Εκπτώσεις και «κουρέματα» στις ίδιες τις εξαγγελίες που έκανε προεκλογικά περί κουρέματος όλων των δανείων που έχουν τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις φέρνει η επόμενη μέρα της αναρρίχησης της ΝΔ στην εξουσία. Οι αρχικές υποσχέσεις περί ουσιαστικής ανακούφισης εκατομμυρίων νοικοκυριών που αδυνατούν να πληρώσουν τις δόσεις τους μετατράπηκε στην πρόθεση για «εφαρμογή της ρύθμισης ότι η δόση δεν θα ξεπερνά το 30% του εισοδήματος», όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στο κοινό κυβερνητικό πρόγραμμα που κατέληξαν τα κόμματα που συμμετέχουν στην κυβέρνηση.
Το οικονομικό επιτελείο, που θα χειριστεί το καυτό θέμα, δεν έχει προχωρήσει σε λεπτομέρειες και εξειδίκευση των προθέσεών του, ωστόσο ήδη οι τράπεζες προϊδεάζουν τους δανειολήπτες να μην αναμένουν και πολλά.
Ως επιχείρημα προβάλλουν τις ανάγκες ρευστότητας που δημιουργούν οι αυξημένες επισφάλειες, οι οποίες σύμφωνα με την έκθεση της BlackRock θα ανέλθουν σε άλλα 30 δισεκατομμύρια τα επόμενα τρία χρόνια. Ειδικά για τα στεγαστικά δάνεια, στην Ελλάδα τα υπόλοιπα σήμερα είναι 78 δισ. ευρώ και εκτιμάται ότι μέχρι το τέλος του χρόνου το 20% των δανείων αυτών θα βγει σε καθυστέρηση (δηλαδή δάνεια ύψους 15,6 δισ. ευρώ).
10 χρόνια μπόνους για εξόφληση
- Για τον καθορισμό της νέας σύμβασης θα συνυπολογίζονται οι νέες αμοιβές των δανειοληπτών
Με επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής των δανείων που έχουν επιχειρήσεις και νοικοκυριά, κατά τα πρότυπα των ρυθμίσεων που κάνουν ήδη οι τράπεζες, σχεδιάζει η κυβέρνηση να υλοποιήσει την προεκλογική της εξαγγελία για «κούρεμα» των δανείων.
Με στόχο να διαμορφωθούν μηνιαίες δόσεις, οι οποίες δεν θα υπερβαίνουν το 30% του εισοδήματος των δανειοληπτών (σε πρώτη φάση των νοικοκυριών και των ατομικών επιχειρήσεων), θα προχωρήσει σε αύξηση του χρόνου αποπληρωμής ακόμη και σε διάστημα μεγαλύτερο των 30 χρόνων, που ήταν η συνηθέστερη διάρκεια των δανείων.
Η αύξηση θα γίνει με ατομική ρύθμιση του κάθε δανειολήπτη ξεχωριστά με την τράπεζα που πήρε το δάνειο, αλλά δεν θα αφορά επιμήκυνση της διάρκειας του υφιστάμενου δανείου, ενώ θα απαιτείται και η εγγύηση εμπράγματων εξασφαλίσεων.
Ειδικότερα όσοι έχουν πάρει καταναλωτικά και στεγαστικά δάνεια τα προηγούμενα χρόνια, όπου η ικανότητά τους να αποπληρώνουν καθοριζόταν από ένα άλλο υψηλότερο εισόδημα από το σημερινό, θα προχωρήσουν στη λήψη ενός νέου δανείου με μεγαλύτερο επιτόκιο σε πολλές περιπτώσεις (αφορά όσους έχουν δανειστεί για κατοικία με επιτόκια της τάξης του 3 και 4%) και διάρκεια αποπληρωμής τα 40 και πλέον χρόνια.
Η διάρκεια θα μεγαλώσει στο διάστημα αυτό, ανεξαρτήτως της ηλικίας του δανειολήπτη (ενώ μέχρι σήμερα 40 χρόνια δάνειο έπαιρνε όποιος ήταν έως 30 ετών), καθώς και ανεξαρτήτως του χρονικού διαστήματος που έχει πληρώσει έως σήμερα.
Η νέα δανειακή σύμβαση θα καθοριστεί λαμβάνοντας υπόψη τις νέες αποδοχές των μισθωτών και με στόχο να μην υπερβαίνει το 30% των μηνιαίων αποδοχών.
Πρόκειται για μια «μεσοβέζικη» λύση, η οποία προκρίθηκε από την τραγική κατάσταση που αντιμετωπίζουν οι τράπεζες, σε συνδυασμό με την ανάγκη να αποφευχθεί περαιτέρω επιδείνωσή τους από χειροτέρευση της ικανότητας των δανειοληπτών να πληρώνουν τις οφειλές τους.
Με τις ρυθμίσεις αυτές εκτιμάται ότι ένας μεγάλος αριθμός των δανειοληπτών θα μπορέσει να αποπληρώνει κανονικά τις δόσεις των δανείων που έχουν πάρει, αφού οι νέες κουρεμένες δόσεις μπορεί να είναι χαμηλότερες ακόμα και κατά 50% σε σχέση με την αρχική δανειακή σύμβαση.
Οι τράπεζες έχουν να αντιμετωπίσουν τη συνεχιζόμενη αύξηση των επισφαλειών που προκύπτει από την αδυναμία των οφειλετών να πληρώνουν κανονικά, επισφάλειες που υπολογίζονται σε 30-40 δισ. ευρώ σήμερα.
Ενα στα 5
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, στη χώρα μας ήδη το 1 στα 5 δάνεια δεν εξυπηρετείται και εκφράζονται φόβοι ότι στο τέλος του 2012 τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια θα προσεγγίσουν τα 50 δισ. ευρώ -τα συνολικά υπόλοιπα δανείων νοικοκυριών και επιχειρήσεων διαμορφώνονται στα 250 δισ. ευρώ-, από 39 δισ. ευρώ που ήταν τα «κόκκινα» δάνεια στο τέλος του 2011 (με τον δείκτη καθυστερήσεων στο 15,9%). Σημειώνεται ότι οι ελληνικές τράπεζες την τελευταία διετία έχουν ρυθμίσει περισσότερα από 800.000 στεγαστικά, καταναλωτικά και επιχειρηματικά δάνεια μέσα από την επιμήκυνση της διάρκειας ή τη συγκέντρωση πολλών οφειλών σε ένα δάνειο.
Πάντως, το πρόβλημα των επισφαλειών στα δάνεια δεν είναι καθαρά ελληνικό φαινόμενο, αλλά αφορά και άλλες χώρες της Ευρωζώνης. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην Ισπανία, οι καθυστερήσεις στα στεγαστικά δάνεια εμφανίζουν άνοδο, με τις «κόκκινες» οφειλές να υπερβαίνουν τα 150 δισ. ευρώ, ποσό.
Τα στοιχεία που έχουν στα χέρια τους οι αξιωματούχοι της ΕΕ δείχνουν ότι οι καθυστερήσεις κινούνται ανοδικά, από την ώρα που η Ευρωζώνη μπήκε σε ύφεση, με την Ιρλανδία, την Ελλάδα και την Ισπανία να έχουν το αρνητικό προβάδισμα στην αύξηση των «κόκκινων» δανείων.
