ΕΝΦΙΑ: Πώς να «ξεφουσκώσετε» το εκκαθαριστικό

Για πρώτη φορά ύστερα από πολλά χρόνια στα συμβολαιογραφικά γραφεία παρατηρείται κινητικότητα, καθώς πολλοί φορολογούμενοι θέλοντας να προλάβουν τις αυξήσεις των αντικειμενικών και τις επιβαρύνσεις που βλέπουν να έρχονται σπεύδουν να μεταβιβάσουν την ακίνητη περιουσία τους.

Οι περισσότεροι από τους ιδιοκτήτες ακινήτων «σπάνε» την αξία των ακινήτων τους για να ξεφουσκώσουν το εκκαθαριστικό του ΕΝΦΙΑ. Μεγάλος αριθμός μεταβιβάσεων γίνονται από ιδιοκτήτες κυρίως μεγάλης ακίνητης περιουσίας. Στόχος τους να βρεθούν κάτω από το όριο των 200.000 ευρώ πάνω από το οποίο επιβάλλεται ο συμπληρωματικός ΕΝΦΙΑ. Μοιράζοντας την ακίνητη περιουσία τους στα μέλη της οικογένειας το έχουν καταφέρει.

Το αφορολόγητο όριο των 200.000 ευρώ που ισχύει για τον συμπληρωματικό φόρο είναι ατομικό. Έτσι, για παράδειγμα ένας γονιός που έχει στην κατοχή του ακίνητη περιουσία αξίας 400.000 ευρώ, αν μεταβιβάσει ακίνητα 200.000 στο παιδί του, καταφέρνει να μηδενίσει την επιβάρυνση από τον συμπληρωματικό φόρο, τόσο για τον ίδιο όσο και για το παιδί του.

Με τους φορολογούμενους λοιπόν να επιχειρούν να προλάβουν τις αυξήσεις των αντικειμενικών αξιών, οι οποίες φέρνουν αυξήσεις φορολογικών επιβαρύνσεων κατά τις μεταβιβάσεις τους τελευταίους μήνες καταγράφεται σημαντική αύξηση στις μεταβιβάσεις.

Τα δεδομένα του Μητρώου Αξιών Μεταβιβάσεων Ακινήτων του υπουργείου Οικονομικών δείχνουν ότι μόνο στον Δήμο Αθηναίων τους πρώτους τέσσερις μήνες του έτους έγιναν 1.064 μεταβιβάσειςενώ καθ’ όλη τη διάρκεια του 2017 είχαν γίνει 2.960 μεταβιβάσεις. Κινητικότητα παρατηρείται και στους δήμους Κηφισιάς, Γλυφάδας, Παλαιού Φαλήρου και Καλλιθέας.

Τα περισσότερα ακίνητα στην περιοχή του κέντρου της Αθήνας που άλλαξαν χέρια από την αρχή του έτους είναι διαμερίσματα. Συνολικά έχουν καταγραφεί 835 μεταβιβάσεις διαμερισμάτων. Τα μισά από τα διαμερίσματα που μεταβιβάστηκαν και συγκεκριμένα 488 είναι παλιά του 1950 έως 1970 με τιμές που κινούνται μεταξύ 5.000-30.000 ευρώ.

Φορολογικές δηλώσεις 2018: Πώς θα υπολογιστούν οι φόροι

Οι διατάξεις με βάση τις οποίες θα υπολογιστούν οι τελικές φορολογικές επιβαρύνσεις επί των εισοδημάτων του 2017, κατά την εκκαθάριση των δηλώσεων που θα υποβάλουν οι φορολογούμενοι, δεν παρουσιάζουν σημαντικές αλλαγές σε σύγκριση με αυτές που ίσχυσαν πέρυσι, κατά τη φορολόγηση των εισοδημάτων του 2016.

Οι αλλαγές που θα ισχύσουν φέτος στους κανόνες υπολογισμού του φόρου εισοδήματος των φυσικών προσώπων είναι τρεις:

α) Η κατοχύρωση του δικαιώματος της έκπτωσης φόρου των 1.900-2.100 ευρώ από τους μισθωτούς, τους συνταξιούχους και τους κατ’ επάγγελμα αγρότες υπό την προϋπόθεση ότι κατά τη διάρκεια του 2017 εξόφλησαν με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής ή με μετρητά (όσοι έχουν ηλικία άνω των 70 ετών, όσοι έχουν αναπηρία 80% και άνω κι όσοι υπάγονται σε ορισμένες ακόμη ειδικές κατηγορίες) δαπάνες για αγορές αγαθών και λήψη υπηρεσιών συνολικού ύψους από 10% έως και 18,75% επί του συνολικού ετήσιου -δηλωθέντος ή τεκμαρτού- εισοδήματός τους. Σε περίπτωση μη κάλυψης του απαιτούμενου ποσοστού, το ακάλυπτο ποσό θα φορολογείται με 22%.

β) Η κατάργηση της διάταξης που προέβλεπε έκπτωση από τον αναλογούντα φόρο εισοδήματος του 10% της ετήσιας δαπάνης του φορολογούμενου για ιατρική, νοσοκομειακή και φαρμακευτική περίθαλψη, εφόσον η δαπάνη αυτή υπερέβαινε το 5% του ετήσιου φορολογητέου εισοδήματός του.

γ) Η κατάργηση της απαλλαγής του 25% του συνολικού ακαθάριστου ετήσιου εισοδήματος των βουλευτών και των δικαστικών λειτουργών από τον φόρο εισοδήματος.

Αναλυτικά, κατά την εκκαθάριση των δηλώσεων που θα υποβάλουν φέτος τα φυσικά πρόσωπα, για τη φορολόγηση των εισοδημάτων του έτους 2017, θα ισχύσουν οι εξής κανόνες:

1. Εφαρμογή φορολογικής κλίμακας με συντελεστές 22% - 45% για τα εισοδήματα από μισθούς, συντάξεις, ατομικές επιχειρήσεις και αγροτικές δραστηριότητες. Τα εισοδήματα από μισθωτή εργασία και συντάξεις και τα εισοδήματα από επιχειρηματικές δραστηριότητες (από ατομικές εμπορικές επιχειρήσεις, από ατομικές επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών ή από την ατομική άσκηση ελευθέριου επαγγέλματος) θα φορολογηθούν με ενιαία κλίμακα, αφού προηγουμένως αθροιστούν.

Στην κλίμακα αυτή, ο κατώτατος συντελεστής φόρου ανέρχεται στο 22% και επιβάλλεται μέχρι το επίπεδο ετήσιου εισοδήματος των 20.000 ευρώ. Πάνω από το επίπεδο ετήσιου εισοδήματος των 20.000 ευρώ και μέχρι τα 30.000 ευρώ επιβάλλεται συντελεστής φόρου 29%, ενώ πάνω από τα 30.000 και μέχρι τα 40.000 ευρώ εφαρμόζεται συντελεστής φόρου 37%. Για το τμήμα του ετήσιου εισοδήματος άνω των 40.000 ευρώ προβλέπεται συντελεστής φόρου 45%.

Η ίδια κλίμακα που περιγράψαμε στην προηγούμενη παράγραφο θα εφαρμοστεί και για τον υπολογισμό του φόρου στα εισοδήματα από αγροτικές δραστηριότητες. Η φορολόγηση όμως των αγροτικών εισοδημάτων με την κλίμακα αυτή θα γίνεται αυτοτελώς, δηλαδή τα αγροτικά εισοδήματα δεν θα αθροίζονται με τα εισοδήματα από μισθούς, συντάξεις, επιχειρήσεις και ελευθέρια επαγγέλματα για να φορολογηθούν κατόπιν με την κλίμακα.

2. Έκπτωση φόρου εισοδήματος έως 1.900-2.100 ευρώ για μισθωτούς, συνταξιούχους και κατ’ επάγγελμα αγρότες: Ειδικά για τα εισοδήματα από μισθούς, συντάξεις, καθώς επίσης και για τα εισοδήματα από αγροτικές δραστηριότητες που αποκτούν οι κατ’ επάγγελμα αγρότες προβλέπεται έκπτωση φόρου:

1.900 ευρώ για φορολογούμενους χωρίς προστατευόμενα τέκνα και ετήσιο εισόδημα μέχρι 20.000 ευρώ. Η έκπτωση φόρου για τους μη έχοντες εξαρτώμενα τέκνα και έχοντες ετήσιο εισόδημα μέχρι 20.000 ευρώ ισοδυναμεί με αφορολόγητο όριο 8.636,36 ευρώ (1.900 ευρώ / 22% = 8.636,36 ευρώ).
1.950 ευρώ για φορολογούμενους με 1 προστατευόμενο τέκνο και ετήσια εισοδήματα μέχρι 20.000 ευρώ. Η έκπτωση φόρου για τους έχοντες 1 εξαρτώμενο τέκνο και εισόδημα μέχρι 20.000 ευρώ ισοδυναμεί με αφορολόγητο όριο 8.863,64 ευρώ (1.950 ευρώ / 22% = 8.863,64 ευρώ). 
2.000 ευρώ για φορολογούμενους με 2 προστατευόμενα τέκνα και ετήσιο εισόδημα μέχρι 20.000 ευρώ. Η έκπτωση φόρου για τους έχοντες 2 εξαρτώμενα τέκνα και εισόδημα μέχρι 20.000 ευρώ ισοδυναμεί με αφορολόγητο όριο 9.090,91 ευρώ (2.000 ευρώ / 22% = 9.090,91 ευρώ). 
2.100 ευρώ για φορολογούμενους με 3 ή περισσότερα προστατευόμενα τέκνα και ετήσιο εισόδημα μέχρι 20.000 ευρώ. Η έκπτωση φόρου για τους έχοντες 3 ή περισσότερα εξαρτώμενα τέκνα και ετήσιο εισόδημα μέχρι 20.000 ευρώ ισοδυναμεί με αφορολόγητο όριο 9.545,45 ευρώ (2.100 ευρώ / 22% = 9.545,45 ευρώ).

Το ισχύον κατά περίπτωση ποσό έκπτωσης φόρου θα αφαιρείται από τον αρχικώς αναλογούντα φόρο, ο οποίος θα έχει προκύψει από την εφαρμογή του συντελεστή φόρου 22% επί του ετήσιου εισοδήματος. Π.χ., σε ετήσιο εισόδημα από συντάξεις 15.000 ευρώ, το οποίο απέκτησε συνταξιούχος χωρίς προστατευόμενα τέκνα, αναλογεί φόρος 3.300 ευρώ (15.000 Χ 22% = 3.300 ευρώ). Από το ποσό των 3.300 ευρώ (το ποσό του αρχικώς αναλογούντος φόρου) θα αφαιρείται στη συνέχεια η έκπτωση φόρου των 1.900 ευρώ και το τελικό ποσό του φόρου που αναλογεί θα περιορίζεται στα 1.400 ευρώ (3.300 ευρώ - 1.900 ευρώ = 1.400 ευρώ).

Σε κάθε περίπτωση κατά την οποία ο φόρος που αναλογεί με βάση τον ελάχιστο συντελεστή 22% είναι μικρότερος από την ισχύουσα έκπτωση φόρου, το ποσό της έκπτωσης αυτής θα περιορίζεται ακριβώς στο ύψος του αναλογούντος φόρου και θα τον μηδενίζει.

Π.χ. σε εισόδημα 8.000 ευρώ από μισθούς, το οποίο έχει αποκτηθεί από εργαζόμενο χωρίς προστατευόμενα τέκνα, ο φόρος που αναλογεί με την εφαρμογή του συντελεστή 22% είναι 1.760 ευρώ (8.000 Χ 22% = 1.760 ευρώ), ενώ η ισχύουσα έκπτωση φόρου, σύμφωνα με τα όσα προαναφέραμε, φτάνει τα 1.900 ευρώ. Στην περίπτωση αυτή η έκπτωση φόρου θα περιοριστεί στα 1.760 ευρώ (όσο και ο αναλογών φόρος) και αφαιρούμενη από τον φόρο θα τον μηδενίσει. Δηλαδή δεν θα αφαιρεθούν 1.900 ευρώ από τον φόρο των 1.760 ευρώ, ώστε να προκύψει πιστωτικό υπόλοιπο (επιστροφή φόρου) 140 ευρώ για τον φορολογούμενο (1.760 ευρώ - 1.900 ευρώ = -140 ευρώ), αλλά το ποσό της έκπτωσης θα περιοριστεί αυτόματα στο επίπεδο του αναλογούντος φόρου, ώστε απλώς να τον εξαλείψει.

Για όσους από τους μισθωτούς, τους συνταξιούχους και τους κατ’ επάγγελμα αγρότες έχουν ετήσιο εισόδημα άνω των 20.000 ευρώ, η ισχύουσα κατά περίπτωση έκπτωση φόρου (των 1.900-2.100 ευρώ) θα μειώνεται κατά το 1% του πέραν των 20.000 ευρώ τμήματος του ετήσιου εισοδήματος.

Έκπτωση φόρου υπό προϋποθέσεις

Κάθε μισθωτός, συνταξιούχος και κατ’ επάγγελμα αγρότης, για να δικαιούται έκπτωσης φόρου έως 1.900-2.100 ευρώ, θα πρέπει κατά τη διάρκεια του 2017 να έχει εξοφλήσει με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής (με πιστωτικές ή χρεωστικές κάρτες ή μέσω e-banking) δαπάνες για αγορές αγαθών ή παροχή υπηρεσιών συνολικού ύψους ίσου με ποσοστό:

10% του ετήσιου εισοδήματός του, πραγματικού ή τεκμαρτού, εφόσον το εισόδημα αυτό ανέρχεται έως 10.000 ευρώ,
10% επί των πρώτων 10.000 ευρώ και 15% επί του υπερβάλλοντος ποσού, εφόσον το ετήσιο -πραγματικό ή τεκμαρτό- εισόδημά του ανέρχεται σε 10.001 έως και 30.000 ευρώ και
10% επί των πρώτων 10.000 ευρώ, 15% επί των επόμενων 20.000 ευρώ και 20% επί του υπερβάλλοντος ποσού, εφόσον το ετήσιο -πραγματικό ή τεκμαρτό- εισόδημά του ξεπερνά τις 30.000 ευρώ.

Σε κάθε περίπτωση κατά την οποία το τεκμαρτό εισόδημα, δηλαδή αυτό που προκύπτει από την εφαρμογή των τεκμηρίων διαβίωσης και απόκτησης περιουσιακών στοιχείων, είναι μεγαλύτερο του δηλωθέντος και η επιπλέον διαφορά δεν καλύπτεται από τον φορολογούμενο, το ύψος της ετήσιας δαπάνης για αγορές αγαθών και λήψη υπηρεσιών που πρέπει να έχει εξοφληθεί με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής για να κατοχυρωθεί η έκπτωση φόρου θα προσδιορίζεται ως ποσοστό επί του (υψηλότερου) τεκμαρτού κι όχι επί του (χαμηλότερου) δηλωθέντος εισοδήματος. Π.χ., εάν το συνολικό πραγματικό εισόδημα ενός φορολογούμενου είναι 10.000 ευρώ και το τεκμαρτό είναι 15.000 ευρώ, τότε το συνολικό ποσό των δαπανών που πρέπει να έχει εξοφλήσει το 2017 με «πλαστικό χρήμα» ή μέσω e-banking δεν ανέρχεται σε 1.000 ευρώ (10% Χ 10.000 ευρώ), αλλά σε 1.750 ευρώ [(10% Χ 10.000 ευρώ) + (15% Χ 5.000 ευρώ)].

Εξάλλου σε κάθε περίπτωση κατά την οποία ο φορολογούμενος δεν κατάφερε να καλύψει το απαιτούμενο ποσό δαπάνης με πληρωμές μέσω καρτών ή μέσω e-banking, το «ακάλυπτο» ποσό θα φορολογείται με 22%.

Από την υποχρέωση να έχουν εξοφλήσει με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής (πιστωτικές ή χρεωστικές κάρτες ή e-banking) τις δαπάνες που κατοχυρώνουν την έκπτωση φόρου, εξαιρούνται οι μισθωτοί, οι συνταξιούχοι και οι κατ’ επάγγελμα αγρότες φορολογούμενοι 70 ετών και άνω, τα άτομα με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω, όσοι βρίσκονται σε δικαστική συμπαράσταση, οι φορολογικοί κάτοικοι της Ε.Ε. ή του ΕΟΧ που υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης στην Ελλάδα και φορολογούνται με την κλίμακα από μισθωτή εργασία και συντάξεις.

Οι φορολογούμενοι που υπάγονται στις παραπάνω περιπτώσεις «εξαιρέσεων» οφείλουν, ωστόσο, να έχουν καλύψει τα προαναφερθέντα ποσοστά του ετήσιου εισοδήματος με δαπάνες αγοράς και παροχής υπηρεσιών, εξοφληθείσες με μετρητά. Για τον λόγο αυτό οφείλουν να έχουν συγκεντρώσει και να έχουν διαφυλάξει τις αποδείξεις των δαπανών αυτών στα σπίτια τους, ώστε να είναι σε θέση να τις προσκομίσουν στις αρμόδιες φορολογικές αρχές σε περίπτωση που τους ζητηθούν για έλεγχο.

Πλήρης εξαίρεση από την υποχρέωση κατοχύρωσης της έκπτωσης φόρου με πληρωμές δαπανών είτε με ηλεκτρονικά μέσα είτε με μετρητά προβλέπεται για τις παρακάτω κατηγορίες:

Υπάλληλοι του υπουργείου Εξωτερικών.
Ανήλικοι που υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος και φορολογούνται με την κλίμακα των μισθωτών και συνταξιούχων.
Φορολογούμενοι που κατοικούν μόνιμα σε χωριά με πληθυσμό έως 500 κατοίκους και σε νησιά με πληθυσμό κάτω των 3.100 κατοίκων εκτός αν πρόκειται για τουριστικούς τόπους.
Φορολογούμενοι που δεν έχουν εισόδημα από καμία κατηγορία ή έχουν εισόδημα μόνο από κεφάλαιο ή και από υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου και το τεκμαρτό τους εισόδημα δεν υπερβαίνει το ποσό των 9.500 ευρώ.
Φορολογούμενοι που είναι εγγεγραμμένοι στο μητρώο ανέργων του ΟΑΕΔ, για τη διαφορά που προκύπτει μεταξύ του τεκμαρτού και του συνολικού εισοδήματός τους.
Φορολογούμενοι που είναι δικαιούχοι Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης (ΚΕΑ).
Υπηρετούντες την υποχρεωτική στρατιωτική τους θητεία.
Φορολογούμενοι που βρίσκονται σε κατάσταση μακροχρόνιας νοσηλείας (πέραν των 6 μηνών).
Όσοι διαμένουν σε οίκους ευγηρίας και σε ψυχιατρικά καταστήματα, καθώς και οι φυλακισμένοι.

3. Εφαρμογή αυτοτελούς κλίμακας φορολογίας για τα εισοδήματα από ακίνητα, με συντελεστές από 15% έως 45%: Προβλέπεται αυτοτελής φορολόγηση των εισοδημάτων από την εκμετάλλευση ακίνητης περιουσίας με κλίμακα στην οποία ισχύουν συντελεστές φόρου:

α) 15% μέχρι το επίπεδο ετήσιου εισοδήματος 12.000 ευρώ.

β) 35% στο τμήμα ετήσιου εισοδήματος από τα 12.001 έως τα 35.000 ευρώ.

γ) 45% στο τμήμα ετήσιου εισοδήματος πάνω από τα 35.000 ευρώ.

4. Επιβολή ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης κλιμακωτά, με συντελεστές από 2,2% έως 10%, σε ετήσια εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ: Στους έχοντες -πραγματικά ή τεκμαρτά- ετήσια εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ, αθροιστικά απ’ όλες τις πηγές, θα επιβάλλεται ειδική εισφορά αλληλεγγύης που θα υπολογίζεται κλιμακωτά, ως εξής:

0% στο τμήμα ετήσιου εισοδήματος μέχρι τα 12.000 ευρώ,
2,2% στο τμήμα ετήσιου εισοδήματος από τα 12.001 έως τα 20.000 ευρώ,
5% στο τμήμα ετήσιου εισοδήματος από 20.001 ως 30.000 ευρώ,
6,5% στο τμήμα ετήσιου εισοδήματος από 30.001 ως 40.000 ευρώ,
7,5% στο τμήμα ετήσιου εισοδήματος από 40.001 ως και 65.000 ευρώ,
9% στο τμήμα ετήσιου εισοδήματος από 65.001 ως και 220.000 ευρώ και
10% στο τμήμα ετήσιου εισοδήματος πάνω από τα 220.000 ευρώ.

Το τεκμαρτό εισόδημα το οποίο θα λαμβάνεται υπ’ όψιν για την επιβολή της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης θα προσδιορίζεται από το άθροισμα των τεκμηρίων διαβίωσης (των αντικειμενικών δαπανών διαβίωσης του άρθρου 31 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος) και των τεκμηρίων απόκτησης περιουσιακών στοιχείων (των δαπανών απόκτησης περιουσιακών στοιχείων του άρθρου 32 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος).

Σε κάθε περίπτωση συνταξιούχου ηλικίας άνω των 65 ετών, το τεκμαρτό εισόδημα που θα προκύπτει από την εφαρμογή των τεκμηρίων διαβίωσης θα μειώνεται κατά 30% και για τον υπολογισμό της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης.

Σε κάθε περίπτωση κατά την οποία το τεκμαρτό εισόδημα του φορολογούμενου θα είναι μεγαλύτερο από το δηλωθέν, αλλά ο φορολογούμενος θα καλύπτει τη διαφορά αναγράφοντας στη δήλωσή του και συγκεκριμένα στους κωδικούς 787-788 του Πίνακα 6 ποσό κεφαλαίου προερχόμενου από εισοδήματα παρελθόντων ετών το οποίο αναλώθηκε εντός του 2017 για αγορές περιουσιακών στοιχείων κ.λπ., τότε ως βάση υπολογισμού της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης θα λαμβάνεται υπόψη το δηλωθέν εισόδημα κι όχι το τεκμαρτό.
5. Επιβολή προκαταβολής φόρου εισοδήματος έναντι του επόμενου έτους με συντελεστή 100% επί του κυρίου φόρου εισοδήματος, σε όσους δηλώνουν εισοδήματα από επιχειρηματικές ή και αγροτικές δραστηριότητες, καθώς επίσης και σε όσους φορολογούνται με βάση όχι τα δηλωθέντα εισοδήματά τους, αλλά με βάση τα τεκμήρια διαβίωσης και απόκτησης περιουσιακών στοιχείων. Στην τελευταία αυτή περίπτωση, η πρόσθετη διαφορά φορολογητέου εισοδήματος που θα έχει προκύψει λόγω της εφαρμογής των τεκμηρίων θα φορολογείται ως εισόδημα από επιχειρηματικές δραστηριότητες και επί του κυρίου φόρου που αναλογεί σ’ αυτήν θα υπολογίζεται και προκαταβολή φόρου με συντελεστή 100%.

6. Κατάργηση της διάταξης που προβλέπει έκπτωση, από τον φόρο εισοδήματος κάθε φυσικού προσώπου, του 10% του ποσού των δαπανών του για ιατρική, φαρμακευτική και νοσοκομειακή περίθαλψη, εφόσον οι δαπάνες αυτές υπερβαίνουν συνολικά το 5% του ετήσιου ατομικού εισοδήματός του. Οι φορολογούμενοι δεν δικαιούνται πλέον μείωση φόρου κατά το 10% των εξόδων ιατρικής, νοσοκομειακής και φαρμακευτικής περίθαλψης, εφόσον αυτά υπερβαίνουν το 5% του φορολογητέου εισοδήματός τους, αλλά οι εν λόγω δαπάνες θα συνυπολογιστούν και θα συμπεριληφθούν στις λοιπές δαπάνες που λαμβάνονται υπ’ όψιν για την κατοχύρωση της ετήσιας έκπτωσης φόρου των 1.900-2.100 ευρώ, την οποία δικαιούνται οι μισθωτοί, οι συνταξιούχοι και οι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες. Συνέπεια της κατάργησης της έκπτωσης των ιατρικών και φαρμακευτικών δαπανών από τον φόρο εισοδήματος θα είναι η περαιτέρω φορολογική επιβάρυνση των φυσικών προσώπων όταν θα γίνει η εκκαθάριση των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος για το 2017.

7. Κατάργηση της φοροαπαλλαγής των βουλευτών και των δικαστικών λειτουργών: Οι διατάξεις που προέβλεπαν έκπτωση από το φορολογητέο ποσό της βουλευτικής αποζημίωσης και των συνολικών αποδοχών των δικαστικών λειτουργών ποσού ίσου με το 25% του ακαθάριστου ποσού αυτών ως τεκμαρτού ποσού για την κάλυψη των δαπανών άσκησης του βουλευτικού και του δικαστικού λειτουργήματος καταργήθηκαν. Η κατάργηση της έκπτωσης ισχύει και για τους εν ενεργεία και συνταξιούχους λειτουργούς του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, καθώς και για τα μέλη των οικογενειών των αποβιωσάντων δικαστικών λειτουργών και λειτουργών του ΝΣΚ, τα οποία συνταξιοδοτούνται κατά μεταβίβαση, σύμφωνα με τις διατάξεις του συνταξιοδοτικού νόμου, λόγω του θανάτου των λειτουργών αυτών.

8. Εκπτώσεις δαπανών για χρηματοδότηση κομμάτων και πολιτικών προσώπων από το φορολογητέο εισόδημα: Το ποσό της δαπάνης που πραγματοποίησε το 2017 φορολογούμενος για την ιδιωτική χρηματοδότηση πολιτικού κόμματος ή συνασπισμού κομμάτων θα εκπέσει ολόκληρο από το φορολογητέο εισόδημά του. Το ποσό της έκπτωσης μπορεί να φτάσει μέχρι και τα 20.000 ευρώ. Επίσης, το ποσό της δαπάνης που πραγματοποίησε το 2017 φορολογούμενος για την ιδιωτική χρηματοδότηση υποψηφίου ή αιρετού βουλευτή θα αφαιρεθεί ολόκληρο από το φορολογητέο εισόδημά του. Το ποσό της έκπτωσης αυτής δεν μπορεί να υπερβεί τα 5.000 ευρώ.

9. Επιβολή τέλους επιτηδεύματος από 400 έως 650 ευρώ σε κάθε φορολογούμενο που έχει ασκήσει επιχειρηματική δραστηριότητα: Οι φορολογούμενοι που ασκούν ατομικά επιχειρηματικές δραστηριότητες (εμπορικές επιχειρήσεις, επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών ή ελευθέρια επαγγέλματα) θα πληρώσουν και για τη χρήση του 2017 το ετήσιο τέλος επιτηδεύματος, το οποίο ανέρχεται σε 650 ευρώ και σε επιπλέον 600 ευρώ, για κάθε υποκατάστημα. Ειδικά για τους εργαζόμενους με «μπλοκάκια», δηλαδή τα φυσικά πρόσωπα που το εισόδημά τους προέρχεται από ατομική επιχείρηση παροχής υπηρεσιών ή ελευθέριο επάγγελμα και έχουν έγγραφη σύμβαση με μέχρι 3 φυσικά ή και νομικά πρόσωπα, ή το 75% των ακαθάριστων εσόδων τους προέρχεται από 1 φυσικό ή νομικό πρόσωπο, τα ποσά του τέλους επιτηδεύματος, ανέρχονται σε:

α) 400 ευρώ ετησίως, εφόσον η έδρα βρίσκεται σε τουριστικό τόπο ή σε πόλεις-χωριά με πληθυσμό έως 200.000 κατοίκους.

β) 500 ευρώ ετησίως, εφόσον η έδρα βρίσκεται σε πόλη με πληθυσμό πάνω από 200.000 κατοίκους.

Η περιοχή του Νομού Αττικής λογίζεται ως μια πόλη, καθώς και το Πολεοδομικό Συγκρότημα Θεσσαλονίκης.
Εξαιρούνται από την επιβολή του τέλους επιτηδεύματος τα πρόσωπα που ασκούν ατομική εμπορική επιχείρηση ή ελευθέριο επάγγελμα και παρουσιάζουν αναπηρία ίση ή μεγαλύτερη του 80%.

Σε περίπτωση διακοπής της δραστηριότητας μέσα στη χρήση, το τέλος επιτηδεύματος περιορίζεται ανάλογα με τους μήνες λειτουργίας της επιχείρησης ή της άσκησης του επαγγέλματος. Χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των 15 ημερών λογίζεται ως μήνας.

Εξαιρούνται από τις υποχρεώσεις καταβολής του τέλους, εκτός εάν πρόκειται για τουριστικούς τόπους, οι εμπορικές επιχειρήσεις και ελεύθεροι επαγγελματίες που ασκούν τη δραστηριότητά τους σε χωριά με πληθυσμό έως 500 κατοίκους και σε νησιά κάτω από 3.100 κατοίκους. Επίσης εξαιρούνται ατομικές εμπορικές επιχειρήσεις και η ατομική άσκηση ελευθέριου επαγγέλματος, εφόσον δεν έχουν παρέλθει 5 έτη από την πρώτη έναρξη εργασιών, καθώς και οι περιπτώσεις ατομικών επιχειρήσεων εφόσον για τον επιτηδευματία υπολείπονται 3 έτη από το έτος της συνταξιοδότησής του. Ως έτος συνταξιοδότησης νοείται το 65ο έτος της ηλικίας.

10. Έκπτωση παρακρατηθέντων και προκαταβληθέντων φόρων εισοδήματος, από το συνολικό ποσό του αναλογούντος φόρου εισοδήματος που προκύπτει από το άθροισμα των φόρων που αναλογούν στις επιμέρους κατηγορίες εισοδημάτων. Από τον φόρο που αναλογεί στο σύνολο των εισοδημάτων του φορολογούμενου απ’ όλες τις βασικές πηγές (από μισθούς, συντάξεις, επιχειρηματικές δραστηριότητες, αγροτικές δραστηριότητες και ακίνητα) αφαιρούνται οι φόροι που παρακρατήθηκαν κατά τη διάρκεια του 2017 από εισπραχθέντα ποσά μισθών ή συντάξεων, καθώς και οι φόροι που προκαταβλήθηκαν κατά το περασμένο έτος, λόγω της ύπαρξης και στην περσινή φορολογική δήλωση εισοδημάτων από επιχειρηματικές ή και αγροτικές δραστηριότητες ή λόγω φορολόγησης με βάση τα τεκμήρια κατά την εκκαθάριση της περσινής δήλωσης.

11. Έκπτωση παρακρατηθέντων ποσών ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης, από το συνολικό ποσό της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης που αναλογεί στο άθροισμα των εισοδημάτων του φορολογούμενου απ’ όλες τις πηγές. Από το συνολικό ποσό της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης που αναλογεί στο άθροισμα όλων των εισοδημάτων του φορολογούμενου αφαιρείται (εκπίπτει) το άθροισμα των ποσών της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης που παρακρατούνταν κάθε μήνα από τους μισθούς ή τις συντάξεις τις οποίες εισέπραττε ο φορολογούμενος κατά το προηγούμενο έτος.

Οδηγίες συμπλήρωσης φορολογικής δήλωσης 2018 (εγχειρίδιο ΑΑΔΕ)

ΟΔΗΓΙΕΣ by A J on Scribd

Επισημάνσεις της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) :
• Στις περιπτώσεις που κριθεί απαραίτητος ο έλεγχος των δικαιολογητικών των αρχικών ή τροποποιητικών δηλώσεων που υποβάλλονται ηλεκτρονικά, οι φορολογούμενοι ειδοποιούνται μέσω μηνύματος να προσκομίσουν τα δικαιολογητικά στη ΔΟΥ εντός 5 εργάσιμων ημερών. Μετά το πέρας της ανωτέρω προθεσμίας, οι δηλώσεις εκκαθαρίζονται από τις ΔΟΥ, διαγράφοντας ή διορθώνοντας, όπου απαιτείται, ποσά τα οποία συνεπάγονται φορολογική απαλλαγή, έκπτωση ή ελάφρυνση του δηλούμενου εισοδήματος ή μείωση του φόρου, τα οποία δεν καλύπτονται από ηλεκτρονικά αρχεία ούτε προσκομίζονται γι’ αυτά τα κατάλληλα δικαιολογητικά σε φυσική μορφή και στη συνέχεια εκδίδονται οι πράξεις διοικητικού προσδιορισμού φόρου (τα εκκαθαριστικά σημειώματα).
• Κατά την υποβολή των δηλώσεων στις περιπτώσεις που δεν υπάρχει ηλεκτρονική πληροφόρηση των δηλούμενων εισοδημάτων και φόρων, δύναται να ζητηθεί να προσκομιστούν τα δικαιολογητικά στην αρμόδια ΔΟΥ.
• Για τις τροποποιητικές δηλώσεις των οποίων η αρχική δήλωση έχει υποβληθεί μέσω διαδικτύου, τα δικαιολογητικά που πρέπει να προσκομίζει ο φορολογούμενος είναι μόνο αυτά που αφορούν τον λόγο που επικαλείται για την τροποποίηση της δήλωσής του.
• Οι τροποποιητικές δηλώσεις που υποβάλλονται από μισθωτούς ή συνταξιούχους με αναδρομικά μισθών ή συντάξεων προηγουμένων ετών, αμοιβών ιατρών του ΕΣΥ από απογευματινά ιατρεία νοσοκομείων του ΕΣΥ, παραλαμβάνονται χωρίς πρόστιμα και τόκους μέχρι το τέλος του φορολογικού έτους στο οποίο εκδόθηκαν κατά περίπτωση οι βεβαιώσεις αποδοχών ή συντάξεων. Οι παραπάνω δηλώσεις υποβάλλονται αποκλειστικά χειρόγραφα στη ΔΟΥ εκτός των δηλώσεων που αφορούν αναδρομικές αποδοχές ή συντάξεις, οι οποίες για το φορολογικό έτος 2015 και εφεξής υποβάλλονται ηλεκτρονικά. Ο φόρος που προσδιορίζεται από τις δηλώσεις αυτές καταβάλλεται μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του πρώτου μήνα του επόμενου έτους, ενώ αν η πράξη προσδιορισμού φόρου εκδοθεί το επόμενο έτος, η καταβολή γίνεται μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου μήνα από την έκδοση της πράξης προσδιορισμού φόρου.
• Οι συνταξιούχοι στους οποίους παρακρατήθηκαν από τα εισοδήματά τους ποσά για τη μηνιαία εισφορά υπέρ υγειονομικής περίθαλψης κατά το διάστημα από 1/1/2012 έως 30/6/2016 και τα οποία σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 2 του ν.4501/2017 τους επιστράφηκαν άτοκα με τη σύνταξη μηνός Δεκεμβρίου 2017, υποβάλλουν τροποποιητικές δηλώσεις για τη φορολόγηση αυτών των ποσών στα έτη που ανάγονται καθώς και αρχική δήλωση φορολογικού έτους 2017 με επιφύλαξη, εφόσον στη σχετική βεβαίωση που θα τους χορηγήσει ο αρμόδιος φορέας, πέραν του καθαρού ποσού των συντάξεων που αντιστοιχούν στο φορολογικό έτος 2017, εμφανίζεται και ο διαχωρισμός των ποσών αυτών που επιστρέφονται στα έτη που αφορούν. Τέλος, οι τροποποιητικές αυτές δηλώσεις υποβάλλονται χωρίς πρόστιμα και τόκους εφόσον υποβάλλονται εντός του φορολογικού έτους στο οποίο εκδόθηκαν οι σχετικές βεβαιώσεις από τον αρμόδιο φορέα.
• Στην περίπτωση ανείσπρακτων αποδοχών, ο μισθωτός φορολογούμενος που διαθέτει βεβαίωση αποδοχών του εργοδότη του από την οποία δεν προκύπτει ο διαχωρισμός του εισοδήματος από ανείσπρακτες αποδοχές στα έτη που ανάγονται, δύναται να υποβάλει τροποποιητικές δηλώσεις αποκλειστικά χειρόγραφα στη ΔΟΥ για τη φορολόγηση αυτών των εισοδημάτων κατ’ έτος, με οποιοδήποτε πρόσφορο μέσο το οποίο θα αποδεικνύει τον διαχωρισμό των αποδοχών στα έτη που αφορούν, όπως βεβαίωση από πιστοποιημένο λογιστή-φοροτεχνικό βάσει αναλυτικών περιοδικών δηλώσεων (Α.Π.Δ.) του ασφαλιστικού φορέα κ.λπ. ή παλαιότερες βεβαιώσεις αποδοχών από τις οποίες προκύπτει το ύψος των αποδοχών που είχαν καταστεί ανείσπρακτες, δικαστική απόφαση κ.ά.
• Η καταβολή του φόρου γίνεται σε 3 ισόποσες διμηνιαίες δόσεις, από τις οποίες η πρώτη καταβάλλεται μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του μηνός Ιουλίου και η καθεμία από τις επόμενες μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα των μηνών Σεπτεμβρίου και Νοεμβρίου, από την προθεσμία υποβολής της δήλωσης.
• Για τις δηλώσεις που υποβάλλονται εκπρόθεσμα ο φόρος καταβάλλεται σε 3 ισόποσες δόσεις και ως αφετηρία υπολογισμού των τόκων λαμβάνεται η λήξη της προθεσμίας που θα έπρεπε να είχε αρχικά καταβληθεί. Για δηλώσεις που υποβάλλονται εκπρόθεσμα και οδηγούνται για έλεγχο στη ΔΟΥ δεν λαμβάνεται υπόψη το χρονικό διάστημα που μεσολάβησε από την υποβολή της δήλωσης μέχρι την εκκαθάριση αυτής από τη ΔΟΥ.

• Η καταβολή του φόρου που προσδιορίζεται από δηλώσεις φορολογουμένων που συμμετέχουν σε νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες που τηρούν απλογραφικά βιβλία, οι οποίοι μπορούν να υποβάλουν δήλωση φορολογίας εισοδήματος μέχρι το πρώτο δεκαπενθήμερο του επόμενου μήνα από τη λήξη της προθεσμίας υποβολής της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων, πραγματοποιείται σε δύο ισόποσες διμηνιαίες δόσεις, από τις οποίες η πρώτη καταβάλλεται μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του Σεπτεμβρίου 2018 και η δεύτερη μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του Νοεμβρίου 2018.

Από αύριο επικουρικές συντάξεις χωρίς παράνομες μειώσεις

Έμμεση αύξηση ως και 82 ευρώ θα δουν αύριο Πέμπτη στις επικουρικές τους συντάξεις 198.349 συνταξιούχοι.

Το όφελος που θα έχουν από εδώ και πέρα προκύπτει από το ότι το ΕΤΕΑΕΠ συμμορφώνεται πλέον με τη νομιμότητα και σταματά να χρεώνει παράνομες μειώσεις από το νόμο 3986/2011.

Η «συμμόρφωση» αυτή δεν θα ερχόταν αν δεν υπήρχαν τα αποκαλυπτικά ρεπορτάζ του Ελεύθερου Τύπου από τις αρχές του έτους, όταν και φάνηκε πλέον σε όλους ότι το ΕΤΕΑΕΠ «κλέβει» τους συνταξιούχους επιβάλλοντας μειώσεις που δεν τις προβλέπει κανένας νόμος.

Σε δύο φάσεις

Το ότι αναγκάζονται να υπολογίσουν σωστά τις κρατήσεις αποτελεί την επιτομή της ομολογίας τους ότι παρανομούν και τη δικαίωση του Ελεύθερου Τύπου. Οι διορθώσεις στις επικουρικές έχουν και αναδρομικά ως και 1.120 ευρώ.

Οπως λέει το ΕΤΕΑΕΠ, θα κατατεθούν στο επόμενο διάστημα απευθείας στους λογαριασμούς των δικαιούχων συνταξιούχων. Το «επόμενο διάστημα» για τα αναδρομικά τοποθετείται, σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες του Ελεύθερου Τύπου από αρμόδια στελέχη, ίσως και πριν από τον Αύγουστο. Οι ημερομηνίες δηλαδή επιστροφής των παράνομων μειώσεων είναι:

• Μάιος 2018, διόρθωση κρατήσεων στη μηνιαία σύνταξη.
• Ιούλιος ή Αύγουστος 2018, επιστροφή αναδρομικών.

Τα αναδρομικά θα πιάνουν το διάστημα από 1ης Ιουνίου 2016 ως και Απρίλιο 2018, δηλαδή 22 μήνες.

Ο νέος τρόπος παρακράτησης, σύμφωνα με επίσημο δελτίο του ΕΤΕΑΕΠ, αφορά συνταξιούχους του Δημοσίου (πρώην ΤΕΑΔΥ), των ΔΕΚΟ (ΔΕΗ, ΟΤΕ, ΕΛΤΑ), της Αγροτικής Τράπεζας (πρώην ΕΛΕΜ), ασφαλιστικών ταμείων και οργανισμών (πρώην ΤΕΑΠΟΚΑ), Εμπορικού Ναυτικού (ΤΕΑΠΙΕΝ), χημικούς (ΤΕΑΧ) και της Ελληνικής Ραδιοφωνίας-Τηλεόρασης (ΤΕΑΠΕΡΤ).

Το όφελος

Αναπροσαρμογές στο ποσό της σύνταξης μηνός Μαΐου και εφεξής θα έχουν 198.349 δικαιούχοι, με όφελος:

• έως και 20 ευρώ το μήνα για 144.727 συνταξιούχους,
• από 20 έως 40 ευρώ το μήνα για 40.683 συνταξιούχους,
• από 40 έως 60 ευρώ το μήνα για 12.862 συνταξιούχους,
• από 60 έως 83 ευρώ το μήνα για 77 δικαιούχους επικουρικής σύνταξης.

Χωρίς αιτήσεις

Τα αναδρομικά που προκύπτουν για τη χρονική περίοδο Ιούνιος 2016 – Απρίλιος 2018 θα πιστωθούν το επόμενο διάστημα απευθείας στους λογαριασμούς των συνταξιούχων. Συνεπώς δεν χρειάζεται η υποβολή αιτήσεων ούτε κάποια άλλη ενέργεια εκ μέρους τους.

Το μεγάλο πακέτο αναδρομικών όμως είναι στις κύριες συντάξεις. Εκεί οι συνταξιούχοι, όπως έχει αποκαλύψει ο Ελεύθερος Τύπος, χρεώνονται με παράνομες μειώσεις από το ν. 4093 αλλά και με την Εισφορά Αλληλεγγύης. Τα ποσά των αναδρομικών φτάνουν και τις 3.000 ευρώ από το νόμο 4093 και από τη διακοπή της Εισφοράς Αλληλεγγύης.

Για να μην υπάρξουν συγχύσεις, δεν θα πάρουν όλοι την «έμμεση αύξηση» λόγω διόρθωσης κρατήσεων στις επικουρικές συντάξεις. Θα την πάρουν μόνον όσοι από τα παραπάνω Ταμεία είχαν άθροισμα κύριας και επικουρικής άνω των 1.300 ευρώ και με το νόμο Κατρούγκαλου έγινε περικοπή στην επικουρική τους σύνταξη από 1ης/6/2016 και μετά. Ενας συνταξιούχος του Δημοσίου, με κύρια και επικουρική στα 1.200 ευρώ, δεν θα έχει όφελος. Επίσης δεν θα δουν καμία διαφορά οι συνταξιούχοι με επικουρική ΙΚΑ. Ο λόγος είναι ότι το υπουργείο και το ΕΤΕΑΕΠ δεν τους χρέωσαν με επιπλέον παράνομη μείωση, διότι όσων οι επικουρικές επανυπολογίστηκαν είχαν ήδη μειώσεις 49, 22%.

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου