Το ενδιαφέρον τους για το «Ελ. Βενιζέλος» είχαν εκδηλώσει ξένοι όμιλοι. |
Με δέκα ανοιχτά «μέτωπα» η κυβέρνηση καλείται από σήμερα να αντιμετωπίσει τους τεχνοκράτες της τρόικας και κυρίως να τους πείσει ότι υλοποιούνται στο ακέραιο οι δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί, παρά τις όποιες μικροκαθυστερήσεις, προκειμένου να ανάψουν το «πράσινο» φως για την εκταμίευση της έκτης δόσης του δανείου, ύψους 8 δισ. ευρώ.
Διαδικασία καθόλου εύκολη αυτή τη φορά εάν αναλογιστεί κανείς το ασταθές διεθνές περιβάλλον, το οποίο επιδεινώνεται συνεχώς, με αποτέλεσμα σε αρκετά από τα κράτη της Ε.Ε. να εγείρονται ερωτηματικά για το κατά πόσο θα πρέπει να συνεχιστεί και σε ποιο ύψος η βοήθεια προς την Ελλάδα δεδομένης της επέκτασης της κρίσης.
Εκτός όμως από το γεγονός ότι κάποια ποσά ίσως χρειαστεί να καλυφθούν από άλλα κράτη - μέλη, που δεν είναι καθόλου βέβαιο, ανοιχτή παραμένει και η συμμετοχή του ΔΝΤ με δεδομένους τους περιορισμούς του καταστατικού του που προκάλεσαν το «θρίλερ» του Ιουνίου.
Στο νεφελώδες αυτό «σκηνικό» το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης θα πρέπει να πείσει τους επικεφαλής της τρόικας, οι οποίοι θα βρεθούν στην Αθήνα την επόμενη Δευτέρα 29 Αυγούστου, ότι πρέπει να συνεχιστεί απρόσκοπτα η εκταμίευση της επόμενης δόσης, την ώρα όμως που θα πρέπει να δώσει «εξηγήσεις» για τη «μαύρη τρύπα» του προϋπολογισμού, αλλά και για τις καθυστερήσεις που καταγράφονται στην υλοποίηση των μέτρων του Μνημονίου.
Στο επίκεντρο όπως είναι φυσικό των αλλεπάλληλων συναντήσεων, που ξεκινούν από σήμερα, θα βρεθούν εκτός από τις αποκλίσεις του προϋπολογισμού, οι μεγάλες ΔΕΚΟ, το μισθολόγιο, οι αποκρατικοποιήσεις, οι τράπεζες και το ασφαλιστικό, αλλά πρωτίστως οι μεταρρυθμίσεις που ακόμη βρίσκονται στα χαρτιά αφού δεν έχουν ακόμη προχωρήσει:
* το κλείσιμο ή συγχώνευση αρκετών μεγάλων οργανισμών, μεταξύ των οποίων είναι: ΚΕΔ, ETA, ΟΔΔΥ Εθνικό Ίδρυμα Νεότητας, EOΜMEX κ.ά. Θα πρέπει βέβαια να αναφερθεί ότι το σχετικός νόμος έχει ψηφιστεί, όμως ακόμη εκκρεμεί η έκδοση των σχετικών αποφάσεων από τα αρμόδια υπουργεία, αν και το χρονοδιάγραμμα ορίζει ότι το κλείσιμο ή οι συγχωνεύσεις των οργανισμών πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί έως το τέλος Σεπτεμβρίου.
* το ενιαίο μισθολόγιο, του οποίου η υλοποίηση πάει από μήνα σε μήνα, όμως η τρόικα έχει διαμηνύσει ότι πέραν του Σεπτεμβρίου δεν θα δεχτεί άλλες καθυστερήσεις αφού θεωρεί απαραίτητη προϋπόθεση για την εξυγίανση του δημοσίου τη θέσπιση ενός απλοποιημένου συστήματος αμοιβών που θα φέρνει τις αμοιβές σε επίπεδα ιδιωτικού τομέα και θα εφαρμόζεται στις τοπικές αρχές και σε οργανισμούς του δημοσίου.
* το συνολικό πολυετές σχέδιο προσλήψεων προσωπικού για την περίοδο έως το 2015, που θα λειτουργεί με βάση τον κανόνα της μίας πρόσληψης ανά πέντε εξόδους (μία προς δέκα το 2011). Το συγκεκριμένο σχέδιο αναμένεται να περιλαμβάνει αυστηρότερους κανόνες για το έκτακτο προσωπικό, κατάργηση κενών θέσεων εργασίας και μετάταξη εξειδικευμένου προσωπικού σε τομείς προτεραιότητας.
* η αναθεώρηση των βασικών παραμέτρων του συνταξιοδοτικού συστήματος. Οι προβλέψεις πρέπει να περιλαμβάνουν τα κύρια συστήματα συμπληρωματικών (επικουρικών) συντάξεων του ΕΤΕΑΜ, του ΤΕΑΔΥ και του ΜΤΠΥ.
* η τακτοποίηση των καθυστερούμενων δημοσιονομικών οφειλών που συσσωρεύτηκαν το 2010 και οι οποίες προσεγγίζουν τα 4 δισ. ευρώ, αυξάνοντας φυσικά ισόποσα το έλλειμμα.
* η ίδρυση της Ενιαίας Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων με την εντολή, τους στόχους, τις αρμοδιότητες, τις εξουσίες και το χρονοδιάγραμμα έναρξης ισχύος που ορίζονται στο σχέδιο δράσης.
* η δημοσίευση καταλόγου που θα περιλαμβάνει τα κρατικά περιουσιακά στοιχεία, συμπεριλαμβανομένων των συμμετοχών σε εισηγμένες και μη εισηγμένες επιχειρήσεις και των εμπορικά βιώσιμων ακινήτων και γης και εκτίμηση των αξιών των εν λόγω περιουσιακών στοιχείων.
* η ιδιωτικοποίηση περιουσιακών στοιχείων, αξίας τουλάχιστον 1,7 δισ. ευρώ, με έμφαση να δίδεται στις εταιρείες που διαχειρίζονται τον κρατικό τζόγο και στο «Ελευθέριος Βενιζέλος».
* η ίδρυση του ταμείου ιδιωτικοποιήσεων, αφού μπορεί να ορίστηκε το διοικητικό του συμβούλιο όμως ακόμη δεν έχει γίνει η μεταβίβαση σε αυτό ΔΕΚΟ και ακινήτων.
* η τεχνική βοήθεια στην Τράπεζα της Ελλάδος, ούτως ώστε μαζί με το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας να ενισχυθεί η συνεργασία τους και να καταστεί δυνατή η ανταλλαγή των κατάλληλων εποπτικών πληροφοριών.
Το μεγάλο στοίχημα
Στην «αναζήτηση» 27,084 δισ. ευρώ έως το τέλος του τρέχοντος έτους, χωρίς μάλιστα σε αυτά να συνυπολογίζεται η «μαύρη τρύπα» του επταμήνου που ανέρχεται σε περίπου 3,5 δισ. ευρώ και η οποία θα πρέπει ούτως ή άλλως να καλυφθεί, στρέφεται ο ελεγκτικός μηχανισμός του κράτους υπό την ασφυκτική «πίεση» και των ελεγκτών της τρόικας οι οποίοι σε κάθε τους επίσκεψη επιβεβαιώνουν την αδυναμία του φοροεισπρακτικού μηχανισμού.
Στο πλαίσιο αυτό η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών, εν όψει και της σημερινής άφιξης των επικεφαλής της τρόικας, αναμένεται να ζητήσει για μια ακόμη φορά από τον ελεγκτικό μηχανισμό όπως δοθεί άμεση προτεραιότητα στην αύξηση των εσόδων από το Φ.Π.Α., αλλά και στο «κυνήγι» της φοροδιαφυγής και των ληξιπροθέσμων χρεών, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι θα πρέπει να «ατονήσουν» οι υπόλοιποι έλεγχοι αφού οι «πηγές» είναι πλέον περιορισμένες.
Προς την κατεύθυνση αυτή επιταχύνει και τις διαδικασίες σύνταξης του νέου Εθνικού Φορολογικού Συστήματος με το οποίο, όπως έχει ήδη επισημάνει η «Ν» (φ. 18.8.2011, σελ. 1), θα επέρχονται ριζικές αλλαγές στη φορολογία εισοδήματος και κεφαλαίου. Σήμερα, εξάλλου, «κλείνει» η υποβολή προτάσεων από τους κοινωνικούς φορείς στο διαδίκτυο, ενώ ο υπουργός Οικονομικών, Ευαγ. Βενιζέλος, θα συναντηθεί μαζί τους το μεσημέρι για ανταλλαγή απόψεων τις οποίες, αμέσως μετά, θα παρουσιάσει κατά τη διάρκεια συνεντεύξεως Τύπου.
Μεγάλο «πρόβλημα» για το οικονομικό επιτελείο παραμένει πάντως η πορεία των εσόδων, αφού συνολικά μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους θα πρέπει να εισρεύσουν στα δημόσια ταμεία 59,360 δισ. ευρώ, από τα οποία τον Αύγουστο 4,311 δισ. ευρώ, το Σεπτέμβριο 4,726 δισ. ευρώ, τον Οκτώβριο 5,506 δισ. ευρώ, το Νοέμβριο 5,297 δισ. ευρώ και το Δεκέμβριο 7,244 δισ. ευρώ.
Στο πλαίσιο αυτό, με βάση τις νέες εντολές της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Οικονομικών, ο ελεγκτικός μηχανισμός, το αμέσως προσεχές διάστημα, θα πρέπει να κινηθεί προς τις εξής κατευθύνσεις:
* να εντατικοποιήσει τους προσωρινούς ελέγχους όσον αφορά στην εμπρόθεσμη απόδοση του ΦΠΑ και άλλων παρακρατούμενων φόρων.
Στις περιπτώσεις μάλιστα που εντοπίζονται επιχειρήσεις οι οποίες καθυστερούν να υποβάλουν τις περιοδικές και εκκαθαριστικές δηλώσεις του ΦΠΑ θα εκδίδονται άμεσα εντολές προσωρινού ελέγχου.
* να βάλει στο «μικροσκόπιο» όσους έχουν ληξιπρόθεσμα χρέη προς το δημόσιο και κυρίως τους μεγαλοοφειλέτες με μεγάλη ακίνητη περιουσία.
Συγκεκριμένα, οι ελεγκτές θα πρέπει άμεσα να κινούν εναντίον όσων αρνούνται να εξοφλήσουν τις οφειλές τους, όλες τις προβλεπόμενες από την ισχύουσα νομοθεσία διαδικασίες για την κατάσχεση και τον πλειστηριασμό των ακινήτων τους, ακόμη και το άνοιγμα των τραπεζικών τους λογαριασμών.
Από την τρέχουσα εξάλλου εβδομάδα αρχίζει η αποστολή και των ειδοποιητηρίων σε 6.000 μεγαλοοφειλέτες, με ληξιπρόθεσμα χρέη άνω των 150.000 ευρώ ο καθένας, προκειμένου να τα ρυθμίσουν καθώς σε διαφορετική περίπτωση θα εφαρμόζεται άμεσα η διαδικασία του αυτόφωρου.
Όσον αφορά τους μικροοφειλέτες θα ακολουθείται η εξής διαδικασία:
--μόλις εντοπιστούν, ή σε περίπτωση που το χρέος γίνει ληξιπρόθεσμο, θα αποστέλλονται ατομικές ειδοποιήσεις.
--στη συνέχεια, και εφόσον δεν έχει τακτοποιηθεί η οφειλή, θα αποστέλλεται ειδοποίηση για λήψη αναγκαστικών μέτρων είσπραξης.
--αν ο οφειλέτης επικαλεστεί αδυναμία για άμεση εξόφληση της οφειλής του, θα του χορηγείται διευκόλυνση τμηματικής καταβολής.
--αν και στην περίπτωση αυτή δεν τακτοποιηθεί η οφειλή, θα επιλέγεται μέτρο αναγκαστικής είσπραξης, το οποίο όμως δεν θα επιβαρύνει τον οφειλέτη με υψηλά έξοδα διοικητικής εκτέλεσης.
Στο κυνήγι της φοροδιαφυγής
Πρωταρχικός βέβαια στόχος του οικονομικού επιτελείου παραμένει ο περιορισμός της φοροδιαφυγής.
Για φέτος πάντως ο πήχης έχει τεθεί σε χαμηλά επίπεδα αφού, με βάση το τριετές Επιχειρησιακό Πρόγραμμα κατά της φοροδιαφυγής, υπολογίζεται ότι θα εισπραχθεί ποσό ύψους 1,5 δισ. ευρώ.
Ιδιαίτερο ωστόσο βάρος κατά τους ελέγχους θα δοθεί στη φοροδιαφυγή που παρατηρείται στη φορολογία εισοδήματος καθώς, όπως προκύπτει από το εν λόγω Πρόγραμμα, εστιάζεται:
**Μισθωτές υπηρεσίες. Στις περιπτώσεις αδήλωτης κύριας εργασίας με τη μορφή πρόσθετης αμοιβής (π.χ. bonus, αμοιβή σε είδος), στη δεύτερη παράλληλη αδήλωτη δραστηριότητα (π.χ. ιδιαίτερα μαθήματα κατ' οίκον από διορισμένους εκπαιδευτικούς)
**Ελεύθεροι επαγγελματίες. Στις περιπτώσεις μη έκδοσης δελτίου παροχής υπηρεσιών, ή έκδοσης με αναγραφόμενο μικρότερο ποσό αμοιβής από το πραγματικό, ή έκδοσης από τρίτα πρόσωπα (αφανείς συνεργάτες, άσκηση ελεύθερου επαγγέλματος υπό τη μορφή μονοπρόσωπης ΕΠΕ κ.α.).
**Γεωργικές επιχειρήσεις. Στις περιπτώσεις πώλησης αγροτικών προϊόντων χωρίς έκδοση φορολογικού παραστατικού (με υποχρέωση από το ΚΒΣ έκδοσης), ή στη διόγκωση δαπανών με λήψη εικονικών τιμολογίων προκειμένου να τύχουν επιστροφής ΦΠΑ.
**Εισόδημα από ενοίκια. Στις περιπτώσεις μη κατάθεσης μισθωτηρίου συμβολαίου για απόκρυψη εισοδήματος ενοικίασης ακινήτου, ή δήλωσης ενοικίου μικρότερου από το πραγματικά εισπραττόμενο, ή μη δήλωσης δευτερευουσών κατοικιών ή λοιπών ιδιοχρησιμοποιούμενων ακινήτων (δηλώνονται ως κενές) ώστε να αποφεύγεται η τεκμαρτή τους φορολόγηση.
Τις περιοδικές δηλώσεις ΦΠΑ «ξεσκονίζουν» οι εφορίες
Οι έλεγχοι θα επικεντρωθούν και σε συναλλαγές ύποπτες, οι οποίες δεν δικαιολογούνται από τη δραστηριότητα του επαγγελματία
Αυστηρή εντολή για να γίνουν «φύλλο και φτερό» οι περιοδικές δηλώσεις ΦΠΑ, που υποβλήθηκαν τα δύο προηγούμενα τρίμηνα, από επιχειρήσεις και επιτηδευματίες, έδωσε η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών στον ελεγκτικό μηχανισμό, στο πλαίσιο ενίσχυσης των δημοσίων εσόδων.
Κορυφαίο στέλεχος του οικονομικού επιτελείου επισήμανε ότι η μη εμπρόθεσμη απόδοση παρακρατούμενων και επιρριπτόμενων φόρων είναι μια «ανοιχτή πληγή, που πρέπει να κλείσει το συντομότερο δυνατόν και με κάθε τρόπο», προκειμένου να περιοριστούν οι απώλειες του κρατικού προϋπολογισμού.
Στο πλαίσιο αυτό, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου ζήτησε όπως, με βάση τα στοιχεία που θα προκύψουν, καταρτιστούν στην κεντρική υπηρεσία «λίστες» τόσο με τα ονόματα των επιχειρήσεων και ελευθέρων επαγγελματιών που δεν έχουν ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις τους και οι οποίοι θα ελεγχθούν εξονυχιστικά, όσο και με τις ΔΟΥ, που παρουσιάζουν υστέρηση στην απόδοση του ΦΠΑ.
Για το λόγο εξάλλου αυτό αναμένεται να επιταχυνθούν το προσεχές διάστημα οι προληπτικοί και προσωρινοί έλεγχοι για την έγκαιρη απόδοση του ΦΠΑ.
Θα πρέπει να αναφερθεί ότι, για τη διευκόλυνση του ελεγκτικού έργου -σημείωσε ο ίδιος παράγοντας- οι επιχειρήσεις που θα επιλέγονται για έλεγχο θα πρέπει να προέρχονται από τα στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων, που θα πιστοποιούν ότι οι συγκεκριμένες επιχειρήσεις που υποβάλλουν ηλεκτρονικά δηλώσεις απόδοσης ΦΠΑ δεν έχουν καταθέσει στους τραπεζικούς λογαριασμούς τα ποσά που αναλογούν προς καταβολή μέσα στις προβλεπόμενες προθεσμίες.
Επισημαίνεται ότι οι επιτηδευματίες, που θα εντοπιστούν κατά τους ανωτέρω ελέγχους να μην έχουν αποδώσει το ΦΠΑ, θα κληθούν να περάσουν από την αρμόδια ΔΟΥ για να τακτοποιήσουν τις εκκρεμότητές τους, υποβάλλοντας αρχική ή τροποποιητική δήλωση με τις νόμιμες προσαυξήσεις, ενώ, όσοι δεν ανταποκριθούν, θα αντιμετωπίζουν προσωρινό έλεγχο, πρόστιμα, πρόσθετους φόρους και προσαυξήσεις.
Θα πρέπει πάντως να αναφερθεί ότι, εκτός από τους ελέγχους που αφορούν στην εμπρόθεσμη απόδοση του ΦΠΑ, ο ελεγκτικός μηχανισμός κλήθηκε να δώσει ιδιαίτερη έμφαση στην αύξηση της βεβαίωσης εσόδων και συγκεκριμένα:
* στις παραβάσεις που έχουν διαπιστωθεί και δεν έχουν επιβληθεί πρόστιμα του ΚΒΣ,
* στην έρευνα για εντοπισμό των συνυπόχρεων προσώπων, προκειμένου μάλιστα να ληφθούν μέτρα είσπραξης και κατά των προσώπων αυτών, παρέχοντάς τους όμως ταυτόχρονα και διευκολύνσεις τμηματικής καταβολής σε όσους αδυνατούν να καταβάλουν τα χρέη τους εφάπαξ.
* στην είσπραξη των προστίμων από υποθέσεις στις οποίες έχουν κατασχεθεί από επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες τα φορολογικά στοιχεία.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι έλεγχοι θα επικεντρωθούν και σε συναλλαγές ύποπτες, οι οποίες δεν δικαιολογούνται από τη δραστηριότητα του επαγγελματία, ενώ έχει δοθεί εντολή να πραγματοποιούνται εξονυχιστικοί έλεγχοι και κατά την έναρξη επαγγελματικών δραστηριοτήτων, προκειμένου να αντιμετωπιστεί και το φαινόμενο των «μαϊμού» εταιρειών που ιδρύονται με στόχο κυρίως τη διακίνηση πλαστών τιμολογίων.
Ελεγχοι στις ηλεκτρονικές δηλώσεις
Τη διενέργεια εξονυχιστικών ελέγχων σε όσους φορολογούμενους υπέβαλαν ηλεκτρονικά, την τριετία 2008 - 2010, τις φορολογικές τους δηλώσεις αναμένεται να ζητήσει τις επόμενες ημέρες από τους προϊσταμένους των Δ.Ο.Υ. το οικονομικό επιτελείο.
Στόχος της εν λόγω κίνησης, που εντάσσεται στο γενικότερο σχέδιο για τον περιορισμό της φοροδιαφυγής, είναι όπως διαπιστωθεί εάν έχουν αποκρυβεί εισοδήματα, ή έχουν δηλωθεί δαπάνες ανύπαρκτες που μειώνουν τον συμπληρωματικό φόρο εισοδήματος.
Οι ελεγκτές θα ζητήσουν από τους φορολογουμένους να προσκομίσουν όλα τα δικαιολογητικά για τις εκπιπτόμενες δαπάνες, τα οποία όφειλαν να διαφυλάξουν, όπως είναι οι αποδείξεις για αγορές καταναλωτικών αγαθών και δαπάνες λήψης υπηρεσιών που πραγματοποίησαν τα έτη 2007, 2008 και 2009.
Παράλληλα, θα υποχρεωθούν να προσκομίσουν και τις αποδείξεις για δαπάνες που αφορούν σε ενοίκια, ιατρικές εξετάσεις και επισκέψεις, τόκους στεγαστικών δανείων, δίδακτρα και ασφάλιστρα ζωής.
Οι εν λόγω έλεγχοι θα πρέπει να ολοκληρωθούν έως το τέλος Σεπτεμβρίου, προκειμένου αμέσως μετά να εκδοθούν τα σχετικά ειδοποιητήρια, με τα οποία θα καλούνται όσοι έχουν διαπιστωθεί ότι έχουν υποπέσει σε παραβάσεις να πληρώσουν τα αναλογούντα πρόστιμα και προσαυξήσεις.
Αναφορικά με τα κριτήρια που θέτουν οι Εφορίες ως προς το ποιοί θα κληθούν, αυτά αφορούν όσους στην ανωτέρω τριετία:
- κατέβαλαν με βάση το εκκαθαριστικό της Εφορίας, ποσό φόρου εισοδήματος χαμηλότερο του 40% του ποσού του φόρου εισοδήματος που θα πλήρωναν εάν δεν δήλωναν δαπάνες που εκπίπτουν από το φορολογούμενο εισόδημά τους ή μειώνουν τον αναλογούντα φόρο.
- εξοικονόμησαν, με βάση τις δαπάνες που δήλωσαν, ποσό φόρου το οποίο αν προστεθεί στο φόρο που αναλογεί στο εισόδημα δίδει άθροισμα ποσών μεγαλύτερο του 270% του φόρου που αναλογεί στο εισόδημα.
- είχαν πιστωτικό υπόλοιπο φόρου εισοδήματος πάνω από 500 ευρώ, χωρίς σ' αυτό να υπολογίζονται οι μειώσεις φόρου που προέκυψαν από τις εκπιπτόμενες δαπάνες.