Φόρο για τα φετινά εισοδήματα που θα δηλωθούν την άνοιξη του 2012 θα κληθούν να πληρώσουν για πρώτη φορά πάνω από 3.000.000 φορολογούμενοι με βάση τα αυξημένα μέχρι και 200% τεκμήρια διαβίωσης για κατοικίες, αυτοκίνητα, σκάφη αναψυχής και πισίνες.
Στα ταμεία της εφορίας θα οδηγηθούν ακόμα και εκείνοι που θα δηλώσουν εισοδήματα κάτω από το αφορολόγητο όριο των 5.000 ευρώ, καθώς τα τεκμήρια διαβίωσης καταργούν στην πράξη την απαλλαγή από τον φόρο.
Φθάνει να έχει κάποιος ένα μικρό σπίτι ή ένα αυτοκίνητο ανεξάρτητα από το ύψος του εισοδήματός του για να πιαστεί στην παγίδα των τεκμηρίων και να χάσει το αφορολόγητο όριο.
Είναι χαρακτηριστικό ότι για φορολογούμενο που έχει στην κατοχή του κύρια κατοικία 50 τ.μ. και ένα καινούργιο αυτοκίνητο 1.200 κυβικών εκατοστών ο αναλογών φόρος θα είναι 400 ευρώ ακόμα και στην περίπτωση που δηλώσει μηδενικά εισοδήματα. Κι αυτό γιατί με βάση τα τεκμήρια διαβίωσης, η εφορία θα υπολογίσει ότι ο συγκεκριμένος φορολογούμενος έχει ελάχιστες δαπάνες διαβίωσης 3.000 ευρώ και έξοδα 2.000 ευρώ για τη χρήση και τη συντήρηση της κατοικίας και άλλα 4.000 ευρώ για το αυτοκίνητο.
Συνολικά δηλαδή το τεκμαρτό του εισόδημα είναι 9.000 ευρώ και άρα τα 4.000 ευρώ που είναι πάνω από το αφορολόγητο των 5.000 ευρώ φορολογούνται με συντελεστή 10% και έτσι προκύπτει καταβολή φόρου 400 ευρώ.
Υπολογισμός
Με τα νέα τεκμήρια διαβίωσης για κατοικία 50 τ.μ. σε περιοχή με τη χαμηλότερη τιμή ζώνης από 500 μέχρι 1.500 ευρώ το τ.μ., το εισόδημα που θα υπολογίσει η εφορία για τον ιδιοκτήτη της είναι 2.000 ευρώ.
Για κατοικία 70 τ.μ. το τεκμαρτό εισόδημα ανέρχεται σε 2.800 ευρώ, για 100 τ.μ. το ποσό αυξάνεται στα 4.500 ευρώ, για 120 τ.μ. στα 5.800 ευρώ, για 150 τ.μ. διαμορφώνεται στα 9.100 ευρώ και το τεκμαρτό εισόδημα φθάνει μέχρι τα 52.200 ευρώ για κατοικία 300 τ.μ.
Αν η κατοικία βρίσκεται σε περιοχή με τιμή ζώνης άνω των 1.500 ευρώ, το τεκμήριο ανεβαίνει ακόμα υψηλότερα, ενώ για μονοκατοικίες το ποσό προσαυξάνεται κατά 20%.
Τσουχτερά είναι και τα τεκμήρια για τα ΙΧ αυτοκίνητα που κλιμακώνονται ανάλογα με τον κυβισμό τους. Ειδικότερα το ποσό του τεκμηρίου για αυτοκίνητο 1.200 κυβικών παλαιότητας μέχρι 5 ετών είναι 4.000 ευρώ, για 1.300 κυβικά το ποσό ανεβαίνει στα 4.600 ευρώ, για 1.400 κυβικά είναι 5.200 ευρώ, για 1.500 κυβικά 5.800 ευρώ, για 1.600 κυβικά 6.400 ευρώ, για 1.700 κυβικά 7.000 ευρώ, για 1.800 κυβικά 7.600 ευρώ, για 1.900 κυβικά 8.200 ευρώ και για 2.000 κυβικά 8.800 ευρώ και ούτω καθεξής.
ΚΛΙΜΑΚΩΤΑ Ο ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ
Με βάση τα τετραγωνικά η αντικειμενική δαπάνη
Στην εγκύκλιο του υπουργείου Οικονομικών για τα νέα τεκμήρια διαβίωσης αναφέρεται ότι η ετήσια αντικειμενική δαπάνη που προκύπτει με βάση τα τετραγωνικά μέτρα της ιδιοκατοικούμενης ή της μισθωμένης ή της δωρεάν παραχωρούμενης κύριας κατοικίας υπολογίζεται κλιμακωτά με βάση την επιφάνειά της ως ακολούθως:
- Μέχρι και 80 τετραγωνικά μέτρα κύριων χώρων αυτής, με 40 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο
- Από 81 μέχρι και 120 τετραγωνικά μέτρα κύριων χώρων αυτής, με 65 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο
- Από 121 μέχρι και 200 τετραγωνικά μέτρα κύριων χώρων αυτής, με 110 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο
- Από 201 έως 300 τετραγωνικά μέτρα κύριων χώρων αυτής, με 200 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο
- Από 301 τετραγωνικά μέτρα κύριων χώρων αυτής, με τετρακόσια 400 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο.
Για τον υπολογισμό της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης των βοηθητικών χώρων της κύριας κατοικίας ορίζεται ποσό 40 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο, ανεξάρτητα από το μέγεθος της επιφάνειας. Επίσης, σύμφωνα με την εγκύκλιο αναστέλλεται μέχρι 31 Δεκεμβρίου του 2013 η εφαρμογή του «πόθεν έσχες» για την αγορά ή τη χρονομεριστική ή τη χρηματοδοτική μίσθωση ακινήτων, την ανέγερση οικοδομών και την κατασκευή δεξαμενών κολύμβησης. Το μέτρο ισχύει για τις δαπάνες που πραγματοποιούνται από 17.12.2010.
ΤΑ ΙΧ
Για τα επιβατικά αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης η αντικειμενική δαπάνη ορίζεται ως εξής:
- Για τα αυτοκίνητα μέχρι 1.200 κυβικά εκατοστά σε 4.000 ευρώ
- Για αυτοκίνητα μεγαλύτερα των 1.200 κυβικών εκατοστών προστίθενται 600 ευρώ ανά 100 κυβικά εκατοστά μέχρι τα 2.000 κυβικά εκατοστά
- Για αυτοκίνητα μεγαλύτερα των 2.000 κυβικών εκατοστών προστίθενται 900 ευρώ ανά 100 κυβικά εκατοστά και μέχρι 3.000 κυβικά εκατοστά
- Για αυτοκίνητα μεγαλύτερα από 3.000 κυβικά εκατοστά προστίθενται 1.200 ευρώ ανά 100 κυβικά εκατοστά.
Τα παραπάνω ποσά μειώνονται κατά 30% για αυτοκίνητα παλαιότητας 6-10 ετών και κατά 50% για πάνω από δέκα έτη
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ
Πώς υπολογίζεται το φορολογητέο εισόδημα
Με δεδομένο ότι τα τεκμήρια διαβίωσης αθροίζονται, παραθέτουμε μερικά παραδείγματα για το ύψος του τεκμαρτού φορολογητέου εισοδήματος:
- Για άγαμο φορολογούμενο με κύρια κατοικία 70 τ.μ. σε περιοχή με τιμή ζώνης μέχρι 1.500 ευρώ το τ.μ. και ένα αυτοκίνητο 4 ετών 1.400 κυβικών το εισόδημα για το 2011 που θα προσδιορίσει η εφορία ανεξάρτητα από εκείνο που θα δηλώσει ο ίδιος θα ανέλθει σε 2.800 ευρώ για την κατοικία και άλλα 5.200 ευρώ για το αυτοκίνητο.
Επιπλέον θα τους υπολογίσει άλλα 3.000 ευρώ ως ελάχιστα έξοδα διαβίωσης. Συνεπώς το συνολικό τεκμαρτό του εισόδημα θα είναι 11.000 ευρώ.
Με το αφορολόγητο στα 5.000 ευρώ για το υπερβάλλον τμήμα των 6.000 ευρώ θα υπολογιστεί φόρος με συντελεστή 10% δηλαδή 600 ευρώ. Αν από το δηλωθέν εισόδημα δεν προκύπτει φόρος ή προκύπτει χαμηλότερος των 600 ευρώ, ο συγκεκριμένος φορολογούμενος θα κληθεί να καταβάλει τον τεκμαρτό φόρο των 600 ευρώ
- Για έγγαμο φορολογούμενο με κύρια κατοικία 100 τ.μ. και ένα αυτοκίνητο 1.600 κυβικών το τεκμαρτό εισόδημα θα είναι 15.900 ευρώ (5.000 ευρώ ελάχιστα έξοδα διαβίωσης για την οικογένεια+4.500 ευρώ για την κατοικία+6.400 ευρώ για το αυτοκίνητο). Ετσι ο ελάχιστος φόρος που θα του υπολογίσει η εφορία με βάση το τεκμαρτό εισόδημα είναι 1.402 ευρώ
- Για έγγαμο φορολογούμενο με κύρια κατοικία 120 τ.μ., δευτερεύουσα κατοικία 80 τ.μ., ένα αυτοκίνητο 1.600 κυβικών και ένα άλλο 1.400 κυβικών το τεκμαρτό εισόδημα ανέρχεται σε 24.000 ευρώ και ο αναλογούν φόρος με βάση τα τεκμήρια σε 3.360 ευρώ. Αν δηλώσει εισόδημα κάτω από 24.000 ευρώ, η εφορία δεν θα το αναγνωρίσει και θα του βεβαιώσει τεκμαρτό φόρο.
