Στο ύψος τους παραμένουν οι τιμές στην Ελλάδα παρά τη μείωση του εργατικού κόστους λόγω της μηδαμινής προόδου στις μεταρρυθμίσεις που θα οδηγούσαν σε βελτίωση των συνθηκών ανταγωνισμού. Ως αποτέλεσμα η μείωση των μισθών απορροφάται από τα περιθώρια κέρδους και επιτυγχάνεται ακριβώς το αντίθετο αποτέλεσμα.
Αυτό είναι το συμπέρασμα του επιστημονικού συμβούλου του ΙΟΒΕ Νίκου Ζόνζηλου, που μιλώντας για τις επενδύσεις, την ανάπτυξη και την ανεργία σε ανοικτή συζήτηση του ΕΛΙΑΜΕΠ με τίτλο «Ελλάδα: μεταρρυθμίσεις, ρήξεις τομές», επισήμανε μεταξύ άλλων ότι το κεντρικό ερώτημα στον γρίφο της χαμηλής ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας είναι το κατά πόσο περνά η μείωση των μισθών στις τιμές.
«Τη διετία 2010-2011 είχαμε σε πραγματικούς όρους σωρευτική μείωση μισθών πάνω από 14%. Σε αυτές τις συνθήκες το επίπεδο τιμών θα έπρεπε να έχει υποχωρήσει αισθητά, ώστε να μπορέσει να εξισορροπήσει τη συνολική προσφορά και ζήτηση της οικονομίας. Αυτό όμως δεν έγινε. Οι τιμές αντιστέκονται στην πτώση, ο πληθωρισμός το 2011 έκλεισε στο 3,3% και οι τιμές των εξαγόμενων προϊόντων αυξήθηκαν κατά 5% το 2010 και βρίσκονταν στο 7% για το εννεάμηνο του 2011», ανέφερε ο κ. Ζόνζηλος.
Είναι φανερό ότι κάτι δεν πάει καλά στο σχεδιασμό και εφαρμογή της οικονομικής πολιτικής. Κάποιο θεμελιακό λάθος υπάρχει που οδηγεί σε αποτελέσματα αντίθετα των επιδιωκομένων. Πού βαδίζουμε; μήπως κάτι πρέπει να αλλάξουμε άμεσα; Πιστεύω ότι απαιτείται μια νέα αντίληψη για την οικονομική πολιτική, ένα νέο πλαίσιο, ένα νέο μοντέλο, τόνισε ο κ. Ζόνζηλος.
O επιστημονικός σύμβουλος του ΙΟΒΕ σημείωσε ότι τα στοιχεία δείχνουν πως η μείωση των μισθών βοήθησε από λίγο έως καθόλου τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των τιμών, πιθανόν να ευνόησε λίγο την υποκατάσταση των εισαγωγών, αλλά τελικά απορροφήθηκε κατά κύριο λόγο από τα περιθώρια κέρδους.
«Μεμονωμένες εφαρμογές των μέτρων οδηγούν σε αποτυχία. Ιδίως αν εφαρμοστεί η μείωση μισθών, χωρίς να προηγηθούν οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Αλλά και μέσα στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις πρέπει να προηγηθούν οι παρεμβάσεις στην αγορά προϊόντος και να ακολουθήσουν οι πλέον επώδυνες της αγοράς εργασίας. Το ΙΟΒΕ είχε επισημάνει από την αρχή τη σημασία της χρονικής αλληλουχίας των μέτρων για την αποτελεσματικότητά τους, αγνοήθηκε. Η συνταγή εφαρμόστηκε ακριβώς ανάποδα και βέβαια απέτυχε» είπε ο ομιλητής.
Η μείωση μισθών οδηγεί σε άνοδο της ανεργίας, αναφέρει το στέλεχος του ΙΟΒΕ. «Σε μια οικονομία με αγκυλώσεις και δυσκαμψίες, όπως η ελληνική, μια μείωση των μισθών οδηγεί σε άνοδο της ανεργίας και σε υποχώρηση της οικονομικής δραστηριότητας, αφού περιορίζει τη ζήτηση» ανέφερε.
Προτείνοντας ορισμένα βραχυχρόνια μέτρα για άμεση ενίσχυση της ζήτησης και ανάκαμψη της δραστηριότητας ο κ. Ζόνζηλος αναφέρει ότι μπορούν να γίνουν τα εξής:
- Αυξήσεις στους πραγματικούς μισθούς στα όρια ή λίγο κατώτερες της αύξησης της παραγωγικότητας, σαν συνθήκη μεσοπρόθεσμης διατηρησιμότητας της ανταγωνιστικότητας τιμών, αλλά και συντήρησης του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών.
- Είναι αναγκαία και η κοινωνική διατηρησιμότητα.
- Προώθηση στοχευμένων παραγωγικών δημοσίων επενδύσεων, που ταυτόχρονα θα ενισχύουν την ζήτηση, αλλά και το παραγωγικό δυναμικό της οικονομίας.
- Οι δημόσιες επενδύσεις έχουν τόσο ισχυρή θετική επίδραση στη δραστηριότητα, που τελικά δεν επιβαρύνουν το έλλειμμα, ανεξάρτητα από τον τρόπο χρηματοδότησης τους. Η περικοπή τους τα τελευταία χρόνια για δημοσιονομικούς (αλλά και γραφειοκρατικούς) λόγους ήταν ολέθριο σφάλμα, με δυσμενείς επιπτώσεις στη δραστηριότητα, αλλά και το έλλειμμα.
