Κύμα ανατροπών φέρνει ο νέος ασφαλιστικός νόμος ιδιαίτερα για τους νεότερους εργαζομένους σε ΔΕΚΟ και Τράπεζες. Οπως προκύπτει από την εγκύκλιο για τα όρια συνταξιοδότησης, ανέπαφοι μένουν παλαιοί εργαζόμενοι και μητέρες με ανήλικο παιδί και 5.500 ένσημα.
Ανέπαφοι από τις διατάξεις του νέου ασφαλιστικού νόμου μένουν οι εργαζόμενοι σε ΔΕΚΟ και τράπεζες που έχουν συμπληρώσει 25ετία ασφάλισης μέχρι 31/12/2010, όπως επίσης και οι μητέρες με ανήλικο παιδί στους ίδιους κλάδους που είχαν συγκεντρώσει 5.500 ένσημα. Οι υπόλοιπες κατηγορίες υπαλλήλων, κυρίως οι γυναίκες και οι ...
μητέρες ανηλίκων, αναμένεται να επιβαρυνθούν με 5 έως 15 επιπλέον χρόνια εργασίας, αν δεν αναγνωρίσουν πλασματικά χρόνια ασφάλισης.
Αυτά προκύπτουν, μεταξύ άλλων, από την εγκύκλιο για τα όρια συνταξιοδότησης των ασφαλισμένων στα πρώην Ειδικά Ταμεία που έδωσε στη δημοσιότητα ο αναπληρωτής υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Γιώργος Κουτρουμάνης.
Ευνοημένοι είναι οι παλαιοί εργαζόμενοι σε ΔΕΚΟ και τράπεζες (ΔΕΗ, ΟΤΕ, ΗΣΑΠ, Εθνική, Αγροτική, Τράπεζα Ελλάδος, όσοι προέρχονται από την ΕΤΒΑ και την Ιονική, οι εργαζομένοι στους αγροτικούς Συνεταιρισμούς ΤΣΕΑΠΓΣΟ και την Εθνική Ασφαλιστική).
Ειδικότερα, οι ασφαλισμένοι πριν από την 1η/1/1983 που θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι 31/12/2010, δηλαδή όσοι έχουν συμπληρώσει μέχρι αυτήν την ημερομηνία τα 25 έτη ασφάλισης, δεν θα δουν καμία ανατροπή ως προς τα όρια συνταξιοδότησης και τον τρόπο υπολογισμού της σύνταξής τους, ακόμη κι αν παραμείνουν στην εργασία τους.
Στα χρόνια αυτά μπορούν να περιλαμβάνονται και αναγνωρίσεις με βάση όσα ίσχυαν έως πέρυσι και όχι με βάση τη νέα λίστα των πλασματικών χρόνων όπως σπουδών, μαθητείας κ.ά.
«H συντριπτική πλειονότητα των ασφαλισμένων αυτής της κατηγορίας στα (πρώην) Ειδικά Ταμεία είχαν συμπληρώσει μέχρι 31/12/2010 τα απαιτούμενα για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος 25 έτη ασφάλισης και δεν θίγονται ούτε ως προς τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης, ούτε ως προς τον τρόπο υπολογισμού της σύνταξης», αναφέρει χαρακτηριστικά η εγκύκλιος Κουτρουμάνη.
Στους χαμένους συμπεριλαμβάνονται οι ασφαλισμένοι από 1ης/1/1983 μέχρι 31/12/1992, που με το προηγούμενο καθεστώς συνταξιοδοτούνταν με 35ετία σε ηλικία 58 ετών, οι ασφαλισμένοι πριν από το 1983 που δεν θεμελίωσαν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι την 31η/12/2010, οι γυναίκες με 15 έτη ασφάλισης και ηλικία μικρότερη των 60 ετών, όπως επίσης και οι ασφαλισμένες - μητέρες ανηλίκων που δεν έχουν συμπληρώσει το 2010 25 έτη ασφάλισης και ηλικία 50 ετών ή 5.500 ένσημα και τα 55 (για πλήρη) ή τα 50 (για μειωμένη σύνταξη).
Οι ασφαλισμένοι στα πρώην Ειδικά Ταμεία υπολογίζονται σε περισσότεροι από 70.000, εκ των οποίων περίπου οι μισοί υπάγονται στις ευνοϊκές διατάξεις συνταξιοδότησης, που διατηρούνται και μετά την ψήφιση του νέου νόμου.
Οι ασφαλισμένοι από 1ης/1/1983 έως 31/12/1992 θεμελίωναν δικαίωμα συνταξιοδότησης με 37 έτη υποχρεωτικής ασφάλισης, ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας. Με τον νέο νόμο η δυνατότητα αυτή καταργείται, αν και το υπουργείο εξετάζει το ενδεχόμενο να παρατείνει το σχετικό δικαίωμα για ακόμη 2 χρόνια.
Με την εγκύκλιο το υπουργείο ακυρώνει επίσης τη δυνατότητα αναγνώρισης πλασματικών χρόνων ασφάλισης για να λάβουν δεύτερη σύνταξη όσοι έχουν ήδη συνταξιοδοτηθεί. Η ρύθμιση αυτή αναμένεται να ισχύσει και σε όλα τα άλλα Ταμεία.
ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΟΙ ΠΡΟ ΤΟΥ 1983 ΧΩΡΙΣ 25ΕΤΙΑ
«Εξοδος» με αναγνώριση πλασματικών ετών ασφάλισης
Ασφαλισμένοι πριν από το 1983 που δεν θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι 31/12/2010.
Στην κατηγορία αυτή υπάγονται οριακές περιπτώσεις ασφαλισμένων που για διάφορους λόγους (π.χ. διακοπή εργασίας - μη συνεχής ασφαλιστικός βίος) δεν θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης μέχρι 31.12.2010 με τις προϊσχύουσες του ν. 3863/2010 (π.χ. 25ετία). Οι συγκεκριμένοι ασφαλισμένοι μπορούν να αναγνωρίσουν πλασματικά χρόνια ασφάλισης εφόσον έχουν τουλάχιστον 12 έτη ασφάλισης και να αντιμετωπίσουν την αύξηση των ορίων που ξεκίνησε από 1/1/2011.
Παράδειγμα
Ασφαλισμένη στο ΤΑΠ-ΟΤΕ πριν την 1/1/1983, με 22 έτη ασφάλισης, και ηλικία 55 ετών την 31.12.2010 που δεν έχει θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι τότε θα θεμελιώσει δικαίωμα πλήρους συνταξιοδότησης κατά το έτος συμπλήρωσης του 65ου έτους της ηλικίας της (αφού συμπληρώνει το 60° έτος της ηλικίας της το έτος 2015) και μειωμένης σύνταξης με τη συμπλήρωση των 25 ετών ασφάλισης (είτε το έτος 2013 κατά το οποίο θα είναι ήδη 58 ετών, είτε το έτος 2011 κατόπιν αναγνώρισης τριών πλασματικών ετών).
ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΟΙ ΑΠΟ 1-1-1983 ΕΩΣ 31-12-1992
Συνταξιοδότηση μέχρι και στα 65 και με 40 έτη εργασίας
Ασφαλισμένοι από 1.1.1983 μέχρι 31.12.1992. Σύμφωνα με τον νόμο 3029/2002, «οι ασφαλισμένοι των Ειδικών Ταμείων, που υπήχθησαν από 1.1.1983 - 31.12.1992 στην ασφάλιση οποιουδήποτε φορέα κύριας ασφάλισης, θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης με τη συμπλήρωση 35 ετών ασφάλισης και του 58ου έτους της ηλικίας τους».
Με τις διατάξεις της παρ.3 του άρθρου 10 του ν.3863/2010 αυξάνεται από 1.1.2011 ο ανωτέρω απαιτούμενος για συνταξιοδότηση χρόνος ασφάλισης των ασφαλισμένων των (πρώην) Ειδικών Ταμείων που υπήχθησαν στην ασφάλιση οποιουδήποτε φορέα κύριας ασφάλισης από 1.1.1983 - 31.12.1992 κατά 1 έτος και μέχρι τη συμπλήρωση 40 ετών ασφάλισης. Επιπλέον, αυξάνεται σταδιακά από 1.1.2012 και το όριο ηλικίας μέχρι τη συμπλήρωση του 60ού έτους.
Από τον συνδυασμό των διατάξεων προκύπτει ότι η θεμελίωση δικαιώματος αυτής της κατηγορίας ασφαλισμένων μέχρι 31.12.2010 υπάρχει εφόσον πληρούνται και το όριο ηλικίας (58 έτη) και ο χρόνος ασφάλισης (35 έτη). Στην περίπτωση αυτή δεν μπορεί να υπάρξει δυνατότητα συνταξιοδότησής τους με αναστολή καταβολής της σύνταξης, αφού η συνταξιοδότηση με χρόνο ασφάλισης 35 ετών δεν προβλεπόταν από τις καταστατικές διατάξεις των Ειδικών Ταμείων.
Στην περίπτωση που δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις αυτές μέχρι 31.12.2010, τότε οι ασφαλισμένοι της κατηγορίας αυτής υποχρεούνται σε σταδιακή αύξηση του ορίου ηλικίας στο 60ό ή 65ο (κατά περίπτωση) και του χρόνου ασφάλισης (40 έτη ή 35 αντίστοιχα). Στην περίπτωση αυτή ισχύει και η δυνατότητα αναγνώρισης των νέων πλασματικών χρόνων (4 φέτος και έως 7 το 2014).
Παράδειγμα
Ασφαλισμένος στην ΤτΕ από 1.1.1984, ηλικίας την 31.12.2010, 53 ετών θα δικαιωθεί σύνταξη με τη συμπλήρωση 40 ετών ασφάλισης. Ο συγκεκριμένος στην ηλικία των 60 ετών θα έχει συμπληρώσει 33 έτη (26 μέχρι το 2010 και 7 μέχρι τη συμπλήρωση των 60 ετών) πραγματικής ασφάλισης και θα δικαιούται να αναγνωρίσει μέχρι 7 έτη ασφάλισης σύμφωνα με την παρ. 18 του άρθρου 10 (προσοχή: εφόσον έχει ήδη εξαγοράσει κάποιο χρόνο από αυτούς που προβλέπονται στην παρ. 18, ο συνολικός χρόνος των 7 ετών μειώνεται αναλόγως).
ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ 15ΕΤΙΑ ΚΑΤΩ ΤΩΝ 60 ΕΤΩΝ
Σταδιακή αύξηση του ορίου ηλικίας
Ασφαλισμένες με 15 έτη ασφάλισης και ηλικία μικρότερη των 60 ετών. Η συνταξιοδότηση με χρόνο ασφάλισης 15 ετών δεν προβλεπόταν από τις καταστατικές διατάξεις των Ειδικών Ταμείων, αλλά ορίστηκε αργότερα με την ένταξη στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ.
Ειδικά για τις γυναίκες ασφαλισμένες αυτής της κατηγορίας, με την παρ. 15 του ν. 3863/2010 προβλέπεται και η σταδιακή αύξηση του ορίου ηλικίας από το 60ό στο 65ο. Και κατά το μεταβατικό διάστημα σταδιακής αύξησης (κατά τα έτη 2011-2014) οι ασφαλισμένες δικαιούνται σύνταξη στο όριο ηλικίας όπως διαμορφώνεται κατά το έτος συμπλήρωσης του προβλεπόμενου, κατά την έναρξη ισχύος του νόμου, ορίου ηλικίας για πλήρη.
Παράδειγμα
Ασφαλισμένη στο ΤΑΠ-ΟΤΕ από την 1.11.1992 ηλικίας 52 ετών την 31.12.2010 θα δικαιούται πλήρη σύνταξη με τη συμπλήρωση του 65ου έτους της ηλικίας της, αφού το 60ό έτος της ηλικίας της το συμπληρώνει το 2018, όταν δηλαδή, σύμφωνα με τις προβλέψεις της παρ. 15 του άρθρου 10 του ν. 3863/2010, έχει ολοκληρωθεί η μεταβατική περίοδος και απαιτείται πια η συμπλήρωση του 65ου έτους.
Η ασφαλισμένη αυτή, αν θεμελίωνε δικαίωμα πλήρους σύνταξης το 2018, έχει δικαίωμα αναγνώρισης το έτος αυτό μέχρι 7 ετών για προσαύξηση της πλήρους σύνταξής της. Εναλλακτικά, η ίδια ασφαλισμένη, εφόσον αναγνωρίσει πλασματικό χρόνο ασφάλισης, μπορεί να θεμελιώσει δικαίωμα μειωμένης σύνταξης μεταξύ 55ου και 60ού έτους της ηλικίας, ώστε να συμπληρώσει τα απαιτούμενα από άλλη διάταξη 25 έτη ασφάλισης.
