια φυλακή, επειδή είμαι γυναίκα. Τελικά, τους απέδειξα, εδώ και δυόμιση χρόνια, ότι τα πηγαίνω καλά. Οι άνδρες συνάδελφοί μου, εξέφραζαν επιφυλάξεις. Στην πορεία, όμως, όταν είδαν τη δουλειά μου, άρχισαν να με αντιμετωπίζουν ισότιμα. Ήταν ανδροκρατούμενος ο χώρος στις φυλακές. Επειδή άκουγα, στις συζητήσεις των συναδέλφων μου, οι οποίοι είναι πλειοψηφία στις φυλακές, ότι για μια γυναίκα δεν είναι χώρος αυτός να εργάζεται, ήθελα να αποδείξω σε όλους ότι δεν έχει καμία σχέση το φύλο. Νομίζω ότι το θέμα είναι η ποιότητα στην εργασία και στον άνθρωπο".
Οι κρατούμενοι, οι οποίοι στην αρχή κρατούσαν επιφυλακτική στάση απέναντι σε μια γυναίκα - διευθύντρια, σήμερα έχουν τελείως διαφορετική συμπεριφορά. "Οφείλω να πω ότι φέρονται με άψογο τρόπο απέναντί μου. Βέβαια, κι εγώ τους προσέχω πάρα πολύ" επισημαίνει η κ. Αγαπητού και προσθέτει: "Πολλοί, στα μάτια μου, βλέπουν τη μάνα τους, την αδελφή τους, τη γυναίκα τους, ενδεχομένως την ερωμένη τους κάποιοι. Νομίζω, πως κατά κάποιον τρόπο γαληνεύω την ψυχή τους, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει κανένα πρόβλημα στην επικοινωνία μας".
Μάλιστα, μας αναφέρει χαμογελώντας, πως κάθε πρωτομηνιά, οι περισσότεροι της εύχονται καλό μήνα και ότι έχει καλές σχέσεις και με τις οικογένειες τους. "Δεν ξέρω εάν είναι το φύλο. Θεωρώ πως ένας άνθρωπος δίκαιος και ευαίσθητος, δεν θα έχει κανένα πρόβλημα στην ζωή του. Δεν παίζει ρόλο, εάν είναι άνδρας ή γυναίκα" επισημαίνει.
Η Έλενα Αγαπητού, η οποία ξεκίνησε να εργάζεται στις φυλακές σε θέση διοικητικού προσωπικού πριν από 10 χρόνια, επιχειρεί να κάνει ένα άνοιγμα στην κοινωνία. Με τις οδηγίες του Υπουργείου Δικαιοσύνης, κατάφερε να "ξεκλειδώσει" την πόρτα της φυλακής, για μαθητές των τάξεων του Λυκείου, ώστε από την επαφή και τη συνομιλία τους με τους κρατούμενους να παίρνουν μαθήματα ζωής. "Άλλο να ακούς φυλακή … μαγκιά … μπες μέσα να τους δεις! να δεις την εξαθλίωση! Είναι μαθήματα ζωής για τα νέα παιδιά".
Η Σταματία Μαργέλη, πριν από 11 χρόνια αποφάσισε να αλλάξει ρότα ζωής και από το χώρο της δημοσιογραφίας μεταπήδησε στο Λιμενικό Σώμα. "Ο καθένας, αποδεικνύει την αξία του, μέσα από τη δουλειά του, επιβάλλεται και καταρρίπτει όλες προκαταλήψεις" λέει στο ΑΠΕ - ΜΠΕ η νεαρή υποπλοίαρχος.
"Στην αρχή, ήταν κάτι πρωτόγνωρο για τους συναδέλφους μου, γιατί είχαν συνηθίσει άνδρα Λιμενάρχη. Με αντιμετώπισαν διστακτικά, με επιφύλαξη και με προκατάληψη. Σήμερα, μπορώ να πω ότι, όχι απλά με έχουν αποδεχτεί, αλλά έχω και τη συμπαράστασή τους και τη στήριξη τους. Λειτουργούμε ως μία ομάδα, συλλογικά. Ίσως να χρειάστηκε λίγο παραπάνω να τους δείξω ότι αξίζω, αλλά πλέον με αντιμετωπίζουν ισότιμα και ίσως πολύ καλύτερα από το να είχαν άνδρα προϊστάμενο σε ορισμένα θέματα" συμπληρώνει.
Όμως και οι κάτοικοι στη μικρή, κλειστή, κοινωνία της Πρέβεζας την αντιμετώπισαν διστακτικά στην αρχή, όπως λέει. "Κατά την πρώτη δημόσια εμφάνιση μου, στην Εκκλησία, την Πρωτοχρονιά, όλοι ρωτούσαν ποια είμαι. Δεν πίστευαν ότι είμαι η Λιμενάρχης, γιατί σε αυτή την θέση πάνε άνδρες και, μάλιστα, σε μεγάλη ηλικία".
Η τοποθέτησή της, βγαίνοντας από τη Σχολή, ήταν σημαιοφόρος στο Λιμεναρχείο της Ηγουμενίτσας. Οι πρώτες μέρες στο Λιμενικό Σώμα δεν ήταν εύκολες. "Ήταν κάτι το διαφορετικό" μας λέει και θυμάται πως με την πάροδο του χρόνου αγάπησε το Σώμα.
Χαρακτήρας ανήσυχος και δραστήριος, η νεαρή Λιμενάρχης δεν μπορεί να κάθεται στην καρέκλα του γραφείου. "Βγαίνω σε περιπολίες τη νύχτα, και με σκάφος στο Ιόνιο και στον Αμβρακικό, αλλά και στα παράλια, με το υπηρεσιακό αυτοκίνητο. Συμμετέχω σε επιχειρήσεις. Βγαίνω, γιατί θέλω να μην διατάζω και οι άλλοι να εκτελούν. Θέλω να έχω ενεργό συμμετοχή. Λειτουργούμε σαν ομάδα". Ανασύρει από τη μνήμη της την αγωνιώδη αναζήτηση που έκαναν για ένα παιδάκι παράνομων μεταναστών, το οποίο ακόμη αγνοείται. Το δουλεμπορικό σκάφος που θα τους μετέφερε στην Ιταλία βυθίστηκε κοντά στα παράλια της Πρέβεζας.
Στις επιχειρήσεις του Λιμενικού, αλλά και στις περιπολίες, πάντα οπλοφορεί, όπως όλοι οι συνάδελφοι της. Εξάλλου, όπως μας εξηγεί, έχει εκπαιδευτεί στην Σχολή, ενώ όταν εργαζόταν στο γραφείο Ασφαλείας - Ανάκρισης στην Ηγουμενίτσα συμμετείχε σε επιχειρήσεις, μαζί με τους συναδέλφους της, στην ομάδα του Κλιμακίου Ειδικών Αποστολών.
"Είναι μεγάλη η ικανοποίηση, όταν βλέπεις ότι παράγεις και ανταποκρίνεσαι στις απαιτήσεις των καιρών και στο αίσθημα ευθύνης απέναντι στους συμπολίτες σου" καταλήγει η κ. Μαργέλη, η οποία έχει σπουδάσει αγγλική φιλολογία και δημοσιογραφία.
Τόσο η Έλενα Αγαπητού όσο και η Σταματία Μαργέλη, είναι δύο νέες γυναίκες, οι οποίες καλούνται να ανταποκριθούν στον τριπλό ρόλο της εργαζόμενης, της μητέρας και της συζύγου. Τα δυο παιδιά της Έλενας Αγαπητού αισθάνονται υπερήφανα για τη μαμά τους, όπως μας εξομολογείται η ίδια, αν και ορισμένες φορές αισθάνονται φόβο με όσα ακούνε από τα ΜΜΕ. "Παρόλα αυτά έχουν μπει μαζί μου στην φυλακή, βλέπουν ότι και οι κρατούμενοι είναι άνθρωποι σαν εμάς" μας εξηγεί.
Μητέρα δύο αγοριών, 5 και 3,5 ετών, είναι και η Σταματία Μαργέλη, η οποία παραδέχεται πως, κάποιες φορές, στερεί από τα παιδιά της πολύτιμο χρόνο λόγω καθήκοντος. "Το να ασκείς διοίκησης απαιτεί θυσίες και πολύ προσωπικό χρόνο, που τον 'κλέβω' από τα παιδιά μου" καταλήγει.