Του Σταθόπουλου Βασίλειου, Υπτγου ε.α. – Μαθηματικού, Μέλους ΔΣ της ΕΑΑΣ. Σαν χθες μου φαίνεται ότι ακούω τον καθηγητή μας της Ιστορίας στο Γυμνάσιο, κ. Καραμπάτσα, να μας περιγράφη την ιστορία των Βαλκανικών Πολέμων, τόσο παραστατικά, που μέχρι σήμερα ολόκληρα κομμάτια της αφηγήσεως παραμένουν ανεξίτηλα στη μνήμη μου. Ένα τέτοιο τμήμα ήταν ότι «… οι Μεγάλες Δυνάμεις έτριβαν τα μάτια τους, βλέποντας τους μικρούς των Βαλκανίων να λύνουν μόνοι τις διαφορές τους, χωρίς να τους ρωτήσουν, χωρίς να τους ζητήσουν βοήθεια…»
Οι Βαλκανικοί Πόλεμοι, με την ταπεινή μου γνώμη θα πρέπη να θεωρούνται ως η πιο λαμπρή περίοδος της ελληνικής ιστορίας, μετά την εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου, κυρίως από το γεγονός, ότι αυξήθηκε τόσο πολύ το δυναμικό της πατρίδας μας, τόσο σε έκταση όσο και σε πληθυσμό, και μάλιστα σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα, λιγώτερο του ενός έτους.
Ήταν μια ένδοξη εποχή που όλες οι δυνάμεις του έθνους ήταν παράλληλες και ομόρροπες. Η ομόνοια βασίλευε παντού. Η πολιτική ιδιοφυΐα και διορατικότητα του Εθνάχη Ελευθερίου Βενιζέλου, ο επαγγελματισμός των Στρατιωτικών, η αδάμαστη ψυχή και γενναιότητα του Έλληνα Στρατιώτη και το ανίκητο ελληνικό Ναυτικό, όλα μαζί διαποτισμένα από τη Μεγάλη Ιδέα, έφεραν το πιο λαμπρό αποτέλεσμα της ελληνικής Ιστορίας. Απελευθερώθηκαν και ενώθηκαν στον ελληνικό κορμό το υπόλοιπο της Θεσσαλίας, η Μακεδονία, η Ήπειρος, η Κρήτη και τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου.
Η τούρτα της ένδοξης αυτής περιόδου είχε δύο κερασάκια πού έφεραν αγαλλίαση στις καρδιές των Ελλήνων: Την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης και των Ιωαννίνων. Η Θεσσαλονίκη, η νύφη του Θερμαϊκού, η συμβασιλεύουσα του Βυζαντίου ήταν το πρώτο σκαλί της εκπληρώσεως της Μεγάλης Ιδέας. Έπειτα τα Ιωάννινα, η Μητρόπολη της Ηπείρου, που επί τουρκοκρατίας υπήρξαν πρώτα στα γρόσια και στ’ άρματα και το λίκνο των Εθνικών Ευεργετών.
Οι Ένοπλες Δυνάμεις μας έκαναν στο ακέραιο το καθήκον τους, δίνοντας τις εξής κύριες μάχες: στο Σαραντάπορο, στα Γιαννιτσά, σταΙωάννινα, στο Κιλκίς και Λαχανά και στην έξοδο της στενωπού τηςΚρέσνας.
Οφείλουμε τόσα πολλά σε όλους όσους συμμετείχαν στην εποποιΐα αυτή. Πεσόντες και μη.
Κατά πόσο όμως το ελληνικό Κράτος είναι προετοιμασμένο και διατεθειμένο να εορτάση την εκατονταετηρίδα του μεγάλου αυτού ιστορικού γεγονότος; Ενώ δεν υπάρχει καμία ένδειξη για τέτοια διάθεση, εκτός απ’ αυτή της ΕΤ3, η οποία ανακοίνωσε ότι με την ευκαιρία «του εορτασμού των 100 χρόνων από την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης», θα προβάλη σειρά ντοκυμανταίρ από την ιστορία της πόλεως και του ΓΕΝ, είναι πολλαπλά τα μηνύματα περί του αντιθέτου.
Η πρώτη επίσημη θέση είναι αυτή του Δημάρχου Θεσσαλονίκης Γιάννη Μπουτάρη, ο οποίος σε συγκέντρωση που διοργάνωσε ομάδα πανεπιστημιακών και άλλων παραγόντων στην Παλαιά Βουλή, την 22α Ιανουαρίου 2012, είπε ότι η Θεσσαλονίκη δεν έχει κανέναν λόγο να γιορτάση εφέτος τα 100 χρόνια από την απελευθέρωσή της. «Ποια 100 χρόνια από την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης; Η πόλη παραδόθηκε, δεν ελευθερώθηκε. Δεν έγινε καμία μάχη».
Ο πρώτος πολίτης λοιπόν της Θεσσαλονίκης δεν θέλει να γιορτάση η πόλη την απελευθέρωσή της το 1912, επειδή δεν χύθηκε αίμα. Καίτοι το σαθρό επιχείρημά του «δεν γιορτάζουμε γιατί δεν έγινε μάχη» είναι ανάξιο σχολιασμού, δεν θα αποφύγω τον πειρασμό να το κάνω:
Ως γνωστόν:
- οι Ένοπλες Δυνάμεις δεν είναι αμιγώς πολεμική δύναμη, αλλά εκπληρώνουν καλύτερα την αποστολή τους με την «ισχύ της αποτροπής» που πρέπει να εμπνέουν, ώστε να είναι το κύριο χαρτί στα χέρια των διπλωματών.
- ο εν λόγω δήμαρχος εξελέγη με τη στήριξη μιας παρατάξεως, η οποία επί τρεις δεκαετίες διατυμπανίζει σε υπερβολικό βαθμό την ειρήνη και το σταμάτημα των πολέμων. Πώς λοιπόν δεν αναγνωρίζει μια επιτυχία του ελληνικού Στρατού, ο οποίος με την ορμή του και με την αίσθηση του αήττητου που δημιούργησε, επέβαλε την άμεση παράδοση των Οθωμανών υπερασπιστών της Θεσσαλονίκης, χωρίς να δώσουν μάχη που το μόνο αποτέλεσμα θα ήταν μια άσκοπη αιματοχυσία και τίποτε άλλο;
- Οι αδελφοί μας Θρακιώτες γιορτάζουν εδώ και χρόνια την αναίμακτη και χωρίς μάχη απελευθέρωση της ελληνικής Θράκης το 1920, η οποία επιτεύχθηκε μόνο με μια διπλωματική νίκη του Ελευθερίου Βενιζέλου. Μήπως πρέπει και αυτοί να αναθεωρήσουν τη σκέψη τους και να υιοθετήσουν την άποψη Μπουτάρη;
Ίσως ο εν λόγω Δήμαρχος έχει κάτι στο πίσω μέρος του μυαλού του: Δεν είναι σωστό να σκεφτώμαστε υποθετικά, αλλά δεν μπορώ να το αποφύγω: Αν ο Χασάν Ταξίν Πασάς αποφάσιζε να δώση όχι μάχη μέχρις εσχάτων, αλλά μια απλή αντίσταση, στον Αξιό ποταμό, ένα όχι ευκαταφρόνητο υδάτινο κώλυμα, είναι βέβαιο ότι ο ελληνικός Στρατός, ο οποίος απ’ ότι γνωρίζω δεν ήταν πολύ καλά εφοδιασμένος με υλικά γεφυροσκευής, θα χρειαζόταν πολλές ημέρες ή εβδομάδες για να επιτύχη διάβαση του ποταμού, οπότε, η Θεσσαλονίκη θα καταλαμβάνονταν από τους Βουλγάρους. Μήπως για το λόγο αυτό ενοχλείται ο κ. Δήμαρχος;
Ένα άλλο γεγονός είναι ότι, τόσο ο ίδιος ο Χασάν Ταξίν Πασάς, όσο και κάθε απόγονός του, δεν έγιναν δεκτοί στην Τουρκία, ούτε μετά την ανταλλαγή πληθυσμών μετά το 1922. Ίσως ο Δήμαρχος να εμφορείται και αυτός από το τουρκικό μένος εναντίον του ανθρώπου που ουσιαστικά, συνειδητά ή μη, επέλεξε να παραδώση τη Θεσσαλονίκη στους νόμιμους ιδιοκτήτες της, τους Έλληνες και όχι στους Βουλγάρους.
Απ’ όσα θυμάμαι, από τη διετή θητεία μου στο ΓΕΕΘΑ, ως διευθυντή του Τμήματος Δημοσίων Σχέσεων, την ευθύνη οργανώσεως, συντονισμού και εκτελέσεως του εορτασμού των μεγάλων τοπικών ή εθνικών γεγονότων, δεν έχουν οι Δήμοι αλλά οι Νομαρχίες. Μετά την εφαρμογή του τελευταίου Νόμου περί ΟΤΑ, με τον οποίο καταργήθηκε ο θεσμός της Νομαρχίας, δεν γνωρίζω αν η αρμοδιότητα αυτή των Νομαρχιών μεταβιβάσθηκε στους Δήμους ή στις Περιφέρειες. Αν μεταβιβάσθηκε στις Περιφέρειες, τότε θα πρέπη ο Περιφερειάρχης Μακεδονίας να αναλάβη πρωτοβουλίες και να βάλη το Δήμαρχο στη θέση του. Αν όχι, τότε δεν θα πρέπη να αφεθή ο Δήμαρχος ελεύθερος να αποσιωπά και να υποβαθμίζη το μεγάλο γεγονός του εορτασμού των εκατό χρόνων από την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης. Θα πρέπη οι Κρατικές Υπηρεσίες, αλλά και σύσσωμος ο λαός της Θεσσαλονίκης και της Μακεδονίας να αναλάβουν μόνες τους πρωτοβουλίες για να παραμερισθούν οι ιδέες του Δημάρχου και να γίνη ο εορτασμός με τη λαμπρότητα που πρέπει.
Οι δηλώσεις και θέσεις αυτές του Δημάρχου Θεσσαλονίκης είναι η κορυφή του παγόβουνου. Πολλά γεγονότα σε βάθος χρόνου ήταν συντονισμένα σ’ αυτό το μήκος κύματος:
α. Παρακολουθήσαμε πριν λίγα χρόνια μια τηλεοπτική σειρά (δεν θυμάμαι σταθμό και όνομα της σειράς) γραμμένη από την κ. Κάκια Ιγερινού και στην οποία πρωταγωνιστούσε, μεταξύ άλλων και ο αείμνηστος Θανάσης Βέγγος. Σε όλο το μήκος και πλάτος της σειράς, ένα γεγονός τονιζόταν συνεχώς και με επιμονή: Το ότι η Θεσσαλονίκη ήταν πολυεθνική με Έλληνες, Εβραίους και Τούρκους και το πόσο αρμονικά ζούσαν οι λαοί αυτοί και είναι κρίμα που χάθηκε η όμορφη αυτή εικόνα(!).
β. Στη ΣΣΕ τελευταία επικράτησε ένα έθιμο, κάθε τάξη, μαζί με το έτος αποφοιτήσεως, παίρνει και το όνομα ενός ήρωα, έτσι:
- Για την Τάξη του 2012 επελέγη ο Υπλγός (ΠΖ) Φραγκόπουλος Σπυρίδων του Θεοδώρου: «Γόνος οικογένειας που κατείχε διοικητικές θέσεις στο βυζαντινό παλάτι την εποχή του αυτοκράτορα Μ. Παλαιολόγου. Γεννήθηκε το 1875 στο Ναύπλιο. Τελείωσε τις σπουδές του στη Ζάκυνθο και κατατάχθηκε στη ΣΣΕ το 1892. Κατά τη φοίτησή του διακρίθηκε ως Αρχηγός των Ευελπιδων και αποφοίτησε ως Ανθυπολοχαγός Πεζικού. Συμμετείχε στο Μακεδονικό Αγώνα, με το ψευδώνυμο «Ζώρας», υπαρχηγός του τμήματος Μωραΐτη (Κόδρος).Έδρασε στην περιοχή της Αριδαίας και φονεύθηκε στις 17 Μαΐου 1905 στα Λειβάδια Γουμένισσας».
- και για την τάξη του 2013 ο Σχης (ΠΒ) Πάνος Κολοκοτρώνης, ο οποίος: «γεννήθηκε το 1836 στο Ναύπλιο. Υπήρξε θεμελιωτής του θεσμικού πλαισίου και κύριος αναμορφωτής της Στρατιωτικής Σχολής Ευελπίδων. Διετέλεσε Διοικητής της από το 1881 έως το 1885. Έργο του ήταν και ο νέος Οργανισμός της Σχολής ο οποίος τέθηκε σε ισχύ το 1882 και αποτέλεσε Νόμο του Κράτους. Απεβίωσε το 1893».
Διαβάζοντας τα βιογραφικά των ανωτέρω, συνειδητοποιούμε ότι οι δύο αυτές προσωπικότητες, αν και άξιοι της Πατρίδος, δεν σχετίζονται άμεσα με τους δύο Βαλκανικούς Πολέμους, 1912 και 13, ιδιαίτερα ο δεύτερος, πολύ αγαπητός διαχρονικά στους Ευέλπιδες, πολλοί από τους οποίους είχαν την ατυχία να πάρουν διαταγή να τον … ξυρίσουν. Δεν γνωρίζω αν υπήρχε απαράβατος όρος, ο ήρωας πού δίνει το όνομά του σε μια τάξη να είναι απόφοιτος της ΣΣΕ, πράγμα που, αν ισχύει, δεν το κρίνο σωστό. Αν δεν υπάρχει τέτοιο κριτήριο, τότε υπήρχε ένας ατέλειωτος κατάλογος ηρώων πεσόντων Αξιωματικών τα έτη 1912 και 1913. Ιδιαίτερα για το έτος 1913, κατά το οποίο έλαβαν χώρα οι φονικώτατες μάχες Μπιζανίου, Κιλκίς Λαχανά και ιδιαίτερα του υψώματος 1378 της Κρέσνας, κατά την οποία, φονεύθηκαν ο πορθητής των Ιωαννίνων, Ταγματάρχης Ιωάννης Βελισσαρίου και οι 8 από τους 9 Λοχαγούς του 1/38 Συντάγματος Ευζώνων. Η έδρα της Ιστορίας της Σχολής θα μπορούσε να υποδείξη πιο εύστοχες επιλογές για τις δύο αυτές τάξεις.
γ. Τέλος, το ΓΕΣ, με ανακοίνωσή του στις 11 Ιανουαρίου 2012, ανακήρυξε το έτος 2012 ως έτος του όπλου του Πεζικού και προκήρυξεδιαγωνισμό αφίσας με θέμα το Πεζικό (100 χρόνια Πεζικό). Σέβομαι και τιμώ το ένδοξο Όπλο του Πεζικού, τον Βασιληά των Όπλων και τιμώ τους νεκρούς ήρωές του. Αλλά είναι δυνατόν το 2012 να ανακηρυχθή ότιδήποτε άλλο εκτός από έτος Βαλκανικών Πολέμων; Καλά ο Μπουτάρης, έχει τα ελαφρυντικά του. Η Ηγεσία του Ελληνικού Στρατού, πώς δικαιολογεί την ενέργεια αυτή; Κύριε Αρχηγέ του ΓΕΣ, σκεφθήτε τη σοβαρότητα του θέματος και προβήτε στις απαραίτητες διορθωτικές κινήσεις. ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΑΙΡΟΣ! Ας σημειωθή εδώ ότι το Πολεμικό Ναυτικό άρχισε ήδη τις εκδηλώσεις και στις 28 – 29 Ιανουαρίου ο Αρχηγός ΓΕΝ μετείχε στον εορτασμό των εκατό χρόνων από την απελευθέρωση της Ελασσόνας και της υψώσεως της πολεμικής σημαίας στο θωρηκτό «ΑΒΕΡΩΦ».
Εκτός αυτών όμως και μια σειρά διεθνών γεγονότων μαρτυρούν περί της «διορθώσεως» των αποτελεσμάτων των Βαλκανικών Πολέμων, που έγιναν χωρίς να ερωτηθούν και να βοηθήσουν οι Μεγάλες Δυνάμεις:
Αρχής γενομένης, από του 1999, η Γιουγκοσλαυΐα διαλύθηκε, σε εφαρμογή του ρωμαϊκού αξιώματος: διαίρει και βασίλευε. Η Σερβία, σύμμαχός μας στους Βαλκανικούς Πολέμους και ο πιο πιστός διαχρονικά, «ξεδοντιάστηκε» κυριολεκτικά. Της αφαιρέθηκαν όλα τα εδάφη που κέρδισε με το αίμα των Σέρβων και επέστρεψε στα προ του 1912 σύνορά της, χάνοντας ακόμη και το αδελφικό της έθνος των Μαυροβουνίων. Δημιουργήθηκε το κράτος των Σκοπίων, το καρκίνωμα των Βαλκανίων, με τεχνητό λαό Αλβανών, Βουλγάρων και άλλων Σλαύων, οι οποίοι θέλουν να αυτοαποκαλούνται «Μακεδόνες» και η βουλγαρογενής γλώσσα που ομιλούν «μακεδονική».
Για όλα τα παραπάνω γεγονότα, δεν μπορώ να σκεφτώ ούτε θέλω να πω, τη γνωστη διαφήμιση του ΟΤΕ «Τυχαία; δεν νομίζω!»
