Το παράδοξο με τις εισφορές των συνταξιούχων που εργάζονται

 

 Εργαζόμενοι συνταξιούχοι  πληρώνουν ασφαλιστικές εισφορές  χωρίς να έχουν  κάποιο αντίκρισμα, καθώς δεν εφαρμόζεται εδώ και 2 χρόνια η σχετική διάταξη του νόμου Βρούτση.

Η διάταξη προβλέπει προσαύξηση σύνταξης που για μία πενταετία απασχόλησης μπορεί να φτάσει ακόμα και στα 115 ευρώ τον μήνα.

Ιδού και  δύο σχετικά παραδείγματα:

• Συνταξιούχος πριν από το 2016 που είχε ήδη αναλάβει εργασία και συμπληρώνει σήμερα 5 χρόνια ως «εργαζόμενος συνταξιούχος», δικαιούται προσαύξηση σύνταξης με ποσοστό αναπλήρωσης 3,85% (0,77Χ5=3,85). Αν ο μέσος όρος της αμοιβής από την απασχόλησή του ήταν 1.200 ευρώ, τότε θα πάρει προσαύξηση σύνταξης 92,4 ευρώ τον μήνα. Αν είχε συντάξιμες αποδοχές 1.500 ευρώ, τότε η προσαύξηση σύνταξης που δικαιούται για τα 5 έτη απασχόλησης είναι 115,5 ευρώ.
• Συνταξιούχος στα 62 μετά το 2016 που συνέχισε την εργασία και συμπληρώνει σήμερα 8 χρόνια ως «εργαζόμενος συνταξιούχος», με ηλικία 70 ετών, δικαιούται προσαύξηση σύνταξης με ποσοστό αναπλήρωσης 6,16% (0,77Χ8=6,16). Αν είναι αυτοαπασχολούμενος και πλήρωνε κατά μέσο όρο μηνιαία εισφορά 200 ευρώ στον κλάδο σύνταξης, σημαίνει ότι έχει συντάξιμες αποδοχές 1.000 ευρώ και για τα 8 χρόνια της απασχόλησής του θα πάρει προσαύξηση σύνταξης 123 ευρώ τον μήνα. Αν είχε συντάξιμες αποδοχές 800 ευρώ (δηλαδή 160 ευρώ μηνιαία εισφορά), τότε η προσαύξηση σύνταξης που δικαιούται για τα 8 έτη απασχόλησης είναι 98,6 ευρώ.Ασφαλιστικές εισφορές εργαζόμενων συνταξιούχων: Τι προβλέπει ο νόμος
  
  Ήδη καταγράφονται διαμαρτυρίες  αλλά και δικαστικές προσφυγές σχετικά με την μη αξιοποίηση του χρόνου ασφάλισης  χιλιάδων εργαζόμενων συνταξιούχων.  Δηλαδή οι παραπάνω δεν εισπράττουν την ανταποδοτικότητα των εισφορών τους, όπως προβλέπει ο ισχύων νόμος. Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία (Ν. 4670/2020), οι καταβληθείσες εισφορές χρησιμοποιούνται για την προσαύξηση του ανταποδοτικού μέρους της κύριας σύνταξης και της επικουρικής σύνταξης των εργαζόμενων συνταξιούχων. Δηλαδή, ο χρόνος ασφάλισης που πραγματοποιείται από τους απασχολούμενους συνταξιούχους μπορεί να αξιοποιηθεί για καταβολή επιπλέον ποσού στην κύρια και στην επικουρική σύνταξη, τόσο στις περιπτώσεις που γίνεται περικοπή όσο και στις περιπτώσεις που γίνεται αναστολή της σύνταξης. Αναλυτικά, ο απασχολούμενος συνταξιούχος μετά τη διακοπή της αναληφθείσας εργασίας ή αυτοαπασχόλησης δύναται, κατόπιν αιτήσεώς του, να λαμβάνει επιπλέον ποσό στην κύρια και στην επικουρική του σύνταξη ως εξής:
  • Για την κύρια σύνταξη χορηγείται ποσό το οποίο προκύπτει με βάση τα ισχύοντα ποσοστά αναπλήρωσης και τις συντάξιμες αποδοχές, φυσικά μόνο για το χρονικό διάστημα της απασχόλησης ως συνταξιούχου
  • Για την επικουρική σύνταξη χορηγείται ποσό που προκύπτει με βάση τα ισχύοντα για τον υπολογισμό της επικουρικής σύνταξης και μόνο για το χρονικό διάστημα της απασχόλησης μετά τη συνταξιοδότηση.
  • Οι κανόνες της σχετικής εγκυκλίου του υπουργείου Εργασίας είναι ότι οι συνταξιούχοι που δηλώνουν την απασχόλησή τους στον ΕΦΚΑ μετά τη συνταξιοδότησή τους:
  α. Έχουν περικοπή κύριας και επικουρικής σύνταξης κατά 30%.
  β. Όταν διακόψουν την εργασία τους, σταματά και η μείωση 30% και η σύνταξη επανέρχεται στο αρχικό ποσό.
  γ. Ο χρόνος της απασχόλησής τους αξιοποιείται με προσαύξηση της σύνταξής τους.
  Η προσαύξηση υπολογίζεται με βάση τα ποσοστά αναπλήρωσης που αντιστοιχούν στον χρόνο της απασχόλησής τους, ξεκινώντας από το ποσοστό που αντιστοιχεί στο πρώτο έτος που είναι 0,77% και τις αποδοχές που έχουν κατά το διάστημα της απασχόλησής τους στις οποίες υπολογίστηκε η κράτηση 20% για τον κλάδο σύνταξης.

Συνταξιούχοι: Ο Μάιος φέρνει δύο μεγάλα πακέτα με αναδρομικά

 

Αναδρομικά πενταετίας έως 33.750 ευρώ και προσαύξηση της μηνιαίας σύνταξης έως 563 ευρώ θα λάβουν εντός του Μαΐου 55.000 συνταξιούχοι παράλληλης ασφάλισης. Παράλληλα, τον ίδιο μήνα έρχεται και ένα δεύτερο πακέτο πληρωμών με αυξήσεις και αναδρομικά για περίπου 40.000 συνταξιούχους με 30 έτη ασφάλισης και άνω οι οποίοι έμειναν λόγω τεχνικών δυσκολιών εκτός του επανυπολογισμού συντάξεων.

Ειδικότερα, εντός του Μαΐου θα ξεκινήσει η εκκαθάριση των συντάξεων που βρίσκονται στην ουρά, αλλά και η έκδοση με τον σωστό τρόπο των νέων συντάξεων παράλληλης ασφάλισης. Πρόκειται για τις προσαυξήσεις στις συντάξεις ασφαλισμένων που πλήρωναν εισφορές σε δύο Ταμεία και στο μεταξύ οι περισσότεροι εξ αυτών έχουν λάβει την πρώτη σύνταξή τους από τον Μάιο του 2016 και έπειτα.

Οι εν λόγω ασφαλισμένοι πλήρωναν ταυτόχρονα εισφορές σε δύο Ταμεία, οι οποίες από το 2017 και μετά μπορούν να αξιοποιηθούν, αφενός, για να πάρουν προσαύξηση συντάξιμων αποδοχών και μεγαλύτερη σύνταξη και, αφετέρου, ο παράλληλος χρόνος ασφάλισης από το 2017 και μετά μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να αυξηθεί ο χρόνος ασφάλισης για συνταξιοδότηση, που σημαίνει ότι η ανταποδοτική σύνταξη θα υπολογιστεί με μεγαλύτερο συντελεστή αναπλήρωσης. Οι συνταξιούχοι αυτοί ανήκουν σε δύο βασικές κατηγορίες:

Στην πρώτη ανήκουν ασφαλισμένοι του τέως ΙΚΑ με παράλληλη ασφάλιση στον τέως ΟΑΕΕ. Στη δεύτερη αυτοαπασχολούμενοι γιατροί και μηχανικοί (ασφάλιση στο τέως ΕΤΑΑ) με παράλληλη ασφάλιση στο Δημόσιο.

Οι συνταξιούχοι αυτοί έχουν λάβει την πρώτη σύνταξή τους από το τέως ΙΚΑ ή το τέως ΕΤΑΑ αντίστοιχα, αλλά δεν έχουν λάβει την προσαύξηση της σύνταξης από τον τέως ΟΑΕΕ και το Δημόσιο. Επισημαίνεται ότι οι συνταξιούχοι με παράλληλο χρόνο ασφάλισης σε δύο ή και περισσότερα Ταμεία δικαιούνται το μεγαλύτερο πακέτο αναδρομικών που δόθηκε τα τελευταία χρόνια, καθώς τα οφειλόμενα από τις προσαυξήσεις συντάξεων ξεκινούν από το 2017 και φτάνουν μέχρι στιγμής στα 5 έτη.

Οι εν λόγω συντάξεις δεν συνυπολογίζονται στις εκκρεμείς, με δεδομένο ότι οι δικαιούχοι έχουν λάβει την πρώτη τους σύνταξη, δεν παύουν όμως να αποτελούν ένα κρυφό χρέος πολλών ετών που επιβαρύνει τον προϋπολογισμό του ΕΦΚΑ. Διευκρινίζεται ότι ο μηχανισμός της προσαύξησης για την παράλληλη ασφάλιση αφορά μόνον όσους συνταξιοδοτούνται από 13/5/2016 και μετά.

Την ίδια ώρα μέσα στον Μάιο έρχεται και ένα δεύτερο πακέτο πληρωμών με αυξήσεις και αναδρομικά για περίπου 40.000 συνταξιούχους με 30 έτη ασφάλισης και άνω οι οποίοι έμειναν λόγω τεχνικών δυσκολιών εκτός του επανυπολογισμού συντάξεων που προβλέπει ο νόμος 4670/2020 για όσους έχουν πάνω από 30 έτη εργασιακού βίου. Σε αυτό το πακέτο είναι παλαιοί (πριν από τον Μάιο του 2016) και νέοι (μετά τον Μάιο του 2016) συνταξιούχοι για τους οποίους ο επανυπολογισμός οδηγεί σε αύξηση συντάξεων, με δόσεις για τους παλαιούς και εφάπαξ για τους νέους. Οι παλαιοί θα πληρωθούν τις 3 από τις 5 δόσεις της συνολικής αύξησης που βγάζει ο επανυπολογισμός, ενώ οι νέοι παίρνουν σε μία δόση όλη την αύξηση.

Τα αναδρομικά ξεκινούν από τον Οκτώβριο του 2019 και ουσιαστικά φτάνουν έως σήμερα τους 31 μήνες. Για τους παλαιούς τα αναδρομικά θα είναι από το 1/5 της αύξησης, που σημαίνει, για παράδειγμα, ότι με αύξηση 100 ευρώ θα πάρουν αναδρομικά τα 20 ευρώ για 31 μήνες, δηλαδή 620 ευρώ, ενώ για τους νέους τα αναδρομικά θα είναι τα 100 ευρώ για 31 μήνες, δηλαδή 3.100 ευρώ. Τονίζεται ότι οι συνταξιούχοι αναμένουν την κρίσιμη απόφαση του ΣτΕ σχετικά με τα αναδρομικά για τα «κομμένα» δώρα και τις επιστροφές.

Οι συνταξιούχοι διεκδικούν επιστροφές μειώσεων επικουρικών συντάξεων (11μήνου Ιουνίου 2015-Μαΐου 2016) και την εφάπαξ καταβολή του δώρου κύριας σύνταξης 800 ευρώ και των δώρων επικουρικής σύνταξης (13η και 14η επικουρικές συντάξεις, όπως ήταν έως το 2012).

Για όσους πληρώθηκαν τα αναδρομικά σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα και δεν άσκησαν αγωγές μέχρι τις 8 Οκτωβρίου 2020, να μην αποσβένεται το δικαίωμα για τις αξιώσεις τους, που αφορούν τις περικοπές των κύριων και επικουρικών συντάξεων, καθώς και τα δώρα.