Προβλέπει ακόμη τις ρήτρες λήψης πρόσθετων μέτρων, επιτροπεία του λογαριασμού καταβολής των δόσεων, αλλά και τη ρήτρα πρόσθετης περικοπής δαπανών σε περίπτωση απόκλισης του στόχου των αποκρατικοποιήσεων, με ανώτατο πλαφόν 1 δισ. ευρώ ετησίως.
Στο προσχέδιο του μνημονίου που συζητήθηκε από το Eurogroup και οδεύει προς οριστικοποίηση από τις υπηρεσίες της Κομισιόν, έχουν έχουν προστεθεί μία σειρά από μέτρα. Μεταξύ αυτών, προβλέπεται η επαναφορά του έκτακτου φόρου σε σκάφη αναψυχής, πισίνες και είδη πολυτελείας από το 2014, η κατάργηση των αυτόματων προαγωγών στις ένοπλες δυνάμεις, η εφαρμογή εντός του 2012 του νέου μισθολογίου στους υπαλλήλους της Βουλής, περικοπές σε αμοιβές βουλευτών αλλά και αιρετών, πρόσθετες περικοπές στο εκπαιδευτικό προσωπικό, καθώς και καθολικές περικοπές στο εφάπαξ χωρίς όριο.
Επίσης, στο κείμενο έχουν προστεθεί δύο παράγραφοι σε σχέση με τα προηγούμενα σχέδια, για το πώς θα ληφθούν τα πρόσθετα μέτρα που έρχονται το 2013. Αναφέρεται ότι:
1. Μετά την απόφαση για τις τελικές λεπτομέρειες των σχεδιαζόμενων μεταρρυθμίσεων στην φορολογία εισοδήματος η Ελλάδα θα επανεξετάσει τις δημοσιονομικές προοπτικές για το 2014 και θα συμφωνήσει με την τρόικα τα μέτρα που απαιτούνται για να κλείσει το δημοσιονομικό κενό για το 2014, στο πλαίσιο της επόμενης αναθεώρησης του προγράμματος (υπολογίζεται τον Μάρτιο).
2. Στο βαθμό που παραμένει δημοσιονομικό έλλειμμα για το 2015-16 (σημ. η Επιτροπή εκτιμά ότι το κενό σήμερα είναι 6,4 δισ. ευρώ και αυτό αναφέρεται στην έκθεση προόδου) η Ελλάδα δεσμεύεται να το καλύψει με: διεύρυνση της φορολογικής βάσης μέσω της περαιτέρω κατάργηση απαλλαγών και εκπτώσεων φόρου, την επέκταση μέτρων που είχαν ημερομηνία λήξης και με στοχευμένες περικοπές στις τρέχουσες δαπάνες.
Δεσμεύεται επίσης και σε παρεμβάσεις στις επενδυτικές δαπάνες, με επικέντρωση σε δράσεις για την πιο αποτελεσματική υποστήριξη για την ανάπτυξη. Το σχέδιο θα πρέπει να καθοριστεί το αργότερο στα τέλη Αυγούστου του 2013 με στόχο πρωτογενές πλεόνασμα 3% μέχρι το 2015.
Στο ίδιο κείμενο, το οποίο έχει παρουσιαστεί μαζί με την έκθεση προόδου από το τελευταίο Eurogroup, περιλαμβάνονται και οι όροι εποπτείας της Ελλάδας, βάσει των οποίων θα αποφασιστεί η καταβολή των δόσεων:
-Συνεχής εποπτεία για το κατά πόσο η Ελλάδα υλοποιεί κατά γράμμα μία σειρά από μεταρρυθμίσεις τις οποίες θεωρούν κομβικές οι πιστωτές.
-Την πρόβλεψη ότι στο λογαριασμό του χρέους θα οδεύουν, πέρα από τα έσοδα αποκρατικοποιήσεων, και το 30% τυχόν επιπλέον εσόδων ή πρόσθετων περικοπών δαπανών. Ο λογαριασμός θα ελέγχεται από τρόικα και EFSF.
-την πρόβλεψη ότι εάν αποτύχουν οι στόχοι αποκρατικοποιήσεων, θα υποχρεούται η κυβέρνηση να θεσπίσει περικοπή δαπανών ίση με το 5% της απόκλισης. Ωστόσο, εισάγεται τελικά πλαφόν, το οποίο ορίζει ότι η πρόσθετη περικοπή ετησίως δεν μπορεί να ξεπερνά το 1 δισ. ευρώ.
Επίσης, στο κείμενο το οποίο αναμένεται μαζί με την έκθεση προόδου της Κομισιόν να περάσει από το Κονκλάβιο των Επιτρόπων την προσεχή Τετάρτη, αναφέρεται μια σειρά από στατιστικά στοιχεία, τα οποία θα πρέπει να παράσχουν σε τακτικά χρονικά διαστήματα οι ελληνικές αρχές, ώστε η τρόικα να παρακολουθεί την πορεία του μνημονίου και να ζητά πρόσθετα μέτρα.
-η κυβέρνηση επίσης δεσμεύεται ότι μέχρι τον Αύγουστο του 2013 θα θεσπίσει νέο νόμο που θα προβλέπει μηχανισμό αυτόματων διορθώσεων, με βάση την πορεία του διαρθρωτικού ελλείμματος.
Ποια νέα μέτρα έχουν ήδη αποφασιστεί
Στο κείμενο του μνημονίου με ημερομηνία 27 Νοεμβρίου καταγράφονται αναλυτικά τα Μέτρα που ελήφθησαν ή θα ληφθούν πριν φτάσει η δόση και δηλώνεται ρητά ότι «μπορούν να αντικατασταθούν με άλλα μέτρα δίδοντας συγκρίσιμη ή υψηλότερη εξοικονόμηση".
Για πρώτη φορά, στην καταγραφή των μέτρων που θα πρέπει να καλύψουν το ποσό των 13,5 δισ. ευρώ, αναφέρονται αναλυτικοί στόχοι εσόδων – περικοπών δαπανών και προστίθενται νέες παρεμβάσεις που δεν υπήρχαν σε προηγούμενα σχέδια:
· Αύξηση των εσόδων κατά τουλάχιστον 1,668 ευρώ εκατ. ευρώ το 2013 και επιπλέον 1,820 εκατ. ευρώ από το 2014 και μετά. Προβλέπει από το 2014 και μετά την επαναφορά της εφάπαξ φορολόγησης του 2011 επί των σκαφών αναψυχής, σε πισίνες και στα είδη πολυτελείας. Γίνεται ξανά αναφορά επίσης για την αύξηση των τελών στις αγωγές, του φόρου επί των πλοιοκτητών, τη μείωση των επιστροφών ΦΠΑ για τους αγρότες, την αλλαγή των ειδικών φόρων κατανάλωσης καπνού, την επιβολή φορολογίας 30% επί των ακαθάριστων εσόδων τυχερών παιχνιδιών, του ΟΠΑΠ, την μείωση της φορολογίας επί των κερδών κατά 10% χωρίς ατέλειες.
· Μείωση του μισθολογικού κόστους κατά τουλάχιστον 1.100 εκατ ευρώ το 2013, και επιπλέον 247 εκατομμύρια ευρώ από το 2014 και μετά, μέσω. Στα μέτρα προτίθενται η περαιτέρω μείωση κατά 10% των συμβάσεων ορισμένου χρόνου, κατάργηση των αυτόματων προαγωγών στις ένοπλες δυνάμεις από το 2014 (88 εκατ. ευρώ μετά την αφαίρεση των φόρων και των εισφορών εξοικονόμηση), η εφαρμογή του ενιαίου μισθολογίου για τους υπαλλήλους της Βουλής να γίνει έως τον Δεκέμβριο, μειώσεις σε βουλευτικές αποζημιώσεις και άλλα επιδόματα, μείωση του κόστους για έκτακτο προσωπικό δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, μείωση των μη-μόνιμων καθηγητών σε πανεπιστήμια και ΤΕΙ, μείωση των προσλήψεων σε επαγγελματικές σχολές.
· Ο στόχος περικοπών σε συντάξεις αυξάνεται σε τουλάχιστον 4.800 ευρώ εκατ. ευρώ το 2013 (από 4.319 εκατ ευρώ προηγουμένως), και σε επιπλέον 423 εκατομμύρια ευρώ από το 2014 και μετά.
Προστίθενται στα μέτρα που υπήρχαν: Περικοπές στις νέες εφάπαξ παροχές για τους δημοσίους υπαλλήλους και για όλα τα Ασφαλιστικά Ταμεία (αντί για όριο 23%), η αύξηση των εισφορών υγείας των αγροτών, μείωση των συντάξεων σε αιρετούς.
· Προσδιορίζονται οι περικοπές στις λειτουργικές δαπάνες του κράτους κατά τουλάχιστον 239 εκατ. ευρώ το 2013 και επιπλέον κατά 285 εκατ. ευρώ από το 2014 και μετά. Στα μετρά περιλαμβάνονται, μείωση στις επιδοτήσεις στα εσωτερικά δρομολόγια πλοίων και σε επιχορηγήσεις προς φορείς εκτός γενικής κυβερνήσεις, κατάργηση των επιδοτήσεων για τα συνδικάτα των αγροτών και περιορισμό των δαπανών για το Πράσινο Ταμείο το 2014 (σε 2,5% επί των καταθέσεων).
· Προσδιορίζονται οι περικοπές στα έξοδα παιδείας κατά τουλάχιστον 86 εκατομμύρια ευρώ το 2013, και επιπλέον σε 37 εκατ ευρώ από το 2014 και μετά, μέσω της μείωσης στις επιχορηγήσεις προς φορείς εκτός της Γενικής Κυβέρνησης για την εκπαίδευση και την συγχώνευση των πανεπιστημίων.
· Στις ΔΕΚΟ παραμένει στόχος η εξοικονόμηση τουλάχιστον 249 εκατ. ευρώ το 2013 και επιπλέον 123 ευρώ εκατομμύρια ευρώ από το 2014 και μετά, μέσω μείωσης των μεταβιβάσεων, περικοπών σε λειτουργικές δαπάνες και σε δαπάνες προσωπικού. Προσδιορίζεται όμως ρητά η εναρμόνιση της μισθολογικής κλίμακας του συνόλου των κρατικών επιχειρήσεων με το ενιαίο μισθολόγιο των δημοσίων υπαλλήλων με στόχο την μείωση των μέσων αποδοχών σε όχι περισσότερο από 1900 ευρώ ανά μήνα.
· Στις αμυντικές δαπάνες οι συνολικές περικοπές παραμένουν σε 303 εκατ. ευρώ το 2013, και σε επιπλέον 100 εκατομμύρια ευρώ από το 2014 και μετά. Προσδιορίζεται ότι η μείωση των δαπανών για στρατιωτικές προμήθειες θα είναι 340 εκατομμύρια ευρώ το 2013-14.
· Στην υγεία προσδιορίζεται ότι οι περικοπές δαπανών θα είναι τουλάχιστον 455 εκατ. ευρώ το 2013, και επιπλέον 620 εκατ. ευρώ από το 2014 και μετά. Τίθεται στόχος και για το 2013 στον μηχανισμό ανάκτησης φαρμακευτικής δαπάνης ότι δεν θα υπερβαίνει τα 2,440 δισ. ευρώ το 2013 και τα 2 δις το 2014.
· Περιορίζεται ο στόχος περικοπής των κοινωνικών παροχών σε 217 εκατομμύρια ευρώ το 2013 (από 395 εκατ ευρώ) και επιπλέον 78 εκατ. ευρώ από το 2014 και μετά.
· Επαναϋπολογίζονται οι περικοπές στην τοπική αυτοδιοίκηση σε τουλάχιστον 50 εκατ. ευρώ το 2013 (από 100 εκατ ευρώ) και επιπλέον 160 εκατ. ευρώ από το 2014 και μετά.
· Παραμένουν οι περικοπές δαπανών του προϋπολογισμού δημοσίων επενδύσεων σε 150 εκατ. ευρώ το 2013 και επιπλέον 150 εκατομμύρια από το 2014 και μετά.
