Τι ισχύει για την προσαύξηση σύνταξης στην παράλληλη απασχόληση

Εγκύκλιος του Τ. Πετρόπουλου ορίζει τις διαδικασίες επιλογής χρόνου και τρόπου συνταξιοδότησης για όσους έχουν ασφαλιστεί για διαφορετική δραστηριότητα σε τουλάχιστον δύο ταμεία. Ποιοι πρέπει να υποβάλουν αίτηση έως τις 31 Οκτωβρίου. Πώς υπολογίζεται η σύνταξη. Αναλυτικά παραδείγματα




Προθεσμία έως την Τετάρτη 31 Οκτωβρίου έχουν περίπου 30.000 ασφαλισμένοι σε τουλάχιστον δύο Ταμεία, προκειμένου να επιλέξουν το πώς και κυρίως το πότε θα συνταξιοδοτηθούν. Πρόκειται ουσιαστικά για παράλληλα ασφαλισμένους σε δύο και πλέον Ταμεία, με διαφορετική δραστηριότητα, οι οποίοι ανεξάρτητα από το πότε ασφαλίστηκαν για πρώτη φορά, κατέβαλλαν εισφορές για κάθε μία από τις δραστηριότητες που ασκούσαν.

Με εγκύκλιο που εξέδωσε χθες ο υφυπουργός Κοινωνικών Ασφαλίσεων Τάσος Πετρόπουλος ρυθμίζεται κατά κύριο λόγο το καθεστώς όσων έχουν υποβάλει αίτηση συνταξιοδότησης από 13 Μαΐου 2016 έως χθες στον ένα φορέα ασφάλισης και συνεχίζουν να ασφαλίζονται στον δεύτερο φορέα, με στόχο να γλιτώσουν την περικοπή της πρώτης σύνταξης κατά 60%, λόγω της δεύτερης απασχόλησης (απασχόληση συνταξιούχων).

Αυτοί, όπως προκύπτει από την εγκύκλιο, έχουν δυο επιλογές:

1. Να υποβάλουν συμπληρωματική αίτηση συνταξιοδότησης, με αναδρομική ισχύ από την ημερομηνία υποβολής της πρώτης αίτησης και για τον δεύτερο πρώην φορέα κύριας ασφάλισης. Η δυνατότητα αυτή δεν αφορά τους ασφαλισμένους στο Δημόσιο. Η συμπληρωματική αίτηση πρέπει να υποβληθεί μέχρι 31/10/2018 και η συνταξιοδότηση αρχίζει από την πρώτη υποβληθείσα αίτηση συνταξιοδότησης. Με αυτόν τον τρόπο, και για όλο το χρονικό διάστημα από την υποβολή της πρώτης αίτησης μέχρι την υποβολή της συμπληρωματικής δεύτερης αίτησης συνταξιοδότησης, θα γλιτώσουν τη μείωση της σύνταξης κατά 60%.

2. Να ανακαλέσουν την αρχική αίτηση συνταξιοδότησης. Η υποβολή της σχετικής αίτησης πρέπει επίσης να ολοκληρωθεί μέχρι τις 31/10/2018. Και σε αυτή την περίπτωση, δεν τίθεται θέμα εφαρμογής των διατάξεων περί απασχόλησης συνταξιούχου.

Ως προς το ύψος της σύνταξης, οι ειδικοί ξεκαθαρίζουν ότι συμφέρει τους παράλληλα ασφαλισμένους και κυρίως αυτούς που έχουν καταβάλει υψηλές εισφορές να επιλέξουν, βάσει του νόμου Κατρούγκαλου, να λάβουν προσαύξηση σύνταξης και όχι δύο ανταποδοτικές συντάξεις. 

Σύμφωνα με την εγκύκλιο που εκδόθηκε χθες, προσαύξηση δικαιούνται οι παλαιοί ασφαλισμένοι που υπάγονταν υποχρεωτικά στην ασφάλιση δύο πρώην Ταμείων ή το Δημόσιο και κατέβαλαν δύο ή περισσότερες ασφαλιστικές εισφορές, όπως και οι νέοι ασφαλισμένοι, που δεν έκαναν χρήση της διάταξης του νόμου Σιούφα που τους απάλλασσε από τη δεύτερη ασφάλιση και είχαν επιλέξει να συνεχίσουν προαιρετικά την ασφάλισή τους και στον δεύτερο φορέα (καταβάλλοντας το σύνολο των προβλεπόμενων εισφορών).

Στον αντίποδα, μία εθνική και μία ανταποδοτική σύνταξη -χωρίς προσαύξηση- δικαιούνται παλαιοί και νέοι ασφαλισμένοι, που ασφαλίζονταν υποχρεωτικά και ως μισθωτοί και ως ελεύθεροι επαγγελματίες σε ένα μόνο Ταμείο και κατέβαλλαν μία μόνο εισφορά. Οι επιπλέον εισφορές που καταβάλλουν από 1/1/2017 στον ΕΦΚΑ λόγω διπλής ιδιότητας θα χρησιμοποιηθούν για να βελτιώσουν το ύψος της ανταποδοτικής σύνταξης (θα αυξήσουν τη βάση υπολογισμού).

Αν βέβαια κατέβαλλαν δύο εισφορές, τότε δικαιούνται προσαύξηση στη σύνταξή τους. Συγκεκριμένα:

α) εάν ο ασφαλισμένος θεμελιώνει συνταξιοδοτικό δικαίωμα μόνο σε έναν από τους πρώην φορείς κύριας ασφάλισης (συμπεριλαμβανόμενου και του Δημοσίου), τότε λαμβάνει εθνική και ανταποδοτική σύνταξη για τον χρόνο ασφάλισης στον φορέα όπου θεμελιώνει καθώς και προσαύξηση σύνταξης από τον πρώην φορέα ή το Δημόσιο όπου δεν θεμελιώνεται δικαίωμα.

β) εάν ο ασφαλισμένος θεμελιώνει δικαίωμα και στους δύο πρώην φορείς κύριας ασφάλισης (ή το Δημόσιο), τότε θα λάβει το πλέον συμφέρον ποσό από τους εξής τρεις υπολογισμούς: εθνική και ανταποδοτική σύνταξη για τον χρόνο ασφάλισης στον ένα πρώην φορέα ή στο Δημόσιο και στον ΕΦΚΑ, καθώς και προσαύξηση σύνταξης για τον χρόνο από τον άλλο πρώην φορέα ή το αντίστροφο, ή μία εθνική σύνταξη και δύο ανταποδοτικές συντάξεις.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Η υποβολή αίτησης συνταξιοδότησης στον ένα φορέα συμπαρασύρει αυτόματα και τον χρόνο στον δεύτερο φορέα.

Παραδείγματα

Παράδειγμα 1: Μηχανικός ασφαλισμένος στο πρώην ΕΤΑΑ-ΤΣΜΕΔΕ και ιδιοκτήτης ξενοδοχείου ασφαλισμένος στον πρώην ΟΑΕΕ υποβάλλει την 12.1.2018 αίτηση συνταξιοδότησης στον ΕΦΚΑ. Για να λάβει σύνταξη, πρέπει να πληροί τις σχετικές προϋποθέσεις είτε του πρώην ΕΤΑΑ-ΤΣΜΕΔΕ είτε του πρώην ΟΑΕΕ. Εάν πληροί τις προϋποθέσεις μόνο του ΕΤΑΑ-ΤΣΜΕΔΕ, τότε για τον χρόνο ασφάλισής του στον πρώην ΟΑΕΕ μέχρι 31.12.2016 θα χορηγηθεί προσαύξηση. Ο χρόνος ασφάλισης στον ΕΦΚΑ από 1.1.2017 έως 11.1.2018, κατά τον οποίο καταβάλλει ασφαλιστικές εισφορές από πολλαπλές αιτίες, θα χρησιμοποιηθεί για τον υπολογισμό της ανταποδοτικής σύνταξης, λαμβάνοντας υπόψη το σύνολο των συντάξιμων αποδοχών για το διάστημα αυτό.

Παράδειγμα 2: Ιδιωτικός υπάλληλος και ιδιοκτήτης εμπορικής επιχείρησης, παλαιός ασφαλισμένος.

Χρόνος ασφάλισης στο πρώην ΟΑΕΕ:

- Από 1.1.1990 έως 31.12.2016 ως ιδιοκτήτης εμπορικής επιχείρησης. Συνολικός χρόνος ασφάλισης στο ΟΑΕΕ: 27 έτη

Χρόνος ασφάλισης στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ:

- Από 1.1.2005 έως 31.12.2016 ως μισθωτός σε ιδιωτική επιχείρηση Συνολικός χρόνος ασφάλισης στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ: 12 έτη

Χρόνος ασφάλισης στον ΕΦΚΑ:

- Από 1.1.2017 έως 31.12.2017 ως μισθωτός σε ιδιωτική επιχείρηση και ως ιδιοκτήτης εμπορικής επιχείρησης.

Ο χρόνος ασφάλισης από 1.1.2017 είναι χρόνος ασφάλισης στον ΕΦΚΑ. Ο ασφαλισμένος με τη συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας του υποβάλλει αίτημα συνταξιοδότησης το έτος 2018, για λήψη σύνταξης με τις συνταξιοδοτικές προϋποθέσεις του πρώην ΟΑΕΕ καθώς στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ δεν έχει θεμελιωμένο συνταξιοδοτικό δικαίωμα.

Θα λάβει:

- εθνική σύνταξη για τον χρόνο ασφάλισης στον πρώην ΟΑΕΕ και στον ΕΦΚΑ ως ιδιοκτήτης εμπορικής επιχείρησης για 28 έτη.

- ανταποδοτική σύνταξη για τον χρόνο ασφάλισης στον πρώην ΟΑΕΕ και στον ΕΦΚΑ για 28 έτη. Για τον υπολογισμό του ανταποδοτικού ποσού της σύνταξης του από 1.1.2017 θα ληφθούν υπόψη το σύνολο των αποδοχών επί των οποίων κατέβαλε ασφαλιστικές εισφορές (ως μισθωτός και ως αυτοαπασχολούμενος).

- προσαύξηση σύνταξης για τον χρόνο ασφάλισης στο πρώην ΙΚΑ-ΕΤΑΜ για 12 έτη, ήτοι μέχρι 31.12.2016.

Παράδειγμα 3: Ιδιωτικός υπάλληλος και ιδιοκτήτης εμπορικής επιχείρησης, παλαιός ασφαλισμένος, έχει 20 παράλληλα έτη ασφάλισης στο πρώην ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και στον ΟΑΕΕ έως 31.12.2016 και ένα έτος ασφάλισης από 1.1.2017 στον ΕΦΚΑ ως μισθωτός και ως ιδιοκτήτης εμπορικής επιχείρησης. Ο ασφαλισμένος, με τη συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας, υποβάλλει αίτημα συνταξιοδότησης το έτος 2018 για λήψη σύνταξης. Ο ασφαλισμένος μπορεί να λάβει:

- Μία εθνική σύνταξη και δύο ανταποδοτικές συντάξεις ή,

- μία εθνική σύνταξη για τον χρόνο ασφάλισης που έχει διανύσει στο πρώην ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και στον ΕΦΚΑ, μία ανταποδοτική σύνταξη για τον χρόνο ασφάλισης στο πρώην ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και στον ΕΦΚΑ για 21 έτη, λαμβάνοντας υπόψη το σύνολο των συντάξιμων αποδοχών από το 2002 έως 31.12.2016 των εισοδημάτων του ως μισθωτού επί των οποίων καταβλήθηκαν οι εισφορές καθώς και όλων των εισοδημάτων του από 01.01.2017 (ελεύθερου επαγγελματία και μισθωτού) και προσαύξηση για τον χρόνο ασφάλισης στον πρώην ΟΑΕΕ μέχρι 31.12.2016, ή

- το αντίστροφο.

Παράδειγμα 4: Ιατρός, παλαιός ασφαλισμένος, ο οποίος έχει ιδιωτικό ιατρείο και παράλληλα εργάζεται και σε ιδιωτική κλινική. Μέχρι 31.12.2016 κατέβαλε μία ασφαλιστική εισφορά στο πρώην ΕΤΑΑ-ΤΣΑΥ. Από 1.1.2017 καταβάλλει υποχρεωτικά τις προβλεπόμενες ασφαλιστικές εισφορές και ως ανεξάρτητα απασχολούμενος και ως μισθωτός υπέρ ΕΦΚΑ.

Ο ασφαλισμένος υποβάλλει αίτηση συνταξιοδότησης την 31.1.2018, έχοντας θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα σύμφωνα με τις προϋποθέσεις του πρώην ΕΤΑΑ-ΤΣΑΥ.

Θα λάβει μία εθνική σύνταξη και μία ανταποδοτική σύνταξη για τον συνολικό χρόνο ασφάλισης στο πρώην ΕΤΑΑ-ΤΣΑΥ και στον ΕΦΚΑ.

Κατά τον υπολογισμό του ποσού της ανταποδοτικής σύνταξης, θα ληφθεί υπόψη το σύνολο των συντάξιμων αποδοχών από το 2002 έως 31.01.2018, επί των οποίων καταβλήθηκαν οι εισφορές (και αυτών του ανεξάρτητα απασχολούμενου και αυτών του μισθωτού).

Παράδειγμα 5: Δημόσιος υπάλληλος εργάζεται, μετά από σχετική άδεια του Υπηρεσιακού Συμβουλίου του φορέα στον οποίο υπηρετεί, και σε ιδιωτική επιχείρηση με μειωμένο ωράριο μετά το πέρας της υπηρεσίας του, ασφαλισμένος μέχρι 31.12.2016 στο Δημόσιο και στο πρώην ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και από 1.1.2017 στον ΕΦΚΑ και για τις δύο ανωτέρω εργασίες.

Υποβάλλει αίτηση συνταξιοδότησης στον ΕΦΚΑ με συνταξιοδοτικές προϋποθέσεις Δημοσίου την 31.1.2018, συνεχίζει όμως την απασχόλησή του ως ιδιωτικός υπάλληλος.

Στην περίπτωση αυτή, η σύνταξή του υπολογίζεται για το σύνολο του χρόνου ασφάλισης στο Δημόσιο και στον ΕΦΚΑ, λαμβάνοντας υπόψη και τον παράλληλο χρόνο που έχει διανύσει και στο πρώην ΙΚΑ-ΕΤΑΜ μέχρι 31.12.2016. Για τον εν λόγω ασφαλισμένο, από 1.2.2018 έχουν εφαρμογή οι διατάξεις περί απασχόλησης συνταξιούχων.

Παράδειγμα 6: Ασφαλισμένος που έχει παράλληλο χρόνο ασφάλισης στο πρώην ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και στον πρώην ΟΑΕΕ και έχει αναγνωρίσει χρόνο ασφάλισης στον πρώην ΟΑΕΕ έως 31.12.2016.

Λαμβάνει σύνταξη από τον ΕΦΚΑ με τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης του πρώην ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και προσαύξηση της σύνταξής του για τον παράλληλο χρόνο ασφάλισης μέχρι 31.12.2016 στον πρώην ΟΑΕΕ. 
Ο αναγνωριζόμενος χρόνος ασφάλισης θα προσμετρηθεί στο ποσό της προσαύξησης.

Παράδειγμα 7: Διοικητικός υπάλληλος στον ΟTE, ηλικίας 56 ετών, ασφαλισμένος στο πρώην ΤΑΠ-OΤΕ, ο οποίος διαθέτει και μια ιδιωτική επιχείρηση και ασφαλίζεται και στον πρώην ΟΑΕΕ, υποβάλλει αίτηση συνταξιοδότησης στον ΕΦΚΑ, έχοντας θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα με τις προϋποθέσεις του πρώην ΤΑΠ-OΤΕ.

Λαμβάνει προσαύξηση για τον παράλληλο χρόνο ασφάλισης μέχρι 31.12.2016 στον πρώην ΟΑΕΕ. Στο πρώην ΟΑΕΕ έχει αναγνωρίσει 2 έτη στρατιωτικής υπηρεσίας. Σύμφωνα όμως με τις διατάξεις του ν. 1358/1983, ο χρόνος στρατιωτικής υπηρεσίας μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος, εφόσον ο ασφαλισμένος έχει συμπληρώσει το 58ο έτος της ηλικίας του.

Στην περίπτωση αυτή, ο χρόνος στρατιωτικής υπηρεσίας λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό της προσαύξησης παρά το γεγονός ότι ο ασφαλισμένος δεν έχει συμπληρώσει το 58ο έτος της ηλικίας του..

Η ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ

Σύμφωνα λοιπόν με αυτη την  εγκύκλιο του ΕΦΚΑ το ίδιο χρονικό όριο υπάρχει και για υποβολή συμπληρωματικής αίτησης συνταξιοδότησης που αφορά τον χρόνο ασφάλισης για δεύτερο πρώην φορέα κύριας ασφάλισης (εκτός Δημοσίου). Η συγκεκριμένη αίτηση έχει αναδρομική ισχύ από την ημερομηνία υποβολής της πρώτης αίτησης.

Όπως τονίζεται στην σχετική εγκύκλιο «στην περίπτωση που οι ασφαλισμένοι συνέχισαν να εργάζονται ή να ασκούν επαγγελματική δραστηριότητα μετά την ημερομηνία υποβολής της αρχικής αίτησης συνταξιοδότησης, στο πλαίσιο της χρηστής διοίκησης, γίνεται δεκτό ότι δεν εφαρμόζονται  οι ρυθμίσεις των υφισταμένων διατάξεων περί απασχόλησης συνταξιούχου, ως προς τη μείωση ή την αναστολή της σύνταξης ως προς το χρονικό διάστημα από την ημερομηνία υποβολής της αρχικής αίτησης μέχρι την υποβολή της συμπληρωματικής αίτησης συνταξιοδότησης και πάντως μέχρι  και την 31/10/2018».

Άρα η περικοπή στη σύνταξη ύψους 60% που ορίζει ο νόμος Κατρούγκαλου θα εφαρμοστεί από την 01.11.2018 και μετά.

Ειδική αναφορά γίνεται στην εγκύκλιο για όσους συνταξιούχους είχαν συνταξιοδοτηθεί έως 12.05.2016, δηλαδή πριν από την έναρξη ισχύος του νόμου Κατρούγκαλου και ασκούν θεμελιωμένο δικαίωμα για χορήγηση δεύτερης σύνταξης γήρατος ή αναπηρίας, με αίτηση που έχουν υποβάλλει από 13.05.2016 και μετά.

Στις περιπτώσεις αυτών των ασφαλισμένων η εγκύκλιος τονίζει ότι ως προς τις προϋποθέσεις θεμελίωσης δεύτερου συνταξιοδοτικού δικαιώματος, εξακολουθούν να εφαρμόζονται οι γενικές, ειδικές ή καταστατικές διατάξεις των πρώην ενταχθέντων στον ΕΦΚΑ φορέων.

Ως προς τον τρόπο υπολογισμού του ποσού της δεύτερης σύνταξης, όταν πληρούνται οι προϋποθέσεις για τη χορήγησή της με μειωμένο ποσό ( π.χ., με 4.800 ημέρες ασφάλισης),  δεν εφαρμόζεται η σχετική μείωση. 

Ο λόγος είναι ότι στις διατάξεις που εφαρμόζονται για τον υπολογισμό της σύνταξης (άρθ. 7, 8 και 28 του ν. 4387/2016) υπάρχει ρητή πρόβλεψη για τις περιπτώσεις στις οποίες μειώνεται το ποσό της εθνικής σύνταξης, ενώ δεν προβλέπεται μείωση του ποσού της ανταποδοτικής σύνταξης.

Πώς θα λάβουν τα αναδρομικά Στρατιωτικοί, δικαστικοί, πανεπιστημιακοί

Εφάπαξ, σε μια δόση, θα καταβληθούν τα αναδρομικά συνολικού ύψους 1,2 δισ.ευρώ σε Στρατιωτικους, δικαστικούς και πανεπιστημιακούς, στη βάση της σχετικής απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας. Η καταβολή θα γίνει εντός του 2018 και τις επόμενες ημέρες αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή η σχετική νομοθετική διάταξη.

Οι πληροφορίες από το Υπουργείο Οικονομικών αναφέρουν ότι από τη συνολική «πίτα» του 1,2 δισ.ευρώ, τα 800 εκατ. θα αποδοθούν στουςστρατιωτικούς, πυροσβέστες, λιμενικούς και αστυνομικούς  και τα υπόλοιπα 400 εκατ. θα μοιραστούν οι δικαστικοί και πανεπιστημιακοί.

Στο σχέδιο για εφάπαξ επιστροφή των αναδρομικών,  δεν «εμπεριέχονται» οι γιατροί του ΕΣΥ, οι οποίοι βάσει της απόφασης του ΣτΕ, δικαιούνται επιστροφή χρημάτων από τον Μάρτιο του 2018 μέχρι σήμερα, και όχι από το 2012, όπως ισχύει για τους ένστολους.

Σ’ ό,τι αφορά στους πανεπιστημιακούς θα λάβουν αναδρομικά από την 1η-1-2015, ημερομηνία που δημοσιεύθηκε η απόφαση του Σ.τ.Ε. με την οποία έγινε δεκτή η προσφυγή τριών καθηγητών κατά των περικοπών του ν. 4093/2013 και όχι από την 1-8-2012.

Το υπουργείο Οικονομικών έχει αποσαφηνίσει ότι το «πακέτο» του 1,2 δισ.ευρώ, «πηγάζει» από το υπερπλεόνασμα του φετινού προϋπολογισμού.

Τι θα λάβουν οι Στρατιωτικοί

Οι  στρατιωτικοί, οι αστυνομικοί, οι λιμενικοί και οι πυροσβέστες, θα καρπωθούν τα μεγαλύτερα ποσά από την επιστροφή των αναδρομικών. Ως γνωστόν, ήδη, έχουν λάβει σε μηνιαίες δόσεις τα αναδρομικά που αντιστοιχούν στο 50% των περικοπών που επιβλήθηκαν από την 1η-8-2012.

Επιπλέον, το Δημόσιο οφείλει να τους καταβάλει ακαθάριστα ποσά αναδρομικών από 643,60 έως και 27.903 ευρώ τα οποία αντιστοιχούν στο υπόλοιπο 50% των περικοπών σε βασικούς μισθούς και επιδόματα που τούς επιβλήθηκαν την περίοδο από την 1η-8-2012 έως την 31η-12-2017.

Επίσης δικαιούνται και προσαύξηση της «προσωπικής διαφοράς» που λαμβάνουν κάθε μήνα από τον Ιανουάριο του τρέχοντος έτους λόγω εφαρμογής νέου μισθολογίου αναδρομικά από την 1η-1-2017, επί των ακαθαρίστων μηνιαίων αυξήσεων που προκύπτουν, για την περίοδο από 1-8-2012 έως 31-12-2017. Ο λόγος είναι η επιβεβλημένη πλήρης αποκατάσταση των αποδοχών τους στα επίπεδα του Ιουλίου του 2012.
http://www.economy365.gr

Πρόταση-ανάσα του εισαγγελέα Αρείου Πάγου για τους δανειολήπτες σε ελβετικό φράγκο

Την πλήρη ολομέλεια του Αρείου Πάγου απασχόλησε η υπόθεση των δανείων σε ελβετικό φράγκο, η οποία έχει κρατήσει δέσμιους δεκάδες χιλιάδες δανειολήπτες.

Στο ανώτατο δικαστήριο έφτασε η αναίρεση δανειολήπτριας από την Θεσσαλονίκη, η οποία το 2007 έλαβε δάνειο ύψους 243.225 ελβετικών φράγκων (150.000 ευρώ) και όταν η ισοτιμία άλλαξε, βρέθηκε το 2015 να οφείλει 239.041 ευρώ.

Η ενάγουσα, έφτασε μέχρι το Ανώτατο Δικαστήριο ζητώντας να κριθούν άκυροι δύο όροι της σύμβασης, με τον εισαγγελέα να κάνει δεκτούς τους λόγους αναίρεσης.

Μάλιστα ο κ. Αγγελής, στην πρόταση του επικαλέστηκε την πρόσφατη απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με την οποία οι τράπεζες πρέπει να παρέχουν στους δανειολήπτες επαρκή ενημέρωση, ώστε να μπορούν να παίρνουν συνετές αποφάσεις, ιδίως όταν πρόκειται για δάνεια σε συνάλλαγμα, όπου ελλοχεύει ο κίνδυνος μίας σοβαρής υποτίμησης του εγχώριου έναντι του ξένου νομίσματος.

Νομικοί εκτιμούν ωστόσο, ότι μένει πολύς δρόμος ακόμη μέχρι να ξεκαθαρίσει το τοπίο, καθώς εκκρεμούν και άλλες πτυχές της υπόθεσης στο Α1 τμήμα του Αρείου Πάγου, ενώ τον λόγο μετά την απόφαση της Ολομέλειας, θα έχουν τα δικαστήρια ουσίας.

Τοποθέτηση εισαγγελέα

Ο εισαγγελέας της έδρας της πλήρους Ολομέλειας του Αρείου Πάγου, κ. Ιωάννης Αγγελής, κατά την τοποθέτησή του επικαλέστηκε την πρόσφατη απόφαση του ΔΕΕ που εκδόθηκε την 20ή.9.2018 (C51/17).

Βάσει αυτής, τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα πρέπει να παρέχουν στους δανειολήπτες επαρκή πληροφόρηση, ώστε αυτοί να είναι σε θέση να λαμβάνουν συνετές και εμπεριστατωμένες αποφάσεις, δηλαδή πληροφόρηση που να περιλαμβάνει κατ’ ελάχιστον τις επιπτώσεις που θα είχε μια σοβαρή υποτίμηση του εγχώριου νομίσματος έναντι του ξένου.

Ο ίδιος τόνισε πως ο δανειολήπτης πρέπει να ενημερωθεί με σαφήνεια για το ότι, συνάπτοντας σύμβαση δανείου σε ξένο νόμισμα, εκτίθεται σε ορισμένο συναλλαγματικό κίνδυνο και ενδέχεται να δυσκολευτεί οικονομικά να αντεπεξέλθει σε περίπτωση υποτίμησης του νομίσματος στο οποίο εισπράττει τα εισοδήματά του έναντι του ξένου νομίσματος στο οποίο συνομολογήθηκε το δάνειο.

Ως εκ τούτου, επισημάνθηκε πως η τράπεζα πρέπει να εκθέτει τις δυνητικές διακυμάνσεις των συναλλαγματικών ισοτιμιών και τους κινδύνους που ενέχει η σύναψη δανείου σε ξένο νόμισμα και τούτο διότι ο καταναλωτής πρέπει να έχει πράγματι την ευκαιρία να λάβει γνώση όλων των ρητρών της σύμβασης.

Η έγκαιρη πληροφόρηση, πριν από τη σύναψη της σύμβασης, σχετικά με τους συμβατικούς όρους και τις συνέπειες της εν λόγω σύναψης είναι ουσιώδους σημασίας για τους καταναλωτές, διότι βάσει ιδίως της πληροφόρησης αυτής ο καταναλωτής αποφασίζει αν επιθυμεί να δεσμεύεται από τους όρους που έχει διατυπώσει εκ των προτέρων ο επαγγελματίας.

Ρήτρες

Στο κλείσιμο της προτάσεώς του ο κ. Αγγελής υπογράμμισε ότι η απαίτηση σύμφωνα με την οποία οι συμβατικές ρήτρες πρέπει να είναι διατυπωμένες κατά τρόπο σαφή και κατανοητό υποχρεώνει τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να παρέχουν στους δανειολήπτες επαρκή πληροφόρηση, ώστε αυτοί να είναι σε θέση να λαμβάνουν συνετές και εμπεριστατωμένες αποφάσεις.

Συναφώς, η απαίτηση αυτή συνεπάγεται ότι ρήτρα περί του συναλλαγματικού κινδύνου πρέπει να γίνεται κατανοητή από τον καταναλωτή τόσο από τυπική και γραμματική άποψη όσο και ως προς το συγκεκριμένο περιεχόμενό της, υπό την έννοια ότι ο μέσος καταναλωτής, ο οποίος έχει τη συνήθη πληροφόρηση και είναι ευλόγως επιμελής και ενημερωμένος, δύναται όχι μόνο να γνωρίζει το ενδεχόμενο υποτίμησης του εθνικού νομίσματος έναντι του ξένου νομίσματος στο οποίο έχει συνομολογηθεί το δάνειο, αλλά επίσης να αξιολογεί τις δυνητικά σημαντικές οικονομικές συνέπειες μιας τέτοιας ρήτρας στις οικονομικές του υποχρεώσεις.

Η εκδίκαση της υπόθεσης διήρκεσε περίπου 3 ώρες. Στο πλαίσιο αυτής, έλαβαν χώρα μακροσκελείς αγορεύσεις.

Στους δικηγόρους που έκαναν πρόσθετη παρέμβαση υπέρ της δανειολήπτριας ήταν ο κ. Ιωάννης Μυταλούλης, ο οποίος εκπροσώπησε το Ινστιτούτο Καταναλωτών Δωδεκανήσου, καθώς επίσης και οι κυρίες Αμαλία Σαραντοπούλου και Ελένη Σιαμπή, οι οποίες με τη σειρά τους εκπροσώπησαν δανειολήπτες.

Διψήφιες οι αποδόσεις στα επαγγελματικά ταμεία

Ακόμα μεγαλύτερη ανάπτυξη αναμένεται να έχει ο δεύτερος πυλώνας της επαγγελματικής ασφάλισης έως το τέλος του τρέχοντος έτους.

Οι υψηλές μέσες αποδόσεις επενδυτικής διαχείρισης της τελευταίας 5ετίας (22%), άλλα και του 2017 (πάνω από 10%), οδηγούν στην είσοδο στην επαγγελματική ασφάλιση και άλλους επαγγελματικές ομάδες από διάφορους κλάδους της ελληνικής οικονομίας. 

Του λόγου το αληθές, άλλα  έξι νέα Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης (ΤΕΑ) αναμένεται να προστεθούν στα ήδη δεκαοχτώ που λειτουργούν στην Ελλάδα. Παράλληλα, το ΤΕΑ των υπαλλήλων του Υπ. Οικονομικών βρίσκεται σε προχωρημένες συζητήσεις με άλλους τρεις κλάδους εργαζομένους στο Δημόσιο, προκειμένου να ενταχθούν σε αυτό.

Με άλλα λόγια, αναμένεται το αμέσως επόμενο διάστημα περαιτέρω αύξηση της αξίας του Ενεργητικού των ΤΕΑ, που πέρσι ξεπέρασε τα 1,3 δισ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 12,5% έναντι του 2016

Προωθητικό αλλά κυρίως συμβουλευτικό ρόλο στην όλη διαδικασία ίδρυσης νέων επαγγελματικών ταμείων διαδραματίζει και η Ελληνική Ένωση των Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης (ΕΛ.Ε.Τ.Ε.Α.), η οποία ιδρύθηκε τον περασμένο Ιούνιο.

Σημειώνεται ότι η ΝΔ έχει ταχθεί υπέρ του κεφαλαιοποιητικού συστήματος στην ασφάλιση, με βάση το οποίο λειτουργούν τα ΤΕΑ.

Άλλα έξι νέα ΤΕΑ

Υπό αυτές τις συνθήκες, πληθώρα νέων ΤΕΑ αναμένεται να αδειοδοτηθούν το αμέσως επόμενο διάστημα.

Ασφαλείς πληροφορίες του Capital.gr αναφέρουν -για παράδειγμα- πως επαγγελματικά ταμεία αναμένεται να ιδρυθούν για:

· τους εργαζομένους του ΟΤΕ

· τους δικηγόρους

· τους υπαλλήλους στα Ελληνικά Χρηματιστήρια

· τους Συνεργαζόμενους Πωλητές της Interamerican.

Ανάλογες διεργασίες βρίσκονται σε εξέλιξη από επαγγελματικούς κλάδους στο χώρο των επιχειρήσεων Logistics αλλά και των ασφαλιστικών εταιρειών.

Πιο συγκεκριμένα, οι εξελίξεις ανά επαγγελματικό χώρο "τρέχουν'' ως εξής: Στη νέα συλλογική σύμβαση εργασίας για τον ΟΤΕ περιλαμβάνεται ο όρος για την ίδρυση ΤΕΑ και ήδη έχει ξεκινήσει η διαδικασία σύνταξης του απαραίτητου Καταστατικού.

Το ίδιο έχει ανατεθεί από τον Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών σε ειδική ομάδα εργασίας. Οι δε υπάλληλοι των Ελληνικών Χρηματιστηρίων έχουν υποβάλλει από πέρσι το καλοκαίρι το Καταστατικό τους στο αρμόδιο Υπουργείο Εργασίας και αναμένουν την έγκριση του ενώ η Interamerican για τους Συνεργαζόμενους Πωλητές της έχει καταθέσει σχετικό φάκελο από τον Ιούλιο του 2018. 

Την ίδια ώρα στο Ταμείο Επαγγελματικής Ασφάλισης του Υπουργείου Οικονομικών (ΤΕΑ -ΥΠΟΙΚ), το οποίο είναι ''ανοιχτό'' σε κάθε υπάλληλο του Δημοσίου (και όχι μόνο στους υπαλλήλους του Υπουργείου) , έχουν εγγραφεί οι εργαζόμενοι από το Γενικό Χημείο του Κράτους, του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους και της Επιτροπής Εποπτείας και Ελέγχου Τυχερών Παιγνίων.

Εξάλλου, ανάλογες δυνατότητες εισδοχής διερευνώνται με τους εργαζομένους στον ΕΦΚΑ, τον ΕΟΠΥΥ και  τα μέλη Δ.Ε.Π. και λοιπό προσωπικό του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών

Τι είναι και τι παροχές προσφέρουν τα ΤΕΑ

Υπενθυμίζεται πως ο πυλώνας της επαγγελματικής ασφάλισης (2ος) είναι ο ενδιάμεσος κορμός μεταξύ της υποχρεωτικής ασφάλισης (κύρια, επικουρική σύνταξη και εφάπαξ) και της ιδιωτικής ασφάλισης (ασφαλιστικές εταιρείες).

Τα εν λόγω ταμεία προσφέρουν συμπληρωματικές -με εκείνες του δημοσίου- παροχές στους ασφαλιστικούς κλάδους σύνταξης, εφάπαξ  αλλά και υγείας.

Πώς μπορούν να το κάνουν αυτό; Επενδύοντας το σύνολο των εισφορών που εισπράττουν σε χρηματοπιστωτικά μέσα (αμοιβαία κεφάλαια, ομόλογα και μετοχές κλπ).

Έτσι επιτυγχάνουν την αύξηση των αποθεματικών τους (Πίνακας 2). Με αυτόν τον τρόπο, αυξάνουν τις μελλοντικές "επαγγελματικές" συντάξεις προς τα ασφαλισμένα -μέλη τους, πέρα από το ελάχιστο εγγυημένο επίπεδο, το οποίο αντιστοιχεί στις εισφορές τις οποίες διαχρονικά κατέβαλλε ο κάθε ασφαλισμένος.

Για παράδειγμα, έστω ένας εργαζόμενος καταβάλλει εισφορές ύψους 10 ευρώ/μήνα επί 30 χρόνια. Θα λάβει- βγαίνοντας στη σύνταξη- ένα εφάπαξ ποσό ύψους 3600 ευρώ (10 ευρώ Χ12 μήνες Χ 30 έτη). Αν, όμως, η σωρευτική απόδοση των υπο επενδυτική διαχείριση ατομικών αποθεματικών του στο ταμείο του είναι πχ 30% στην 30ετία, τότε θα λάβει το ποσό των 4.680 ευρώ (3600 ευρώ +30% * 3600 ευρώ).

Με 10% "έτρεξαν" οι αποδόσεις των Τ.Ε.Α. το 2017

Ξεπερνά το 1,3 δισ. ευρώ η αξία του ενεργητικού των Τ.Ε.Α.

Δήλωση Προέδρου ΕΛ.Ε.Τ.Ε.Α. Χρήστου Νούνη

Πρωταρχικός στόχος της νεοσύστατης ΕΛ.Ε.Τ.Ε.Α. ως θεσμικού οργάνου είναι η διάδοση του θεσμού της επαγγελματικής ασφάλισης και η ανάδειξη της σημασίας του για εργοδότες, εργαζομένους και την ελληνική οικονομία. Εάν αναλογιστούμε α) ότι σήμερα τα πλεονεκτήματα του δεύτερου πυλώνα ασφάλισης στην Ελλάδα απολαμβάνουν μόλις το 1,1% του ελληνικού πληθυσμού όταν στην Ευρωπαϊκή Ένωση το αντίστοιχο ποσοστό είναι 25%, ήτοι ένας στους τέσσερις Ευρωπαίους πολίτες είναι μέλη επαγγελματικών ταμείων, β) ότι σε όλη την Ε.Ε. λειτουργούν 155.441 ΤΕΑ, στην γειτονική Κύπρο 2.086 και στην Ελλάδα μόλις 18 και γ) ότι τα συνολικά υπό διαχείριση κεφάλαια των επαγγελματικών ταμείων στην Ευρώπη ξεπερνούν τα 3,8 τρισ. ευρώ ή το 24% του ευρωπαϊκού ΑΕΠ έναντι του 1,34 δισ. Ευρώ των ελληνικών ΤΕΑ,  τότε αντιλαμβανόμαστε το έλλειμμα διεισδυτικότητας του θεσμού στην Ελλάδα και συνεπώς το μέγεθος της δουλειάς που έχουμε μπροστά μας για την ανάπτυξη του θεσμού. Εμείς στην Ένωση, με τις δράσεις και τις πρωτοβουλίες μας θα προσπαθήσουμε να συμβάλλουμε εποικοδομητικά και ενεργητικά προς κάθε κατεύθυνση που μπορεί να οδηγήσει σε αναπτυξιακή διαδικασία την επαγγελματική ασφάλιση ως συμπληρωματικό πυλώνα του ασφαλιστικού μας συστήματος.
http://www.capital.gr/

Μείωση εισφορών για ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες - Αναλυτικοί πίνακες

Τη μείωση της ασφαλιστικής εισφοράς για την κύρια σύνταξη κατά το ένα τρίτο για 250.000 ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενους και αγρότες από την 1η Ιανουαρίου 2019 ανακοίνωσε το υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.

εισφορά μειώνεται από 20% σήμερα στο 13,33% για τους ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους και στο 12% από 18% που θα διαμορφωνόταν για τους αγρότες από την 1-1-2019.

Η ελάχιστη μηνιαία εισφορά παραμένει αμετάβλητη (117,2 ευρώ για ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους και 74 ευρώ για αγρότες).

Για τους αυτοαπασχολούμενους επιστήμονες μηχανικούς, δικηγόρους και γιατρούς, το ασφάλιστρο για επικουρική σύνταξη και εφάπαξ θα υπολογίζεται στην ελάχιστη βάση υπολογισμού. Αυτό σημαίνει ότι, ανεξαρτήτως εισοδήματος, η εισφορά δεν θα ξεπερνά το ελάχιστο που ισχύει σήμερα των 64,5 ευρώ/μήνα.

To υπουργείο έδωσε παραδείγματα για τις μειώσεις των εισφορών.

Η ανακοίνωση του υπουργείου Εργασίας

Μετά την ασφαλιστική μεταρρύθμιση του 2016 οι ελεύθεροι επαγγελματίες, οι αυτοαπασχολούμενοι και οι αγρότες καταβάλλουν, ήδη από την 1/1/2017, ασφαλιστικές εισφορές στη βάση των πραγματικών οικονομικών τους δυνατοτήτων και όχι επί αυθαίρετα καθορισμένων ασφαλιστικών κλάσεων, που δεν είχαν καμία σχέση με την πραγματική κατάσταση των ασφαλισμένων. Με βάση τα επίσημα στοιχεία, το 88% των ελευθέρων επαγγελματιών, αυτοαπασχολουμένων και αγροτών καταβάλλει πλέον μικρότερες εισφορές από αυτές που κατέβαλε με το παλαιό σύστημα.

Έχοντας κερδίσει το στοίχημα της βιωσιμότητας του ασφαλιστικού αλλά και χάρη στην καλή πορεία των δημόσιων οικονομικών, η Κυβέρνηση προχωρά στο επόμενο βήμα.

Στην ελάφρυνση των εισφορών για κύρια, επικουρική σύνταξη και εφάπαξ, συνολικά για 250.000 μη μισθωτούς.

Συγκεκριμένα, από την 1/1/2019, διατηρώντας την ελάχιστη εισφορά για την κύρια σύνταξη (117,2 ευρώ για ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους και 74 ευρώ για αγρότες):

- Η ασφαλιστική εισφορά για κύρια σύνταξη των ελεύθερων επαγγελματιών και αυτοαπασχολούμενων, μειώνεται κατά 33,3%, από 20% που είναι σήμερα στο 13,33% (όσο δηλαδή η εργοδοτική εισφορά στην περίπτωση των μισθωτών).

- Η ασφαλιστική εισφορά για κύρια σύνταξη των αγροτών μειώνεται, επίσης, κατά 33,3%, στο 12% από 18% που θα ήταν την 1/1/2019.

- Επιπλέον, για τους αυτοαπασχολούμενους επιστήμονες μηχανικούς, δικηγόρους και γιατρούς, το ασφάλιστρο για επικουρική σύνταξη και εφάπαξ θα υπολογίζεται στην ελάχιστη βάση υπολογισμού. Αυτό σημαίνει ότι, ανεξαρτήτως εισοδήματος, η εισφορά δεν θα ξεπερνά το ελάχιστο που ισχύει σήμερα των 64,5 ευρώ/μήνα. Πρόκειται για μια ακόμα παρέμβαση που θα ελαφρύνει ουσιαστικά τους αυτοαπασχολούμενους επιστήμονες και θα αυξήσει το πραγματικά διαθέσιμο εισόδημά τους.

Αφήνοντας πίσω τα ελλείμματα και την αβεβαιότητα, οι προοπτικές που ανοίγονται για το δημόσιο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης προοιωνίζονται μόνο θετικές παρεμβάσεις για τους ασφαλισμένους. Η ανάκτηση της αξιοπιστίας και της εμπιστοσύνης των πολιτών απέναντι στην κοινωνική ασφάλιση αποτελεί το καλύτερο εχέγγυο σε όσους λειτουργούν υπονομευτικά απέναντι στο δημόσιο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης και επιδιώκουν την επικράτηση των ιδιωτικών κριτηρίων στο ασφαλιστικό σύστημα.

Τα παραδείγματα του υπουργείου Εργασίας για τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών

Αυτοί οι ασφαλισμένοι μπορούν να συνταξιοδοτηθούν πριν τα 67

Την πόρτα της εξόδου από την αγορά εργασίας έχουν την δυνατότητα να ανοίξουν έως το τέλος του χρόνου περισσότεροι από 100.000 ασφαλισμένοι σε ιδιωτικό και δημόσιο τομέα.

Οι τελευταίοι τυχεροί είναι ασφαλισμένοι πριν από το 1993 και μπορούν να κάνουν χρήση των διατάξεων που προβλέπουν είτε τα χαμηλότερα ηλικιακά όρια για τη λήψη πλήρους σύνταξης είτε άλλων διατάξεων για να λάβουν μειωμένη ή πρόωρη σύνταξη. Υφίστανται λοιπόν, πέντε κατηγορίες εργαζομένων σε ιδιωτικό και δημόσιο τομέα που μπορούν να εξασφαλίσουν τη σύνταξή τους χωρίς απώλειες αλλά και τρεις κατηγορίες δημοσίων υπαλλήλων που μπορούν να συνταξιοδοτηθούν με μειωμένες αποδοχές. Πρόκειται κυρίως για γονείς με ανήλικο τέκνο, άνδρες και γυναίκες που συμπληρώνουν 35 έτη ασφάλισης, γυναίκες με 10.000 ένσημα στο ΙΚΑ, αλλά και ομάδα ασφαλισμένων στο Δημόσιο με 25 έτη ασφάλισης. Οι ασφαλισμένοι μπορούν να κερδίσουν ακόμη και μία 10ετία και να συνταξιοδοτηθούν με μεγαλύτερη  σύνταξη σε ηλικίες 58 από 61 ετών με 35, 36 ή 37 έτη ασφάλισης.

Αφορά σε «παλαιούς ασφαλισμένους» που προωτοασφαλίστηκαν πριν το1993 και κατοχύρωσαν συνταξιοδοτικό μέχρι το 2012. Για όλους του υπόλοιπους η πόρτα της πρόωρης εξόδου έχει κλείσει οριστικά και απαιτείται πλέον η συμπλήρωση των 67 ετών ή έστω των 62 με 40 χρόνια ασφάλισης (58ο ή 60ο για τους Στρκους). Το ποσοστό μείωσης υπολογίζεται μόνο στο ποσό της εθνικής σύνταξης, ενώ η ανταποδοτική σύνταξη χορηγείται πλήρης. Έτσι, το ποσοστό που μειώνεται ποσοστιαία είναι μόνο το ποσό της εθνικής σύνταξης των 384 ευρώ. Αντίθετα, το υπόλοιπο ποσό που αναλογεί στις εισφορές του ασφαλισμένου και σχηματίζει την ανταποδοτική σύνταξη καταβάλλεται πλήρες, χωρίς καμία ποινή. Συνεπώς, το ανώτατο όριο μείωσης σύνταξης σε περίπτωση εξόδου με μειωμένη είναι 115,2 ευρώ, δηλαδή 30%.

Οι ανακοινώσεις για το νέο τρόπο εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση

Ποιες είναι οι βασικές βελτιώσεις για το σύστημα εισαγωγής που ανακοίνωσε ο υπουργός Παιδείας, Κώστας Γαβρόγλου.

Tέσσερις ομάδες προσανατολισμού, όσα και τα επιστημονικά πεδία, σχολές ελεύθερης πρόσβασης, αλλαγές στις εξετάσεις για το απολυτήριο, κατάργηση των Λατινικών και αντικατάστασή τους από την Κοινωνιολογία, κατάργηση των συντελεστών βαρύτητας, καθώς επίσης και κατάθεση μηχανογραφικού πριν από την έναρξη της Γ' λυκείου, είναι οι βασικές βελτιώσεις για το σύστημα εισαγωγής που ανακοίνωσε πριν από λίγο ο υπουργός Παιδείας, Κώστας Γαβρόγλου.

Αναλυτικότερα, οι βασικές αλλαγές, που αφορούν μόνο τα Γενικά Λύκεια και που θα ισχύσουν από το σχολικό έτος 2019-20, είναι οι εξής:

Αναμόρφωση της Β' και Γ' λυκείου

Σύμφωνα με την πρόταση του υπουργείου, οι εγκύκλιες σπουδές θα ολοκληρώνονται στη Β' Λυκείου. Προς το παρόν, η μόνη αλλαγή για τη Β' Λυκείου, που θα εφαρμοστεί από τώρα, δηλαδή, από το σχολικό έτος 2018-19, αφορά το μάθημα της «Πολιτική Παιδεία» που αντικαθίσταται από το μάθημα «Πολίτης και Δημοκρατία», με αντίστοιχη αλλαγή του σχετικού εγχειριδίου.

Στην Γ' λυκείου, οι αλλαγές είναι οι εξής:

* Οι τρεις Ομάδες Προσανατολισμού, γίνονται τέσσερις. Καθεμία από τις Ομάδες, αντιστοιχεί σε ένα Επιστημονικό Πεδίο.

* Τα βασικά μαθήματα της κάθε ομάδας είναι τα ίδια με την αντίστοιχη σημερινή Ομάδα Προσανατολισμού, με εξαίρεση την αντικατάσταση των Λατινικών από το μάθημα της Κοινωνιολογίας.

Ο υπουργός Παιδείας, Κώστας Γαβρόγλου ανέφερε σχετικά ότι το μάθημα των Λατινικών με τον τρόπο που διδάσκεται και εξετάζεται βασίζεται στην αποστήθιση. «Εμείς θέλουμε να υπονομεύσουμε την αποστήθιση», σχολίασε σχετικά ο κ. Γαβρόγλου.

Επίσης, τα μαθήματα Νεοελληνική Γλώσσα και Νεοελληνική Λογοτεχνία ενοποιούνται στο μάθημα Νεοελληνική Γλώσσα και Γραμματεία, το οποίο είναι εξεταζόμενο για όλους τους υποψηφίους.

* Η σημερινή Ομάδα Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών διαιρείται σε δύο Ομάδες Προσανατολισμού, την Ομάδα Προσανατολισμού «Θετικές Σπουδές» και την Ομάδα Προσανατολισμού «Σπουδές Υγείας». Η πρώτη οδηγεί στο δεύτερο και η δεύτερη στο τρίτο Επιστημονικό Πεδίο -- Θετικές και Τεχνολογικές Επιστήμες και Επιστήμες Υγείας και Ζωής, αντίστοιχα.

* Το μάθημα των Αρχών Οικονομικής Θεωρίας εμπλουτίζεται με περιεχόμενο που σχετίζεται με την κοινωνική διάσταση της Οικονομίας.

* Κάθε Ομάδα Προσανατολισμού περιλαμβάνει μόνο τα μαθήματα στα οποία οι υποψήφιοι θα εξεταστούν τόσο για το απολυτήριο όσο και για την εισαγωγή τους στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Οι συντελεστές βαρύτητας καταργούνται και όλα τα μαθήματα έχουν την ίδια βαρύτητα.

* Για το ημερήσιο Γενικό Λύκειο προβλέπονται τρία μαθήματα Γενικής Παιδείας, Νεοελληνική Γλώσσα και Γραμματεία (6 ώρες), Θρησκευτικά (1 ώρα) και Φυσική Αγωγή (2 ώρες), ενώ για το εσπερινό Γενικό Λύκειο προβλέπονται δύο μαθήματα Γενικής Παιδείας, Νεοελληνική Γλώσσα (6 ώρες) και Θρησκευτικά (1 ώρα).

* Επιπλέον, για το ημερήσιο Γενικό Λύκειο προβλέπονται δύο διδακτικές ώρες για ένα μάθημα επιλογής. Στις επιλογές περιλαμβάνονται ειδικά μαθήματα που οι υποψήφιοι μπορεί να χρειαστούν και για την εισαγωγή τους σε κάποια Τμήματα.

* Τα μαθήματα των Ομάδων Προσανατολισμού αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος του προγράμματος, με έξι διδακτικές ώρες για το καθένα. Αυτό δε σημαίνει ανάλογη αύξηση της διδακτέας/εξεταστέας ύλης. Η ύλη θα αυξηθεί σε κάποια μαθήματα, αλλά σε καμία περίπτωση αναλογικά με την αύξηση ωρών.

Σχετικά, ο υπουργός μίλησε για «λελογισμένη αύξηση» της ύλης

* Τέλος, για το ημερήσιο Γενικό Λύκειο προβλέπονται τρεις ώρες ανά εβδομάδα, μία για καθένα από τα μαθήματα των Ομάδων Προσανατολισμού κατά τις οποίες κάθε εκπαιδευτικός θα είναι διαθέσιμος για συνεργασία με τους μαθητές του, για συζήτηση εργασιών, επίλυση αποριών κ.λπ.

Το νέο απολυτήριο

Σύμφωνα με τα όσα προβλέπει η πρόταση του υπουργείου για τον τρόπο απόκτησης του απολυτηρίου, αυτός παραπέμπει σε ένα τύπο περιφερειακών ή μίνι πανελλαδικών εξετάσεων.

Οι βαθμοί των τετραμήνων θα διαμορφώνονται για όλα τα μαθήματα εκτός της Φυσικής Αγωγής, από ωριαία διαγωνίσματα και εργασίες, όπως συμβαίνει και σήμερα. Οι γραπτές ενδοσχολικές απολυτήριες εξετάσεις του Ιουνίου θα γίνονται στα τέσσερα εξάωρα μαθήματα (που αναφέρθηκαν παραπάνω), τα ίδια στα οποία θα εξετάζονται στη συνέχεια όσοι επιλέξουν να συμμετάσχουν στις πανελλαδικές εξετάσεις.

Τα σχολεία θα χωριστούν σε ομάδες, ανά δήμο στις μεγάλες πόλεις και ανά νομό στην επαρχία. Τα θέματα σε κάθε εξεταζόμενο μάθημα θα προετοιμάζονται από ομάδα διδασκόντων όλων των σχολείων ανά ομάδα και το τελικό διαγώνισμα θα προκύπτει μετά από κλήρωση ομάδας θεμάτων μέσα από ένα μεγαλύτερο πλήθος. Τα θέματα θα στέλνονται ηλεκτρονικά στους μαθητές των σχολείων της συγκεκριμένης ομάδας και η εξέταση θα είναι δίωρη. Επιτηρητές θα είναι οι καθηγητές των δημόσιων σχολείων αλλά διαφορετικής ειδικότητας από την ειδικότητα των καθηγητών του εξεταζόμενου μαθήματος. Στα ιδιωτικά σχολεία οι επιτηρητές θα είναι ένας από το δημόσιο σχολείο και ένας από το ιδιωτικό σχολείο. Τα γραπτά των μαθητών, αφού καλυφθούν τα ονόματα, θα βαθμολογούνται από καθηγητή άλλου σχολείου.

Ο βαθμός για κάθε γραπτώς εξεταζόμενο μάθημα θα προκύπτει με βαρύτητα 40% για την τελική ενδοσχολική εξέταση και 60% για το βαθμό των δύο τετραμήνων. Για τα άλλα μαθήματα, ο τελικός βαθμός θα προκύπτει κατά 100% από τον βαθμό των δύο τετραμήνων.

Ο βαθμός του απολυτηρίου θα προκύπτει από τον μέσο όρο όλων των μαθημάτων που θα διδάσκονται στην Γ ? Λυκείου.

Ο κ. Γαβρόγλου έκανε λόγο για «αναβάθμιση» του απολυτηρίου, αλλά και του ρόλου των εκπαιδευτικών. «Εξασφαλίζεται και ενισχύεται το κύρος που θέλουμε να δώσουμε στο απολυτήριο», είπε χαρακτηριστικά.

Για το ζήτημα του καθορισμού των θεμάτων από τους εκπαιδευτικούς, ο υπουργός εξήγησε ότι θα υπάρχουν οδηγίες που θα περιγράφουν το πώς θα πρέπει να διαμορφώνονται τα θέματα. Όπως και στην περίπτωση των πανελλαδικών, άλλωστε.

Επίσης, σημείωσε ότι το επιπλέον κόστος των εξετάσεων αυτών είναι «μηδαμινό και ήδη εξασφαλισμένο».

Σημειώνεται, ότι ο βαθμός του απολυτηρίου συμμετέχει στη διαμόρφωση του βαθμού πρόσβασης στα ΑΕΙ για όσους υποψήφιους επιλέξουν να λάβουν μέρος στις πανελλαδικές εξετάσεις.

Οι παρεμβάσεις στο σύστημα εισαγωγής στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση

Για τον νέο τρόπο εισαγωγής στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, που προτείνει το υπουργείο, ο κ. Γαβρόγλου τόνισε ότι πρόκειται για ένα σύστημα «μη στατικό», το οποίο ενέχει μια «προοπτική κατάργησης του απάνθρωπου συστήματος» που ισχύει σήμερα. «Αποτελεί τα πρώτα στέρεα βήματα», είπε.

Στόχος, όπως είπε, είναι να δώσει βαθμιαία σε όλο και περισσότερους νέους τη δυνατότητα να εισάγονται στα ΑΕΙ της χώρας με μόνο εισιτήριο το αναβαθμισμένο απολυτήριο του Λυκείου και να μπορούν να σπουδάζουν στον επιστημονικό τομέα όπου επιθυμούν.

Τα χαρακτηριστικά του συστήματος, είναι τα εξής:

1. Αμέσως μετά την ολοκλήρωση της Β' λυκείου (τον Ιούλιο), όλοι οι μαθητές που επιθυμούν να συνεχίσουν τις σπουδές τους στην τριτοβάθμια εκπαίδευση υποχρεούνται να συμπληρώσουν Α' δήλωση προτίμησης (μηχανογραφικό) με τις 10 προτιμήσεις Τμημάτων στα οποία επιθυμούν να φοιτήσουν. Να σημειωθεί ότι οι μαθητές που δεν θα υποβάλουν την Α' δήλωση του Ιουλίου, χάνουν το δικαίωμα εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, με ή χωρίς πανελλαδικές εξετάσεις για τη χρονιά αυτή.

«Η δυνατότητα των αποφοίτων της Β' λυκείου να συμπληρώσουν ένα πρώτο μηχανογραφικό με περιορισμένο αριθμό προτιμήσεων αποτελεί μία εξαιρετική ευκαιρία ωρίμασης των προβληματισμών και της στοχοθεσίας τους», σχολίασε ο υπουργός.

Η συμπλήρωση της δήλωσης προτίμησης θα αποτελεί την κατάληξη προγράμματος Συμβουλευτικής και Επαγγελματικού Προσανατολισμού, το οποίο θα πραγματοποιείται μέχρι τη λήξη των προαγωγικών εξετάσεων της Β' λυκείου. Με τον τρόπο αυτόν θα προηγείται η ενημέρωση και η συμβουλευτική και θα ακολουθεί η συμπλήρωση του μηχανογραφικού.

Σ' αυτή τη διαδικασία συμπλήρωσης του μηχανογραφικού, το υπουργείο βασίζεται στον αυξημένο ρόλο που καλούνται να διαδραματίσουν οι εκπαιδευτικοί, οι οποίοι, γνωρίζοντας τις επιδόσεις και κλίσεις των μαθητών, θα μπορούν να τους προσανατολίσουν καταλλήλως.

2. Με βάση τις προτιμήσεις των μαθητών και τον αριθμό εισακτέων που θα έχει αποφασιστεί ανά Τμήμα, θα προκύψει ένας αριθμός Τμημάτων για τα οποία ο αριθμός των προτιμήσεων θα είναι ίσος ή μικρότερος από τον αριθμό εισακτέων. Αυτά τα Τμήματα, στα οποία ο αριθμός των αιτήσεων υπολείπεται των διαθέσιμων θέσεων, ονομάζονται «Τμήματα ελεύθερης πρόσβασης» (ΤΕΠ).

3. Τα υπόλοιπα Τμήματα, δηλαδή εκείνα στα οποία ο αριθμός των αιτήσεων υπερβαίνει τις διαθέσιμες θέσεις, ονομάζονται «Τμήματα πρόσβασης μόνο με πανελλαδικές εξετάσεις» (ΤΠΠΕ).

Λίγες μέρες αργότερα, ο μαθητής ενημερώνεται για το ποιες από τις προτιμήσεις του αντιστοιχούν σε ΤΠΠΕ και ποιες σε ΤΕΠ. Από το σύνολο των δηλώσεων θα προκύψουν:

(1) Αυτές στις οποίες θα συμπεριλαμβάνεται ένα τουλάχιστον ΤΕΠ και,

(2) Αυτές στις οποίες όλα τα Τμήματα είναι ΤΠΠΕ.

5. Οι μαθητές της κατηγορίας (2), θα διαγωνιστούν στις πανελλαδικές για την εισαγωγή τους στην Ανώτατη Εκπαίδευση μιας και από τις προτιμήσεις τους στη δήλωση του Ιουλίου δεν έχει προκύψει κανένα ΤΕΠ.

6. Τον Φεβρουάριο, οι μαθητές της κατηγορίας (1) δηλώνουν αν θα συμμετάσχουν στις πανελλαδικές εξετάσεις ή αν προτιμούν να εισαχθούν σε ένα από τα ΤΕΠ που είχαν συμπεριλάβει στην αρχική τους δήλωση.

Η δήλωση του Φεβρουαρίου θα είναι οριστική και δεσμευτική. Συγκεκριμένα, ένας μαθητής που είχε τουλάχιστον ένα ΤΕΠ στη δήλωση του Ιουλίου μπορεί:

(α) να επιλέξει εισαγωγή σε ΑΕΙ μέσω πανελλαδικών εξετάσεων, χάνοντας το δικαίωμα πρόσβασης σε κάποιο από τα ΤΕΠ που είχε δηλώσει ή,

(β) να επιλέξει ένα από τα ΤΕΠ που είχε συμπεριλάβει στη δήλωση του Ιουλίου, οπότε εισάγεται στο Τμήμα αυτό, με μόνη προϋπόθεση την απόκτηση του απολυτηρίου της Γ' λυκείου.

7. Για τους μαθητές που θα διαγωνιστούν στις πανελλαδικές, ο βαθμός των πανελλαδικών εξετάσεων θα διαμορφωθεί κατά 90% από τον μέσο όρο των βαθμών τους στα πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα και κατά 10% από τον βαθμό του απολυτηρίου. Η ποσόστωση αυτή προτείνεται να ισχύσει το πρώτο έτος εφαρμογής του νέου συστήματος, δηλ. στις πανελλαδικές εξετάσεις του 2020. Σταδιακά, όσο το σύστημα θα καθιερώνεται, το ποσοστό του βαθμού του απολυτηρίου θα αυξάνεται σταδιακά.

Διευκρινίζεται, ότι οι μαθητές που επέλεξαν τις πανελλαδικές, μετά τις εξετάσεις και τη δημοσιοποίηση των βαθμών τους της τελικής επίδοσης, υποχρεούνται τον Ιούλιο του 2020, μετά τις πανελλαδικές, να συμπληρώσουν εκ νέου το μηχανογραφικό και να θέσουν όσες επιλογές Τμημάτων επιθυμούν, ασχέτως του περιεχομένου του πρώτου μηχανογραφικού και θα εισαχθούν σε αυτά με βάση τις επιδόσεις τους, όπως ακριβώς ισχύει στο υπάρχον σύστημα εισαγωγής, συνυπολογίζοντας και τον βαθμό του απολυτηρίου. Για τους παλαιότερους αποφοίτους δεν προτείνεται να λογίζεται το απολυτήριο, δεδομένου ότι όταν αποφοίτησαν δεν υπήρχε αντίστοιχη πρόβλεψη. Συνεπώς, οι υποψήφιοι αυτοί θα συμμετέχουν κανονικά στις πανελλαδικές εξετάσεις όπως και σήμερα.

Ακόμη, διευκρινίζεται ότι τα Τμήματα που απαιτούν την εξέταση κάποιου ειδικού μαθήματος (ξένες φιλολογίες, Τμήματα με σχέδιο, ΤΕΦΑΑ κ.τ.λ.) η εξέταση του ειδικού μαθήματος θα γίνεται μόνο σε πανελλαδικές εξετάσεις ανεξαρτήτως αν ο υποψήφιος έχει επιλέξει την εισαγωγή του μέσω ΤΕΠ ή πανελλαδικών εξετάσεων. Συνεπώς αν κάποια από τα εν λόγω Τμήματα προκύψει ότι ανήκουν στα ΤΕΠ μετά την Α' δήλωση, οι υποψήφιοι οι οποίοι τα έχουν δηλώσει και θέλουν να εισαχθούν σε αυτά χωρίς πανελλαδικές εξετάσεις, θα έχουν την υποχρέωση να εξετάζονται πανελλαδικά μόνο στα αντίστοιχα ειδικά μαθήματα και να επιτυγχάνουν την ελάχιστη απαιτούμενη επίδοση, ώστε να ένα εξασφαλίσουν την είσοδό τους στα εν λόγω Τμήματα με το απολυτήριό τους.

Εξάλλου, όπως είπε ο υπουργός, απαντώντας σε σχετική ερώτηση, ο αριθμός εισακτέων θα ανακοινώνεται τον Μάρτιο, πριν κάνουν οι μαθητές της Β' λυκείου την κατάθεση του πρώτου μηχανογραφικού.

Εφαρμογή των αλλαγών

Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα του υπουργείου Παιδείας, οι αλλαγές θα ισχύσουν από το σχολικό έτος 2019-20, δηλαδή από τη «φουρνιά» των παιδιών που φέτος θα ξεκινήσουν να φοιτούν στη Β' λυκείου.

Οι υποψήφιοι όλων των κατηγοριών θα εισαχθούν σε Τμήματα που θα έχουν τον ελάχιστο αριθμό των 8 μελών ΔΕΠ, που εξασφαλίζουν την αυτοδυναμία τους, θα έχουν ανανεωμένο πρόγραμμα σπουδών και θα έχουν την απαραίτητη υλικοτεχνική υποδομή.

Όλες οι παραπάνω προτάσεις αναμένεται να συζητηθούν στο επόμενο διάστημα, με ορίζοντα, όπως ανέφερε ο κ. Γαβρόγλου, να κατατεθεί το νομοσχέδιο στην ολομέλεια της Βουλής και να ψηφιστεί τον Δεκέμβριο του 2018.

Τέλος, πρέπει να υπογραμμιστεί το γεγονός ότι οι αλλαγές αφορούν μόνο τα Γενικά Λύκεια. Όπως ανέφερε ο κ. Γαβρόγλου, έχουν παρθεί «σοβαρές πρωτοβουλίες» για τα ΕΠΑΛ, οι οποίες θα πρέπει να σταθεροποιηθούν, μεταθέτοντας έτσι για το μέλλον το ενδεχόμενο να γίνουν αλλαγές στα επαγγελματικά λύκεια.

Απάντηση στον Κυρ. Μητσοτάκη

Ερωτώμενος ο υπουργός Παιδείας για τη δέσμευση του προέδρου της Νέας Δημοκρατίας, Κυριάκου Μητσοτάκη, ότι θα καταργήσει όποιες αλλαγές έχει φέρει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ στην Παιδεία, απάντησε ότι αυτή «δεν είναι μία σοβαρή πολιτική θέση».

«Δεν συνιστά σοβαρή πολιτική θέση το "καταργώ τα πάντα", είπε χαρακτηριστικά ο κ. Γαβρόγλου.