Στόχος, όπως αναφέρεται, είναι η ορθολογική αναδιάρθρωση των διοικητικών δομών των υπουργείων και των Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ).
Οι αλλαγές θα γίνουν, επισημαίνεται, με βάση σύγχρονες αρχές οργάνωσης, όπως η αρχή της επικουρικότητας, η αρχή της ελάχιστης διάσπασης των αρμοδιοτήτων και της αποφυγής των επικαλύψεων.
Με το νομοσχέδιο αναδιοργανώνονται 11 από τα 15 Υπουργεία, οι Γενικές Γραμματείες Μέσων Ενημέρωσης και Ενημέρωσης και Επικοινωνίας και τα μεγάλα νομικά πρόσωπα, ΟΑΕΔ, ΟΓΑ και Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Δημοσίων Υπαλλήλων (ΤΕΑΔΥ), καθώς και ορισμένα μικρότερα.
Σε όλα αυτά περιλαμβάνονται και οι περιφερειακές υπηρεσίες των υπουργείων.
Καταργούνται συνολικά 1.894 οργανικές μονάδες, οι οποίες συμπληρωματικά με τη μείωση του αριθμού των επιδομάτων για θέσεις ευθύνης, θα εξοικονομήσουν, όπως εκτιμάται, 6.211.200 ευρώ κατ' έτος.
Από τη διαδικασία άμεσου περιορισμού της διοικητικής δομής δεν μετέχουν, λόγω ιδιαιτεροτήτων που τα διακρίνει, τα υπουργεία Εξωτερικών, Εθνικής Άμυνας και Προστασίας του Πολίτη, για τα οποία, ωστόσο, το θέμα της αναδιοργάνωσής τους θα εξεταστεί σε επόμενη φάση, ενώ όσον αφορά το υπουργείο Οικονομικών, αυτό θα επιφέρει τις ήδη σχεδιαζόμενες μεταβολές στην οργανωτική του δομή με νόμο που θα προωθήσει το υπουργείο Οικονομικών.
Με το σχέδιο νόμου καταργούνται 6 Γενικές Γραμματείες και 8 Ειδικές Γραμματείες, 12 Γενικές Δ/νσεις, 326 Δ/νσεις, 1 υποδιεύθυνση, 52 αυτοτελή τμήματα, 1.369 τμήματα, 83 αυτοτελή γραφεία και 317 γραφεία.
Επιπλέον, επιτυγχάνεται και ο από ετών επιδιωκόμενος στόχος της ενιαίας διοικητικής υποστήριξης των Γενικών και Ειδικών Γραμματειών του υπουργείου από μία μονάδα υποστηρικτικού χαρακτήρα του οικείου υπουργείου, ενώ θα ωφεληθεί και ο συντονισμός μεταξύ των υπουργείων.
Βάσει του ν/σχ καθιερώνεται και η υποχρέωση της επαναξιολόγησης των οργανισμών των υπουργείων, των ΝΠΔΔ, των ΟΤΑ και των αποκεντρωμένων διοικήσεων κάθε πέντε χρόνια, ενώ προκειμένου να αξιοποιηθούν τα στελέχη της Διοίκησης που κατείχαν θέσεις ευθύνης ως προϊστάμενοι οργανικών μονάδων που καταργούνται, προβλέπεται ένας αξιοκρατικός τρόπος επανατοποθέτησής τους ως προϊσταμένων στις οργανικές μονάδες που διατηρήθηκαν.
Βασικά μέτρα αναδιοργάνωσης των υπουργείων και των ΝΠΔΔ, που εισάγει το σχέδιο νόμου, είναι η ενοποίηση των υποστηρικτικών μονάδων των Γενικών και Ειδικών Γραμματειών ή και άλλων αυτοτελών υπηρεσιών, ενώ η ενοποίηση των μονάδων διοικητικής υποστήριξης των αυτοτελών υπηρεσιών με αυτές των οικείων υπουργείων επιβάλλεται από τις ρυθμίσεις: Σε κάθε υπουργείο συνιστάται Γενική Διεύθυνση Οικονομικών Υπηρεσιών, υπαγόμενη στον Γενικό Γραμματέα αυτού και Γενική Διεύθυνση ή Διεύθυνση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης.
Παράλληλα, προβλέπεται η κατάργηση υπηρεσιακών μονάδων που δεν έχουν πλέον λόγο ύπαρξης (ολοκλήρωσαν την αποστολή τους, είναι σε πλήρη αδράνεια, υπολειτουργούν), η κατάργηση, κατά το δυνατό, ενδιάμεσων οργανωτικών επιπέδων (π.χ. υποδιευθύνσεων και γραφείων), η λειτουργία οργανικών μονάδων με χαμηλότερο οργανωτικό επίπεδο και η διερεύνηση της δυνατότητας περιορισμού του αριθμού των περιφερειακών υπηρεσιακών μονάδων, είτε καταργώντας/συγχωνεύοντας ορισμένες από αυτές είτε εντάσσοντας ορισμένες στις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις.