Στο νομοσχέδιο δεν υπάρχει τίποτα συγκεκριμένο που να αφορά σε συγκεκριμένες περιοχές ερευνών ή σε περιοχές παραχωρήσεων προς εκμετάλλευση. Να διευκρινιστεί το γεγονός ότι ο υπό ίδρυση φορέας δεν θα κάνει δικές του έρευνες, αλλά θα παραχωρεί δικαιώματα έρευνας και εκμετάλλευσης σε κοινοπραξίες επιχειρήσεων. Όλα φωτογραφίζουν επικείμενη ελληνοτουρκική συνεννόηση στο Αιγαίο, στη βάση των αξιώσεων των Τούρκων. Το πλαίσιο της διευθέτησης, το έχει ήδη περιγράψει ο Τούρκος υπουργός Επικρατείας Ε. Μπαγίς, εκφράζοντας την εκτίμηση ότι οι δύο χώρες είναι πολύ κοντά σε συμφωνία συνεκμετάλλευσης του ενεργειακού πλούτου του Αιγαίου, με ποσοστά 50-50. Μάλιστα, έχει προτείνει στις «διαφιλονικούμενες» περιοχές «να φτιάξουμε πλατφόρμες πετρελαίου και αυτές να γίνουν πλατφόρμες επίλυσης των διαφορών», ανοίγοντας έτσι το δρόμο για ανάλογες διευθετήσεις συνολικής συνδιαχείρισης του Αιγαίου και σε στρατιωτικό επίπεδο.
Πρέπει να γίνει σαφές και στον τελευταίο Έλληνα, πως, όταν γίνεται λόγος για συνεκμετάλλευση των ενεργειακών κοιτασμάτων (πετρέλαιο και φυσικό αέριο) του Αιγαίου και της Ανατ. Μεσογείου, αυτό δεν αφορά κάποιες θαλάσσιες περιοχές οι οποίες ανήκουν στις δύο χώρες ή έστω τελούν υπό καθεστώς αμφισβήτησης. Πρόκειται για περιοχές που ανήκουν ξεκάθαρα στην Ελλάδα, με βάση τους ισχύοντες κανόνες του Διεθνούς Δικαίου (Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας του 1982). Από αυτήν τη σκοπιά, η όποια σχετική συζήτηση έχει σαν προαπαιτούμενο από την πλευρά της Ελλάδας την απεμπόληση των κυριαρχικών δικαιωμάτων.
Υπάρχουν ενδείξεις ότι η ίδρυση του εν λόγω ελληνικού φορέα διαχείρισης υδρογονανθράκων συνδέεται με όσα έχουν δρομολογηθεί περί ελληνοτουρκικής συνδιαχείρισης στο Αιγαίο. Η ίδρυση του φορέα έρχεται να πατήσει πάνω στα απαράδεκτα (για να μην πούμε εγκληματικά) κενά της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, καθώς δεν έχει κηρυχθεί ελληνική ΑΟΖ. Με δεδομένο ότι τα πιθανολογούμενα προς εκμετάλλευση κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου βρίσκονται στην υφαλοκρηπίδα έξω από τα εθνικά χωρικά ύδατα, εάν δεν προηγηθεί ο ορισμός της ελληνικής ΑΟΖ, τότε ο υπό ίδρυση φορέας δεν θα έχει άλλο πεδίο δράσης πέρα από το Ιόνιο.
Έχει επικαθήσει, σε Μαξίμου και ΥΠΕΞ, στρατηγική απαξίωσης και εγκατάλειψης των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων σε ελληνικούς θαλάσσιους χώρους. Η απαξίωση αυτή, που με συνέπεια υπηρέτησαν οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ από το 1974 και μετά, περιλαμβάνει τη μη ανακήρυξη ελληνικής ΑΟΖ, τη μη επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 ναυτ. μίλια, τη μη κατοχύρωση της αρμοδιότητας έρευνας και διάσωσης, την άνευ όρων εκχώρηση στο ΝΑΤΟ της ευθύνης για τον επιχειρησιακό έλεγχο του Αιγαίου.
Ειδικά για την ΑΟΖ, όλα αυτά τα χρόνια, οι ελληνικές κυβερνήσεις δεν έχουν προβεί σε καμία ενέργεια ορισμού και ανακήρυξης της ελληνικής υφαλοκρηπίδας - Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης. Η Ελλάδα μόνο με την Ιταλία έχει υπογράψει σχετική συμφωνία, το 1970, για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας (δεν υπήρχε τότε η έννοια της ΑΟΖ) του Ιονίου και της προέκτασής της προς νότο στην ανοιχτή Μεσόγειο. Ανάλογη συμφωνία έχει μονογραφεί με την Αλβανία, αλλά η αλβανική πλευρά την ανακάλεσε - με υπόγεια παρέμβαση και της Τουρκίας - καθώς γινόταν εφαρμογή των όσων προβλέπει η Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας που αναγνωρίζει ίσα δικαιώματα στην ΑΟΖ και των νησιών.
Εντύπωση προκαλεί, επίσης, το γεγονός ότι η Ελλάδα δεν έχει υπογράψει τέτοια συμφωνία με την Κύπρο, παρόλο που η δεύτερη έχει υπογράψει με άλλες χώρες. Βέβαια πρόκειται για πρόβλημα της Ελλάδας και όχι της Κύπρου, αφού το όλο ζήτημα σχετίζεται με το θέμα της ΑΟΖ του Καστελόριζου. Η εκκρεμότητα αυτή έρχεται να ενισχύσει τις τουρκικές θέσεις σύμφωνα με τις οποίες το Καστελόριζο δεν έχει δικαίωμα στην ΑΟΖ.
Η Τουρκία αμφισβητεί συνολικά την ελληνική ΑΟΖ ανατολικά της γραμμής Ρόδος, Κάρπαθος, Κρήτη και διεκδικεί έτσι στο σύνολό της την ΑΟΖ της Ανατ. Μεσογείου βόρεια της ΑΟΖ της Αιγύπτου. Το Καστελόριζο είναι το πρόσχημα, καθώς αυτό που λέγεται περί εξαίρεσής του από τις ελληνοτουρκικές διαπραγματεύσεις και τις διευθετήσεις που έχουν δρομολογηθεί για τα ζητήματα του θαλάσσιου χώρου, δεν αφορά μόνο το συγκεκριμένο ελληνικό νησί, αλλά όλο το θαλάσσιο χώρο ανατολικά της προαναφερθείσας γραμμής Ρόδου, Καρπάθου, Κρήτης. Φυσική συνέπεια αυτών των επιλογών είναι να μην υπάρχει αντικείμενο συμφωνίας μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου.
Τελικά αυτό που προωθείται μήπως είναι η επαναχάραξη συνόρων και η συρρίκνωση των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων σε βυθό, θάλασσα και αέρα; Εξευμενισμός του ''θηρίου'' είναι η τακτική της Αθήνας, μόνο που ο τουρκικός αναθεωρητισμός είναι ακόρεστος. Το ΕΛ.Κ.Ε.Δ.Α. παραπέμπει, για πολλοστή φορά, στον πάντα διαχρονικό Θουκυδίδη...
www.elkeda.gr
(Ελληνικό Κέντρο Ευρωπαϊκών και Διεθνών Αναλύσεων)
