Περικοπές που ξεπερνούν, κατά περιπτώσεις, το 30%, στο βωμό του Μνημονίου
Ενα ενιαίο επικουρικό ταμείο και οριζόντιο «κούρεμα» των συντάξεων που θα φτάνει από 15 μέχρι και το 40% προβλέπει το σχέδιο της κυβέρνησης για τα επικουρικά ταμεία που ανακοίνωσε σήμερα ο υπουργός Εργασίας Γιώργος Κουτρουμάνης. Παράλληλα παρουσίασε τα πρώτα συμπεράσματα από το πόρισμα των αναλογιστικών μελετών βάση των οποίων το πρόβλημα του ασφαλιστικού συστήματος δεν είναι...
δομικό αλλά προέρχεται από την κρίση και την ύφεση.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα από τον Γιώργο Κουτρουμάνη, το κόστος της ύφεσης που προκλήθηκαν στα Ταμεία εξαιτίας της αυξημένης ανεργίας της μείωσης των ωρών εργασίας και των αποδοχών ανήλθε στα 4,5 δισ. για το 2011. Το κόστος αυτό καλύφθηκε κατά 1,4 δισ. ευρώ από τον κρατικό προϋπολογισμό, 500 εκατομμύρια εξοικονομήθηκαν από τη μείωση των συντάξεων και τα υπόλοιπα από τη μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης.
Η πέμπτη επέμβαση, εντός 18 μηνών, στο Ασφαλιστικό (μετά το Μνημόνιο, τον ασφαλιστικό νόμο του 2010, το Μεσοπρόθεσμο και τις περικοπές στις επικουρικές) την οποία εξήγγειλε ο Γ. Κουτρουμάνης περιλαμβάνει:
- Μεσοσταθμικές μειώσεις επικουρικών συντάξεων 15% στους νέους αλλά και στους ήδη συνταξιούχους, που σε ορισμένες περιπτώσεις ταμείων θα φθάσουν και το 40%.
- Ενοποίηση σε ένα ενιαίο επικουρικό μισθωτών των ταμείων ΕΤΕΑΜ (ΙΚΑ), ΤΕΑΔΥ (δημοσίων υπαλλήλων), ΤΑΥΤΕΚΩ (επιχειρήσεων κοινής ωφελείας), ΕΤΑΤ (τραπεζοϋπαλλήλων) και ΤΕΑΙΤ (ιδιωτικού τομέα).
Στο νέο ταμείο προβλέπεται να ενταχθούν και άλλα επικουρικά ταμεία με την προϋπόθεση ότι θα αποδεχθούν τον ενιαίο τρόπο υπολογισμού των συντάξεων και την προσαρμογή του ποσού, στο ποσοστό που θα ισχύει για τους υπόλοιπους.
Η ένταξη στο νέο ταμείο θα είναι εθελοντική, ωστόσο όποιο ταμείο δεν δεχθεί να ενταχθεί, θα αναλάβει να καλύπτει με τις δικές του οικονομικές δυνάμεις τις παροχές και δεν θα μπορέσει στο μέλλον να ζητήσει την εκ των υστέρων ένταξή του σε αυτό.
Το νέο ταμείο υπολογίζεται ότι θα ασφαλίζει 2,5 εκατομμύρια εργαζόμενους και θα καλύπτει ένα εκατομμύριο συνταξιούχους.
Ο υπουργός Εργασίας ανακοινώνοντας τους βασικούς άξονες των μέτρων που θα ισχύσουν από την 1η Ιανουαρίου του 2012, χωρίς μεταβατικές διατάξεις, υπογράμμισε πως όλα τα υφιστάμενα επικουρικά ταμεία αντιμετωπίζουν οικονομικό πρόβλημα το οποίο θα εκδηλωθεί σταδικά έως το 2025.
"Τώρα ωριμάζουν οι απαιτήσεις των ασφαλισμένων" σημείωσε ο υπουργός και πρόσθεσε ότι "το επόμενο διάστημα το πρόβλημα θα γίνει εκρηκτικό. Τα επικουρικά ταμεία θα κατέρρεαν μετά το 2015 και χωρίς να υφίστατο η οικονομική κρίση. Αρκεί να σημειωθεί ότι η σχέση ασφαλισμένων προς συνταξιούχους έχει επιδεινωθεί τα τελευταία χρόνια από 4 προς έναν σε 2,5 ασφαλισμένους προς έναν συνταξιούχο".
Σύμφωνα με τον Γ. Κουτρουμάνη, το 2011 το έλλειμμα των επικουρικών ταμείων έφθασε τα 850 εκατομμύρια ευρώ.
Στο κυβερνητικό σχέδιο προβλέπεται η δημιουργία ατομικών λογαριασμών ασφάλισης από το 2001 και εντεύθεν, έτσι ώστε οι ασφαλισμένοι να λαμβάνουν παροχές αντίστοιχες με τις εισφορές τους.
Το σύστημα θα έχει ανταποδοτικό χαρακτήρα και όχι - αυστηρά - κεφαλαιοποιητικό, καθώς στην περίπτωση αυτή, όπως είπε ο υπουργός, οι μειώσεις των συντάξεων θα ήταν εξαιρετικά υψηλή. Αρκεί να σημειωθεί ότι σε περίπτωση κεφαλαιοποιητικού συστήματος οι περισσότερες συντάξεις θα μειωνόταν στον ένα τρίτον.
Ο Γ. Κουτρουμάνης απέκλεισε το ενδεχόμενο αύξησης των ασφαλιστικών εισφορών υπέρ της επικουρικής ασφάλισης.
Οι αναλογιστικές μελέτες
Οι αναλογιστικές μελέτες οι οποίες -σύμφωνα με τον υπουργό- αξιολογήθηκαν θετικά από το eurogrοup έδειξαν ότι για τους φορείς κύριας σύνταξης, (ΙΚΑ, ΟΑΕΕ, ΔΗΜΟΣΙΟ, ΟΓΑ, ΕΤΑΑ, ΤΡΑΠΕΖΕΣ, ΤΑΠΟΤΕ, ΤΑΠΔΕΗ), τo συνολικό κόστος των παροχών κύριας σύνταξης ως προς το ΑΕΠ για το 2010 διαμορφώνεται σε 10,86%. Σύμφωνα με τις προβολές-προβλέψεις το 2060 το αντίστοιχο ποσοστό θα είναι 10,74% περίπου.
Η πτώση του κόστους των συντάξεων του ΟΓΑ, αλλά και του ΔΗΜΟΣΙΟΥ (μείωση εργαζομένων στο ΔΗΜΟΣΙΟ περίπου κατά 100.000 που μετακυλίονται στο ΙΚΑ και αυξάνουν το αντίστοιχο κόστος του), των Τραπεζών του ΤΑΠΟΤΕ & ΤΑΠΔΕΗ (εκλείπουν οι συνταξιούχοι των εθελούσιων εξόδων) επηρεάζει την εξέλιξη του δείκτη. Αν στο ποσοστό αυτό προστεθεί η επιβάρυνση για το κόστος των παροχών κύριας σύνταξης για το ΝΑΤ & το ΕΤΑΠ-ΜΜΕ από 11,34% το 2010 , προβλέπεται ότι το 2060 το αντίστοιχο ποσοστό θα είναι 11,28%.
Οσο για το συνολικό έλλειμμα των φορέων κύριας σύνταξης για το 2010, ως ποσοστό του ΑΕΠ διαμορφώνεται σε 5,75%, ενώ σύμφωνα με τις προβολές-προβλέψεις το 2060 το αντίστοιχο ποσοστό θα είναι 5,07%. Ενώ, το κόστος των φορέων που παρέχουν επικουρικές συντάξεις, ως προς το ΑΕΠ για το 2010 διαμορφώνεται σε 1,47%, ενώ σύμφωνα με τις προβολές-προβλέψεις το 2060 το αντίστοιχο ποσοστό θα ανέλθει σε 1,98%.
Την εξέλιξη του δείκτη αυτού επηρεάζει κυρίως η πτώση του κόστους παροχών του ΜΤΠΥ και ΤΕΑΔΥ (μείωση εργαζομένων στο ΔΗΜΟΣΙΟ περίπου κατά 100.000 που μετακυλίονται στο ΕΤΕΑΜ και αυξάνουν το αντίστοιχο κόστος του), ΤΑΠΟΤΕ & ΤΑΠΔΕΗ (εκλείπουν οι συνταξιούχοι των εθελούσιων εξόδων και για τους ασφαλισμένους μετά το 1993 η παροχή υπολογίζεται με ενιαίο τρόπο).
