Όταν το 1937 ο Γερμανός πάστορας Martin Niemoller (Μάρτιν Νίμελερ) έγραφε ένα ποίημα όπου περιέγραφε τις συνέπειες τής «απάθειας» του για τα όσα διαδραματίζονταν στην Ναζιστική Γερμανία, αμφιβάλω εάν καταλάβαινε ότι στην ουσία περιέγραφε «Το σύνδρομο του Θεατή» και τη διαχρονικά γενικευμένη απόδοση του σε όλες τις μορφές του κοινωνικού και πολιτικού βίου .
Περιέγραφε βιωματικά ο Martin Niemoller:
«Στη Γερμανία οι ναζιστές πρώτα ήρθαν για τους κομμουνιστές, και εγώ δεν μίλησα γιατί δεν ήμουν κομμουνιστής.
Μετά ήρθαν για τους Εβραίους, και εγώ δεν μίλησα γιατί δεν ήμουν Εβραίος.
Μετά ήρθαν για τους συνδικαλιστές, και εγώ δεν μίλησα γιατί δεν ήμουν συνδικαλιστής.
Μετά ήρθαν για τους καθολικούς, εγώ ήμουν προτεστάντης και γι’ αυτό δεν μίλησα.
Μετά ήρθαν για μένα, αλλά τότε δεν είχε μείνει πια κανείς να μιλήσει για κανέναν».
Σήμερα παραφρασμένο θα μπορούσε να αποδοθεί για τα όσα διαδραματίζονται στην χώρα μας:
«Πρώτα ήρθαν για τους stagers και εγώ δεν μίλησα γιατί δεν ήμουν stager.
Έπειτα ήρθαν για τους συνταξιούχους και εγώ δεν μίλησα γιατί δεν ήμουν συνταξιούχος.
Κατόπιν ήρθαν για τους δημοσίους υπαλλήλους και εγώ δεν μίλησα γιατί δεν ήμουν δημόσιος υπάλληλος.
Στη συνέχεια ήρθαν για τους ιδιωτικούς υπαλλήλους και πάλι εγώ δεν μίλησα γιατί δεν ήμουν ιδιωτικός υπάλληλος.
Έπειτα ήρθαν για εμένα αλλά τότε πια δεν είχε απομείνει κανείς για να μιλήσει».
Αλλά το ίδιο παραφρασμένο θα μπορούσε να αποδοθεί ως εξής από τον κάθε Ευρωπαίο :
«Πρώτα ήρθαν για την Ελλάδα και εγώ δεν μίλησα γιατί δεν ήμουνα Ελληνας.
Έπειτα ήρθαν για την Ιρλανδία και εγώ δεν μίλησα γιατί δεν ήμουν Ιρλανδός.
Μετά ήρθαν για την Πορτογαλία και εγώ δεν μίλησα γιατί δεν ήμουν Πορτογάλος.
Στη συνέχεια ήρθαν για την Ισπανία και την Ιταλία και πάλι δεν μίλησα γιατί δεν ήμουν ούτε Ισπανός , ούτε Ιταλός…..
Έπειτα ήρθαν για μένα αλλά τότε πια δεν είχε απομείνει κανείς για να μιλήσει»…
Έστω και με κίνδυνο να γίνω κουραστικός, θα μπορούσα να συνεχίσω την παράθεση τέτοιων παραφράσεων αφού αφορούν «το όλον» του κοινωνικού και πολιτικού μας βίου.
Δεν θα το κάνω! Μπορείτε να το κάνετε εσείς. Ο καθένας ατομικά ! Θα εκπλαγείτε όταν ανακαλύψετε πόσες μορφές της ατομικότητας σας ακουμπά ……
